ฟอร์ด Next Gen Ranger นำคณะสื่อมวลชนเกษตรและตัวแทนเกษตรกรลงพื้นที่ จ.เพชรบุรี ดูงานการผลิตลูกพันธุ์ปลานิลรายใหญ่ 1 ใน 3 ของประเทศ มานิตย์เจเนติกส์ กับสายพันธุ์ซูเปอร์แบล็คเพศผู้ที่เลี้ยงโตไวสร้างรายได้ให้เร็วกว่า!
“ลูกพันธุ์ที่เราจำหน่ายเป็นลูกพันธุ์ปลานิลเพศผู้ล้วน จะไม่ได้มีตัวเมียออกไปด้วย เหตุผลก็คือว่าปลานิลเนี่ยตัวเมียจะออกลูกเร็วมาก เรียกว่าภายในระยะเวลา4 เดือนหรือ3 เดือนกว่าบางทีออกแล้ว! มันออกลูกแล้วทีนี้พอ มันออกลูกเนี่ยสมมุติเกษตรกรลงไป5 หมื่นตัว ถ้าลงปลานิลทั้งเพศผู้และเพศเมียด้วยกันเนี่ย มันจะกลายเป็นว่ามันออกลูกออกหลานเต็มบ่อหมด ลงไป5 หมื่นอาจจะออกมา 3 แสนเลย! พอมัน3 แสนมันจะแน่นบ่อไปหมดจนปลามันไม่โตและก็ไม่สามารถขายได้ในราคาตลาด” คุณอมร เหลืองนฤมิตชัย ผู้บริหารมานิตย์ เจเนติกส์ หรือมานิตย์ฟาร์ม สมอระบัง ทายาทรุ่นที่ 2 ซึ่งเข้ามาต่อยอดธุรกิจของครอบครัวต่อจากคุณพ่อ (คุณมานิตย์ เหลืองนฤมิตชัย) ให้ข้อมูลพร้อมนำชมการผลิตภายในฟาร์มด้วย บนพื้นที่กว่า 2,000 ไร่ในเขต อ.เขาย้อย จ.เพชรบุรี ที่นี่เปรียบเหมือนเป็น LAB ขนาดใหญ่เพาะพันธุ์สัตว์น้ำเศรษฐกิจสำคัญ ๆ อย่าง ปลานิล ปลาทับทิม และกุ้งขาวแวนนาไม เป็นต้น โดยเฉพาะกล่าวสำหรับ “ปลานิล” รวมไปถึงปลาทับทิมด้วยที่เน้นการผลิตลูกพันธุ์ปลาเพศผู้เท่านั้น โดยมีจุดเด่นที่สำคัญก็คือ 1.เจริญเติบโตรวดเร็ว 2.ปลาจะมีความต้านทานต่อสภาพแวดล้อมได้ดีขึ้น(มีอัตรารอดสูง) 3. รูปร่างของปลาจะมี “หัวเล็ก” และก็ “ความสูงของตัวปลา” จะสูงไม่ออกทรงยาว จะออกทรงค่อนข้างจะเป็นแบบได้เนื้อที่เยอะขึ้น ตัวจะออกป้อม ๆ หน่อย และมีชื่อทางการค้าสำหรับปลานิลคือ “ซูเปอร์แบล็ค” ส่วนปลาทับทิมจะใช้ชื่อ “ซูเปอร์เรด”
คุณอมร เล่าให้ฟังว่า ในส่วนงานปรับปรุงพันธุ์ซึ่งจะมีทีมทำหน้าที่ วิจัย พัฒนา คัดเลือก ทดสอบพันธุ์ โดยจะมีการส่งปลาเป็นรายครอบครัวเลยสมมุติว่า พ่อ 1 : แม่ 1 จะมีการเลี้ยงปลาแต่ละครอบครัวแยกจากกันก่อน จนกระทั่งปลามาถึงขนาดประมาณสัก 3-4 นิ้วหรือประมาณ 30 กรัม จะมีการติดไมโครชิปฝังที่ตัวปลาทุกตัวเลยในรูปของครอบครัวนั้น