“ชุมเห็ดเทศ” ดูแลสุขภาพ “ผู้สูงอายุ” ช่วยระบาย หลับง่าย

กรมแพทย์แผนไทยฯ แนะใช้ “ชุมเห็ดเทศ” ดูแลผู้สูงอายุ ช่วยระบาย นอนหลับง่าย

นพ.ปราโมทย์ เสถียรรัตน์ รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ในฐานะโฆษกกรมฯ กล่าวว่า ปัจจุบันประเทศไทยกำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป ในผู้สูงอายุนอกจากจะมีปัญหาเกี่ยวกับการนอนหลับแล้ว ยังมักพบปัญหาเรื่องท้องผูกร่วมด้วย ซึ่งเกิดจากความเสื่อมของร่างกายตามวัย สมุนไพรที่มีประโยชน์ช่วยให้นอนหลับง่าย ช่วยในการระบาย คือ ชุมเห็ดเทศ ซึ่งเป็นสมุนไพรที่รู้จักในภูมิภาคเอเชีย และประเทศไทยพบได้ทั่วไปตามริมทาง คนไทยสมัยก่อนบริโภคอาหารเพื่อป้องกันโรค เพราะอาหารไทยและยาสมุนไพรนั้นแยกออกจากกันได้ไม่ขาด เมื่อมีอาการนอนไม่หลับ จะเลือกรับประทานอาหารประเภทที่ย่อยง่าย กากใยสูง ช่วยให้นอนหลับสบาย ส่วนใหญ่จะเป็นจำพวกผักลวกจิ้มน้ำพริก ซึ่งผักที่จะขาดไม่ได้เลย ก็คือ ชุมเห็ด

“การทำจะนำยอดอ่อนและดอกของชุมเห็ดมาลวกรับประทาน สมุนไพรชุมเห็ดมี 2 ชนิด คือ ชุมเห็ดเทศ และชุมเห็ดไทย ชุมเห็ดทั้งสองเป็นส่วนประกอบในเภสัชตำรับหลายขนาน เป็นสมุนไพรเดี่ยวในไม่กี่ชนิดที่มีการระบุสรรพคุณไว้ในตำราแพทย์แผนไทยอย่างละเอียด ว่า ดอกและใบต้มรับประทานแก้อาการท้องผูก เมล็ด ทำให้หลับสบาย” นพ.ปราโมทย์ กล่าว

นพ.ปราโมทย์ กล่าวว่า ชุมเห็ดเทศ เป็นยาสมุนไพรในบัญชียาหลักแห่งชาติ วิธีรับประทานยาชุมเห็ดเทศ ชนิดชาชง รับประทานครั้งละ 3 - 6 กรัม ชงน้ำร้อนประมาณ 120 - 200 มิลลิลิตร ใช้เวลาชงประมาณ 10 นาที ให้ดื่มวันละ 1 ครั้ง ก่อนนอน ส่วนยาชุมเห็ดเทศ ชนิดแคปซูล รับประทานครั้งละ 3 - 6 กรัม วันละ 1 ครั้ง ก่อนนอน ข้อควรระวังสำหรับการใช้ยาชุมเห็ดเทศ คือ ไม่ควรใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน เพราะจะทำให้ลำไส้ใหญ่ชินต่อยาและเกิดอาการท้องผูกได้เมื่อหยุดยา การรับประทานยาในปริมาณที่สูงจะทำให้ไตอักเสบได้ ควรระวังการใช้ในหญิงตั้งครรภ์ หรือให้นมบุตร และเด็กอายุต่ำกว่า 12 ปี ข้อห้ามสำหรับการใช้ยาชุมเห็ดเทศกับผู้ป่วยทางเดินอาหารอุดตัน หรือปวดท้อง ไม่ทราบสาเหตุ

นพ.ปราโมทย์ กล่าวว่า นอกจากการปรุงอาหารให้เป็นยา หรือการใช้ยาสมุนไพรในการรักษาโรคนอนไม่หลับ และอาการท้องผูกแล้ว ก็ควรจะใส่ใจในเรื่องของการออกกำลังกาย การเลือกรับประทานอาหารที่กากใยสูง ย่อยง่าย การดื่มน้ำให้เพียงพอ อย่างน้อยวันละ 8 แก้ว และการฝึกเข้าห้องน้ำในช่วงเช้าให้เป็นนิสัย ร่วมกับเสริมคุณภาพจิตโดยการสวดมนต์ นั่งสมาธิ เพียงเท่านี้ ชีวิตก็จะห่างไกลจากโรคได้