ต่างชาติใช้วีซ่าท่องเที่ยว “ถ่ายแบบ” ในไทย รายได้งาม-เบี้ยวภาษี เสี่ยงค้ามนุษย์ เล็งสุ่มตรวจจัดแคตวอล์ก

ต่างชาติแห่ถ่ายแบบในไทยปีละกว่า 500 คน กว่าครึ่งทำผิดกฎหมาย แอบใช้วีซ่าท่องเที่ยวมาทำงาน แถมไม่ขอใบอนุญาตฯ รายได้งาม แต่เบี้ยวจ่ายภาษี ชี้ ทำประเทศไทยขาดรายได้ นางแบบ - นายแบบ เสี่ยงถูกค้ามนุษย์ เอาเปรียบ ขูดรีด ค้าประเวณี ใช้แรงงานเด็ก ก.แรงงาน ร่วม สมาคมอุตสาหกรรมถ่ายแบบฯ ให้ความรู้โมเดลลิง เอเยนซี หวังทำถูก กม. ปี 59 เล็งสุ่มตรวจถ่ายแบบ เดินแบบ

วันนี้ (1 ธ.ค.) ม.ล.ปุณฑริก สมิติ ปลัดกระทรวงแรงงาน แถลงข่าวโครงการ “หยุด! นางแบบ นายแบบ และเด็กต่างชาติที่ผิดกฎหมายในประเทศไทย ต่อต้านการค้ามนุษย์” ว่า อุตสาหกรรมถ่ายแบบในประเทศไทยกำลังเจริญเติบโต มีนางแบบ นายแบบ จากหลายประเทศ เช่น ยุโรป บราซิล รัสเซีย ยูเครน สหรัฐฯ และอเมริกาใต้ เป็นต้น เข้ามาทำงานในประเทศไทย ปีละมากกว่าพันคน ส่วนหนึ่งเข้ามาทำงานโดยใช้วีซ่าท่องเที่ยว และไม่มีใบอนุญาตทำงาน (Work Pemit) มีรายได้สูง แต่หลีกเลี่ยงการชำระภาษี นอกจากนี้ บางรายมีอายุต่ำกว่า 18 ปี ซึ่งอาจเชื่อมโยงถึงการใช้แรงงานเด็ก เข้าข่ายการค้ามนุษย์ได้ ส่งผลให้ประเทศไทยสูญเสียรายได้จากการเก็บภาษี กระทบต่อภาพพจน์ของประเทศไทย ทั้งนี้ คนต่างชาติที่จะทำงานในประเทศไทยต้องมีวีซ่าสำหรับคนทำงาน (Non-Immigrant) และต้องขอใบอนุญาตทำงานจากกรมการจัดหางาน กระทรวงแรงงาน การแก้ปัญหาเรื่องนี้จึงต้องทำงานร่วมกันอย่างเป็นระบบกับทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

นายอารักษ์ พรหมณี อธิบดีกรมการจัดหางาน กล่าวว่า คนต่างด้าวที่ทำงานโดยไม่ได้รับใบอนุญาตทำงาน หากถูกจับได้จะต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับตั้งแต่ 2,000 - 100,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ กรณีมีใบอนุญาตทำงาน แต่ไม่ทำงานตามเงื่อนไขที่ระบุไว้ในใบอนุญาต มีโทษปรับไม่เกิน 20,000 บาท ส่วนนายจ้างที่รับต่างด้าวที่ไม่มีใบอนุญาตทำงานจะต้องระวางโทษปรับตั้งแต่ 10,000 - 100,000 บาท ต่อคนต่างด้าวที่จ้างหนึ่งคน ส่วนกรณีต่างด้าวมีใบอนุญาตฯ แต่ไม่ใช่นายจ้างตามที่อนุญาต นายจ้างจะมีโทษปรับไม่เกิน 10,000 บาท ส่วนกรณีใช้แรงงานเด็กจะมีโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน ปรับไม่เกิน 100,000 บาท หากให้เด็กทำงานที่เป็นอันตรายด้วย นายจ้างมีโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี ปรับไม่เกิน 100,000 บาท