แล้วจะส่งปลาไปทดสอบเลี้ยงในสภาพแวดล้อมแต่ต่างกัน เช่น บริษัทมีเกษตรกรลูกค้าอยู่ในเขตแม่น้ำ ก็ส่งปลาไปเลี้ยงในแม่น้ำ มีเกษตรกรเลี้ยงในบ่อก็ส่งปลาไปทดสอบเลี้ยงในบ่อ ไปดูว่าปลาครอบครัวไหนมีอัตราการเติบโตที่ดี มีอัตรารอดที่ดี แล้วจึงจะคัดเลือกปลาเหล่านั้นไปเป็น “พ่อแม่พันธุ์” เพื่อผลิต “ลูกพันธุ์” ให้กับเกษตรกร/ผู้เลี้ยงต่อไป งานในส่วนนี้ก็จะเป็นงานวิจัยล้วน ๆ เลยปัจจุบันก็จะมีนักปรับปรุงพันธุ์ซึ่งอยู่ในฟาร์มของบริษัทเอง“อีกจุดเด่นของที่ฟาร์มนี้ที่อยากเล่าให้ฟัง คือจริง ๆ เนื่องจากเหตุผลของเราตั้งแต่เริ่มต้นตอนเรามาตั้งฟาร์ม มานิตย์ฟาร์มถูกตั้งจากคุณมานิตย์(คุณพ่อ) แต่ว่าพอเราจะใช้พื้นที่นี้ในการผลิตลูกปลา มันมีความสำคัญเรื่องหนึ่งคือปลานิลเป็นปลาน้ำจืดทำอย่างไรเราอยู่ในพื้นที่น้ำกร่อย ที่จะมีน้ำจืดใช้ทั้งปี อันนี้เป็นโจทย์สำคัญมากถ้าเกิดเราในช่วงหน้าแล้งถ้าฝนไม่มา มีน้ำทะเลหนุน เรามีแต่น้ำเค็ม คุณจะผลิตลูกปลานิลยังไง เพราะฉะนั้นหลักการที่เราทำคือเราต้องสามารถที่จะมีพื้นที่บ่อพักน้ำมากพอ ในการที่จะเก็บน้ำจืดไว้ใช้ในฟาร์มตลอดทั้งปี”เพราะฉะนั้นระบบในฟาร์มจึงเป็นระบบที่สามารถที่จะวนน้ำ น้ำที่เราทิ้ง ใช้แล้วจากบ่อ เราก็ไม่ทิ้งไปข้างนอก เราจะเอาน้ำมาบำบัด แล้วก็มีการใช้หมุนเวียนอยู่ในฟาร์ม“เรียกว่าพื้นที่เรา 100% เนี่ยเราปี ๆ หนึ่งเราสูบน้ำจากภายนอกเข้ามาไม่เกิน 10% ของน้ำที่เราใช้” เพราะฉะนั้นสิ่งที่ฟาร์มพึ่งพาจริง ๆ ก็คือน้ำฝน จะรอน้ำฝนที่ตกลงมาแล้วเก็บน้ำฝนทุกหยดเลยเพื่อที่จะใช้ในฟาร์ม
ที่เห็น “บ่อ”เป็นลักษณะของบ่อดิน บ่อทั้งหมดที่เห็นจะไม่ใช่สำหรับเป็นบ่อที่ใช้ในการเลี้ยงปลา บ่อทั้งหมดที่เป็นบ่อดินจะใช้เพื่อในการเก็บกักน้ำและบำบัดน้ำเท่านั้น ส่วน “ปลา” ที่นี่จะเลี้ยงในบ่อภาชนะซึ่งบางบ่อจะเป็น บ่อพลาสติก บางบ่อจะเป็นคอนกรีต “แต่น้ำที่เราใช้จัดการบ่อเลี้ยงปลาแล้วเราจะกลับไปบำบัดที่บ่อดินแล้วก็เอากลับมาใช้ใหม่” สำหรับระบบการเลี้ยงปลาจะเป็น “ไบโอฟลอค” (biofloc) โดยธรรมชาติ จากการที่น้ำซึ่งมีการหมุนเวียนใช้ภายในฟาร์มก็เป็นไบโอฟลอคตามธรรมชาติเป็นระบบบำบัดน้ำที่ใช้แบคทีเรียและก็แพลงก์ตอนในการบำบัดน้ำ แต่ว่าไม่ได้ทำในเชิงไบโอฟลอคเข้มข้นที่มีคนทำอยู่ในปัจจุบัน ซึ่งเขาจะบำบัดน้ำในบ่อพีอีแต่ที่นี่จะทำในบ่อดิน“หากเปรียบเทียบในการเลี้ยงปลา ถ้าเกิดใช้ระบบเลี้ยงเหมือนกัน ใช้อาหารเหมือนกัน อัตราการปล่อยเท่ากัน ผมเล่าให้ฟังอย่างนี้ดีกว่าตอนนี้เกษตรกรที่อยู่ทางภาคใต้เลี้ยงปลาของเรา ตั้งแต่ขนาดที่เขาเรียกว่าใบมะขามนะครับ(ตัว0.3 กรัม ยาวประมาณ2 ซม.) ลงปลาไซส์นี้จะจับปลาที่ 1 กก. โดยเฉลี่ยนะครับทีประมาณ 4 เดือนครึ่ง ซึ่งถือว่าเร็วมั้ยผมบอกเลยเร็วมากครับ ในอดีตไม่ว่าจะเลี้ยงยังไงก็แล้วแต่ปลาบ้านเราเนี่ยต้องใช้เวลาถึง ต้องมี 6 เดือนถึง 6 เดือนครึ่ง”
ปัจจุบันการผลิตลูกพันธุ์ปลานิลของบริษัทฯ หากคิดเป็นต่อปีจะอยู่ที่ประมาณสัก 300 ล้านตัว เพราะบางฤดูกาลอย่างเช่น ช่วงหน้าร้อนปลาไม่ไข่หรือไข่น้อยมาก ซึ่งปริมาณที่ผลิตได้ต่อปีถือว่าสูงมั้ย คือมานิตย์ฟาร์มต้องถือว่าอยู่ในลำดับ 1, 2, 3 หรือ 1 ใน 3 ของฟาร์มเพาะพันธุ์ปลานิลที่ใหญ่ที่สุดในประเทศตอนนี้ “เราตอบไม่ได้ว่าเราอยู่เบอร์ไหน แต่เรารู้ว่าเราเป็นเบอร์ต้น ๆ มีโรงเพาะฟักที่ไซส์ขนาดใกล้ ๆ เรา อีก2-3 รายที่ผลิตจำนวนมากเช่นกัน”
จากขนาดของปลานิลที่ตลาดมีความต้องการซื้อขายอยู่คือ 8 ขีดถึง 1.2 กก. ดังนั้นการผลิตของเกษตรกรคือจะต้องผลิตปลาเพื่อให้ตรงกับความต้องการตลาดด้วย การที่บริษัทฯ เน้นผลิตลูกพันธุ์ปลาให้ออกมาเป็น “เพศผู้” โดยใช้เทคนิคบางอย่างเข้าช่วยก็เพื่อตอบโจทย์ของตลาด “ต้องเรียนอย่างนี้ครับว่าสำหรับบางคนอาจจะเข้าใจว่าเอ๊ะปลา มันจะเปลี่ยนจากตัวผู้เป็นตัวเมียได้มั้ย ต้องบอกอย่างนี้ว่าจริง ๆ แล้วถ้าปลามันเปลี่ยนเป็นตัวผู้แล้วเนี่ยมันจะไม่เปลี่ยนเพศกลับไปเป็นตัวเมียอีก ทีนี้คนอาจจะมีความเข้าใจว่าเอ๊ะมันจะอยู่ได้กี่เดือน ๆ นะครับ ซึ่งผมจะบอกว่าถ้ามันเป็นตัวผู้แล้วมันจะไม่เปลี่ยนเป็นตัวเมียอีกครับ จะอยู่ได้ตลอดไป” เหตุผลที่สำคัญอีกเรื่องหนึ่งว่าทำไมต้องมีการแปลงเพศของปลานิลเลี้ยงให้เป็น “เพศผู้”ซึ่งจะมีคำตอบอยู่ที่บ่อพ่อแม่พันธุ์กำลังมีการสาธิตวิธี “การเก็บไข่” ด้วย คุณอมรบอกว่าบ่อปูนขนาด10x12 