ขี้เลื่อยแฟนตาซี ฝีมือไทยสไตล์นอก

หัตถกรรมขี้เลื่อย ถือเป็นอีกหนึ่งสินค้าเด่นของจังหวัดแพร่ ภายในพื้นที่จังหวัดจึงมีกลุ่มผู้ผลิตอยู่จำนวนมาก ดังนั้นผลงานที่จะประสบความสำเร็จต้องมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว อย่างเช่น “กลุ่มหัตถกรรมปั้นงานจากผงไม้” ซึ่งพัฒนารูปแบบแตกต่างด้วยสไตล์สากล จนก้าวสู่ตลาดโลก

ผู้อยู่เบื้องหลังความสำเร็จดังกล่าว คือ “ภัทรวิน สรรพช่าง” หนุ่มท้องถิ่น วัย 39 ปี เริ่มบุกเบิกธุรกิจนี้ มากว่า 10 ปีแล้ว จากแรงบันดาลใจอยากเพิ่มค่า และนำเสนอของดีในบ้านเกิดสู่สายตาคนทั่วไป

“เมื่อก่อนหัตถกรรมขี้เลื่อย ชาวบ้านจะเอาไปวางขายตามข้างถนน ทำให้ถูกตีค่าต่ำเกินไป ไม่สมกับเป็นงานแฮนด์เมด ซึ่งคุณสมบัติของขี้เลื่อยสามารถจะปั้นเป็นอะไรก็ได้ ทำให้ผมคิดว่า มันยังสามารถพัฒนาได้อีกมาก และถ้าเราพัฒนาให้ตลาดขยายออกไป ก็จะช่วยสร้างงานให้แก่คนในบ้านเกิดเราด้วย” ภัทรวิน เผย

ในความเป็นจริงภัทรวินไม่ได้ศึกษามาทางศิลปะ เมื่อมาทำอาชีพนี้ ต้องฝึกฝนฝีมือ และขอคำแนะนำจากช่างในท้องถิ่น มีแรงงานผลิตเริ่มจาก 3-4 คนเท่านั้น โดยนำสินค้าไปวางขายในตลาดนัดสวนจตุจักร และขยายไปที่ จ.เชียงใหม่ มีคำสั่งซื้อจากลูกค้าโดยเฉพาะต่างชาติเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ช่วยให้ธุรกิจเติบโตขึ้นโดยลำดับ

ภัทรวิน เล่าว่า สาเหตุที่ผลงานได้รับความนิยมจากลูกค้า คือ พัฒนารูปแบบให้แตกต่างจากท้องตลาด เน้นความเป็นสากลทั้งรูปทรงและสีสัน โดยออกแบบจากจินตนาการส่วนตัว ผสมกับการศึกษาวัฒนธรรมท้องถิ่นของกลุ่มลูกค้าเป้าหมาย รวมถึง นำคำแนะนำของลูกค้ามาประยุกต์ เพื่อให้ได้ชิ้นงานที่ถูกใจลูกค้ามากที่สุด มีทั้งแบบใช้เป็นของตกแต่งบ้านอย่างเดียว และแบบเน้นใช้งาน เช่น โคมไฟ โมบาย เชิงเทียน เป็นต้น รวมแล้วมีนับพันแบบ ราคาเริ่มที่ชิ้นละสิบบาทถึงหลักหมื่นบาท

“แบบที่ปั้นกันทั่วไปหนีไม่พ้นปั้นเป็นมังกร นกอินทรีย์ และสัตว์เลื้อยคลานต่างๆ เท่านั้น พอสินค้ามันเหมือนกันเต็มไปหมด ก็ต้องมาแข่งเรื่องราคา ถูกแค่ไหนก็ต้องยอมขาย ทำให้ผมคิดว่า ถ้าเราจะอยู่รอดได้ สินค้าต้องมีความโดดเด่น อย่างเช่นมังกรแทนที่จะเป็นมังกรจีนเหมือนรายอื่นๆ ทั่วไป เราก็ปั้นเป็นมังกรสไตล์ตะวันตกแทน หรือบางครั้งนำศาสตร์ความเชื่อมาใช้ในการออกแบบ ผลงานก็จะเพิ่มความน่าสนใจ” เจ้าของธุรกิจ อธิบายเสริม

