“คุณพี่หมื่น” กลับจากฝรั่งเศสและเข้าหอโล้สำเภากับแม่การะเกดแล้ว แล้วรู้ไหมว่าประวัติศาสตร์จริงนอกละครบุพเพสันนิวาสนั้น “โกษาปาน” เคยเยี่ยมหอดูดาวกรุงปารีส โดยมี “ฌ็อง-โดมินิค แคสสินี” นักดาราศาสตร์อิตาลีผู้ถวายงานในราชสำนักฝรั่งเศสนั้นเป็นผู้นำชม
ข้อความข้างต้นอ้างข้อมูลจากหนังสือ “สมเด็จพระนารายณ์มหาราช : พระมหากษัตริย์ผู้สนพระทัยและองค์อุปถัมป์การศึกษาดาราศาสตร์ตะวันตกในสยามพระองค์แรก” เขียนโดย ภูธร ภูมะธน นักศึกษาประวัติศาสตร์สมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช
ข้อมูลในบท “บุคคลที่เกี่ยวข้องกับงานสถาปนาดาราศาสตร์ตะวันตกในสยาม” ระบุว่า ฌ็อง-โดมินิค แคสสินี (Jean Dominique Cassini) เป็นผู้อำนวยการหอดูดาวกรุงปารีสคนแรก และเป็นผู้นำออกพระวิสุทธสุนทร หรือโกษาปาน พร้อมคณะราชทูตสยาม เยี่ยมชมหอดูดาวกรุงปารีสเมื่อ พ.ศ.2229
แคสสินี หรือชื่อเดิมว่าจิโอวานนี โดมีนิโก แคสสินี (Giovanni Domenico Cassini) ยังเป็นผู้วิเคราะห์รายงานปรากฏการณ์ดาราศาสตร์ต่างๆ จากข้อมูลของบาทหลวงเยซูอิตที่ส่งมาสยามตั้งแต่ พ.ศ. 2225 ข้อมูลที่เขาวิเคราะห์ก็เป็นข้อมูลที่ ซีมง เดอ ลา ลูแบร์ (Simon de la Loubere) นำมาเรียบเรียงในหนังสือ Du royaume de Siam Vol.II ที่จัดพิมพ์เมื่อ พ.ศ. 2234
สำหรับหนังสือสมเด็จพระนารายณ์มหาราชฯ โดยภูธร เป็นหนึ่งในหนังสือชุดพระมหากษัตริย์กับดาราศาสตร์ไทย ที่จัดพิมพ์โดยสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ สดร. ในราคาชุดละ 750 บาท