รศ.พญ.นิลรัตน์ วรรณศิลป์
ภาควิชาพยาธิวิทยาคลินิก
เก็บมาฝากจากประสบการณ์ตรงสำหรับผู้ที่ชอบท่องเที่ยวในป่า หรือบนเขา เพื่อให้การเดินทางท่องเที่ยวของคุณมีความสุขและสนุก เรามีคำแนะนำมาฝากค่ะ
ในช่วงหน้าหนาว จะมีแมลงค่อนข้างชุกชุม ยิ่งทางเหนือ จะพบแมลงริ้นดำ ซึ่งคนเหนือจะเรียกว่า “ตัวคุ่น” ชาวกะเหรี่ยงเรียกว่า“ผะบอ” (คุ่นเหลือง) “คะซู ” (คุ่นดำ) ส่วนตัวหนอนเรียก “ก่อก๊อบ” ซึ่งเป็นแมลงชนิดหนึ่ง ลักษณะคล้ายแมลงหวี่ บินได้เหมือนยุง แต่ตัวใหญ่กว่า พบมากในป่าหรือบนดอยสูง อย่าง ดอยอินทนนท์ ดอยผ้าห่มปก ยังสามารถพบได้บนดอยตุง “คนชอบเที่ยวป่าแทบทุกคนจะมีประสบการณ์ตรงกับแมลงกลุ่มนี้ และสงสัยว่า มันเป็นแมลงอะไร กัดแล้วจะนำโรคร้ายอะไรมาสู่เราไหม?”
ตัวหนอนของตัวคุ่นที่ชาวเขาเผ่ากะเหรียงเรียกว่า ก่อก๊อบ หรือ เกลอะ จะเกาะบนผิวลานหิน ชาวบ้านจะนำมายำกินแกล้มกับเหล้าพื้นบ้าน ในงานฉลองต่างๆ ถือว่าเป็นอาหารจานพิเศษเลยทีเดียวเห็นอร่อยอย่างนี้แต่ก็มีพิษไม่ใช่น้อยเลย มาดูกันว่ามันจะก่อให้เกิดอะไรได้บ้าง
ตัวคุ่นชอบหากินในช่วง 7 - 8 โมงเช้า และช่วง 4 - 5 โมงเย็น หากถูกกัดจะมีตุ่มน้ำเลือดคั่งอยู่ภายใน แต่ไม่มีพิษเหมือนยุงลาย เพียงแค่ทำให้รำคาญ สำหรับผู้ไม่แพ้ จะหายเป็นปกติไปเหมือนไม่เคยถูกกัด แต่สำหรับคนที่แพ้ จะมีอาการคัน มีไข้ร่วมด้วย บางรายมีอาการบวมและแดงนานเป็นเดือน และเมื่อหายจะมีแผลเป็นจุดด่างดำ
ในต่างประเทศพบว่า โรค “ออนโคเคอร์เคียสิส” เป็นโรคที่เกิดจากพยาธิฟิลาเรีย ซึ่งตัวคุ่นเป็นพาหะของโรค ทำให้เกิดก้อนใต้ผิวหนัง บริเวณลำตัว หัวไหล่ และศีรษะ โดยภายในก้อนจะพบตัวแก่ของพยาธิอยู่เต็มไปหมด และจะมีอาการผิวหนังอักเสบได้ โชคดีที่โรคนี้ไม่พบในประเทศไทย จะพบได้ในทวีปแอฟริกา อเมริกากลางและใต้คาบสมุทรอาราเบียในเอเชียตะวันตกเฉียงใต้
เมื่อพบตัวคุ่น มาใกล้ ถ้าถอยห่างได้ก็ถอย แต่ถ้าประชิดตัว ใช้มือตบอย่างเดียวค่ะ ด้วยธรรมชาติของคุ่นจะบินต่ำและช้า เราจะจัดการได้ง่าย ไม่เหมือนยุงที่บินโฉบและสูง แต่ถ้าโดนกัด ให้ล้างมือสะอาด เจาะตุ่มเลือดที่คั่งอยู่ใต้ผิวหนังออก จากนั้นล้างแผลให้สะอาด แล้วทาครีมที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ สารที่ทำให้ชา รวมทั้งกินยาที่มีส่วนผสมของแอนตีฮิสตามีน เพื่อลดอาการบวมจากการแพ้ เรียกว่ากันไว้ก่อนจะดีกว่า
