ทุกกลุ่มชนในโลกใบนี้สมควรที่จะต้องรังสรรค์พื้นที่สื่อของตนเอง เพื่อให้เป็นสิ่งประดับให้อยู่คู่กับสังคม ไม่ว่าสังคมนั้นจะอยู่ในสถานการณ์แบบไหน จะวิกฤตหรือไม่อย่างไร สื่อท้องถิ่นจะต้องมีที่ยืนเพื่อเป็นสื่อกลางให้แก่ประชาชนระหว่างช่วงเวลาที่มีการเปลี่ยนผันจากห้วงขณะหนึ่งไปยังอีกช่วงขณะหนึ่งข้างหน้า โดยปราศจากการเลือกขั้วอย่างโจ่งแจ้ง
อาเจะห์โพสต์ถือเป็นสื่อท้องถิ่นของอาเจะห์ ประเทศอินโดนีเซีย คอยทำหน้าที่บอกกล่าวนำเสนอข้อมูลข่าวสารที่เป็นประโยชน์แก่ประชาชนทั่วไป โดยส่วนใหญ่แล้วค่อนข้างที่จะเป็นการนำเสนอข่าวสารความเคลื่อนไหวในแวดวงการเมือง การสำรวจแหล่งทรัพยากรธรรมชาติ การวิพากษ์วิจารณ์การใช้งบประมาณของผู้บริหาร และการศึกษา ถึงแม้บทบาทที่แท้จริงอาจจะไม่เท่ากับสื่อกระแสหลักอย่างวิทยุ และโทรทัศน์ที่มาจากส่วนกลางก็ตาม แต่อย่างน้อยเป็นการเปิดโอกาสให้แก่สังคมในการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารอย่างทั่วถึงที่สุดวิธีหนึ่งอีกด้วย
อาเจะห์โพสต์ เป็นหนังสือพิมพ์รายสัปดาห์ โดยจะเลือกเอาประเด็นที่น่าสนใจ และความเคลื่อนไหวในรอบสัปดาห์ที่ผ่านมา เนื้อหาโดยส่วนใหญ่จะกล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงการปกครองภายหลังจากที่ได้รับสิทธิทางการเมือง เท่าที่ผู้เขียนได้สัมผัสในช่วงปลายปีที่แล้วที่ได้ใช้ชีวิตอยู่ที่นั่นราวหนึ่งเดือนเศษไม่น้อยกว่า 4 ฉบับด้วยกัน ทุกฉบับจำเป็นจะต้องให้พื้นที่แก่แวดวงการปกครองไม่มากก็น้อย อย่างน้อยเป็นการเกาะติดภารกิจของผู้นำที่ออกปฏิบัติภารกิจอยู่เป็นประจำ
ส่วนประเด็นการเมืองในอาเจะห์ ส่วนมากจะเป็นการปฏิรูปที่กำลังอยู่ในระยะการพลิกฟื้นจากโศกนาฏกรรมความขัดแย้งที่คร่าชีวิตผู้บริสุทธิ์ไปไม่น้อย ซึ่งกินเวลานานถึง 30 ปี นั่นก็คือเป็นการนำเสนอเกี่ยวกับการร่างนโยบายของคณะผู้บริหาร การกำหนดกฎหมายและบทลงโทษเพื่อใช้ในการบริหารบ้านเมือง การลงมติเพื่อหาข้อสรุปในการที่จะเลือกใช้ตราสัญลักษณ์บนผืนธง ทุกเรื่องสังคมล้วนจักได้รับทราบอย่างทั่วกัน
นอกจากที่จะได้นำเสนอข่าวสารอื่นๆ แล้ว อาเจะห์โพสต์ ยังได้เปิดพื้นที่สื่อให้แก่กลุ่มสตรีอีกด้วย ทุกฉบับจะต้องเปิดพื้นที่ให้แก่ผู้หญิง ซึ่งเป็นการนำเสนอชีวประวัติ การศึกษา ความโดดเด่น และความสำเร็จในอาชีพการงานของบุคคลที่เป็นสาธารณะ ไม่ว่าจะเป็นดาราสาว การประกวดนางงามแห่งอาเจะห์ นักเคลื่อนไหวภาคประชาสังคมหญิงที่ได้ประสบความสำเร็จในหน้าที่การงาน ล้วนเป็นสิ่งที่น่ายกย่อง เพื่อจักเป็นแบบอย่างแก่ผู้หญิงท่านอื่น ถึงกระนั้นก็ตาม การอวดโฉมใบหน้า และเรือนร่างจะต้องอยู่บนครรลองคลองธรรมของศีลธรรม และสังคมถึงจะสามารถนำเสนอรูปภาพนั้นได้
