แม้ว่าคลิปความสามารถของ “อายูมุ” ลิงชิมแปนซีจากแดนปลาดิบจะเคยถูกเผยแพร่มาแล้ว แต่การเผยแพร่อีกครั้งภายในการประชุมวิชาการของสมาคมวิทยาศาสตร์อเมริกันก็ยังเรียกเสียงฮือฮา และเป็นการตอกย้ำว่าลิงไม่มีหางชนิดนี้มีความฉลาดกว่าเราอย่างน้อยหนึ่งอย่างในเรื่อง “ความจำระยะสั้น”
ระหว่างการประชุมประจำปีของสมาคมอเมริกันเพื่อความก้าวหน้าทางด้านวิทยาศาสตร์ (American Association for the Advancement of Science: AAAS) ซึ่งจัดขึ้นถึงวันที่ 22 ก.พ.นี้ นักวิจัยญี่ปุ่นได้เผยแพร่คลิปความสามารถด้านความจำของอายูมุ (Ayumu) ลิงชิมแปนซีที่ถูกเลี้ยงอยู่ภายในสถาบันวิจัยไพรเมทของมหาวิทยาลัยเกียวโต (Kyoto) ซึ่งไลฟ์ไซน์ระบุว่า ได้สร้างความฮือฮาแก่ทั้งนักวิทยาศาสตร์และสื่อมวลชนที่เข้าร่วมงานประชุม
อายูมุถูกสอนให้สามารถเรียงลำดับเลข 1-19 ได้ และเมื่อเริ่มทดสอบโดยให้ลิงเรียงลำดับตัวเลขที่เห็น และทันทีที่สัมผัสเลขตัวแรก เลขตัวอื่นๆ ก็จะถูกซ่อนภายในกรอบสี่เหลี่ยม แต่ลิงชิมป์เพศผู้ก็สามารถเรียงลำดับได้อย่างถูกต้อง เมื่อเพิ่มความยากโดยการให้เวลาดูตัวเลขเพียง 210 มิลลิวินาที ก่อนที่ทุกตัวจะถูกซ่อนไว้ ลิงก็ยังทำได้ดี หรือแม้กระทั่งถูกรบกวนสมาธิ แต่ยังสามารถเรียงลำดับตัวเลขที่เห็นได้
“ไม่ต้องห่วง ไม่มีใครทำได้หรอก มันยากไปสำหรับพวกคุณ” เทสึโระ มัทสึซาวะ (Tetsuro Matsuzawa) นักวิจัยจากสถาบันวิจัยไพรเมท (Primate Research Institute) ของมหาวิทยาลัยเกียวโตกล่าวและยิ้มอย่างกวนๆ หลังเปิดคลิปแสดงความสามารถของอายูมุให้ดู
มัทสึซาวะ กล่าวว่ามีมนุษย์ไม่กี่คนที่มีความสามารถนี้ ซึ่งมักจะเป็นคนที่มีอาการของ “ซาวองท์ซินโดรม” (savant syndrome) ซึ่งมาพร้อมกัลความผิดปกติทางด้านจิตใจอย่างรุนแรง และความสามารถในเรื่องนี้เป็นสิ่งที่เกินกำลังของคนปกติทั่วไป และจากการทดลองในลิงชิมแปนซี 6 ตัว ทั้งหมดสามารถจำตัวเลขและตำแหน่งของ 1-9 ได้อย่างรวดเร็วเช่นกัน
ความจำระยะสั้น (short-term memory) หรือความจำระดับใช้งาน (Working memory) นี้ช่วยให้ชิมแปนซีเอาตัวรอดได้ในป่า ซึ่งเป็นแหล่งอาศัยที่ทำให้พวกมันต้องตัดสินใจในเรื่องซับซ้อนและกะทันหันบ่อยๆ โดยความจำระดับใช้งานนี้เป็นรูปแบบหนึ่งของความจำระยะสั้น ซึ่งเป็นพื้นที่ที่ช่วยให้สมองจัดสรรความคิดหลากหลายที่เกิดขึ้นพร้อมๆ กันได้ สำหรับลิงชิมป์แล้วดูเหมือนความจำระดับใช้งานที่น่าทึ่งนี้จะช่วยให้ลิงสำรวจกิ่งก้านของต้นไม้ใหญ่เพื่อหาอาหาร หรือตัดสินใจเมื่อกลุ่มลิงคู่แข่งเข้าจู่โจมลิงอีกกลุ่มได้
คลิปการทดลองความจำระยะสั้นอันน่าทึ่งของอายูมุ
