“ปุ๋ยอินทรีย์” กำลังเป็นอีกทางเลือกหนึ่งของเกษตรกรที่ต้องการปลูกพืชโดยไม่ต้องการให้สารเคมีตกค้างในผลผลิต และทำลายคุณภาพของดิน อีกทั้งยังมีราคาถูกกว่าปุ๋ยเคมี ทว่า ปุ๋ยอินทรีย์ในตลาดนั้นยังมีการปลอมปน ทำให้เป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่เกษตรกรขาดความเชื่อมั่น นี่เป็นเหตุผลหนึ่งที่ทำให้ ดร.อุตส่าห์ จันทร์อำไพ อดีตอาจารย์ภาควิชาชีวเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ (มอ.) ใช้ชีวิตหลังเกษียณราชการด้วยการสร้างผลงานใหม่ให้เกษตรกร ด้วยการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ ภายใต้ชื่อ “ดินดี” ซึ่งกระจายสู่ชาวสวนทั้งภาคใต้และเหนือหลายพื้นที่แล้ว
อยากให้อาจารย์เล่าที่มาของการทำปุ๋ยอินทรีย์ว่าเป็นอย่างไร
การผลิตปุ๋ยอินทรีย์นั้นเป็นส่วนหนึ่งที่ผมสนใจ โดยขณะที่เป็นอาจารย์ก็ได้ทำการวิจัยเรื่องนี้ แต่มีโอกาสได้เริ่มทำอย่างจริงจังหลังจากที่ไม่หมดหน้าที่การเป็นอาจารย์แล้ว เหลือแต่ความคิดที่จะนำความรู้ ความสามารถทางวิชาการมาทำให้เกิดประโยชน์อย่างจริงจัง จึงได้เริ่มศึกษาขั้นตอนที่จะทำปุ๋ย ซึ่งต้องมีการปรับปรุงทั้งเรื่องสูตร วัตถุดิบต่างๆ ให้เหมาะกับศักยภาพที่เรามี และศึกษาหาความรู้จากที่เขาผลิตกันมาก่อนว่าถ้าเราผลิตเองนั้น จะต้องเพิ่มเติมในส่วนอื่นๆ ที่ขาดไปอย่างไรบ้าง เพื่อให้คุณภาพปุ๋ยออกมาสูงที่สุด โดยศึกษาในกลุ่มของปราชญ์ชาวบ้าน กลุ่มสันติอโศก และได้รับคำแนะนำให้นำอุปกรณ์เหล่านั้นมาใช้ด้วย
และด้วยความที่เป็นนักวิทยาศาสตร์ของเราที่เป็นจุดแข็งนั้น จึงหันมาใช้เทคโนโลยีสีเขียวซึ่งเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมาประยุกต์ สูตรของปุ๋ยจึงถูกสร้างขึ้นใหม่โดยไม่มีส่วนผสมของดิน แม่ปุ๋ยเคมี ไม่ใช้ความร้อนในการผลิต จึงมีปริมาณอินทรียวัตถุไม่ต่ำกว่า 35%”
ซึ่งนอกจากจะต้องรู้เรื่องปุ๋ยแล้วก็ยังต้องเกี่ยวข้องกับเรื่องการลงทุนด้วย แต่โชคดีที่มีพรรคพวกซึ่งล้วนอยู่มีประสบการณ์ด้านงานวิจัยด้านวิทยาศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์ร่วมกันลงขันจนได้เงินสด 15 ล้านบาท จึงดำเนินการเองผลิตปุ๋ยอินทรีย์พรีเมี่ยมเกรด ตราดินดี ในนามบริษัท กรีเทค 074 จำกัด
เกริ่นถึงเรื่องวัตถุดิบของปุ๋ยอินทรีย์ของที่นี่ ไม่ทราบว่ามีความพิเศษต่างจากที่อื่นอย่างไรบ้าง
