เห็นชอบขึ้นนั่งร้านตรวจสอบองค์พระบรมธาตุนครศรีฯ ยันไม่กระทบเป็นมรดกโลก

นครศรีธรรมราช - อธิบดีกรมศิลปากรเห็นชอบให้ตั้งนั่งร้านขึ้นตรวจสอบองค์พระบรมธาตุนครศรีธรรมราชที่เป็นสนิม ยืนยันไม่ส่งผลกระทบต่อการเสนอเป็นมรดกโลก

วันนี้ (30 ม.ค.) ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ที่ห้องประชุมสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดนครศรีธรรมราช นายบวรเวท รุ่งรุจี อธิบดีกรมศิลปากร เป็นประธานการประชุมร่วมกับ นายพีระศักดิ์ หินเมืองเก่า ผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช เกี่ยวกับเรื่องการเสนอวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร เพื่อขึ้นบัญชีเป็นมรดกโลก ปัญหาการเกิดคราบสนิมองค์พระบรมธาตุ และแนวทางแก้ไข รวมทั้งการขุดค้นทางโบราณคดีในพื้นที่วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร อ.เมือง จ.นครศรีธรรมราช ผศ.ฉัตรชัย ศุกระกาญจน์ ประธานคณะกรรมการฝ่ายวิชาการ หัวหน้าส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง และผู้แทนภาคประชาชนเข้าร่วมประชุม

อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวว่า การจัดทำเอกสารการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกฉบับสมบูรณ์ หรือ nomination dossier ต้องทำตามกรอบระยะเวลาที่ศูนย์มรดกโลกกำหนด ถือว่ากรอบเวลาที่เรื่องสำคัญมาก เพราะหากส่งไม่ทันจะต้องรอไปอีก 1 ปี ส่วนเนื้อหาของเอกสารต้องเป็นไปตามแบบฟอร์มที่กำหนดเพราะเป็นหลักเกณฑ์ที่กำหนด มีหลักฐานอ้างอิงที่ชัดเจน เช่น ใบเสมา ภาพ ต่างๆ เป็นต้น จะเขียนบรรยายตามความรู้สึกไม่ได้ ส่วนหลักเกณฑ์ หรือไครทีเรีย (criteria) นั้นให้เลือกเอาที่โดดเด่นที่สุดเพียงข้อหนึ่งก็ได้ และต้องให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเซ็นลงนามยิมยอมในการเข้ามามีส่วนร่วมในการดูแลบำรุงรักษาการปฏิบัติตามกฎระเบียบด้วย ซึ่งนอกจากเอกสารฉบับสมบูรณ์ทั้งที่เป็นภาษาไทย และแปลเป็นภาษาอังกฤษแล้ว จะต้องมีหนังสือสมุดภาพอีกหนึ่งเล่มด้วย เพื่อให้คณะกรรมการมรดกโลกใช้ประกอบการพิจารณา โดยอธิบดีกรมศิลปากร ได้มอบหนังสือเอกสารการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกของอุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท จ.อุดรธานี ให้จังหวัดได้ศึกษา และเป็นแนวทางในการจัดทำเอกสารด้วย

ผศ.ฉัตรชัย ศุกระกาญจน์ ประธานคณะกรรมการฝ่ายวิชาการ กล่าวว่าจังหวัดนครศรีธรรมราช ได้เลือกหลักเกณฑ์ข้อ 2 ข้อ 4 และข้อ 6 ในการนำวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม ส่วนกรอบระยะเวลาในการจัดทำเอกสารมั่นใจว่า จะทันตามที่กำหนดไว้อย่างแน่นอน

สำหรับปัญหาองค์พระบรมธาตุนครศรีธรรมราช เป็นคราบสนิมนั้น อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวว่า เห็นชอบให้ตั้งนั่งร้านขึ้นไปตรวจสอบหาสาเหตุที่แน่ชัด ซึ่งจากหลักฐานที่มีอยู่เฉพาะส่วนของปลียอดเหนือกลีบบัวขึ้นไปด้านใน มีแผ่นตะกั่ว และไฟเบอร์กลาสหุ้มไว้ โดยมีแผ่นทองคำหุ้มทับอยู่รอบนอก ไม่มีโลหะที่เป็นสนิม แต่ในส่วนของกลีบบัวคว่ำบัวหงายมีโครงเหล็กอยู่โดยรอบ มีปูนโบกทับ ซึ่งไม่มั่นใจว่าจะเป็นสเตนเลสแท้หรือไม่ คราบสนิมที่เกิดคิดว่ามาจากโครงสร้างเหล็กดังกล่าว

