อุทยานแห่งชาติเขาปู่-เขาย่า มรดกล้ำค่าของ จ.พัทลุง ชุ่มฉ่ำชื่นใจสูดอากาศบริสุทธิ์ได้เต็มปอด พักผ่อนตามอัธยาศัย ท่ามกลางบรรยากาศที่สงบร่มเย็น มีทั้งถ้ำ และน้ำตก อุดมสมบูรณ์ด้วยแมกไม้นานาชนิด และยังมีสัตว์ป่าหลากหลายให้พบเห็น
อุทยานแห่งชาติเขาปู่-เขาย่า เป็นอุทยานลำดับที่ 42 ของประเทศไทย มีพื้นที่ 433,750 ไร่ อยู่ในพื้นที่อำเภอศรีบรรพต จังหวัดพัทลุง ชื่อของอุทยานฯ นั้น ตั้งตามชื่อของภูเขาที่อยู่ในเขตอุทยานฯ ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีของชาวพัทลุง โดยเฉพาะ “เขาปู่” ชาวบ้านเชื่อกันว่า เป็นภูเขาอันศักดิ์สิทธิ์ เป็นที่สิงสถิตของวิญญาณ “ตาปู่” ซึ่งเป็นเทพกึ่งคนธรรพ์ เป็นที่กราบไว้ของชาวตำบลเขาปู่ และประชาชนทั่วไป
จากเรื่องราวที่เป็นตำนาน มาถึงสิ่งที่สามารถสัมผัสได้จริงๆ ในอุทยานฯเขาปู่-เขาย่า คือ บรรยากาศของป่าดิบชื้นที่ครอบคลุมพื้นที่ถึงร้อยละ 60 ของพื้นที่อุทยานฯ ทำให้อากาศภายในอุทยานฯ เย็นสบายตลอดช่วงกลางวัน และเย็นฉ่ำตลอดช่วงกลางคืน
การจะท่องเที่ยวภายในอุทยานฯ เขาปู่-เขาย่า ให้จุใจควรพักแรมอย่างน้อย 1 คืน โดยภายในอุทยานฯ มีบ้านพักพร้อมสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับนักท่องเที่ยวถึง 12 หลัง หรือนักท่องเที่ยวกลุ่มใดชอบการตั้งแคมป์บนลาน ทางอุทยานฯ ก็มีเต็นท์ไว้คอยบริการ นักท่องเที่ยวสามารถจัดกิจกรรมได้ทั้งบนลาน และภายในห้องประชุม ที่สามารถรองรับผู้เข้าประชุมได้ประมาณ 60 คน
การเดินทางไปสู่อุทยานฯ หากขับรถส่วนตัวมาทางถนนสายเอเชีย หมายเลข 41 จากจังหวัดนครศรีธรรมราช ถึงสี่แยกโพธิ์ทอง อำเภอควนขนุน ให้เลี้ยวขวาไปตามถนนหมายเลข 4164 สู่อำเภอศรีบรรพต จะมีป้ายบอกทางตั้งแต่ปากทาง ไปจนถึงอุทยานฯ
หรือหากจะมาทางรถยนต์โดยสาร ที่จุดสี่แยกโพธิ์ทอง เป็นจุดจอดรถทัวร์ที่นักเดินทางสามารถลงรถที่นี่ แล้วต่อรถโดยสารเล็กไปสู่อุทยานฯ ได้อย่างสะดวก เมื่อถึงปากทางเข้าอุทยานฯ เขาปู่-เขาย่า สิ่งแรกที่นักท่องเที่ยวจะได้สัมผัสนอกจากอากาศเย็นสบายแล้ว คือ สวนหินขนาดใหญ่บนเนิน ที่ยั่วยวนให้นักท่องเที่ยวต้องปีนป่ายขึ้นไปเพื่อเก็บภาพสวยๆ ไว้เป็นที่ระลึก
เมื่อเข้าไปถึงอุทยานฯ ให้แวะไปที่ศูนย์บริการนักท่องเที่ยวก่อนเป็นอันดับแรก โดยที่นี่จะเป็นศูนย์ข้อมูล และให้บริการด้านการท่องเที่ยว จะทำให้เราสามารถวางแผนการท่องเที่ยวภายในอุทยานฯ ได้ พร้อมที่พักสำหรับนักเดินทาง