หลักๆ ก็จะใช้ของที่เหลือจากโรงงานต่างๆ ใน จ.สงขลา ไม่ว่าจะเป็นหัวกุ้งจากห้องเย็นใน อ.หาดใหญ่, เปลือกไม้ยางพารา ถ่านไม้ ใน อ.สะเดา หรือกลุ่มอินทรีย์จากธรรมชาติ เช่นขี้ค้างคาวใน อ.สะบ้าย้อย และแร่ธาตุตามธรรมชาติ ทั้งแร่ภูเขาไฟ ไดโลไมท์ เพอร์ไลท์ ซึ่งกลุ่มนี้ต้องสั่งซื้อมาจาก จ.ลพบุรีแล้ว ยังต้องคิดมากขึ้นว่าจะเอาของเหลือๆที่โรงงานต่างๆ ทิ้งมาใช้ประโยชน์อย่างไร ก็เลยได้ในส่วนของแป้งจากโรงงานน้ำยางข้นซึ่งเป็นโปรตีนของน้ำยางที่ให้ฟอสฟอรัสสูง จุลินทรีย์จากบ่อบำบัดน้ำเสีย ไขมันบ่อบำบัดน้ำเสีย ซึ่งเป็นของเสียของโรงงานที่ยังไม่มีการนำมาใช้ประโยชน์
โดยขั้นตอนการผลิตนั้น จะผ่านกระบวนการเพาะเลี้ยงจุลินทรีย์จากธรรมชาติเพื่อย่อยสารอินทรีย์ เพิ่มจุลินทรีย์ที่ได้จากการหมักหัวกุ้งนาน 3 เดือนด้วยการฉีดน้ำระหว่างการปั้นเม็ด และลดความชื้นด้วยการผึ่งลม ก่อนจะปล่อยให้จุลินทรีย์ได้เติบโตเพิ่มขึ้นอีกระยะก่อนจะบรรจุถุงจำหน่ายอีกด้วย ซึ่งขั้นตอนสุดท้ายนั้นส่วนใหญ่โรงงานที่ผลิตปุ๋ยจะตัดไปเพราะต้องใช้เวลาเพิ่ม และในแต่ละขั้นตอนนั้นก็มีการเก็บตัวอย่างเพื่อนำไปวิเคราะห์คุณสมบัติทางเคมีและจุลินทรีย์เป็นระยะทั้งในแล็บของ มอ.หาดใหญ่ และบริษัทเอกชนอีกด้วย เพื่อให้สามารถคงไว้ซึ่งคุณภาพ
กรรมวิธีการผลิตนั้นทราบว่าเน้นเรื่องของการเกิดและรักษาจุลินทรีย์มาก
ปุ๋ยอินทรีย์นี้จะมีส่วนผสมของ N, P,K รวมกันไม่น้อยกว่า 4% โดยส่วนผสมหลักทุกชนิดจะไม่มีส่วนผสมของสารพิษ เช่น โลหะหนัก ยาฆ่าแมลง และยาฆ่าหญ้า ในส่วนของขั้นตอนการผลิตนั้น เราเน้นการเพิ่มจุลินทรีย์และให้เจริญเติบโตก่อนที่จะบรรจุขาย จึงมีการเพิ่มจุลินทรีย์ใน 2 ขั้นตอนต่างจากการผลิตทั่วๆ ไป คือการฉีดน้ำจุลินทรีย์จากหัวกุ้งระหว่างการปั้นเม็ด และการผึ่งลม รวมถึงไม่ใช้ความร้อนในการผลิตเพราะจะทำให้จุลินทรีย์ตาย ตลอดจนการควบคุมคุณภาพโดยการตรวจในห้องแล็บ เชื่อถือได้ในคุณภาพ
นอกจากจะได้ปุ๋ยอินทรีย์ที่อุดมด้วยจุลินทรีย์ซึ่งช่วยปรับสภาพดินตามธรรมชาติแล้ว ยังประกอบด้วยจุลินทรีย์กลุ่มที่ผลิตเอนไซม์ไคติเนส (chitinase) ซึ่งสามารถทำลายผนังเซลล์ของเชื้อราที่เป็นต้นเหตุของการเกิดโรคเน่ากับยางพารา และพืชอื่นๆ อีกด้วย และยังช่วยลดต้นทุนค่าขนส่งอีกด้วย
สำหรับปุ๋ยอินทรีย์ ตราดินดี ผลิตขึ้นมา 3 สูตรประกอบด้วย 1 สูตร คือ ปุ๋ยสูตร1 ประกอบด้วย ไนโตรเจน 1.0 -1.5% และฟอสฟอรัส 1.0-2.0% เหมาะสำหรับการเพิ่มอัตราการเจริญเติบโตและความแข็งแรงของลำต้นและใบในระยะเริ่มปลูกจนเก็บเกี่ยวผลผลิต เช่น ยางพารา ปาล์ม ผัก หรือไม้ผล
