เปิดคุณค่า “ข้าวไทย” หลากหลายสายพันธุ์ โภชนาการสูง ช่วยป้องกันโรค

ขณะนี้หลากหลายหน่วยงานต่างพยายามหาหนทางช่วยเหลือเกษตรกรที่ประสบวิกฤตราคาข้าว โดยเปิดพื้นที่ให้นำข้าวสารมาจำหน่ายต่อประชาชนโดยตรง เช่น กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ที่ขอความร่วมมือโรงพยาบาลเปิดพื้นที่ให้เกษตรกรนำข้าวสารมาขาย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ หรือกระทรวงแรงงานที่ประสานโรงงานในการจัดซื้อข้าวสารโดยตรงจากเกษตรกร เป็นต้น แต่รู้หรือไม่ว่า “ข้าว” ที่คนไทยบริโภคเป็นอาหารหลักนั้น มีคุณค่าทางอาหารมหาศาลขนาดไหน เรื่องนี้กรมอนามัยมีคำตอบ!!

นพ.วชิระ เพ็งจันทร์ อธิบดีกรมอนามัย เปิดเผยว่า ข้าวเป็นแหล่งสารอาหารจำพวกคาร์โบไฮเดรตที่ให้พลังงานแก่ร่างกายและสมอง โดยข้าวสวย 1 ทัพพี ปริมาณ 60 กรัม หรือข้าวเหนียว 1/2 ทัพพี ปริมาณ 35 กรัม จะให้พลังงานประมาณ 80 กิโลแคลอรี เทียบได้กับขนมปัง 1 แผ่น หรือ ขนมจีน 1 จับ ทั้งนี้ ปริมาณในการรับประทานนั้น หากเป็นเด็ก ผู้สูงอายุ และผู้หญิงวัยทำงาน ควรกินวันละ 7 - 8 ทัพพี ส่วนผู้ชายควรกินวันละ 10 - 12 ทัพพี โดยควรเลือกกินแบบข้าวขัดสีน้อย จำพวกข้าวกล้องหรือข้าวสีต่างๆ เพราะจะได้ใยอาหารเพิ่มขึ้น ย่อยช้า ทำให้รู้สึกอิ่มนาน ช่วยควบคุมน้ำหนักและการขับถ่ายให้ดีขึ้น ซึ่งในประเทศไทยมีข้าวให้เลือกหลากหลาย และมีคุณค่าทางโภชนาการแตกต่างกันไป ดังนี้

1. ข้าวหอมมะลิ 105 เมล็ดข้าวยาวเรียว มีความใส แกร่ง เลื่อมมัน มีกลิ่นหอมคล้ายใบเตย และข้าวไรซ์เบอร์รี เป็นข้าวที่ได้รับการพัฒนาจากการผสมข้ามพันธุ์ระหว่างข้าวเจ้าหอมนิล กับข้าวขาวดอกมะลิ 105 เมล็ดมีลักษณะเรียวยาว สีม่วงเข้ม มีสารต้านอนุมูลอิสระ สังกะสีและโฟเลตสูง ลดความเสี่ยงต่อโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ต้านมะเร็ง ช่วยควบคุมน้ำตาล ช่วยบำรุงโลหิตสำหรับผู้ที่เป็นโรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก

2. ข้าวสังข์หยด เป็นข้าวที่กรมทรัพย์สินทางปัญญาประกาศรับรอง ให้เป็นสินค้าบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์พันธุ์แรกของไทย ได้รับการคุ้มครองตามกฎหมายในสิทธิของชุมชนผู้ผลิต คือ จังหวัดพัทลุง มีสารต้านอนุมูลอิสระ ออไรซานอล (oryzanol) และ กาบา (GABA) มีวิตามินบี 3 สูง ซึ่งมีความสำคัญต่อระบบผิวหนังและประสาท ถ้าขาดวิตามินนี้จะทำให้เกิดโรค Pellagra ทำให้มีอาการผิดปกติทางระบบประสาท ความจำเสื่อม ทำให้ผิวหนังที่ถูกแสงแดดจะอักเสบเป็นผื่นแดงและลอก

3. ข้าวสีนิล หรือข้าวหอมนิล หรือข้าวก่ำ มีสีม่วงดำ ส่วนของเยื่อหุ้มเมล็ดสีม่วงประกอบด้วยสารต้านอนุมูลอิสระช่วยการหมุนเวียนของระบบเลือด ชะลอการเสื่อมของเซลล์ ป้องกันโรคหัวใจ ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชลล์มะเร็งปอด เซลล์มะเร็งกระเพาะ ลดคอเรสเตอรอลและไตรกลีเซอไรด์ เพิ่มระดับไขมันดีในเลือด มีผลต่อการทำงานของต่อมใต้สมอง ยับยั้งการหลั่งกรดในกระเพาะอาหาร ยับยั้งการรวมตัวของเกล็ดเลือดและลดน้ำตาลในเลือด

4. ข้าวเจ๊กเชยเสาไห้ เป็นเป็นข้าวที่ได้รับการจดทะเบียนสินค้าบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์เป็นข้าวพื้นเมืองของอำเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรี เป็นพันธุ์ที่หุงขึ้นหม้อ เมล็ดสวย ไม่บูดง่าย ไม่ยุบตัวเมื่อราดแกง มีปริมาณอะมิโลสสูง

5. ข้าวเหนียวเขี้ยวงู เป็นข้าวเหนียวนิยมปลูกทางภาคเหนือ มีรสชาติอร่อย นิ่ม หอม หุงขึ้นหม้อ ข้าวที่นึ่งแล้วมีลักษณะเรียวยาวเป็นมันวาว นิยมนำมานึ่งเป็นข้าวเหนียวมูน ข้าวเหนียวลืมผัว เป็นข้าวเหนียวชนิดข้าวไร่ของชาวไทยภูเขาเผ่าม้ง เยื่อหุ้มเมล็ดมีสีม่วงดำเรียกว่าข้าวเหนียวดำหรือข้าวก่ำ มีกลิ่นหอม รสชาติอร่อย เมื่อเคี้ยวจะรู้สึกมันนุ่ม มีสารต้านอนุมูลอิสระ วิตามินอี และสารแกมม่า - โอไรซานอล

6. ข้าวสินเหล็ก เกิดจากการผสมพันธุ์ระหว่างข้าวเจ้าหอมนิลกับข้าวขาวหอมมะลิ 105 มีสีขาวกลิ่นหอม เมล็ดเรียวยาว มีธาตุเหล็กสูง ลดกลไกการอักเสบในเลือด ช่วยลดไตรกลีเซอไรด์ในเลือด มีวิตามินบี 1 สูงช่วยป้องกันโรคเหน็บชา

7. ข้าวเล็บนก เป็นข้าวพื้นเมืองที่นิยมปลูกในภาคใต้ รสชาติดี เคี้ยวนุ่มปาก อร่อย มีวิตามินอี และ GABA สูงถึง 10 เท่า ช่วยด้านความจำ ควบคุมความดันโลหิต ลดไขมันในเลือด

“จะเห็นได้ว่าในประเทศไทยมีข้าวให้เลือกมากมายหลายสายพันธุ์ และในช่วงเวลานี้ที่ชาวนากำลังประสบปัญหาราคาข้าวตกต่ำ ประชาชนสามารถเลือกซื้อข้าวสารที่ชาวนานำมาจำหน่ายเอง เพื่อเป็นการส่งเสริมและช่วยเหลือชาวนาให้มีรายได้เพิ่มขึ้นอีกทาง” อธิบดีกรมอนามัย กล่าว