จุดท่องเที่ยวบริเวณใกล้ๆ ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 300 เมตร เป็นลานชมวิวบริเวณหน้าผา สามารถชมธรรมชาติ และพันธุ์ไม้นานาชนิดได้อย่างอิ่มตาอิ่มใจ และโดยเฉพาะในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ถึงกรกฎาคมของทุกปี จะมีผึ้งหลวงมาทำรังที่บริเวณหน้าผ้านับร้อยๆ รัง เป็นที่ตื่นตาตื่นใจแก่ผู้พบเห็น
เดินต่อจากลานชมวิว ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 2 กิโลเมตร คือ ถ้ำมัจฉาปลาวน ซึ่งเป็นถ้ำขนาดกลาง มีห้องโถงใหญ่ 3 ห้อง มีหินงอก หินย้อย มีแอ่งน้ำกว้างประมาณ 200 เมตร และแอ่งน้ำนี่เอง ที่มีฝูงปลามากมายแหวกว่ายอวดสายตานักท่องเที่ยวอยู่เป็นนิจ จึงเป็นที่มาของชื่อถ้ำมัจฉาปลาวน ซึ่งนอกจากฝูงปลามากมายแล้ว ในถ้ำแห่งนี้ ยังเป็นแหล่งอาศัยของค้างคาวหลายชนิดด้วย
จาก 2 จุดสำคัญ ได้มีการทำเส้นทางเดินเท้าชมธรรมชาติเป็น 3 เส้นทาง เพื่อให้นักท่องเที่ยวสามารถสัมผัสกับธรรมชาติได้อย่างเต็มที่ หรือจะวางแผนเดินทางสู่น้ำตกภายในอุทยานฯ ในวันรุ่งขึ้นก็ได้ โดยในอุทยานฯ เขาปู่-เขาย่า มีน้ำตกที่มีความสวยงามอยู่ถึง 4 แห่ง คือ น้ำตกเหรียงทอง น้ำตกหนานปลิว น้ำตกควนประ น้ำตกปากแจ่ม และน้ำตกธาราวารินทร์ โดยน้ำตกที่อยู่ใกล้ คือ น้ำตกเหรียงทอง และน้ำตกหนานปลิว ที่นักท่องเที่ยวสามารถไปชมความงาม และขับรถออกมารับประทานอาหารที่อ่างเก็บน้ำป่าพะยอมได้
อีกเส้นทางหนึ่ง จะติดเขตจังหวัดนครศรีธรรมราช นักท่องเที่ยวสามารถเดินทางไปชมถ้ำวังนายพุด ซึ่งภายในมีทางลอดทะลุไปอีกด้านหนึ่ง แล้วไปต่อที่น้ำตกธาราวารินทร์ น้ำตกหนานสวรรค์ และอ่างเก็บน้ำห้วยน้ำใส
ส่วนอีกเส้นทางหนึ่งติดเขตจังหวัดตรัง มีน้ำตกที่สวยงาม คือ น้ำตกควนประ น้ำตกน้ำปลิว และน้ำตกปากแจ่ม โดยนักท่องเที่ยวสามารถตรวจสอบเส้นทางได้จากเจ้าหน้าที่อุทยานฯ
สภาพสังคมพืชในอุทยานแห่งชาติเขาปู่-เขาย่า ส่วนใหญ่มีสภาพเป็นสังคมพืชป่าดิบชื้น พันธุ์ไม้ที่พบ ได้แก่ ตะเคียนทอง หลุมพอ ยาง กระบาก จำปาป่า พิกุล ไข่เขียว นาคบุตร พญาไม้ หลาวชะโอน หมากพน ฉก ฯลฯ พืชพื้นล่างได้แก่ ช้างร้องไห้ หวาย กล้วยไม้ป่า สมุนไพร และว่านชนิดต่างๆ เนื่องจากอุทยานแห่งชาติเขาปู่-เขาย่า มีอาณาเขตติดต่อกับเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเทือกเขาบรรทัด จึงมีสัตว์ป่าอพยพไปมาอยู่เสมอ จากการสำรวจชนิดของสัตว์ป่าในเขตอุทยานแห่งชาติ พบสัตว์ประเภทต่างๆ ประกอบด้วย
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ประมาณ 60 ชนิด เช่น เลียงผา สมเสร็จ หมีคน เสือปลา เก้ง กระจงควาย ค่างแว่นถิ่นใต้ ชะมดแปลงลายแถบ หมาไม้ หนูผีจิ๋ว อีเห็นลายพาด พญากระรอกเหลือง พญากระรอกดำ ค้างคาวแม่ไก่ป่าฝน ค้างคาวปีกถุงเคราดำ ฯลฯ นก พบประมาณ 286 ชนิด เช่น นกยางไฟหัวสีเทา นกคัดคูสีทองแดง นกบั้งรอกปากแดง นกกระเต็นแดง นกเงือกหัวหงอน นกจอกป่าหัวโต นกพญาปากกว้างเล็ก นกขมิ้นน้อยสีเขียว นกจาบดินหัวดำ นกกระจิบกระหม่อมแดง นกจับแมลงสีส้ม นกกินปลีกล้วยปากยาว นกกาฝากสีเลือดหมู ฯลฯ
