รศ.นพ.วีรศักดิ์ เมืองไพศาล
ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม
เมื่อผู้สูงอายุของท่านมีภาวะสมองเสื่อม เราควรกระตุ้นการรู้คิด เพื่อให้เกิดการดูแลที่ถูกต้องและเหมาะสม
ภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ มักเกิดจากการสูญเสียในด้านการรู้คิดของสมอง ภาวะเช่นนี้ส่งผลกระทบต่อทั้งตัวผู้ป่วยเองและคนในครอบครัวที่ต้องดูแล
โดยทั่วไปการดูแลรักษาโรคสมองเสื่อมมีหลายด้าน ทั้งด้านการรู้คิด ความจำ พฤติกรรมและอารมณ์ ซึ่งการดูแลด้านการรู้คิดและความจำนั้น สามารถทำได้โดยใช้ยาและไม่ใช้ยาควบคู่กัน วิธีที่ไม่ใช้ยา ได้แก่ การกระตุ้นการรู้คิดและความจำด้วยกิจกรรมต่างๆ
การกระตุ้นการรู้คิด (cognitive stimulation) หรือการฝึกสมอง (mental exercise) เพื่อให้ผู้ป่วยสมองเสื่อมได้ทำกิจกรรมที่มีความสนุกสนาน เป็นการกระตุ้นการคิดอ่าน สร้างสมาธิ และความจำ โดยการทำกิจกรรมกลุ่มเล็กๆ ร่วมกับผู้ป่วยรายอื่นๆ เช่น การพูดคุยถึงเหตุการณ์ในอดีตและปัจจุบัน ซึ่งจะพูดคุยในหัวข้อที่ผู้ป่วยสนใจ จัดกิจกรรมการเล่นเกมส์ทายคำ เกมจับคู่ภาพ การต่อจิ๊กซอว์ หรือกิจกรรมด้านศิลปะ เช่น การวาดรูป ระบายสี ร้องเพลง เต้นรำ เป็นต้น ซึ่งการเลือกกิจกรรมต้องขึ้นกับความชอบของผู้ป่วยและความเหมาะสมกับสุขภาพร่างกายของผู้ป่วยด้วย โดยใช้เวลาประมาณ 45 นาที ทำเป็นประจำอย่างน้อยสัปดาห์ละ 2 ครั้ง
การกระตุ้นการรู้คิดนี้ มีประโยชน์ต่อความจำและกระบวนการคิด ช่วยให้สามารถสื่อสารและตอบสนองกับผู้อื่นได้ดี โดยเฉพาะกับผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมในระยะแรกถึงระยะปานกลาง
ข้อดีของการฝึกวิธีกระตุ้นการรู้คิดให้กับผู้ดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อม โดยทั่วไปกิจกรรมต่างๆ จะต้องดำเนินการโดยผู้ที่ได้รับการฝึกอบรมมาก่อน ซึ่งผู้ที่ต้องดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมสามารถเข้ารับการฝึกอบรมการทำกิจกรรมกระตุ้นการรู้คิด ให้ผู้ดูแลได้เข้าใจถึงวิธีการที่ถูกต้อง และนำไปปฏิบัติเองเมื่ออยู่บ้าน เพราะถ้ามีการฝึกฝนเป็นประจำ จะช่วยให้ผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ที่สำคัญยังช่วยให้การดูแลง่ายขึ้นด้วย
พบกิจกรรมดีๆ ที่ศิริราช
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ม.มหิดล ขอเชิญบุคลากรทางการแพทย์เข้าร่วมประชุมวิชาการนานาชาติด้านการแพทย์และสาธารณสุข ภายใต้แนวคิด “สุขภาพดี วิถีไทย ก้าวไกลสู่อาเซียน” ระหว่างวันที่ 21 - 25 ก.ค. 57 ที่โรงพยาบาลศิริราช ผู้สนใจดูรายละเอียดได้ที่ www.sirirajconference.com หรือสอบถาม โทร. 0 2419 2673, 0 2419 2678
คลินิกผู้สูงอายุ รพ.ศิริราช จัดอบรมผู้ดูแลผู้ป่วยสูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อม วันพุธที่ 20 ส.ค. 57 เวลา 08.30 - 16.30 น. ที่อาคาร 100 ปี สมเด็จพระศรีนครินทร์ ชั้น 15 รพ.ศิริราช รับจำนวนจำกัด สำรองที่นั่งฟรีภายในวันที่ 15 ส.ค. นี้ ได้ที่ โทร. 0 2419 7287, 09 0557 7853
ติดตาม Instagram และ Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่
ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม
เมื่อผู้สูงอายุของท่านมีภาวะสมองเสื่อม เราควรกระตุ้นการรู้คิด เพื่อให้เกิดการดูแลที่ถูกต้องและเหมาะสม
ภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ มักเกิดจากการสูญเสียในด้านการรู้คิดของสมอง ภาวะเช่นนี้ส่งผลกระทบต่อทั้งตัวผู้ป่วยเองและคนในครอบครัวที่ต้องดูแล
โดยทั่วไปการดูแลรักษาโรคสมองเสื่อมมีหลายด้าน ทั้งด้านการรู้คิด ความจำ พฤติกรรมและอารมณ์ ซึ่งการดูแลด้านการรู้คิดและความจำนั้น สามารถทำได้โดยใช้ยาและไม่ใช้ยาควบคู่กัน วิธีที่ไม่ใช้ยา ได้แก่ การกระตุ้นการรู้คิดและความจำด้วยกิจกรรมต่างๆ
การกระตุ้นการรู้คิด (cognitive stimulation) หรือการฝึกสมอง (mental exercise) เพื่อให้ผู้ป่วยสมองเสื่อมได้ทำกิจกรรมที่มีความสนุกสนาน เป็นการกระตุ้นการคิดอ่าน สร้างสมาธิ และความจำ โดยการทำกิจกรรมกลุ่มเล็กๆ ร่วมกับผู้ป่วยรายอื่นๆ เช่น การพูดคุยถึงเหตุการณ์ในอดีตและปัจจุบัน ซึ่งจะพูดคุยในหัวข้อที่ผู้ป่วยสนใจ จัดกิจกรรมการเล่นเกมส์ทายคำ เกมจับคู่ภาพ การต่อจิ๊กซอว์ หรือกิจกรรมด้านศิลปะ เช่น การวาดรูป ระบายสี ร้องเพลง เต้นรำ เป็นต้น ซึ่งการเลือกกิจกรรมต้องขึ้นกับความชอบของผู้ป่วยและความเหมาะสมกับสุขภาพร่างกายของผู้ป่วยด้วย โดยใช้เวลาประมาณ 45 นาที ทำเป็นประจำอย่างน้อยสัปดาห์ละ 2 ครั้ง
การกระตุ้นการรู้คิดนี้ มีประโยชน์ต่อความจำและกระบวนการคิด ช่วยให้สามารถสื่อสารและตอบสนองกับผู้อื่นได้ดี โดยเฉพาะกับผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมในระยะแรกถึงระยะปานกลาง
ข้อดีของการฝึกวิธีกระตุ้นการรู้คิดให้กับผู้ดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อม โดยทั่วไปกิจกรรมต่างๆ จะต้องดำเนินการโดยผู้ที่ได้รับการฝึกอบรมมาก่อน ซึ่งผู้ที่ต้องดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมสามารถเข้ารับการฝึกอบรมการทำกิจกรรมกระตุ้นการรู้คิด ให้ผู้ดูแลได้เข้าใจถึงวิธีการที่ถูกต้อง และนำไปปฏิบัติเองเมื่ออยู่บ้าน เพราะถ้ามีการฝึกฝนเป็นประจำ จะช่วยให้ผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ที่สำคัญยังช่วยให้การดูแลง่ายขึ้นด้วย
พบกิจกรรมดีๆ ที่ศิริราช
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ม.มหิดล ขอเชิญบุคลากรทางการแพทย์เข้าร่วมประชุมวิชาการนานาชาติด้านการแพทย์และสาธารณสุข ภายใต้แนวคิด “สุขภาพดี วิถีไทย ก้าวไกลสู่อาเซียน” ระหว่างวันที่ 21 - 25 ก.ค. 57 ที่โรงพยาบาลศิริราช ผู้สนใจดูรายละเอียดได้ที่ www.sirirajconference.com หรือสอบถาม โทร. 0 2419 2673, 0 2419 2678
คลินิกผู้สูงอายุ รพ.ศิริราช จัดอบรมผู้ดูแลผู้ป่วยสูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อม วันพุธที่ 20 ส.ค. 57 เวลา 08.30 - 16.30 น. ที่อาคาร 100 ปี สมเด็จพระศรีนครินทร์ ชั้น 15 รพ.ศิริราช รับจำนวนจำกัด สำรองที่นั่งฟรีภายในวันที่ 15 ส.ค. นี้ ได้ที่ โทร. 0 2419 7287, 09 0557 7853
ติดตาม Instagram และ Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่