เมตรนี้ ปล่อยพ่อxแม่พันธุ์ในอัตรา 100 : 400แม่ จะปล่อยให้ปลาผสมพันธุ์เองโดยธรรมชาติ แล้วก็ใน1 สัปดาห์ทีมงานก็จะลงไปเก็บไข่ โดยการที่เช็กตัวเมียทุกตัวเลยว่ามี “ไข่” อยู่ในปากหรือไม่“ก็จะมีคำถามว่าไข่ปลานิลออกจากได้อย่างไร ต้องบอกอย่างนี้ว่าปลาเนี่ยไม่ได้ขย้อนไข่ออกมาจากลำไส้ แล้วออกมาเก็บไว้ในปากนะครับ ในการผสมพันธุ์จริง ๆ ของปลาในธรรมชาติก็คือปลานิลเนี่ยตัวผู้เขาจะไปขุดรัง เคยเห็นรังปลามั้ยครับ มันจะเป็นหลุมในบ่อตัวผู้จะไปทำความสะอาดขุดหลุมขึ้น แล้วก็ไปล่อให้ตัวเมียที่มีความพร้อมในการจะให้ไข่จากนั้นตัวเมียก็จะมาไข่อยู่ตรงที่เป็นรังของตัวผู้หลังจากนั้นตัวผู้ก็จะไปฉีดน้ำเชื้อผสมกับไข่ที่อยู่ตรงนั้น แล้วตัวเมียก็จะกลับไปอมไข่อีกรอบหนึ่งอมหรืออนุบาลจนกระทั่งฟักออกมาเป็นตัว”เวลาในการฟักออกมาเป็นตัวอาจจะใช้ระยะเวลาสัก2 หรือ3 หรือ4 สัปดาห์แล้วแต่ถึงแม้ว่า ปลาจะฟักเป็นตัวแล้วแต่ถ้ายังมีอันตรายสำหรับลูกปลาอยู่มันก็จะยังเข้าไปอยู่ในปากของตัวเมีย ทำให้แม่ปลาไม่ยอมกินอาหารในช่วงนี้และก็เป็นสาเหตุว่าตัวเมียมีขนาดเล็กกว่าตัวผู้ในธรรมชาติ
การเก็บไข่เพื่อต้องการบันทึกว่าในแต่ละสัปดาห์ แต่ละบ่อ มีปลาตัวเมียกี่ตัวที่ให้ไข่ในระยะใดบ้าง จากฟาร์มที่1 ต่อไปยังฟาร์มที่2 ซึ่งจะเป็นส่วนที่ผลิตลูกปลาที่พร้อมจำหน่ายแล้ว “ไข่เมื่อกี้ที่เราเห็นจะถูกนำไปเก็บและก็ดูแลต่อในโรงเพาะฟักอีกประมาณ7-10 วันขึ้นอยู่กับระยะของไข่ พอจากตรงนั้นลูกปลาได้เป็นลูกปลาที่เริ่มว่ายแล้วก็จะไปอนุบาลต่ออีก 3 อาทิตย์เพื่อที่จะให้ได้ขนาดที่เกษตรกรปล่อย ก็คือประมาณสักเขาเรียกใบมะขาม” เหตุผลที่ทำให้เป็น “เพศผู้” ล้วนทั้งหมดคือตอนช่วงปลาเล็ก ๆ ที่เพิ่งเริ่มหัดว่ายน้ำจะมีการผสมฮอร์โมนตัวผู้ให้ กินประมาณสัก3 สัปดาห์ ซึ่งใช้ปริมาณที่ค่อนข้างน้อยมากและก็ใช้ในช่วงเวลาจำกัดสั้น ๆ3 สัปดาห์แรก ลูกปลาทั้งหมดเลยก็จะเปลี่ยนเป็นตัวผู้ทั้งหมด ก็จะไปตอบโจทย์แก้ปัญหาเกษตรกรที่ว่า เวลาเขาเลี้ยงไป 6 เดือน 7 เดือนข้างหน้า ไม่ต้องมีปัญหาเรื่องการผสมกับตัวเมียทำให้ปลาแตกไซส์จนกระทั่งผลิตปลาเพื่อป้อนตลาดไม่ได้