อาเจะห์โพสต์ เป็นทั้งสื่อ และเสียงเพื่อให้ประชาชนได้มีโอกาสในการสื่อสารระหว่างรัฐได้เป็นอย่างดี รัฐอาจจะมองด้วยสายตาห่างๆ อยู่บ้างในบางครั้งบางคราว แต่ไม่ถึงกับการบังคับทุกกระเบียดนิ้วเพื่อให้เกิดความรู้สึกที่ดีระหว่างกัน หากขืนรัฐไปแทรกแซงจนไม่สามารถที่จะขยับได้อย่างสะดวกก็เท่ากับว่าเป็นการสร้างเงื่อนไขอย่างที่ไม่ควรจะเป็น
ด้วยเหตุนี้ อาเจะห์โพสต์ ยังคงยืนหยัดจนวินาทีนี้ ถึงแม้ว่าจะเป็นสื่อเล็กๆ ฉบับหนึ่งก็ตามเมื่อเทียบกับสื่อกระแสหลัก ซึ่งส่วนใหญ่ล้วนจะมาจากส่วนกลางคือ จาการ์ตา เมืองหลวงของอินโดนีเซีย
ถึงแม้สื่อกระแสหลักดังกล่าว จะมีทั้งความรวดเร็ว และทันสมัย หากแต่ไม่ได้หมายความว่าสื่อเล็กๆ อย่างอาเจะห์โพสต์จะต้องตายหายไปจากสังคมอาเจะห์ ด้วยความมีจรรณยาบรรณของทีมผู้บริหาร และความสำนึกของทีมกองบรรณาธิการ อาเจะห์โพสต์ กลับสามารถเอาชนะสื่อกระแสหลักได้อย่างน่าแปลกใจ ทั้งๆ ที่สื่อกระแสหลักมีความโดดเด่นทันสมัย
อาเจะห์โพสต์ อาจไม่สามารถยืนหยัดจนถึงทุกวันนี้ได้หากไม่มีการวิเคราะห์อย่างรอบคอบ เพื่อให้สามารถหายใจได้ตราบนานเท่านานในท่ามกลางความท้าทาย และการแข่งขันทางการตลาดที่รุนแรง
อย่างไรก็ตาม เมื่อตัวแปรอยูที่ประชาชน ประชาชนคือตลาด ประชาชนคือผู้ตัดสิน หากเมื่อใดก็ตามที่ผู้บริโภคไม่ถามหาสินค้า ผู้อ่านได้หันหลังให้แก่สื่อ เมื่อนั้นลมหายใจของสื่อก็จะล่มจมไปในความเงียบอย่างน่าเสียดาย บางครั้งก็ยากที่จะเรียกกลับคืนมาใหม่ได้เหมือนเดิม
ความจำเป็นของสื่อนั้นเท่ากับว่าเป็นการเติมลมหายใจให้แก่สังคมแต่ละสังคม เพื่อให้ยืดชีวิตอีกสักระยะหนึ่งได้ ทว่า หากสังคมใดก็ตามที่ไร้ซึ่งสื่อภาษาในแบบของตนเอง สังคมนั้นอาจไร้ความหมายโดยปริยายในบริบทของการดำรงอยู่ของแต่ละสังคม
ปาตานีก็เป็นอีกสังคมหนึ่งที่รอวันแห่งการสูญสลาย หากว่าไม่มีผู้ที่ลุกขึ้นมาอาสาในการรังสรรค์เพื่อให้เกิดพื้นที่สื่อสำหรับสังคมปาตานีเอง อย่างน้อยก็เป็นการบ่งบอกให้รู้ว่าปาตานียังมีชีวิตอยู่ ปาตานียังไม่ตาย
อับดุลเลาะ วันอะฮ์หมัด (หวันมามะ)
