นับเป็นการสูญเสียที่สะเทือนไปทั้งวงการวิทยาศาสตร์และนอกวงการ เมื่อ “จอห์น แนช” ผู้เป็นแรงบันดาลใจในการสร้างภาพยนตร์รางวัลออสการ์ A Beautiful Mind และภรรยาเสียชีวิตจากอุบัติเหตุรถยนต์ ซึ่งนอกจากรางวัลโนเบลสาขาเศรษฐศาสตร์แล้ว นักคณิตศาสตร์อเมริกันวัย 86 ปีเพิ่งได้รับรางวัล “เอเบิลไพรซ์” ไปเมื่อต้นเดือน พ.ค.นี้
รายงานจากเอเอฟพีระบุว่า เมื่อต้นเดือนนี้ (พ.ค.2015) จอห์น แนช (John Nash) นักคณิตศาสตร์อเมริกันวัย 86 ปี เพิ่งได้รับรางวัลเอเบิลไพรซ์ (Abel Prize) รางวัลอันทรงเกียรติของนอร์เวย์สำหรับนักคณิตศาสตร์ โดยเขาได้รับรางวัลดังกล่าวร่วมกับ หลุยส์ ไนเรนเบิร์ก (Louis Nirenberg) นักคณิตศาสตร์อีกคน เพื่อเชิดชูผลงานทฤษฎีสมการเชิงอนุพันธ์ย่อยไม่เชิงเส้น (nonlinear partial differential equations: PDEs) และการประยุกต์ใช้ในการวิเคราะห์เรขาคณิต
แนชและไนเรนเบิร์กเพิ่งเข้ารับพระราชทานรางวัลจากกษัตริย์ฮารัลด์ที่ 5 (King Harald V) เมื่อวันที่ 19 พ.ค.2015 ในกรุงออสโล และได้รับเงินรางวัลรวมกันเป็นมูลค่ากว่า 25 ล้านบาท และภายในเว็บไซต์ของรางวัลเอเบิลไพรซ์ยังได้จัดทำภาพยนตร์สั้นของทั้งสองคนด้วย (คลิกชมภาพยนต์)
ทั้งนี้ แนชและอลิเซีย (Alicia) ภรรยาวัย 82 ปี ประสบอุบัติเหตุเสียชีวิตขณะโดยสารแท็กซี่จนร่างกระเด็นออกมาเมื่อวันที่ 24 พ.ค.ที่ผ่านมา เนื่องจากแท็กซี่สูญเสียการควบคุมและพุ่งกระแทกราวกั้นข้างทางหลังจากพยายามแซงรถอีกคัน ซึ่งรายงานจากสื่อสหรัฐฯ สันนิษฐานว่า ทั้งสองอาจไม่ได้คาดเข็มขัดนิรภัยขณะเกิดเหตุ
แนช นักคณิตศาสตร์จากมหาวิทยาลัยพรินซ์ตัน (Princeton University) และสถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์ (MIT) เป็นที่รู้จักดีในฐานะผู้พัฒนา “ทฤษฎีเกม” (game theory) ทฤษฎีการศึกษาเรื่องการตัดสินใจ ซึ่งส่งผลให้เขาได้รับรางวัลโนเบลสาขาเศรษฐศาสตร์ในปี 1994
เรื่องราวของแนชเป็นแรงบันดาลใจในการสร้างภาพยนต์ A Beautiful Mind ซึ่งได้รับรางวัลออสการ์เมื่อปี 2001 โดยหลังเขาเสียชีวิต รัสเซลล์ โครว์ (Russell Crowe) นักแสดงผู้รับบทเป็นแนชในภาพยนตร์ดังกล่าว แสดงความเสียใจผ่านทวิตเตอร์ว่ารู้สึกตกใจกับการจากไปของแนชและภรรยา คู่ครองที่มีทั้งจิตใจและหัวใจที่งดงาม เช่นเดียวกับ (Ron Howard) ผู้ได้รับรางวัลในฐานะผู้กำกับยอดเยี่ยมจากภาพยนตร์ดังกล่าว ทวีตว่ารู้สึกเป็นเกียรติที่เป็นส่วนหนึ่งในการถ่ายทอดเรื่องราวของทั้งคู่
ชีวิตของแนชถึงจุดเปลี่ยนที่สำคัญในช่วงต้นปี 1959 เมื่อเริ่มป่วยจากอาการแปรปรวนทางจิต ซึ่งเป็นเหตุให้เขาลาออกจากเอ็มไอที และยังส่งผลต่อชีวิตสมรสร่วมกับอลิเซียที่แต่งงานกันมาตั้งแต่ปี 1957 ชนในช่วงทศวรรษที่ 1960 ทั้งคู่ได้หย่ากัน แต่ยังคงติดต่อกันและกลับมาแต่งงานกันอีกครั้งในช่วงปลายปี 2001 และในช่วงที่เขาได้รับรางวัลโนเบลอาการหลงผิดของเขาก็ลดลงด้วย
“ผมยังคงพยายามต่อไป และเป็นที่เข้าใจได้ว่าช่วงเวลาที่หายไปประมาณ 25 ปีของการหลงละเมอชั่วคราวนั้น เหมือนเป็นช่วงเวลาพักผ่อน สภาพของผมอาจจะไม่ปกติ มันเกิดขึ้นจริงเมื่อผมได้รับการรักษาอย่างยาวนานเพียงพอ และท้ายสุดผมได้ทิ้งความคิดหลงผิด และหวนกลับมาคิดถึงตัวเองในฐานะมนุษย์คนหนึ่งในสิ่งแวดล้อมธรรมดา แล้วกลับมาทำวิจัยคณิตศาสตร์” แนชเคยระบุไว้ในอัตชีวประวัติของตัวเองระหว่างรับรางวัลโนเบลเมื่อปี 1994
แนชเกิดเมื่อวันที่ 13 มิ.ย.1928 ในเมืองบลูฟิลด์ รัฐเวสต์เวอร์จิเนีย และเข้าศึกษาคณิตศาสตร์ในสถาบันที่ปัจจุบันกลายเป็นมหาวิทยาลัยคาร์เนกีเมลลอน (Carnegie Mellon University) และได้รับปริญญาจากมหาวิทยาลัยพรินซ์ตัน ซึ่งเป็นสถานที่เขาเริ่มสนใจทฤษฎีเกม ในภาพยนตร์สั้นทางเว็บไซต์เอเบิลไพรซ์ แนชกล่าวถึงคณิตศาสตร์ว่าเป็นสาขาที่ไม่ต้องใช้ทรัพยากรมาก และบอกด้วยว่าเขาชอบคิดว่าตัวเองเป็นอัจฉริยะ แต่ภายหลังก็คิดได้ว่าความคิดแบบนั้นไม่ได้มีความหมายอะไร
*******************************