“เกษตรกรที่เลี้ยงปลานิลผมบอกเลยว่า ทั่วทุกภาคของประเทศเลยทุก ๆ ภาคที่มีน้ำนี่คือเลี้ยงหมด แต่ภาคที่เลี้ยงหนาแน่นที่สุดคือภาคกลาง แล้วรองมาก็จะเป็นภาคอีสาน ภาคเหนือ และก็ภาคใต้”เกษตรกรเวลาเลี้ยงปลาไปแล้วพอจับปลาจะสังเกตเห็นได้เลยมั้ยด้วยตาว่า เป็นปลาที่มาจากมานิตย์ฟาร์มสำหรับเกษตรกรที่เป็นมืออาชีพเลี้ยงอยู่เป็นประจำจะเห็นเลย เขาจะตอบได้ทันทีไม่จำเป็นต้องเห็นตัวปลา แม้กระทั่งจังหวะที่ปลากินอาหารก็บอกได้แล้วว่าเป็นปลาไปจากที่นี่ คือพูดง่าย ๆ ว่าจะปลาจะกินอาหารเก่ง เข้ากินอาหารเหมือนกรูกันแทบเข้ามาแย่งกินอาหาร ดังนั้นเกษตรกรที่เลี้ยงอยู่เป็นประจำจะเริ่มแยกได้ “ต้องบอกว่าในปัจจุบันราคาของที่เราเนี่ยก็ถือว่าเป็นผมจะใช้คำว่ายังไงดี ถือว่าผู้นำตลาดดีกว่าเกษตรกรยอมรับในเรื่องของราคาและคุณภาพมากที่สุด” หัวใจสำคัญของคุณภาพก็คือว่าหนึ่งเรื่อง “เพศผู้” ก่อน เนื่องจากเกษตรกรที่เอาไปเลี้ยงเขาต้องการเลี้ยงเป็นปลาที่ใด้ขนาดของตลาดทุกตัว เพราะฉะนั้นการที่ปลาเป็นเพศผู้ทั้งหมดก็ทำให้ปลาในบ่อไม่มีตัวเล็กปน อันที่สองเรื่องการปรับปรุงพันธุ์/สายพันธุ์จะต้องมีปลาที่มีความสม่ำเสมอ เมื่อจับไซส์ต้องสม่ำเสมอและก็อัตราการเติบโตต้องดี หรืออัตรารอดดี
สำหรับคนที่สนใจอยากจะเลี้ยงปลานิลเป็นอาชีพสร้างรายได้ ควรต้องมีตลาดรองรับที่แน่นอนก่อนและความพร้อมในเรื่องของ “แหล่งน้ำ” ที่ใช้สำหรับการเลี้ยงปลาที่สำคัญมาก ซึ่งหากทั้งสองเรื่องที่กล่าวมามีครบทั้งหมดแล้วการเลือกใช้สายพันธุ์ปลาที่มีคุณภาพตอบโจทย์ก็จะช่วยให้ประสบความสำเร็จในเรื่องการสร้างรายได้โดยไม่ยากเช่นเดียวกัน ขอบคุณฟอร์ด (ประเทศไทย) มานิตย์ เจเนติกส์ หรือมานิตย์ฟาร์ม สมอระบัง สำหรับการนำชมฟาร์มผลิตลูกพันธุ์ปลาสายพันธุ์คุณภาพในครั้งนี้ สอบถามเพิ่มเติมโทร.032-473660 หรือสนใจพาหนะสุดแกร่งเพื่อนคู่ใจสำหรับลุยงานฟาร์มเกษตรดูข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับรถฟอร์ด เรนเจอร์ เจนเนอเรชั่นใหม่ทุกรุ่น ได้ทาง www.ford.co.th
* * * คลิก Like เพื่อมาเป็นแฟนเพจของหน้า "SMEsผู้จัดการ" รับข่าวสารในแวดวงธุรกิจเอสเอ็มอีที่สมบูรณ์แบบที่สุด* * *