ด้านการผลิตจัดตั้งเป็นกลุ่มหัตถกรรมปั้นงานจากผงไม้ ต.บ้านกลาง อ.สอง จ.แพร่ ช่วยสร้างงานให้ชาวบ้านในท้องถิ่นที่มาเป็นสมาชิกกว่า 50 คน ช่องทางตลาดกว่า 90% จะขายส่งออกผ่านบริษัทเทรดเดอร์ ซึ่งจะซื้อสินค้าหัตถกรรมไทยไปขายต่างประเทศ ไม่ว่าจะเป็นฝรั่งเศส อิตาลี สเปน สหรัฐฯ อังกฤษ ฯลฯ ส่วนขายปลีก มีหน้าร้านที่ จ.เชียงใหม่ ตลาดนัดสวนจตุจักร โครงการ 7 ซอย 2 และชั้นใต้ดิน เจ เจ มอลล์ รายได้เฉลี่ยยังไม่หักค่าใช้จ่ายประมาณ 2-3 แสนบาทต่อเดือน

อย่างไรก็ตาม เนื่องจากแรงงานทั้งหมดเป็นชาวบ้าน ซึ่งมีวิถีชีวิตแบบสังคมชนบท ถ้ามีกิจกรรมใดๆ ภายในชุมชน ไม่ว่าจะเป็นงานแต่ง งานบวช งานศพ ฯลฯ ชาวบ้านจะทิ้งงานแล้วไปรวมกิจกรรมนั้น ส่งผลกระทบบางครั้งไม่สามารถส่งสินค้าได้ตามกำหนด

จากปัญหาดังกล่าว ภัทรวิน พยายามแก้ไขโดยวางกฎเกณฑ์การรับส่งงานให้ชัดเจน และกระจายงานไปหลายๆ กลุ่ม ไม่มอบงานให้ชุมชนใดชุมชนหนึ่ง ส่วนการจ่ายค่าแรงให้ทั้งเป็นรายวัน และรายชิ้น เพื่อสร้างแรงจูงใจ และสิ่งสำคัญเหนืออื่นใด พยายามทำความเข้าใจกับชาวบ้านให้เกิดการพัฒนาตัวเอง

“ผมจะเน้นให้ชาวบ้านเกิดการเรียนรู้ว่า การส่งออกความตรงต่อเวลาเป็นสิ่งสำคัญ และเมื่อเขามาทำงานตรงนี้ มันช่วยให้เขามีรายได้ดีขึ้น คุณภาพชีวิตของเขา และครอบครัว รวมถึงชุมชนของเราก็ดีตามไปด้วย แต่ถ้าเขาไม่รับผิดชอบ ผลกระทบจะเกิดทั้งตัวเขา และกลุ่ม รวมถึงชุมชนของพวกเราด้วย” เจ้าของธุรกิจ กล่าว และเผยต่อว่า

อาชีพนี้ ต้นทุนการผลิตเกือบทั้งหมด คือ ค่าแรงงาน ซึ่งต้องจ่ายให้สมาชิกทันที บางครั้งจึงมีปัญหาขาดสภาพคล่อง จึงขอสินเชื่อจากธนาคารพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งประเทศไทย จำนวน 3.5 แสนบาท มาเป็นทุนหมุนเวียน

ภัทรวิน กล่าวทิ้งท้ายว่า การตลาดที่ต้องผ่านบริษัทเทรดเดอร์ ทำให้ต้องรับสภาพถูกกดราคารับซื้อเสมอมา ดังนั้น ความฝันของเขา อยากจะส่งออกด้วยตัวเอง ควบคู่กับปรับธุรกิจให้เป็นรูปแบบบริษัทเต็มตัว เพื่อพร้อมรองรับการผลิต และสร้างแบรนด์ของตัวเอง ในชื่อ “เวียงสอง” (viengsong) ให้ลูกค้าจดจำได้ดีขึ้น โดยชูจุดเด่นเป็นงานแฮนด์เมดเพื่อสิ่งแวดล้อม นำวัสดุเหลือทิ้งมาเพิ่มค่า นอกจากนั้น พยายามจะเปิดตลาดในประเทศมากยิ่งขึ้น ด้วยวิธีใช้ขี้เลื่อยประดิษฐ์เป็นสินค้าที่ระลึกวางขายตามสถานที่ท่องเที่ยวต่างๆ

*************************************

โทร.081-595-2393 , 0-5464-2605