สนอว. เร่งขับเคลื่อนเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของประเทศ เดินหน้าหนุนหลักสูตรแซนด์บอกซ์เป็นนวัตกรรมทางการศึกษา ดันตั้งสถาบันอุดมศึกษาเฉพาะทางกลุ่มเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ทัศนศิลป์ งานฝีมือและหัตถกรรม ด้านเอกชน มีเฮ เตรียมเสนอปรับปรุงมาตรการลดหย่อนภาษี 300% เคาะแผนภาคีความร่วมมืออวกาศไทย ยกระดับขีดความสามารถของอุตสาหกรรม
เมื่อวันที่ 12 เม.ย. สภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สนอว.) จัดการประชุม ครั้งที่ 1/2565 ณ ตึกบัญชาการ 1 ทำเนียบรัฐบาล และการประชุมผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ โดยมีนายดอน ปรมัตถ์วินัย รองนายกรัฐมนตรี เป็นประธาน ดร.วิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี เป็นรองประธานคนที่หนึ่ง และ ศ.(พิเศษ) ดร. เอนก เหล่าธรรมทัศน์ รมว.การอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.)เป็นรองประธานคนที่สอง พร้อมด้วยรัฐมนตรี ผู้บริหารจากกระทรวง หน่วยงานต่างๆ และผู้ทรงคุณวุฒิ เข้าร่วมประชุมอย่างพร้อมเพรียง
นายดอน เปิดเผยว่า การดำเนินงานของ สนอว.ได้เกิดผลต่อการขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศอย่างชัดเจน ทั้งการเกิดขึ้นของพระราชบัญญัติส่งเสริมการใช้ประโยชน์ผลงานวิจัยและนวัตกรรม พ.ศ. 2564 การจัดตั้งกองทุนเพื่อพัฒนาการอุดมศึกษา รวมถึงการผลักดันแนวทางการจัดการศึกษาที่แตกต่างจากมาตรฐานการอุดมศึกษา หรือ หลักสูตรแซนด์บอกซ์ ที่เปิดโอกาสให้สถาบันอุดมศึกษาได้พัฒนานวัตกรรมการจัดการศึกษารูปแบบใหม่ การประชุมครั้งนี้ สนอว.จึงมีมติในเรื่องสำคัญ ดังนี้ 1.มอบหมายให้คณะกรรมการพิเศษเฉพาะเรื่อง ด้านการส่งเสริมนวัตกรรมการอุดมศึกษา พิจารณากลั่นกรองเรื่องการจัดการศึกษาที่แตกต่างจากมาตรฐานการอุดมศึกษาตามที่คณะรัฐมนตรีมอบหมาย 2. เห็นชอบข้อเสนอการส่งเสริมสถาบันอุดมศึกษาเพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของประเทศ และมอบหมาย อว. จัดทำแผนงานและมาตรการขับเคลื่อนและจัดตั้งสถาบันศิลปะโรงเรียนเพาะช่าง เป็นสถาบันอุดมศึกษาเพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของประเทศ กลุ่มอุตสาหกรรมทัศนศิลป์ งานฝีมือและหัตถกรรม เพื่อให้ประเทศไทยสามารถอนุรักษ์และสืบสานศิลปวัฒนธรรม รวมทั้งต่อยอดต้นทุนทรัพยากรสร้างสรรค์ที่หลากหลายและขับเคลื่อนประเทศอย่างยั่งยืน
3. เห็นชอบในหลักการมาตรการยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคลสำหรับค่าใช้จ่ายด้านการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยี และนวัตกรรม 300% ระยะต่อไป มีกำหนดระยะเวลา 5 ปี (2566-2570) โดยปรับปรุงให้ชัดเจนยิ่งขึ้น และ 4. เห็นชอบต่อแผนดำเนินงานของภาคีความร่วมมืออวกาศไทยเพื่อพัฒนาและสร้างดาวเทียมสำหรับสำรวจและวิจัยจากวงโคจรรอบดวงจันทร์ หรือ TSC-2 เพื่อขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนากำลังคนและขีดความสามารถของประเทศด้านเทคโนโลยีอวกาศ และสนับสนุนการสร้างระบบนิเวศอุตสาหกรรมอวกาศ ซึ่งรวมไปถึงการใช้มูลค่าเพิ่มพลอยได้ที่ได้จากการถ่ายทอดเทคโนโลยีและพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศ ยกระดับขีดความสามารถของอุตสาหกรรมอื่นๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุตสาหกรรมยุทธศาสตร์ของเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC) เช่น วิศวกรรมอัตโนมัติและหุ่นยนต์ อิเล็กทรอนิกส์อัจฉริยะ ยานยนต์แห่งอนาคต อวกาศยาน การขนส่ง เกษตรอัจฉริยะ และเทคโนโลยีดิจิทัล
ด้าน ศ.(พิเศษ) ดร. เอนก กล่าวว่า การจัดตั้งสถาบันอุดมศึกษากลุ่มเศรษฐกิจสร้างสรรค์ จะเป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจสร้างสรรค์ตามนโยบายของรัฐบาล ซึ่งภาควิชาการจะมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาองค์ความรู้และกำลังคน รวมทั้งในระยะแรกจะขับเคลื่อนสถาบันศิลปะโรงเรียนเพาะช่างเป็นสถาบันอุดมศึกษา โดยเป็นเรื่องที่ สนอว. เห็นพ้องต้องกันว่าจะสามารถช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของประเทศได้ ด้วยไทยมีต้นทุนทางทรัพยากรธรรมชาติและศิลปวัฒนธรรมเป็นที่รู้จักในระดับนานาชาติ สามารถส่งออกผลิตภัณฑ์ศิลปหัตถกรรมไทยที่มีคุณภาพและมีมูลค่าได้กว่าแสนล้านบาทในแต่ละปี และกลายเป็นเป้าหมายเพื่อมาเรียนรู้และท่องเที่ยวของนักเดินทางจากทั่วโลกเป็นจำนวนมาก สถาบันอุดมศึกษาเฉพาะทางจะมีบทบาทสำคัญต่อระบบนิเวศเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ทั้งในด้านการอนุรักษ์และสืบสานศิลปวัฒนธรรม การพัฒนาต่อยอดสินค้าและบริการของภาคอุตสาหกรรมและชุมชนให้ตรงกับความต้องการของตลาด รวมทั้งการผลิตและพัฒนากำลังคนเฉพาะทางสมรรถนะสูงในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของประเทศ
ศ.ดร.นพ.สิริฤกษ์ ทรงศิวิไล ปลัด อว. กล่าวถึงประเด็นการปรับปรุงมาตรการยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคลสำหรับค่าใช้จ่ายด้านการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรม 300% ว่า หลังจากนี้กระทรวง อว. และกระทรวงการคลัง จะร่วมกันปรับปรุงมาตรการยกเว้นภาษีฯ ในระยะต่อไปให้มีความชัดเจนยิ่งขึ้น เช่น ปรับเพิ่มเพดานงบประมาณโครงการในกรณีที่เคยมีโครงการผ่านการพิจารณามาแล้ว รวมทั้งให้เพิ่มเติมหน่วยงานของรัฐที่มีวัตถุประสงค์หรือหน้าที่และอำนาจในการให้ทุนสนับสนุนการวิจัยและนวัตกรรม ตามกฎหมาย พระราชกฤษฎีกา หรือกฎกระทรวงที่จัดตั้งหรือแบ่งส่วนงาน หรือหน่วยงานด้านการให้ทุนตามที่ สนอว.กำหนด และเมื่อภาคเอกชนมีการสนับสนุนงบประมาณเพื่อสนับสนุนหน่วยงานภาครัฐที่มีภารกิจพัฒนากำลังคนด้าน ววน. หรือ กองทุนเพื่อพัฒนาการอุดมศึกษา สามารถอยู่ในเงื่อนไขของการใช้มาตรการยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคลนี้ได้ โดยจะเสนอให้กระทรวงการคลังดำเนินการต่อไป
นอกจากนี้ สนอว. ยังได้พิจารณาเห็นชอบร่างหลักเกณฑ์และเงื่อนไขการให้ทุนของหน่วยงานของรัฐตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการใช้ประโยชน์ผลงานวิจัยและนวัตกรรม พ.ศ. .... ซึ่งเป็น (ร่าง) กฎหมายลำดับรองของพระราชบัญญัติส่งเสริมการใช้ประโยชน์ผลงานวิจัยและนวัตกรรม พ.ศ. 2564 เห็นชอบ (ร่าง) ระเบียบคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมว่าด้วยจริยธรรมการวิจัยทั่วไป พ.ศ. .... และ (ร่าง) พระราชกฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์ การวิจัยและข้อกำหนดจริยธรรมการวิจัยซึ่งมีปัญหากับหลักศาสนา วัฒนธรรม จารีตประเพณี หรือศีลธรรมอันดีของประชาชน พ.ศ. ....