สัตว์เลื้อยคลาน พบประมาณ 67 ชนิด เช่น เต่าจักร ตะพาบน้ำ เห่าช้าง ตุ๊ดตู่ ตะกวด เหี้ย จิ้งเหลนน้อยหางยาว กิ้งก่าบินหัวสีฟ้า ตุ๊กแกป่าใต้ งูดินมลายู งูเห่าทองพ่นพิษ งูคงคาทอง งูใบ้ ฯลฯ
สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก สำรวจพบ กบหงอนมลายู กบชะง่อนหินเมืองใต้ กบเขาหลังตอง กบตะนาวศรี กบว้าก อึ่งกรายลายจุด อึ่งกรายหัวแหลม อึ่งกรายมลายู คางคกแคระ กบหนอง เขียด บัว เป็นต้น ปลา ในบริเวณแหล่งน้ำพบ ประมาณ 15 ชนิด ได้แก่ ปลาตูหนา ปลามัด ปลาหวด ปลาหลด ปลาซิวควาย ปลาซิวใบไผ่ ปลาอีกอง และปลาชะโอนถ้ำ เป็นต้น
แมลง ประมาณ 70 ชนิด เช่น ผึ้งหลวง ด้วงดีดหนวดไผ่ ด้วงกว่างห้าเขา จักจั่นงวงมวนแดง ผีเสื้อพ่อมด ผีเสื้อหางติ่งอิศวร ผีเสื้อดาราไพรปักษ์ใต้ ผีเสื้อเจ้าป่า ผีเสื้อกระทกรกสีคล้ำ ผีเสื้อถุงทองปักษ์ใต้ เป็นต้น
สำหรับผู้ที่ต้องการข้อมูลเพิ่มเติม ติดต่อได้ที่อุทยานแห่งชาติเขาปู่-เขาย่า โทรศัพท์ 0-7461-9674-5 หรือส่วนอุทยานแห่งชาติ สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 6 จังหวัดสงขลา โทรศัพท์ 0-7430-7114
ภาพ/เรื่อง - ไสว รุยันต์
อุทยานแห่งชาติเขาปู่-เขาย่า เป็นอุทยานลำดับที่ 42 ของประเทศไทย มีพื้นที่ 433,750 ไร่ อยู่ในพื้นที่อำเภอศรีบรรพต จังหวัดพัทลุง ชื่อของอุทยานฯ นั้น ตั้งตามชื่อของภูเขาที่อยู่ในเขตอุทยานฯ ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีของชาวพัทลุง โดยเฉพาะ “เขาปู่” ชาวบ้านเชื่อกันว่า เป็นภูเขาอันศักดิ์สิทธิ์ เป็นที่สิงสถิตของวิญญาณ “ตาปู่” ซึ่งเป็นเทพกึ่งคนธรรพ์ เป็นที่กราบไว้ของชาวตำบลเขาปู่ และประชาชนทั่วไป
จากเรื่องราวที่เป็นตำนาน มาถึงสิ่งที่สามารถสัมผัสได้จริงๆ ในอุทยานฯเขาปู่-เขาย่า คือ บรรยากาศของป่าดิบชื้นที่ครอบคลุมพื้นที่ถึงร้อยละ 60 ของพื้นที่อุทยานฯ ทำให้อากาศภายในอุทยานฯ เย็นสบายตลอดช่วงกลางวัน และเย็นฉ่ำตลอดช่วงกลางคืน
การจะท่องเที่ยวภายในอุทยานฯ เขาปู่-เขาย่า ให้จุใจควรพักแรมอย่างน้อย 1 คืน โดยภายในอุทยานฯ มีบ้านพักพร้อมสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับนักท่องเที่ยวถึง 12 หลัง หรือนักท่องเที่ยวกลุ่มใดชอบการตั้งแคมป์บนลาน ทางอุทยานฯ ก็มีเต็นท์ไว้คอยบริการ นักท่องเที่ยวสามารถจัดกิจกรรมได้ทั้งบนลาน และภายในห้องประชุม ที่สามารถรองรับผู้เข้าประชุมได้ประมาณ 60 คน