ส่วนการป้องกัน สวมใส่เสื้อผ้ามิดชิด ปกปิดผิวหนัง เพื่อไม่ให้คุ่นเข้าทำร้าย เช่น
•ใส่เสื้อแขนยาว กางเกงขายาว สวมถุงมือ ถุงเท้าและหมวก
•ทาครีม น้ำมัน หรือเจลพวกตะไคร้หอมที่มีส่วนผสมเป็นสารที่มีฤทธิ์ป้องกันแมลงแต่จะถูกกับสูตรใด ก็ลองทดสอบที่ผิวหนังดูก่อนนะคะ
•สำหรับผู้ที่มีโรคประจำตัว หรือรู้ว่าตนเองแพ้ง่าย อย่าลืมนำยาติดตัวไปด้วยหวังว่าการเดินทางครั้งนี้ของคุณและเพื่อนๆ จะนำมาซึ่งความสุขและสนุกสนาน
-----------------------------------------------------
พบกิจกรรมดีๆ ที่ศิริราช
ศิริราชจัดงานต้อนรับผู้ได้รับรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลมาเยือน
ในฐานะผู้ริเริ่มรางวัลอันทรงเกียรติ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ม. มหิดล จัดงานต้อนรับผู้ได้รับพระราชทานรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ประจำปี 2557 วันที่ 27 ม.ค. 58 โอกาสนี้ได้จัดช่วง Meet the Pressให้สื่อมวลชนได้พูดคุยอย่างใกล้ชิด 1 ชั่วโมงเต็ม ที่ห้องจุฬาภรณ์ ตึกสยามินทร์ ชั้น 2 เวลา 10.45 น. และให้ประชาชนร่วมยินดีโดยรับฟังปาฐกถาเกียรติยศฯของ ศ.อากิระ เอ็นโด (สาขาการแพทย์)เรื่อง “The Discovery of Statin” และ ศ.นพ.โดนัลด์ เอ. เฮนเดอร์สัน (สาขาการสาธารณสุข) เรื่อง “The Threat of a Virus” ที่ห้องประชุมราชปนัดดาสิรินธร อาคารศรีสวรินทิรา ชั้น 1 รพ.ศิริราช เวลา 13.30 น.
------------------------------------------------------
ติดตาม Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่
ภาควิชาพยาธิวิทยาคลินิก
เก็บมาฝากจากประสบการณ์ตรงสำหรับผู้ที่ชอบท่องเที่ยวในป่า หรือบนเขา เพื่อให้การเดินทางท่องเที่ยวของคุณมีความสุขและสนุก เรามีคำแนะนำมาฝากค่ะ
ในช่วงหน้าหนาว จะมีแมลงค่อนข้างชุกชุม ยิ่งทางเหนือ จะพบแมลงริ้นดำ ซึ่งคนเหนือจะเรียกว่า “ตัวคุ่น” ชาวกะเหรี่ยงเรียกว่า“ผะบอ” (คุ่นเหลือง) “คะซู ” (คุ่นดำ) ส่วนตัวหนอนเรียก “ก่อก๊อบ” ซึ่งเป็นแมลงชนิดหนึ่ง ลักษณะคล้ายแมลงหวี่ บินได้เหมือนยุง แต่ตัวใหญ่กว่า พบมากในป่าหรือบนดอยสูง อย่าง ดอยอินทนนท์ ดอยผ้าห่มปก ยังสามารถพบได้บนดอยตุง “คนชอบเที่ยวป่าแทบทุกคนจะมีประสบการณ์ตรงกับแมลงกลุ่มนี้ และสงสัยว่า มันเป็นแมลงอะไร กัดแล้วจะนำโรคร้ายอะไรมาสู่เราไหม?”