ปุ๋ยสูตร2 ประกอบด้วยไนโตรเจน 0.8-1.2% และฟอสฟอรัส 1.5-3.0% เหมาะสำหรับการเลี้ยงลำต้น ดอก ผล และใบ ในระยะเก็บเกี่ยวผลผลิตของยางพาราหรือปาล์ม หรือบำรุงดอกและผลสำหรับไม้ผล และปุ๋ยสูตรพิเศษ ประกอบด้วยไนโตรเจน 1.0 -1.5% และฟอสฟอรัส 1.5-2.5% เหมาะสำหรับไม้ดอกไม้ประดับ นาข้าว และการเพาะปลูกทั่วไป
ในเรื่องการตลาดนั้น อาจารย์มองอนาคตไว้อย่างไรบ้าง
ตอนนี้ทางบริษัทเดินเครื่องผลิตมาแล้วเกือบปี ด้วยกำลังการผลิตวันละ 10 ตัน ซึ่งสามารถรองรับการใช้ในพื้นที่ราว 4,000 ไร่ โดยที่ยังไม่มีการทำตลาดอย่างจริงจัง แต่เป็นการแนะนำให้ความรู้แบบบอกต่อ มีกลุ่มเพื่อนๆ และคนรู้จักซื้อไปใช้ ทั้งในภาคใต้และ จ.เชียงราย ซึ่งต้องยอมรับว่ายังเป็นจุดอ่อน ทำให้ปุ๋ยดินดียังไม่ถึงมือเกษตรกรรายย่อยอย่างทั่วถึง
อย่างไรก็ตาม ผลตอบรับในขณะนี้ แม้จะเพิ่งเริ่มใช้ไม่ถึงปีแต่พบว่าทำให้น้ำยางเพิ่มขึ้น 12% เปลือกยางนิ่มขึ้น และประหยัดต้นทุนค่าปุ๋ยได้ถึง 30% และหากใช้ไปเรื่อยๆ จะมีความคุ้มค่าเพิ่มขึ้นอย่างแน่นอน อีกทั้งมาร์เก็ตแชร์ของปุ๋ยอินทรีย์ตัวจริงในตลาดนี้มีเพียง 7-8% เท่านั้น จึงเป็นโอกาสที่สามารถเติบโต ซึ่งหลังจากนี้ก็อยากให้ผู้ที่สนใจนั้นเข้ามาติดต่อเพื่อดูการผลิตและทดลองใช้ได้ โดยอาจจะรวมกลุ่มกันสั่งซื้อไปใช้ก็ได้เพื่อจะได้ราคาพิเศษ
สำหรับผู้ที่สนใจข้อมูลเพิ่มเติม หรือต้องการสั่งซื้อ เป็นตัวแทนจำหน่าย สามารถติดต่อได้ที่ บริษัท กรีนเทค 074 จำกัด เลขที่ 177/4 ม.10 ต.ทุ่งตำเสา อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา โทร 074-472091-3
อยากให้อาจารย์เล่าที่มาของการทำปุ๋ยอินทรีย์ว่าเป็นอย่างไร
การผลิตปุ๋ยอินทรีย์นั้นเป็นส่วนหนึ่งที่ผมสนใจ โดยขณะที่เป็นอาจารย์ก็ได้ทำการวิจัยเรื่องนี้ แต่มีโอกาสได้เริ่มทำอย่างจริงจังหลังจากที่ไม่หมดหน้าที่การเป็นอาจารย์แล้ว เหลือแต่ความคิดที่จะนำความรู้ ความสามารถทางวิชาการมาทำให้เกิดประโยชน์อย่างจริงจัง จึงได้เริ่มศึกษาขั้นตอนที่จะทำปุ๋ย ซึ่งต้องมีการปรับปรุงทั้งเรื่องสูตร วัตถุดิบต่างๆ ให้เหมาะกับศักยภาพที่เรามี และศึกษาหาความรู้จากที่เขาผลิตกันมาก่อนว่าถ้าเราผลิตเองนั้น จะต้องเพิ่มเติมในส่วนอื่นๆ ที่ขาดไปอย่างไรบ้าง เพื่อให้คุณภาพปุ๋ยออกมาสูงที่สุด โดยศึกษาในกลุ่มของปราชญ์ชาวบ้าน กลุ่มสันติอโศก และได้รับคำแนะนำให้นำอุปกรณ์เหล่านั้นมาใช้ด้วย