“การถ่ายแบบในไทยเราไม่ได้หวงห้ามชาวต่างชาติ แต่เมื่อประสงค์เข้ามาถ่ายแบบก็ต้องขออนุญาตทั้งการเข้าเมือง และการทำงานตามกฎหมาย จึงขอให้ชาวต่างชาติหรือผู้ประกอบการด้านถ่ายแบบปฏิบัติให้ถูกต้อง โดยสำหรับชาวต่างชาติที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไป ให้ขอวีซ่าสำหรับการทำงาน จากนั้นเข้ามาติดต่อขอใบอนุญาตทำงานที่กรมจัดหางาน ซึ่งใช้เวลาดำเนินการไม่นาน รวมไปถึงกลุ่มดารานักแสดง ศิลปินต่างชาติ ที่มีชื่อเสียง เมื่อจะเข้ามาทำงานในไทยก็ต้องดำเนินการตามขั้นตอนนี้เช่นกัน ส่วนกรณีอายุ 15 - 18 ปี ให้ทำวีซ่าสำหรับการทำงานเช่นกัน และมาทำเรื่องแจ้งการจ้างลูกจ้างเด็กต่อกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานภายใน 15 วัน นับตั้งแต่เด็กเข้าทำงาน โดยผู้ปกครองต้องอนุญาตและติดตามเข้ามาดูแลการทำงานด้วย และจะต้องมีการกำหนดระยะเวลาการทำงาน ระยะเวลาพักที่ชัดเจน เพื่อป้องกันการใช้แรงงานเด็กมากเกินไป และคุ้มครองสวัสดิภาพของเด็ก” อธิบดีกรมการจัดการงาน กล่าว

นายอารักษ์ กล่าวว่า ใบอนุญาตทำงานนั้นจะมีอายุไม่เกิน 1 ปี แต่สำหรับการถ่ายแบบจะมีอายุไม่เกิน 6 เดือน ซึ่งสามารถต่ออายุได้ หากเป็นกรณีฉุกเฉินเร่งด่วนก็มีใบอนุญาตฯ ไม่เกิน 15 วัน โดยค่าใช้จ่ายในการยื่นขอใบอนุญาตทำงานนั้น มีค่าคำขอ 100 บาท และค่าธรรมเนียมใบอนุญาตฯไม่เกิน 3 เดือน 750 บาท ไม่เกิน 6 เดือน 1,500 บาท และไม่เกิน 1 ปี 3,000 บาท สำหรับการแก้ปัญหาเรื่องนายแบบนางแบบไม่มีใบอนุญาต ที่ผ่านมา กรมฯ มีความร่วมมือกับสมาคมอุตสาหกรรมถ่ายแบบ และผู้ประกอบการไทย แต่การบังคับใช้กฎหมายยังไม่จริงจัง ซึ่งหลังจากนี้จะร่วมกับสมาคมฯ เชิญผู้ที่เกี่ยวข้อง เช่น โมเดลลิง เอเยนซี โปรดักชันเฮาส์ เป็นต้น มาทำความเข้าใจโดยการจัดทำเสวนา จากนั้นจะเริ่มมีการสุ่มตรวจใบอนุญาตฯ ของนายแบบ นางแบบด้วย ก่อนที่จะมีการจัดงานถ่ายแบบหรือเดินแบบ เป็นต้น เพราะงานเหล่านี้ใช้เวลาในการเตรียมการนาน สามารถทำได้ หรืออย่างการถ่ายแบบโหษณาอาจจะให้มีการขึ้นเครดิตตอนท้ายด้วยว่านายแบบนางแบบเป็นใคร พร้อมด้วยเลขที่ใบอนุญาตฯ เป็นต้น

เมื่อถามถึงเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี เช่น เด็กเล็กถ่ายแบบโฆษณาผลิตภัณฑ์สำหรับเด็กต่าง ๆ ต้องดำเนินการอย่างไร นายอารักษ์ กล่าวว่า ลักษณะนี้จะดำเนินการโดยผู้ปกครองอยู่แล้ว อย่างไรก็ตาม เรื่องการถ่ายแบบ กรมฯ จะมีการส่งเสริมให้คนไทย โดยเฉพาะเด็ก ๆ ที่มีความใฝ่ฝันจะทำงานด้านนี้ได้ทำอาชีพถ่ายแบบ เพื่อให้คนไทยได้ไปยืนอยู่บนเวทีโลกและนำเงินกลับเข้าสู่ประเทศ เพราะรายได้จากคนหนึ่งคนที่ไปทำงานในต่างประเทศ ถือว่าเยอะมากกว่าการส่งหลายสิบคนไปใช้แรงงานหนัก ๆ

