นิทานดาวเรื่องใหม่ "กระต่ายน้อยอิงอิง" กับแม่และดวงจันทร์

กระต่ายน้อยอิงอิงฟังแม่เล่าเกร็ดความรู้เรื่องดวงจันทร์

สดร.เปิดตัวนิทานดาวเรื่องใหม่ ได้ "กระต่ายน้อยอิงอิง" เป็นตัวเอก ผลงานการประกวดนิทานดาวเกี่ยวกับดวงจันทร์ บอกเล่าเรื่องราว "ข้างขึ้น-ข้างแรม" และ "จันทรุปราคา" พร้อมแทรกแนวคิดให้เด็กเชื่อฟังผู้ใหญ่

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ สดร. แถลงข่าวเปิดตัวนิทานดาวเรื่องใหม่ "ดวงจันทร์กับแม่ของอิงอิง" เมื่อวันที่ 29 มิ.ย.52 ณ ห้องโถงกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ซึ่งทีมข่าววิทยาศาสตร์ ASTV-ผู้จัดการออนไลน์ ได้เข้าร่วมในงานดังกล่าว ซึ่งได้ฉายภาพยนตร์นิทานดาวให้ผู้เข้าร่วมได้รับชมด้วย โดย รศ.บุญรักษา สุนทรธรรม ผู้อำนวยการ สดร. กล่าวระหว่างแถลงว่า สถาบันได้จัดนิทานดาวมาทั้งหมด 4 เรื่องแล้ว ตามนโยบายโครงการ "ปลูกฝังปัญญาเยาว์" ของ ศ.ดร.ยงยุทธ ยุทธวงศ์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ซึ่งเรื่องแรกเป็นนิทานดาวอินเดียนแดงที่เกี่ยวกับดวงอาทิตย์

"นิทานดาวมีอยู่มากมายโดยเฉพาะนิทานดาวของกรีก แต่ของไทยมีอยู่ไม่กี่เรื่อง ที่เด่นๆ เช่น เรื่องดาวลูกไก่ ที่เล่าตำนานลูกไก่ 7 ตัวกระโดดลงหม้อต้มแสดงความกตัญญูที่แม่ถูกตา-ยายจับไปต้มเพื่อถวายพระ จึงได้จัดประกวดนิทานดาวเกี่ยวกับดวงจันทร์ขึ้น ซึ่งมีผู้ส่งเข้าประกวดมากมาย แต่เลือกเรื่องนี้เพราะให้ความรู้เกี่ยวกับดวงจันทร์มาก ทั้งเรื่องข้างขึ้น-ข้างแรม จันทรุปราคา และยังสอดแทรกเนื้อหาให้เด็กๆ ประพฤติดี" รศ.บุญรักษากล่าว

สำหรับนิทานดาวเรื่องใหม่นี้ ยังคงดำเนินเรื่องโดย "คุณตาจันทร์" และ "หลานเอิร์ธ" ซึ่งเรื่องย่อของดวงจันทร์และแม่ของอิงอิงนั้น เล่าถึงกระต่ายน้อยอิงอิงที่ซนมากจนพ่อ-แม่ต้องกั้นรั้วไว้ วันหนึ่งกระต่ายน้อยดูดวงจันทร์ในคืนพระจันทร์เต็มดวง แม่ของอิงอิงก็ชวนคุยเรื่องดวงจันทร์แล้วสอนวิธีดูข้างขึ้น ซึ่งดวงจันทร์เสี้ยวสว่างหันไปทางทิศตะวันตกและขึ้นในช่วงหัวค่ำจะเป็น "ข้างขึ้น" แต่ถ้าหันไปทางทิศตะวันออกและขึ้นในช่วงใกล้รุ่งจะเป็น "ข้างแรม"