และด้วยความที่เป็นนักวิทยาศาสตร์ของเราที่เป็นจุดแข็งนั้น จึงหันมาใช้เทคโนโลยีสีเขียวซึ่งเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมาประยุกต์ สูตรของปุ๋ยจึงถูกสร้างขึ้นใหม่โดยไม่มีส่วนผสมของดิน แม่ปุ๋ยเคมี ไม่ใช้ความร้อนในการผลิต จึงมีปริมาณอินทรียวัตถุไม่ต่ำกว่า 35%”
ซึ่งนอกจากจะต้องรู้เรื่องปุ๋ยแล้วก็ยังต้องเกี่ยวข้องกับเรื่องการลงทุนด้วย แต่โชคดีที่มีพรรคพวกซึ่งล้วนอยู่มีประสบการณ์ด้านงานวิจัยด้านวิทยาศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์ร่วมกันลงขันจนได้เงินสด 15 ล้านบาท จึงดำเนินการเองผลิตปุ๋ยอินทรีย์พรีเมี่ยมเกรด ตราดินดี ในนามบริษัท กรีเทค 074 จำกัด
เกริ่นถึงเรื่องวัตถุดิบของปุ๋ยอินทรีย์ของที่นี่ ไม่ทราบว่ามีความพิเศษต่างจากที่อื่นอย่างไรบ้าง
หลักๆ ก็จะใช้ของที่เหลือจากโรงงานต่างๆ ใน จ.สงขลา ไม่ว่าจะเป็นหัวกุ้งจากห้องเย็นใน อ.หาดใหญ่, เปลือกไม้ยางพารา ถ่านไม้ ใน อ.สะเดา หรือกลุ่มอินทรีย์จากธรรมชาติ เช่นขี้ค้างคาวใน อ.สะบ้าย้อย และแร่ธาตุตามธรรมชาติ ทั้งแร่ภูเขาไฟ ไดโลไมท์ เพอร์ไลท์ ซึ่งกลุ่มนี้ต้องสั่งซื้อมาจาก จ.ลพบุรีแล้ว ยังต้องคิดมากขึ้นว่าจะเอาของเหลือๆที่โรงงานต่างๆ ทิ้งมาใช้ประโยชน์อย่างไร ก็เลยได้ในส่วนของแป้งจากโรงงานน้ำยางข้นซึ่งเป็นโปรตีนของน้ำยางที่ให้ฟอสฟอรัสสูง จุลินทรีย์จากบ่อบำบัดน้ำเสีย ไขมันบ่อบำบัดน้ำเสีย ซึ่งเป็นของเสียของโรงงานที่ยังไม่มีการนำมาใช้ประโยชน์
โดยขั้นตอนการผลิตนั้น จะผ่านกระบวนการเพาะเลี้ยงจุลินทรีย์จากธรรมชาติเพื่อย่อยสารอินทรีย์ เพิ่มจุลินทรีย์ที่ได้จากการหมักหัวกุ้งนาน 3 เดือนด้วยการฉีดน้ำระหว่างการปั้นเม็ด และลดความชื้นด้วยการผึ่งลม ก่อนจะปล่อยให้จุลินทรีย์ได้เติบโตเพิ่มขึ้นอีกระยะก่อนจะบรรจุถุงจำหน่ายอีกด้วย ซึ่งขั้นตอนสุดท้ายนั้นส่วนใหญ่โรงงานที่ผลิตปุ๋ยจะตัดไปเพราะต้องใช้เวลาเพิ่ม และในแต่ละขั้นตอนนั้นก็มีการเก็บตัวอย่างเพื่อนำไปวิเคราะห์คุณสมบัติทางเคมีและจุลินทรีย์เป็นระยะทั้งในแล็บของ มอ.หาดใหญ่ และบริษัทเอกชนอีกด้วย เพื่อให้สามารถคงไว้ซึ่งคุณภาพ
กรรมวิธีการผลิตนั้นทราบว่าเน้นเรื่องของการเกิดและรักษาจุลินทรีย์มาก
ปุ๋ยอินทรีย์นี้จะมีส่วนผสมของ N, P,K รวมกันไม่น้อยกว่า 4% โดยส่วนผสมหลักทุกชนิดจะไม่มีส่วนผสมของสารพิษ เช่น โลหะหนัก ยาฆ่าแมลง และยาฆ่าหญ้า ในส่วนของขั้นตอนการผลิตนั้น เราเน้นการเพิ่มจุลินทรีย์และให้เจริญเติบโตก่อนที่จะบรรจุขาย จึงมีการเพิ่มจุลินทรีย์ใน 2 ขั้นตอนต่างจากการผลิตทั่วๆ ไป คือการฉีดน้ำจุลินทรีย์จากหัวกุ้งระหว่างการปั้นเม็ด และการผึ่งลม รวมถึงไม่ใช้ความร้อนในการผลิตเพราะจะทำให้จุลินทรีย์ตาย ตลอดจนการควบคุมคุณภาพโดยการตรวจในห้องแล็บ เชื่อถือได้ในคุณภาพ