พล.ต.อ.ชัชวาลย์ สุขสมจิตร์ ประธานที่ปรึกษาสมาคมอุตสาหกรรมถ่ายแบบฯ กล่าวว่า อุตสาหกรรมถ่ายแบบมีโอกาสเสี่ยงที่จะเกิดการค้ามนุษย์ขึ้นได้ 3 ลักษณะ คือ 1. การเอารัดเอาเปรียบ แม้จะเข้ามาทำงานอย่างถูกกฎหมาย ก็มีความเสี่ยงต่อการถูกขูดรีด คือ จ้างด้วยเงินจำนวนสูงมาก แต่ได้รับค่าตอบแทนน้อย ถือว่าเข้าข่ายการค้ามนุษย์ 2. การค้าประเวณี โดยเฉพาะกลุ่มที่เข้ามาอย่างผิดกฎหมาย และ 3. การใช้แรงงานเด็ก

นายเอ็ดเวิร์ด กิตติ ประธานสมาคมอุตสาหกรรมถ่ายแบบฯ กล่าวว่า นายแบบนางแบบต่างชาติที่เข้ามาทำงานในไทยมีประมาณ 300 - 500 คนต่อปี กว่าครึ่งเข้ามาทำงานอย่างผิดกฎหมาย โดยสมาคมฯ ขอร่วมแก้ปัญหานี้โดยแสดงจุดยืนไม่ว่าจ้างนายแบบและนางแบบที่เข้ามาทำงานอย่างผิดกฎหมาย และรณรงค์ให้ผู้ประกอบการเข้ามาจดทะเบียนอย่างถูกต้อง จัดทำภาษีอย่างถูกต้อง และขอใบอนุญาตทำงานให้คนต่างชาติ และจะมีการประสานไปยังกลุ่มลูกค้า นิตยสาร อีเวนต์ออแกไนเซอร์ต่าง ๆ เพื่อรณรงค์ไม่จ้างนายแบบนางแบบที่เข้ามาทำงานแบบผิดกฎหมาย ซึ่งหากทุกฝ่ายเอาจริงกับเรื่องนี้จะช่วยแก้ปัญหาการค้ามนุษย์ได้ และช่วยให้ประเทศไทยได้จัดเก็บภาษีเพิ่มขึ้น ซึ่งมูลค่าการตลาดของการถ่ายแบบนั้นสูงมาก โดยข้อมูลเมื่อ 10 ปีก่อน ยังสูงถึง 25,000 ล้านบาทต่อปี แต่ปัจจุบันยังไม่มีการเก็บตัวเลขที่แน่ชัด แต่จากข้อมูลสมาคมมีเดียเอเจนซีพบว่า งบประมาณโฆษณาทุกสื่อในปี 2014 รวมแล้วสูงถึง 146,000 ล้านบาท นอกจากนี้ ในอนาคตอาจมีการผลักดันทำใบอนุญาตการทำงานของสมาคมฯ ด้วย เพื่อเป็นการการันตีว่าคนที่เข้ามาทำงานนั้นเข้ามาอย่างถูกกฎหมาย

นายสมชาย แสงรัตนมณีเดช รองอธิบดีกรมสรรพากร กล่าวว่า การจ้างนายแบบนางแบบต่างชาตินั้น จะต้องมีการเสียภาษี ณ ที่จ่าย 5% ซึ่งนายจ้างจะต้องทำเรื่องการจ่ายภาษีให้เรียบร้อย รวมไปถึงปลายปีนายจ้างจะต้องยื่นภาษีแทนนายแบบนางแบบด้วย หากพบว่าไม่มีการเสียภาษีจะถูกปรับ 2 เท่าของภาษีที่ต้องจ่าย และหากยื่นเสียภาษีแต่เสียไม่ครบจะต้องถูกปรับ 1 เท่าของภาษีที่ต้องจ่าย

ติดตาม Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่