ดังนั้น ทางแก้ไขคือต้องขึ้นไปตรวจสอบข้อเท็จจริง โดยติดตั้งนั่งร้านขึ้นไปตรวจสอบเพื่อให้ชาวนครฯ หายสงสัย ซึ่งกรมศิลปากร จะส่งช่างสิบหมู่ชุดใหญ่ลงมา พร้อมนักวิทยาศาสตร์เพื่อการอนุรักษ์ และวิศวกรมาตรวจสอบด้วย ว่า เกิดจากสาเหตุอะไร บูรณะแบบไหน เพื่อให้การแก้ไขปัญหาได้ตรงจุด หากจำเป็นต้องบูรณะก็ต้องตั้งคณะกรรมการขึ้นมา 1 ชุด ต้องถอดกลีบบัวค่ำบัวหงายออกมาเก็บรักษาไว้ แล้วเอาโครงเหล็กดังกล่าวออก และติดตั้งโครงเหล็กที่เป็นสเตนเลสแท้ หรือวัสดุอื่นที่ไม่เป็นสนิมเข้าไปใหม่อีกครั้ง และต้องทำร่องเพื่อไม่ให้น้ำขังภายในด้วย แล้วจึงเอาแผ่นทองคำกลีบบัวคว่ำบัวหงายปิดทับไว้ชั้นนอกสุดเหมือนเดิม

อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวยืนยันว่า การบูรณะองค์พระบรมธาตุนครศรีธรรมราช ไม่ส่งผลกระทบ ต่อการนำเสนอขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกแต่อย่างใด เพราะการซ่อมแซมบูรณะโบราณสถานเป็นเรื่องปกติสำหรับการขุดค้นทางโบราณคดีในพื้นที่วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร เพื่อหาอายุของพระบรมธาตุนั้น ตนไม่เห็นด้วย เพราะการจุดเจาะแบบ Thermoluminescence (เทอร์โมลูไมส์เนสเซนส์) นั้นจะมีค่าบวกลบในการคำนวณ ซึ่งอาจจะทำให้อายุของโบราณสถานไม่ตรงต่อความเป็นจริงได้ บางครั้งอาจจะทำให้โบราณสถานมีอายุน้อยลงถึง 50 ปี หรือ 100 ปี ดังนั้น ขอให้ใช้วิธีการศึกษาเปรียบเทียบ หรือ Comparative Education แทน

นายพีระศักดิ์ หินเมืองเก่า ผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช กล่าวว่า ต้องขอขอบคุณอธิบดีกรมศิลปากร ที่ได้เดินทางมาให้ความชัดเจนทั้งในเรื่องของขั้นตอนการเสนอวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก รวมทั้งการแก้ไขปัญหาคราบสนิมขององค์พระบรมธาตุนครศรีธรรมราช ที่อยู่ในความสนใจของชาวนครศรีธรรมราช และสื่อมวลชน ซึ่งจากการที่อธิบดีได้เห็นชอบให้ตั้งนั่งร้านขึ้นไปตรวจสอบสาเหตุเพื่อหาวิธีการแก้ไข หรือบูรณะควบคู่ต่อเนื่องไปด้วยนั้น จะใช้งบประมาณ 3 ส่วนด้วยกัน คือ จากกรมศิลปาก จากจังหวัดนครศรีธรรมราช และจากวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร ส่วนจะต้องใช้งบประมาณเท่าไหร่นั้น ต้องให้คณะช่างสิบหมู่และวิศวกรขึ้นไปตรวจสอบข้อเท็จจริงก่อน สำหรับระยะเวลาที่เหมาะสมที่สุดในการติดตั้งนั่งร้านนั้น น่าจะเริ่มได้ในเดือนเมษายน 2558 และต้องดำเนินการให้เสร็จสิ้นภายในเดือนสิงหาคม 2558 เพื่อให้ทันต่อการสมโภชในช่วงงานเทศกาลบุญสารทเดือนสิบ ประจำปี 2558