หลายๆ คน รู้จัก “ข้าว” ในฐานะพืชทางการเกษตรที่เป็นอาหารหลักของคนไทย และนอกจากจะเป็นอาหารหลักที่มีคุณค่าโภชนาแล้ว ข้าวยังสามารถนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ได้ต่างๆ ได้อีกมากมาย เนื่องจากสารอาหารในข้าวนั้น มีคุณประโยชน์นานัปการ เช่น งานวิจัย “ครีมพอกหน้าต้านสิวจากสารสกัดข้าวแดง” ที่ได้มีการนำ ข้าวพื้นเมืองมาสกัดสารต้านอนุมูลอิสระเพื่อผลิตเป็นครีมบำรุงผิวและลดสิว เปลี่ยนเมล็ดข้าวธรรมดาให้มีมูลค่าเพิ่มขึ้นอีกหลายเท่าตัว
ผศ.ดร.ศรีสุดา ธำรงพิรพงษ์ อาจารย์ประจำคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยสวนดุสิต เล่าว่า งานวิจัย “ครีมพอกหน้าต้านสิวจากสารสกัดข้าวแดง” มีแรงบันดาลใจจากปัญหาที่ได้พบว่าในปัจจุบันในการรักษาสิวนั้น ส่วนมากจะมีการใช้ยาสังเคราะห์ ซึ่งเป็นสารเคมีที่ส่งผลให้อาการสิวอักเสบกลับมาเกิดขึ้นซ้ำได้ ทำให้คนที่รักษาเสียเวลาและเสียเงินโดยเปล่าประโยชน์ จึงได้มีความคิดในการนำข้าวสีแดงที่อุดมด้วยสารต้านอนุมูลอิสระมาวิจัย เพื่อผลิตเป็นผลิตภัณฑ์รักษาสิวจากธรรมชาติ
“และในปัจจุบันได้มีการรณรงค์ให้มีการปลูกข้าวพื้นเมือง เพื่ออนุรักษ์สายพันธุ์ข้าวท้องถิ่น และมีการส่งเสริมให้มีการใช้ผลผลิตทางการเกษตรมาต่อยอดให้มีมูลค่าเพิ่มขึ้น จึงได้เห็นว่า “ข้าวกล้องล้นยุ้ง” ซึ่งข้าวสายพันธุ์พื้นเมืองของจังหวัดจันทบุรี มีความพิเศษคือมีวิตามินดีมากกว่าข้าวขาวธรรมดา จึงได้นำข้าวชนิดนี้ มาวิจัยเพื่อสร้างมูลให้กับข้าวพื้นเมืองให้เพิ่มมากขึ้น”
“ข้าวกล้องล้นยุ้ง” หนึ่งในข้าวพื้นเมืองมากด้วยคุณค่า ต่อยอดสู่ผลิตภัณฑ์รักษาสิว
ครีมพอกหน้าต้านสิวจากสารสกัดข้าวแดงนั้น เป็นการนำข้าวกล้องที่มีสีแดงธรรมชาติมาเติมเชื้อราโมแนสคัส (Monasscut spp.) ลงไป เพื่อเลี้ยงเชื้อราแดงในข้าวกล้อง กระบวนการเติบโตของเชื้อรานี้จะเพิ่มความเข้มของสีแดงให้กับข้าวกล้อง และเพิ่มสารต้านอนุมูลอิสระให้มากขึ้น และเมื่อได้มีการสกัดสารทางชีวภาพจากข้าวกล้อง หรือข้าวแดงที่เลี้ยงร่วมกับเชื้อราชนิดนี้ จะพบว่าสารสกัดจากข้าวแดงจะมีคุณสมบัติโดดเด่นในด้านต้านอนุมูลอิสระ และยังมีผลยับยั้งเชื่อก่อสิว นอกจากนี้ยังมีคุณสมบัติในการยับยั้งการสร้างเมลานิน หรือเซลล์เม็ดสีสร้างจากเซลล์ผิวหนังที่ทำให้ผิวมีสีคล้ำขึ้น และได้มีการนำไปทดสอบความเป็นพิษในระดับเซลล์แล้ว พบว่าสารนี้ไม่มีความเป็นพิษ จึงได้นำสารสกัดจากข้าวแดงมาผลิตเป็นครีมพอกหน้า ภายใต้แบรนด์ “HOMKRAJORN Cosmetics” โดย สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยสวนดุสิต
ดร.ประมวล ทรายทอง นักวิจัยสถาบันค้นคว้าและพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้อธิบายเพิ่มเติม ในเรื่อง “เชื้อราโมแนสคัส” (Monasscut spp.) ซึ่งเป็นหนึ่งในวัตถุดิบหลักในการผลิตสารสกัดจากข้าวแดงว่า ข้าวแดงที่ถูกนำมาสกัดสารบำรุงนั้น ไม่ได้เป็นข้าวที่ให้สีแดง เช่น ข้าวหอมนิลหรือข้าวไรซ์เบอร์รี่ ข้าวแดงที่ได้มานั้น มาจากการนำเชื้อราชนิดนี้มาเพาะเลี้ยงบนข้าวกล้องล้นยุ้ง ซึ่งทำให้ข้าวมีสีแดงที่เพิ่มมากขึ้น เชื้อราชนิดนี้มีประวัติการนำมาใช้ในด้านอาหารเป็นระยะเวลานานแล้วกว่าพันปี และในประเทศไทยก็ได้มีการนำมาใช้ทำอาหาร อาทิ การทำหู้ยี้ เหล้าแดง เพราะในช่วงการเจริญเติบโตของเชื้อราจะให้สารสีแดงที่มีการให้สาระสำคัญต่างๆ หนึ่งในนั้นคือ สารต้านอนุมูลอิสระในปริมาณที่สูงมาก จึงเป็นอีกหนึ่งเหตุผลในการใช้เชื้อราชนิดนี้ในงานวิจัย เพื่อต่อยอดในการเพิ่มมูลค่าให้กับข้าวได้มากขึ้น
ผลิตภัณฑ์ครีมพอกหน้าต้านสิวจากสารสกัดข้าวแดง ในชื่อแบรนด์ HOMKRAJORN Cosmetics จึงเป็นอีกหนึ่งผลิตภัณฑ์ที่น่าสนใจ เพราะได้มีการพัฒนามาจากฐานรากของรากหญ้า ด้วยการนำข้าวพื้นเมืองของไทยมาเพิ่มมูลค่า เพราะฉะนั้นผลิตภัณฑ์นี้ก็เป็น เพิ่มมูลค่าจากสินค้าเกษตรให้มีมูลค่าสูงขึ้น สร้างรายได้ให้กับเกษตรกร และในอนาคตจะมีการเผยแพร่และถ่ายทอดองค์ความรู้จากงานวิจัย สู่การใช้ประโยชน์ทางวิชาการหรือเชิงพาณิชย์ แก่มหาวิทยาลัย ชุมชน และสังคม