นอกจากนี้ แม่ของอิงอิงยังเล่าประสบการณ์ในวัยเด็กที่หนีพ่อแม่ออกไปเที่ยวเล่น วิ่งตามดวงจันทร์จนหลงทางกลางป่า แล้วจู่ๆ ดวงจันทร์ก็มืดลง พร้อมกับเสียงเคาะไม้เสียงดัง ตอนนั้นแม่กระต่ายตกใจมาก ร้องเรียกพ่อแม่ซึ่งออกตามหาและได้พบในที่สุด แม่จึงบอกอิงอิงว่าเหตุการณ์ครั้งนั้นเป็นตัวอย่างที่ไม่ดี อิงอิงได้ฟังก็เข้าใจและรับว่าจะไปไม่เอาเป็นตัวอย่าง จากนั้นแม่จึงบอกให้พ่อนำรั้วที่กั้นไว้ออก

ดร.คุณญิงกัลยา โสภณพนิช รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ซึ่งเข้าร่วมในงานแถลงข่าวและได้รับชมภาพยนตร์นิทานดาวกล่าวว่า นิทานนี้เรื่องเหมาะกับเด็กหลายอย่าง แต่สอนให้เห็นว่าผู้ใหญ่ห้ามโน่นห้ามนี่เพราะอะไร เมื่อเด็กเข้าใจแล้วผู้ใหญ่ก็ใจกว้างพอที่จะให้อภัย อีกทั้งต้นเรื่องยังกล่าวถึงประเพณีลอยกระทง ซึ่งแสดงถึงวิถีของคนไทยที่อยู่กับโลกกับดวงจันทร์ และสอนเรื่องปรากฏการณ์จันทรุปราคาซึ่งเกิดขึ้นไม่บ่อย

ด้าน น.ส.นุจรี โอชะ นักเรียนชั้น ม.4 โรงเรียนพุทธจักรวิทยา เขตบางรัก กทม. ซึ่งเข้าร่วมกิจกรรมเปิดตัวนิทานดาวเรื่องใหม่ บอกกับทีมข่าววิทยาศาสตร์ ASTV-ผู้จัดการออนไลน์ว่า เรื่องนี้สนุกดี ได้ความรู้ดาราศาสตร์ในรูปแบบใหม่ แม้ว่าเรื่องข้างขึ้น-ข้างแรมและจันทรุปราคาจะเป็นสิ่งที่เธอเรียนมาตั้งแต่ ป.4 แล้วก็ตาม แต่สื่อรูปนี้ให้ความรู้ได้สนุกและน่าสนใจกว่า ไม่น่าเบื่อ เข้าใจง่าย และตัวละครยังน่ารัก ซึ่งวิชาอื่นๆ อย่างฟิสิกส์ เคมี ถ้าทำออกให้สื่ออกมาได้แบบนี้ก็จะดีมาก

ทั้งนี้ นายศุภฤกษ์ คฤหานนท์ เจ้าหน้าที่สารสนเทศทางดาราศาสตร์ สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (สดร.) อธิบายถึงกระบวนการผลิตนิทานดาวว่า หลังจากได้ออกสอบถามครูตามโรงเรียนต่างๆ ทำให้ทราบว่า สื่อการสอนดาราศาสตร์แบบเคลื่อนไหวที่มีภาพประกอบน่ารักๆ เป็นที่ต้องการ ซึ่งความยากของการผลิตอยู่ที่การแปลงนิทานให้ออกมาเป็น "สตอรีบอร์ด" (Story Board) และสร้างบทพูด ก่อนสร้างเป็นภาพยนตร์

ส่วนการนำเสนอในรูปคุณตาเล่านิทานให้หลานฟังนั้น นายศุภฤกษ์ซึ่งดูแลการผลิตนิทานทั้ง 4 เรื่อง บอกว่า มาจากสำรวจว่าเด็กๆ เรียนรู้ดาราศาสตร์จากที่ไหน ซึ่งส่วนใหญ่ตอบว่าคุณตา-คุณยายเล่าให้ฟัง ส่วนตัวละครที่ตั้งชื่อว่า "ตาจันทร์" เป็นชื่อแบบไทยๆ เพื่อเป็นตัวแทนของผู้ใหญ่โบราณ และ "หลานเอิร์ธ" ซึ่งเป็นตัวแทนของคนรุ่นใหม่.
กระต่ายน้อยอิงอิง