โดย...นพ.ชยานุชิต ชยางศุ อายุรแพทย์โรคสมองและระบบประสาท โรงพยาบาลเวชธานี ลาดพร้าว 111
ถ้ามีอาการปวดหรือมึนศีรษะตอนเช้า นอนหลับไม่สนิท หรือรู้สึกนอนไม่พอทั้ง ๆ ที่ไม่ได้อดนอน หรือบางทีนอนมาก 8 - 10 ชม. ยังรู้สึกไม่พอ แถมตอนกลางวันยังง่วงมากกว่าปกติ จนบางครั้งต้องแอบหลับ หรือคนที่เวลานอนแล้วมีอาการกรนด้วย อาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณบ่งชี้ทางเดินหายใจอุดกลั้น และการหยุดหายใจขณะหลับได้
การนอนกรนเป็นอาการที่พบได้ในคนทั่วไป มีการศึกษาพบว่า 45% ของคนปกติจะมีอาการนอนกรนบางครั้งเช่น เหนื่อยมาก ๆ, ดื่มเครื่องดื่มแอลกอออล์ หรือความเสี่ยงอย่างอื่นที่ทำให้นอนกรน เช่น อ้วน น้ำหนักมาก เป็นภูมิแพ้ หรือคัดจมูกทำให้หายใจไม่สะดวก, ต่อมทอมซิลหรือ ต่อม Adenoid โตมาก
เมื่อไรที่เรียกว่าผิดปกติ
มีอาการของการหยุดหายใจขณะหลับเกิดขึ้นด้วย เช่น คนที่นอนด้วยข้าง ๆ บอกว่า กรนมากแล้วมีการสังเกตเห็นช่วงที่หยุดหายใจไปเกิน 10 วินาทีต่อครั้ง หรือในบางรายทำให้หลับไม่สนิท ประกอบกับมีอาการรู้สึกนอนไม่เพียงพอตลอดเวลา หรือง่วงตลอดในเวลากลางวัน ทั้ง ๆ ที่ไม่ได้อดนอน
หยุดหายใจเกิดขึ้นได้อย่างไร
ธรรมชาติของการนอน คลื่นสมองขณะหลับจะทำงานเป็นระดับ โดยในขณะที่หลับลึก กล้ามเนื้อทั่วร่างกายจะคลายตัวส่งผลให้เกิดลิ้นตก ผนังทางเดินหายใจหย่อนคล้อยมาปิดทางเดินหายใจ ทำให้ขาดออกซิเจนช่วงสั้น ๆ ได้
หยุดหายใจแล้วเกิดอะไรขึ้น
เมื่อมีการหยุดหายใจ ร่างกายขาดออกซิเจนสมองจะถูกกระตุ้นให้ตื่น เพื่อให้กล้ามเนื้อการหายใจกลับมาทำงานอีกครั้ง ส่งผลให้การนอนไม่มีประสิทธิภาพ สมองไม่ได้พักผ่อนอย่างแท้จริง
เมื่อไรที่ต้องตรวจ
เมื่อนอนกรนเป็นประจำ แล้วมีอาการร่วมดังที่กล่าวไปข้างต้น มีความจำเป็นต้องทำการตรวจ Sleep test เพื่อวินิจฉัย และเข้ารับการรักษา
ตรวจอย่างไร
การทำ Sleep test ผู้ป่วยต้องนอนโรงพยาบาล 1 คืน โดยทำการติด Sensor วัดออกซิเจน การเต้นของหัวใจ, การทำงานของกระบังลม, คลื่นสมอง เพื่อเก็บข้อมูลในขณะที่หลับเพื่อใช้วินิจฉัยโรค
วิธีการรักษา
หากตรวจพบความผิดปกติ จากการทำ Sleep test ในขณะที่ตรวจจะมีการใส่หน้ากาก และเครื่องช่วยหายใจเพื่อพ่นลมกับออกซิเจน เข้าไปเพื่อทำให้ผู้ป่วยไม่ขาดออกซิเจน การรักษาหลัก คือ การใส่เครื่องช่วยหายใจ โดยเครื่องจะทำการพ่นลมผสมกับออกซิเจน ผ่านทางหน้ากากเข้าไปตลอดเวลาที่ใส่เครื่อง เพื่อไปถ่างทางเดินหายใจไว้ไม่ให้ทางเดินหายใจอุดกั้น และส่งออกซิเจนเข้าไปในปอดเพื่อทำให้ร่างกายไม่ขาดออกซิเจน
คำแนะนำเพื่อหลีกเลี่ยงนอนกรน
1. ลดน้ำหนัก 2. ออกกำลังกาย 3. หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ 4. นอนตะแคง
ติดตาม Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่