ตัวหนอนของตัวคุ่นที่ชาวเขาเผ่ากะเหรียงเรียกว่า ก่อก๊อบ หรือ เกลอะ จะเกาะบนผิวลานหิน ชาวบ้านจะนำมายำกินแกล้มกับเหล้าพื้นบ้าน ในงานฉลองต่างๆ ถือว่าเป็นอาหารจานพิเศษเลยทีเดียวเห็นอร่อยอย่างนี้แต่ก็มีพิษไม่ใช่น้อยเลย มาดูกันว่ามันจะก่อให้เกิดอะไรได้บ้าง
ตัวคุ่นชอบหากินในช่วง 7 - 8 โมงเช้า และช่วง 4 - 5 โมงเย็น หากถูกกัดจะมีตุ่มน้ำเลือดคั่งอยู่ภายใน แต่ไม่มีพิษเหมือนยุงลาย เพียงแค่ทำให้รำคาญ สำหรับผู้ไม่แพ้ จะหายเป็นปกติไปเหมือนไม่เคยถูกกัด แต่สำหรับคนที่แพ้ จะมีอาการคัน มีไข้ร่วมด้วย บางรายมีอาการบวมและแดงนานเป็นเดือน และเมื่อหายจะมีแผลเป็นจุดด่างดำ
ในต่างประเทศพบว่า โรค “ออนโคเคอร์เคียสิส” เป็นโรคที่เกิดจากพยาธิฟิลาเรีย ซึ่งตัวคุ่นเป็นพาหะของโรค ทำให้เกิดก้อนใต้ผิวหนัง บริเวณลำตัว หัวไหล่ และศีรษะ โดยภายในก้อนจะพบตัวแก่ของพยาธิอยู่เต็มไปหมด และจะมีอาการผิวหนังอักเสบได้ โชคดีที่โรคนี้ไม่พบในประเทศไทย จะพบได้ในทวีปแอฟริกา อเมริกากลางและใต้คาบสมุทรอาราเบียในเอเชียตะวันตกเฉียงใต้
เมื่อพบตัวคุ่น มาใกล้ ถ้าถอยห่างได้ก็ถอย แต่ถ้าประชิดตัว ใช้มือตบอย่างเดียวค่ะ ด้วยธรรมชาติของคุ่นจะบินต่ำและช้า เราจะจัดการได้ง่าย ไม่เหมือนยุงที่บินโฉบและสูง แต่ถ้าโดนกัด ให้ล้างมือสะอาด เจาะตุ่มเลือดที่คั่งอยู่ใต้ผิวหนังออก จากนั้นล้างแผลให้สะอาด แล้วทาครีมที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ สารที่ทำให้ชา รวมทั้งกินยาที่มีส่วนผสมของแอนตีฮิสตามีน เพื่อลดอาการบวมจากการแพ้ เรียกว่ากันไว้ก่อนจะดีกว่า
ส่วนการป้องกัน สวมใส่เสื้อผ้ามิดชิด ปกปิดผิวหนัง เพื่อไม่ให้คุ่นเข้าทำร้าย เช่น
•ใส่เสื้อแขนยาว กางเกงขายาว สวมถุงมือ ถุงเท้าและหมวก
•ทาครีม น้ำมัน หรือเจลพวกตะไคร้หอมที่มีส่วนผสมเป็นสารที่มีฤทธิ์ป้องกันแมลงแต่จะถูกกับสูตรใด ก็ลองทดสอบที่ผิวหนังดูก่อนนะคะ
•สำหรับผู้ที่มีโรคประจำตัว หรือรู้ว่าตนเองแพ้ง่าย อย่าลืมนำยาติดตัวไปด้วยหวังว่าการเดินทางครั้งนี้ของคุณและเพื่อนๆ จะนำมาซึ่งความสุขและสนุกสนาน
-----------------------------------------------------
พบกิจกรรมดีๆ ที่ศิริราช
ศิริราชจัดงานต้อนรับผู้ได้รับรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลมาเยือน
ในฐานะผู้ริเริ่มรางวัลอันทรงเกียรติ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ม. มหิดล จัดงานต้อนรับผู้ได้รับพระราชทานรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ประจำปี 2557 วันที่ 27 ม.ค. 58 โอกาสนี้ได้จัดช่วง Meet the Pressให้สื่อมวลชนได้พูดคุยอย่างใกล้ชิด 1 ชั่วโมงเต็ม ที่ห้องจุฬาภรณ์ ตึกสยามินทร์ ชั้น 2 เวลา 10.45 น. และให้ประชาชนร่วมยินดีโดยรับฟังปาฐกถาเกียรติยศฯของ ศ.อากิระ เอ็นโด (สาขาการแพทย์)เรื่อง “The Discovery of Statin” และ ศ.นพ.โดนัลด์ เอ. เฮนเดอร์สัน (สาขาการสาธารณสุข) เรื่อง “The Threat of a Virus” ที่ห้องประชุมราชปนัดดาสิรินธร อาคารศรีสวรินทิรา ชั้น 1 รพ.ศิริราช เวลา 13.30 น.
------------------------------------------------------
ติดตาม Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่
