รศ.นพ.วีรศักดิ์ เมืองไพศาล
ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันละสังคม
การขับรถเป็นการแสดงออกอย่างหนึ่งของความเป็นอิสระ การพึ่งพาตนเองได้ ผู้สูงอายุไทยจำนวนไม่น้อยที่ยังขับรถแม้อายุมากกว่า 60 ปี ถึงแม้ไม่มากเท่าฝรั่ง เพราะผู้สูงอายุที่เป็นฝรั่งมักไม่ได้อยู่กับลูกหลาน จึงยังต้องช่วยเหลือตัวเองเท่าที่ทำได้ ต้องไปซื้อของเอง ไปธนาคารเอง ไปนัดสังสรรค์ก็บ่อย อย่างไรก็ตาม ในอนาคตข้างหน้าจะมีผู้สูงอายุไทยที่ขับรถมากขึ้น เพราะคนเราอายุยืนขึ้น แถมปัจจุบัน หนุ่ม ๆ สาว ๆ ก็ขับรถกันมากขึ้น คิดง่าย ๆ นะครับว่าถ้าตอนนี้เรายังขับรถ พอเราอายุเกิน 60 ปี เราจะเลิกขับหรือเปล่า ในปัจจุบันนี้ยังไม่ได้มีความตื่นตัวมากนักในด้านระบบการประเมินความพร้อมของผู้สูงอายุที่ยังขับรถอยู่ ทั้งที่อุบัติเหตุทางการจราจรเป็นสาเหตุของการบาดเจ็บพิการ และเสียชีวิต ที่สำคัญ ในประเทศและผู้สูงอายุก็เป็นกลุ่มเสี่ยงที่สำคัญเนื่องจากสุขภาพร่างกายที่เปลี่ยนแปลงไป
การเกิดอุบัติเหตุจากการขับรถ
โดยส่วนใหญ่แล้วผู้สูงอายุมีโอกาสเกิดอุบัติเหตุจากการขับรถน้อยกว่าคนหนุ่ม ๆ สาวๆ ครับ สาเหตุก็เพราะว่าผู้สูงอายุมักจะขับรถช้ากว่า ประสบการณ์การขับรถก็ยาวนานกว่า มักคาดเข็มขัดนิรภัย และมักไม่ดื่มแอลกอฮอล์ก่อนขับรถ แต่ถ้ายิ่งผู้สูงอายุคนไหนขับรถยิ่งเร็วขึ้น ๆ โอกาสการเกิดอุบัติเหตุยิ่งเพิ่มมากขึ้นกว่าคนหนุ่มสาวครับ โดยส่วนใหญ่ ถ้าอายุเกิน 70 ปี โอกาสเกิดอุบัติเหตุเพิ่มมากขึ้นและยิ่งเพิ่มขึ้นอย่างมากถ้าอายุเกิน 80 ปี และถ้าเมื่อไหร่เกิดอุบัติเหตุขึ้น ผู้สูงอายุมีแนวโน้มเกิดอุบัติเหตุที่รุนแรง ได้รับอันตรายมากกว่าและโอกาสถึงแก่ชีวิตสูงกว่าคนหนุ่มสาวถึง 9 เท่าครับ
ส่วนของร่างกายที่ใช้ในการขับรถ
การขับรถต้องอาศัยกระบวนการทางร่างกายเหล่านี้ประกอบกัน คือ
1. สมองแจ่มใส ไม่ขุ่นมัว
2. สมาธิและความตั้งใจดี
3. การตัดสินใจที่ว่องไว และแม่นยำ
4. ความปราดเปรียว แคล่วคล่อง ว่องไว เมื่อเกิดเหตุการณ์คับขัน
5. การประสานงานของส่วนต่าง ๆ ของร่างกายอย่างดี เช่น ระหว่างมือ แขน ขา คอ เป็นต้น
6. กำลังกล้ามเนื้อที่เพียงพอ
7. การขยับส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้ดี เช่น แขน ข้อไหล่ ลำคอ เป็นต้น
8. การมองเห็นและการได้ยินที่ดี
* ถ้าเรามีความผิดปกติในด้านใดด้านหนึ่ง จะทำให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่าย
ทำไมผู้สูงอายุถึงมีโอกาสเกิดอุบัติเหตุจากการขับขี่รถยนต์ได้ง่าย
ปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญของการเกิดอุบัติเหตุจากการขับรถในผู้สูงอายุ คือ
• อายุมากกว่า 85 ปี
• มีปัญหาด้านการมองเห็น
• มีภาวะสมองเสื่อม
ผู้สูงอายุมีภาวะต่าง ๆ ที่เกิดจากความเสื่อมสภาพของร่างกาย คือ กำลังกล้ามเนื้อลดลง ความว่องไวในการตอบสนองต่อเหตุการณ์คับขันช้าลง การทำงานระหว่างอวัยวะต่าง ๆ ให้ประสานกันได้ไม่ดี และสมาธิลดลงด้วย นอกจากนั้นยังอ่อนล้าง่ายถ้าต้องขับรถนาน ๆ
*********
กิจกรรมดี ๆ ที่ศิริราช
# ขอเชิญผู้ป่วยเพศชายที่มีโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง หรือเพศชายที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป เข้าร่วมงานวิจัยเพื่อประเมินอาการ ชนิดปัสสาวะเล็ดและปัจจัยเสี่ยง โดยใช้แบบสอบถามปัสสาวะเพศชาย สนใจสมัครที่ คลินิกโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง ตึก อัษฎางค์ ชั้น 2 รพ.ศิริราช สอบถาม โทร. 0 2419 6439
# เชิญชมรายการพิเศษเนื่องใน “วันมหิดล” ที่มากด้วยสาระและบันเทิงด้านสุขภาพเพื่อให้เข้ากับยุคสมัย ในประเด็น “แม่และลูก” ในวันศุกร์ที่ 16 กันยายน 2559 เวลา 18.00 - 19.30 น. ทาง ททบ.5 ร่วมบริจาคในรายการ โทร. 0 2270 2233 (100 คู่สาย) พร้อมสอบถามปัญหาสุขภาพ โทร. 0 2278 5940 (20 คู่สาย)
ติดตาม Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่