นอกจากจะได้ปุ๋ยอินทรีย์ที่อุดมด้วยจุลินทรีย์ซึ่งช่วยปรับสภาพดินตามธรรมชาติแล้ว ยังประกอบด้วยจุลินทรีย์กลุ่มที่ผลิตเอนไซม์ไคติเนส (chitinase) ซึ่งสามารถทำลายผนังเซลล์ของเชื้อราที่เป็นต้นเหตุของการเกิดโรคเน่ากับยางพารา และพืชอื่นๆ อีกด้วย และยังช่วยลดต้นทุนค่าขนส่งอีกด้วย
สำหรับปุ๋ยอินทรีย์ ตราดินดี ผลิตขึ้นมา 3 สูตรประกอบด้วย 1 สูตร คือ ปุ๋ยสูตร1 ประกอบด้วย ไนโตรเจน 1.0 -1.5% และฟอสฟอรัส 1.0-2.0% เหมาะสำหรับการเพิ่มอัตราการเจริญเติบโตและความแข็งแรงของลำต้นและใบในระยะเริ่มปลูกจนเก็บเกี่ยวผลผลิต เช่น ยางพารา ปาล์ม ผัก หรือไม้ผล
ปุ๋ยสูตร2 ประกอบด้วยไนโตรเจน 0.8-1.2% และฟอสฟอรัส 1.5-3.0% เหมาะสำหรับการเลี้ยงลำต้น ดอก ผล และใบ ในระยะเก็บเกี่ยวผลผลิตของยางพาราหรือปาล์ม หรือบำรุงดอกและผลสำหรับไม้ผล และปุ๋ยสูตรพิเศษ ประกอบด้วยไนโตรเจน 1.0 -1.5% และฟอสฟอรัส 1.5-2.5% เหมาะสำหรับไม้ดอกไม้ประดับ นาข้าว และการเพาะปลูกทั่วไป
ในเรื่องการตลาดนั้น อาจารย์มองอนาคตไว้อย่างไรบ้าง
ตอนนี้ทางบริษัทเดินเครื่องผลิตมาแล้วเกือบปี ด้วยกำลังการผลิตวันละ 10 ตัน ซึ่งสามารถรองรับการใช้ในพื้นที่ราว 4,000 ไร่ โดยที่ยังไม่มีการทำตลาดอย่างจริงจัง แต่เป็นการแนะนำให้ความรู้แบบบอกต่อ มีกลุ่มเพื่อนๆ และคนรู้จักซื้อไปใช้ ทั้งในภาคใต้และ จ.เชียงราย ซึ่งต้องยอมรับว่ายังเป็นจุดอ่อน ทำให้ปุ๋ยดินดียังไม่ถึงมือเกษตรกรรายย่อยอย่างทั่วถึง
อย่างไรก็ตาม ผลตอบรับในขณะนี้ แม้จะเพิ่งเริ่มใช้ไม่ถึงปีแต่พบว่าทำให้น้ำยางเพิ่มขึ้น 12% เปลือกยางนิ่มขึ้น และประหยัดต้นทุนค่าปุ๋ยได้ถึง 30% และหากใช้ไปเรื่อยๆ จะมีความคุ้มค่าเพิ่มขึ้นอย่างแน่นอน อีกทั้งมาร์เก็ตแชร์ของปุ๋ยอินทรีย์ตัวจริงในตลาดนี้มีเพียง 7-8% เท่านั้น จึงเป็นโอกาสที่สามารถเติบโต ซึ่งหลังจากนี้ก็อยากให้ผู้ที่สนใจนั้นเข้ามาติดต่อเพื่อดูการผลิตและทดลองใช้ได้ โดยอาจจะรวมกลุ่มกันสั่งซื้อไปใช้ก็ได้เพื่อจะได้ราคาพิเศษ
สำหรับผู้ที่สนใจข้อมูลเพิ่มเติม หรือต้องการสั่งซื้อ เป็นตัวแทนจำหน่าย สามารถติดต่อได้ที่ บริษัท กรีนเทค 074 จำกัด เลขที่ 177/4 ม.10 ต.ทุ่งตำเสา อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา โทร 074-472091-3