การเดินทางไปสู่อุทยานฯ หากขับรถส่วนตัวมาทางถนนสายเอเชีย หมายเลข 41 จากจังหวัดนครศรีธรรมราช ถึงสี่แยกโพธิ์ทอง อำเภอควนขนุน ให้เลี้ยวขวาไปตามถนนหมายเลข 4164 สู่อำเภอศรีบรรพต จะมีป้ายบอกทางตั้งแต่ปากทาง ไปจนถึงอุทยานฯ
หรือหากจะมาทางรถยนต์โดยสาร ที่จุดสี่แยกโพธิ์ทอง เป็นจุดจอดรถทัวร์ที่นักเดินทางสามารถลงรถที่นี่ แล้วต่อรถโดยสารเล็กไปสู่อุทยานฯ ได้อย่างสะดวก เมื่อถึงปากทางเข้าอุทยานฯ เขาปู่-เขาย่า สิ่งแรกที่นักท่องเที่ยวจะได้สัมผัสนอกจากอากาศเย็นสบายแล้ว คือ สวนหินขนาดใหญ่บนเนิน ที่ยั่วยวนให้นักท่องเที่ยวต้องปีนป่ายขึ้นไปเพื่อเก็บภาพสวยๆ ไว้เป็นที่ระลึก
เมื่อเข้าไปถึงอุทยานฯ ให้แวะไปที่ศูนย์บริการนักท่องเที่ยวก่อนเป็นอันดับแรก โดยที่นี่จะเป็นศูนย์ข้อมูล และให้บริการด้านการท่องเที่ยว จะทำให้เราสามารถวางแผนการท่องเที่ยวภายในอุทยานฯ ได้ พร้อมที่พักสำหรับนักเดินทาง
จุดท่องเที่ยวบริเวณใกล้ๆ ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 300 เมตร เป็นลานชมวิวบริเวณหน้าผา สามารถชมธรรมชาติ และพันธุ์ไม้นานาชนิดได้อย่างอิ่มตาอิ่มใจ และโดยเฉพาะในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ถึงกรกฎาคมของทุกปี จะมีผึ้งหลวงมาทำรังที่บริเวณหน้าผ้านับร้อยๆ รัง เป็นที่ตื่นตาตื่นใจแก่ผู้พบเห็น
เดินต่อจากลานชมวิว ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 2 กิโลเมตร คือ ถ้ำมัจฉาปลาวน ซึ่งเป็นถ้ำขนาดกลาง มีห้องโถงใหญ่ 3 ห้อง มีหินงอก หินย้อย มีแอ่งน้ำกว้างประมาณ 200 เมตร และแอ่งน้ำนี่เอง ที่มีฝูงปลามากมายแหวกว่ายอวดสายตานักท่องเที่ยวอยู่เป็นนิจ จึงเป็นที่มาของชื่อถ้ำมัจฉาปลาวน ซึ่งนอกจากฝูงปลามากมายแล้ว ในถ้ำแห่งนี้ ยังเป็นแหล่งอาศัยของค้างคาวหลายชนิดด้วย
จาก 2 จุดสำคัญ ได้มีการทำเส้นทางเดินเท้าชมธรรมชาติเป็น 3 เส้นทาง เพื่อให้นักท่องเที่ยวสามารถสัมผัสกับธรรมชาติได้อย่างเต็มที่ หรือจะวางแผนเดินทางสู่น้ำตกภายในอุทยานฯ ในวันรุ่งขึ้นก็ได้ โดยในอุทยานฯ เขาปู่-เขาย่า มีน้ำตกที่มีความสวยงามอยู่ถึง 4 แห่ง คือ น้ำตกเหรียงทอง น้ำตกหนานปลิว น้ำตกควนประ น้ำตกปากแจ่ม และน้ำตกธาราวารินทร์ โดยน้ำตกที่อยู่ใกล้ คือ น้ำตกเหรียงทอง และน้ำตกหนานปลิว ที่นักท่องเที่ยวสามารถไปชมความงาม และขับรถออกมารับประทานอาหารที่อ่างเก็บน้ำป่าพะยอมได้
อีกเส้นทางหนึ่ง จะติดเขตจังหวัดนครศรีธรรมราช นักท่องเที่ยวสามารถเดินทางไปชมถ้ำวังนายพุด ซึ่งภายในมีทางลอดทะลุไปอีกด้านหนึ่ง แล้วไปต่อที่น้ำตกธาราวารินทร์ น้ำตกหนานสวรรค์ และอ่างเก็บน้ำห้วยน้ำใส
