ไทย เสนอ อียู ให้มีการถ่ายทอดเทคโนโลยีด้านการวิจัยและพัฒนายา

โดย...รศ ดร ภญ นุศราพร เกษสมบูรณ์

การแถลงผลการเจรจาความตกลงการค้าเสรี ไทย-สหภาพยุโรปรอบที่ 2 ที่จัดขึ้นระหว่างวันที่ 16-20 กันยายน 2556 จังหวัดเชียงใหม่ โดย ดร.โอฬาร ไชยประวัติ หัวหน้าคณะเจรจาฝ่ายไทย ได้กล่าวถึงในส่วนทรัพย์สินทางปัญญาด้านยาว่า ไทยได้กำหนดแนวทางการเจรจาที่ยึดหลักการของความตกลงว่าด้วยสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญาที่เกี่ยวกับการค้า (ข้อตกลงทริปส์ภายใต้ องค์การการค้าโลก) โดยในการประชุมครั้งนี้ฝ่ายไทยได้เสนอให้มีความร่วมมือเรื่อง การถ่ายทอดเทคโนโลยีด้านการวิจัยและพัฒนายา ซึ่งอาจจะใช้พื้นฐานของโครงการที่สหภาพยุโรปได้ดำเนินการ หรือมีความร่วมมือกับไทยอยู่แล้วมาพัฒนาให้มีการถ่ายทอดเทคโนโลยีจนสามารถผลิตเป็นเภสัชภัณฑ์ในเชิงพาณิชย์ได้ และสอดคล้องกับบริบทของประเทศไทย เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึงยาได้อย่างทั่วถึง

ผู้เขียนขอชื่นชมคณะเจรจาฝ่ายไทยที่แสดงจุดยืนโดยยึดหลักการตามข้อตกลงทริปส์ ไม่ยอมรับเงื่อนไขที่เกินกว่าทริปส์ หรือทริปส์พลัส รวมทั้งได้เสนอประเด็นการถ่ายทอดเทคโนโลยี ซึ่งเป็นประเด็นที่สำคัญต่อการพัฒนาอุตสาหกรรมการผลิตยาในประเทศไทย

เรื่องการถ่ายทอดเทคโนโลยี เป็นประเด็นที่สหภาพยุโรปได้ให้ความสนใจในระดับสากล ดังจะเห็นได้จากการที่สหภาพยุโรปได้สนับสนุนการวิจัย เรื่อง การผลิตยาในระดับประเทศและประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการถ่ายทอดเทคโนโลยี ซึ่งจัดทำโดย อังค์ถัด หรือการประชุมสหประชาชาติว่าด้วยการค้าและการพัฒนา พ.ศ.2554 ทำให้ทราบถึง ปัญหาและอุปสรรค ของการวิจัย พัฒนา การผลิต และการถ่ายทอดเทคโนโลยี ด้านยาสำหรับประเทศกำลังพัฒนา

ตัวอย่างปัญหาที่พบในการถ่ายทอดเทคโนโลยีโดยเฉพาะในกลุ่มยาชีววัตถุในประเทศไทย เช่น ความพร้อมด้านบุคลากร การส่งเสริมการลงทุน การเชื่อมโยงงานวิจัยและพัฒนาในภาคการศึกษาและภาคอุตสาหกรรมยา เป็นต้น สำหรับรูปแบบในการถ่ายทอดเทคโนโลยีด้านชีววัตถุ เช่น การร่วมทุนในรูปแบบกิจการร่วมค้า (Joint Venture) และสัญญาอนุญาตให้ใช้สิทธิ (Licensing Agreement)

หากข้อตกลงการค้าเสรี ไทย-สหภาพยุโรป เป็นภาพสะท้อนรูปธรรมการถ่ายทอดเทคโนโลยี ในด้านการผลิต การวิจัยและพัฒนายาที่จำเป็น เพื่อให้ประเทศไทยมีความมั่นคงด้านยา และคนไทยสามารถเข้าถึงยามากขึ้น จะเป็นแบบอย่างที่ดีและเป็นคุณูปการต่อประชาชนในประเทศกำลังพัฒนาอื่นๆเช่นกัน