เป็นเรื่องง่ายถ้าจะซื้อหาเครื่องมือวิทยาศาสตร์มาใช้งาน แต่เป็นเรื่องสนุกกว่าถ้าเราได้ลงมือประดิษฐ์เอง อย่างกล้องจุลทรรศน์ D.I.Y.ผลงานเด็กนักเรียน ม.ต้น ที่งัดเครื่องเล่นดีวีดีพังๆ มาใช้ประดิษฐ์
ตั้งแต่ยังเรียนอยู่ ป.4 จักกาย ศรีสวัสดิ์ ได้งัดเอาเลนส์ชิ้นเล็กๆ จากเครื่องเล่นดีวีดีมาประดิษฐ์เป็นกล้องจุลทรรศน์ โดยใช้ขวดนมขนาด 800 มิลลิลิตรเป็นลำกล้อง บนฝาขวดเจาะช่องใส่เลนส์ที่งัดมา ถัดลงไปใต้ฝาขวดเจาะช่องสำหรับสอดแผ่นสไลด์วางวัตถุ ผ่าเปิดช่องกลางขวดใส่กระจกเงาที่ปรับมุมเพื่อรับแสงในการส่องดูวัตถุ
กล้องจุลทรรศน์อย่างง่ายจากขวดนมมีประสิทธิภาพพอที่จะส่องดูชิ้นเนื้อเยื่อว่านกาบหอย พืชที่นักเรียนในห้องเรียนวิทยาศาสตร์คุ้นเคยกันมาหลายรุ่น แร่เพราะความไม่มั่นคงแข็งแรง จักกายจึงพัฒนากล้องจุลทรรศน์ประดิษฐ์เองให้แข็งแรงขึ้น
กล้องจุลทรรศน์รุ่นสองมีหน้าตาคล้ายกล้องจุลทรรศน์ในห้องเรียนมากขึ้น คราวนี้มีทั้งเลนส์ใกล้ตาที่งัดเอาหน้าปัดนาฬิกาพังๆ มาใช้ ส่วนเลนส์ใกล้วัตถุยังงัดเอาจากเครื่องเล่นดีวีดีเช่นเคย แต่ใช้กล่องฟิล์ม (ซึ่งน่าจะหาได้ยากแล้ว) เจาะรูกลางฝากล่องเพื่อวางเลนส์ใกล้วัตถุ และใช้อีกกล่องเป็นแท่นวางสไลด์ แล้ววางให้เลนส์ใกล้วัตถุและแท่นวางสไลด์หันเข้าหากัน จากนั้นสอดแต่ละแท่นเข้ากับขวดนมเปรี้ยว โดยในส่วนของแท่นวางวัตถุนั้นยังคงเลื่อนขึ้นลงเพื่อปรับโฟกัสได้
ปัจจุบัน จักกายซึ่งเรียนอยู่ชั้น ม.3 โรงเรียนอนุกูลนารี จ.กาฬสินธุ์ พร้อมเพื่อนรุ่นน้อง ม.2 อีก 2 คน คือ ณัฐภัทร บุญเพิ่ม และ จักรพงษ์ จิตสงวน ได้ช่วยกับปรับปรุงกล้องจุลทรรศน์ให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น คราวนี้นอกใช้เลนส์จากเครื่องเล่นดีวีดีแล้ว ยังใช้กลไกภายเครื่องซึ่งมีฟันเฟืองมาช่วยในการขยับแท่นวางวัตถุขึ้น-ลง
กล้องจุลทรรศน์เวอร์ชันใหม่นี้ยังต่อวงจรไฟฟ้าเพื่อให้ฟันเฟืองทำงานได้อัตโนมัติ และสามารถเลือกการทำงานแบบไม่ใช้ไฟฟ้าโดยใช้มือขยับฟันเฟืองเองได้ และยังมีอีกรุ่นที่ทำงานโดยใช้ถ่าน 2A แทนไฟฟ้า นอกจากนี้ยังใช้เลนส์จากกระบอกไฟฉายเป็นเลนส์ใกล้ตาแทนหน้าปัดนาฬิกา
“เคยลองใช้เลนส์แว่นตาดูเหมือนกันครับ แต่พบว่าไม่ได้ผล เพราะเลนส์แว่นช่วยในการปรับความคมชัดมากกว่า ช่วยเรื่องกำลังขยาย” จักกายเล่า
สำหรับผลงานกล้องจุลทรรศน์ทำเองนี้ยังเป็นผลงานที่เข้าประกวดในงานมหกรรมประกวดเทคโนโลยีสารสนเทศแห่งประเทศไทย ครั้งที่ 13 ซึ่งจัดขึ้นโดยศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค) ระหว่างวันที่ 12-14 มี.ค.57 ณ หอประชุมมหิศร อาคารเอสซีบีพาร์ค ธนาคารไทยพาณิชย์สำนักงานใหญ่