มากกว่าสูบเอง “ควันบุหรี่มือสอง” พิษร้ายอันตรายกว่าที่คิด

โดย นพ.วิชิตพล ฟูสิริพงษ์ แพทย์ประจำศูนย์ตรวจสุขภาพ โรงพยาบาลปิยะเวท

ทุกวันที่ 31 พฤษภาคม ของทุกปี ถือเป็นวันงดสูบบุหรี่โลก หรือ World No Tobacco Day นั่นเอง สำหรับโทษหรือพิษร้ายจากการสูบบุหรี่นั้นทุกคนคงทราบกันดีอยู่แล้ว เพราะหลายๆ องค์กรก็รณรงค์เรื่องนี้กันอยู่ไม่น้อย แต่จะมีใครรู้บ้างว่าผลเสีย นอกจากจะเกิดกับตัวคนสูบเองแล้วยังส่งผลต่อคนรอบข้างที่ได้สูดดมควันพิษหรือรับควันพิษจากคนที่สูบบุหรี่มือหนึ่งปล่อยออกมา หรือที่เรียกกันว่า “ควันบุหรี่มือสอง” นั่นเอง

"บุหรี่มือสอง" คือ ควันที่ออกมาจากปลายมวลของบุหรี่ สามารถจำแนกได้เป็น 2 ลักษณะคือ 1.ควันที่เกิดจากการเผาไหม้ของบุหรี่หรือซิการ์ และ 2.ควันที่เกิดจากการหายใจออกของผู้ที่สูบบุหรี่ ซึ่งในควันบุหรี่สีขาวนี้มีสารเคมีอยู่หลายพันชนิด และกว่า 60 ชนิดที่ในวงการแพทย์ระบุไว้ว่าเป็นสารก่อมะเร็ง ซึ่งผู้ที่ได้รับควันบุหรี่มือสองนั้นจะได้รับผลกระทบโดยตรง หรืออาจจะมากกว่าตัวผู้สูบเอง 5-10 เท่าเลยทีเดียว เพราะมีความเข้นข้นของสารพิษมากกว่า เนื่องจากควันจากปลายมวลบุหรี่มีอุณหภูมิเผาไหม้ต่ำ

โดยโทษจากควันบุหรี่มือสองสามารถแบ่งได้เป็นกลุ่มๆ ดังนี้ กลุ่มเด็กเล็กและเด็ก เพราะร่างกายยังมีภูมิคุ้มกันต่ำ และไม่เพียงพอต่อการป้องกันสารพิษจากควันบุหรี่ จะเพิ่มความเสี่ยงมากขึ้นหากมีคนในครอบครัวสูบบุหรี่ เด็กๆ อาจจะป่วยเป็น โรคที่เกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ เช่น หอบหืด, หลอดลมอักเสบ,ปอดบวม และอาจมีสมรรถภาพปอดแย่กว่าเด็กๆ ทั่วไป กลุ่มที่สองคือ กลุ่มหญิงตั้งครรภ์ ถือว่าอันตรายมากๆ หากหญิงตั้งครรภ์ได้รับควันบุหรี่มือสองในปริมาณมากอาจทำให้เกิดภาวะแท้งบุตร, คลอดก่อนกำหนดหรือครรภ์เป็นพิษได้เลยทีเดียว

สำหรับหญิงตั้งครรภ์ที่สูบบุหรี่นั้นพบว่า จะทำให้น้ำหนักครรภ์เพิ่มน้อยกว่าปกติ ซึ่งอาจส่งผลกระทบให้เกิดภาวะรกเกาะต่ำ และรกรอกตัวก่อนกำหนดมากขึ้น ลูกที่คลอดจากแม่ที่สูบบุหรี่ อาจจะมีน้ำหนักและความยาวน้อยกว่าปกติ พัฒนาการทางสมองช้ากว่าปกติ อาจจะมีความผิดปกติทางระบบประสาท ระบบความจำได้ และสุดท้ายบุคคลทั่วไป ที่ต้องอยู่ในบรรยากาศที่ผู้อื่นสูบบุหรี่หรือแม้กระทั้งคู่สมรสของตนเองสูบบุหรี่ แล้วต้องได้รับควันพิษมือสองอยู่เรื่อยๆ นั้น มีโอกาสป่วยเป็นโรคมะเร็งปอด มากกว่าผู้ที่คู่สมรสไม่สูบบุหรี่ 2 เท่า โรคหัวใจ 3 เท่า

นอกจากนี้ก็ยังพบอาการที่ไม่รุนแรงแต่สร้างความรำคาญในชีวิตประจำวันคือ ควันบุหรี่จะทำให้มีอาการระคายเคืองตา, ปวดศีรษะ, คัดจมูก, น้ำมูกไหล และจะเป็นหนักขึ้นในผู้ที่มีโรคประจำตัวเป็นหอบหืด, หัวใจ และโรคหลอดลมอักเสบ และที่สำคัญทันทีที่ได้รับควันบุหรี่จะทำให้ระบบไหลเวียนโลหิตมีปัญหาได้

หนทางที่ดีที่สุดในการป้องกันตัวเองให้ห่างไกลจากควันบุหรี่ คือหลีกเลี่ยงสถานที่ๆ มีควันบุหรี่ หรือหากมีคนใกล้ตัวสูบบุหรี่ คงต้องถึงเวลาที่หันมาพูดคุยกันอย่างจริงจังถึงผลกระทบที่จะเกิดขึ้นกับคนรอบข้างและตัวคนสูบเอง ขอร้องให้พวกเขา ลด ละ เลิก การสูบบุหรี่ และหันมาใส่ใจสุขภาพ ปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และตั้งมั่นกับตัวเองว่าการงด ละ เลิกการสูบบุหรี่ในครั้งนี้ไม่ได้เกิดประโยชน์ต่อตัวเองเท่านั้น แต่ยังเป็นการทำเพื่อคนที่รักและครอบครัวอีกด้วย

ติดตาม Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่