โรคร้ายภัยหน้าฝน

โดย...พญ.สาวิตรี ผู้เจริญสุข แพทย์ศูนย์ตรวจสุขภาพ โรงพยาบาลปิยะเวท

อากาศประเทศไทยในช่วงนี้ค่อนข้างแปรปรวนทั้งที่เป็นช่วงปลายฝนต้นหนาว แต่หลายภูมิภาคในบ้านเรายังคงมีฝนตกชุกอยู่หลายแห่ง และด้วยสภาพอาการแปรปรวนเช่นนี้เอง จึงทำให้หลายๆ คนมีอาการป่วยอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ โดยเฉพาะใน เด็กเล็ก คนชรา และผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัว ควรต้องดูแลสุขภาพตัวเองให้มากเป็นพิเศษ เพราะในน้ำฝนอาจมีการปนเปื้อนของเชื้อโรคและสารปนเปื้อนต่างๆ ที่อาจส่งผลให้มีอาการป่วยได้

ในช่วงฤดูฝนมีกลุ่มโรคที่ควรระวังหลายโรค อาทิ กลุ่มโรคไข้เลือดออก, ไข้หวัดและไข้หวัดใหญ่, กลุ่มโรคอหิวาต์ รวมทั้งกลุ่มโรคที่เกิดจากการติดเชื้อทางน้ำและอาหาร เป็นต้น สำหรับกลุ่มโรคที่พบว่ามีผู้ป่วยเป็นจำนวนมากคือ กลุ่มโรคที่เกิดจากการติดเชื้อที่ทางเดินหายใจ เช่น ไข้หวัด ไข้หวัดใหญ่ คออักเสบ หลอดลมอักเสบ ปอดอักเสบหรือปอดบวม โดยมากพบผู้ป่วยได้ตลอดทั้งปี แต่จะมากเป็นพิเศษในช่วงฤดูฝน ซึ่งโรคนี้อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตหากเกิดขึ้นกับเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี หรือผู้สูงอายุ และผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัว

ดังนั้น หากผู้ปกครองสังเกตว่าบุตรหลานหรือคนใกล้ชิด มีไข้ ไอ หายใจเร็วหรือหอบเหนื่อย ต้องรีบพาไปพบแพทย์ทันที และเพื่อไม่ให้เชื้อโรคแพร่กระจายสู่ผู้อื่น ควรใช้ผ้าปิดปากและจมูก เมื่อไอ จาม หรือสวมหน้ากากอนามัย โดยมากโรคนี้แพทย์จะวินิจฉัยและรักษาตามอาการที่เป็นอยู่ในขณะนั้น แต่การป้องกันที่ดีที่สุดที่แนะนำ คือการรับวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่เป็นประจำทุกปี เพียงปีละ 1 เข็มเท่านั้น ซึ่งในปัจจุบันมีราคาไม่สูงและสามารถฉีดได้ทุกคนในครอบครัว

นอกจากนี้ยังพบโรคที่มีผู้ป่วยเป็นจำนวนมากในช่วงนี้อีกหลายโรค เช่น กลุ่มโรคไข้เลือดออก ซึ่งมีอาการค่อนข้างใกล้เคียงกับไข้หวัดใหญ่ แนะนำว่าหากพบว่ามีไข้สูงติดต่อกันนานหลายวัน หรือมีอาการครั่นเนื้อตัว ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ ท้องเสียร่วมด้วย หรือมีจุดเลือดขึ้นตามตัว ควรรีบมาพบแพทย์โดยทันที อีกกลุ่มโรคที่อยากกล่าวถึง คือกลุ่มโรคติดเชื้อที่เกิดจากน้ำและอาหาร เช่น ท้องร่วง อหิวาตกโรค โรคบิด และอาหารเป็นพิษ เป็นต้น วิธีการป้องกันตัวเองในเบื้องต้น คือ ควรรับประทานอาหารที่ปรุงสุกและสดใหม่ หรือควรอุ่นร้อนก่อนรับประทาน รวมทั้งล้างมือให้สะอาดก่อนรับประทานอาหารทุกครั้ง

นอกจากนี้พบกลุ่มโรคที่มีผู้ป่วยเป็นจำนวนมากในเขตชานเมืองและต่างจังหวัด ที่จำเป็นต้องตากฝนหรือลุยน้ำขังอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ และมีความสัมพันธ์กับการประกอบอาชีพ โรคดังกล่าวได้แก่ โรคน้ำกัดเท้าและโรคฉี่หนู แพทย์แนะนำวิธีดูแลตัวเองเบื้องต้น คือ หลังจากที่แช่เท้าในน้ำฝนหรือน้ำท่วมทุกครั้งต้องล้างเท้าออกด้วยน้ำสะอาดหรือสบู่เพื่อฆ่าเชื้อโรค หลังจากนั้นควรเช็ดเท้าให้แห้งสนิททันทีพร้อมทั้งสำรวจที่เท้าของตนเองว่ามีบาดแผล ตุ่มคัน หนอง เกิดขึ้นหรือไม่ หากพบว่ามีอาการดังกล่าวควรรีบมาพบแพทย์ทันที และกลุ่มโรคสุดท้ายที่จะกล่าวถึง จะเป็นกลุ่มโรคที่ไม่มีอันตรายถึงแก่ชีวิต แต่จะส่งผลต่อการดำเนินกิจวัตรประจำวันได้ เช่น ตาแดงหรือเยื่อบุตาอักเสบ โดยมากสาเหตุเกิดจากสิ่งสกปรกกระเด็นเข้าตา หรือการเกิดเชื้อจากการขยี้ตาด้วยมือที่ไม่สะอาด เป็นต้น

นอกจากโรคต่างๆ ที่ควรระวังในช่วงหน้าฝนนี้แล้ว ยังแนะนำให้ระวังภัยอันตรายต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้ เช่น การถูกแมลงสัตว์กัดต่อย ภัยจมน้ำในเด็ก รวมถึงอันตรายจากไฟฟ้าดูดด้วย แพทย์เน้นย้ำว่า การดูแลสุขภาพตนเองให้แข็งแรงอยู่เสมอเป็นสิ่งที่สำคัญมาก เราควรออกกำลังกายเป็นประจำ รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ และสวมเสื้อผ้าให้เหมาะสมกับสภาพอากาศ เพื่อรักษาร่างกายให้อบอุ่นและมีภูมิต้านทานโรคต่างๆ ที่มากับช่วงฤดูฝนนี้

ติดตาม Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่