ส่วนอีกเส้นทางหนึ่งติดเขตจังหวัดตรัง มีน้ำตกที่สวยงาม คือ น้ำตกควนประ น้ำตกน้ำปลิว และน้ำตกปากแจ่ม โดยนักท่องเที่ยวสามารถตรวจสอบเส้นทางได้จากเจ้าหน้าที่อุทยานฯ
สภาพสังคมพืชในอุทยานแห่งชาติเขาปู่-เขาย่า ส่วนใหญ่มีสภาพเป็นสังคมพืชป่าดิบชื้น พันธุ์ไม้ที่พบ ได้แก่ ตะเคียนทอง หลุมพอ ยาง กระบาก จำปาป่า พิกุล ไข่เขียว นาคบุตร พญาไม้ หลาวชะโอน หมากพน ฉก ฯลฯ พืชพื้นล่างได้แก่ ช้างร้องไห้ หวาย กล้วยไม้ป่า สมุนไพร และว่านชนิดต่างๆ เนื่องจากอุทยานแห่งชาติเขาปู่-เขาย่า มีอาณาเขตติดต่อกับเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเทือกเขาบรรทัด จึงมีสัตว์ป่าอพยพไปมาอยู่เสมอ จากการสำรวจชนิดของสัตว์ป่าในเขตอุทยานแห่งชาติ พบสัตว์ประเภทต่างๆ ประกอบด้วย
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ประมาณ 60 ชนิด เช่น เลียงผา สมเสร็จ หมีคน เสือปลา เก้ง กระจงควาย ค่างแว่นถิ่นใต้ ชะมดแปลงลายแถบ หมาไม้ หนูผีจิ๋ว อีเห็นลายพาด พญากระรอกเหลือง พญากระรอกดำ ค้างคาวแม่ไก่ป่าฝน ค้างคาวปีกถุงเคราดำ ฯลฯ นก พบประมาณ 286 ชนิด เช่น นกยางไฟหัวสีเทา นกคัดคูสีทองแดง นกบั้งรอกปากแดง นกกระเต็นแดง นกเงือกหัวหงอน นกจอกป่าหัวโต นกพญาปากกว้างเล็ก นกขมิ้นน้อยสีเขียว นกจาบดินหัวดำ นกกระจิบกระหม่อมแดง นกจับแมลงสีส้ม นกกินปลีกล้วยปากยาว นกกาฝากสีเลือดหมู ฯลฯ
สัตว์เลื้อยคลาน พบประมาณ 67 ชนิด เช่น เต่าจักร ตะพาบน้ำ เห่าช้าง ตุ๊ดตู่ ตะกวด เหี้ย จิ้งเหลนน้อยหางยาว กิ้งก่าบินหัวสีฟ้า ตุ๊กแกป่าใต้ งูดินมลายู งูเห่าทองพ่นพิษ งูคงคาทอง งูใบ้ ฯลฯ
สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก สำรวจพบ กบหงอนมลายู กบชะง่อนหินเมืองใต้ กบเขาหลังตอง กบตะนาวศรี กบว้าก อึ่งกรายลายจุด อึ่งกรายหัวแหลม อึ่งกรายมลายู คางคกแคระ กบหนอง เขียด บัว เป็นต้น ปลา ในบริเวณแหล่งน้ำพบ ประมาณ 15 ชนิด ได้แก่ ปลาตูหนา ปลามัด ปลาหวด ปลาหลด ปลาซิวควาย ปลาซิวใบไผ่ ปลาอีกอง และปลาชะโอนถ้ำ เป็นต้น
แมลง ประมาณ 70 ชนิด เช่น ผึ้งหลวง ด้วงดีดหนวดไผ่ ด้วงกว่างห้าเขา จักจั่นงวงมวนแดง ผีเสื้อพ่อมด ผีเสื้อหางติ่งอิศวร ผีเสื้อดาราไพรปักษ์ใต้ ผีเสื้อเจ้าป่า ผีเสื้อกระทกรกสีคล้ำ ผีเสื้อถุงทองปักษ์ใต้ เป็นต้น
สำหรับผู้ที่ต้องการข้อมูลเพิ่มเติม ติดต่อได้ที่อุทยานแห่งชาติเขาปู่-เขาย่า โทรศัพท์ 0-7461-9674-5 หรือส่วนอุทยานแห่งชาติ สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 6 จังหวัดสงขลา โทรศัพท์ 0-7430-7114
ภาพ/เรื่อง - ไสว รุยันต์
