สธ.เตรียมเสนอ กม.ควบคุมการบริโภคยาสูบฉบับใหม่ให้ คบยช.-ครม.พิจารณา เผย ออกกฎห้ามวัยทีนต่ำกว่า 18 ปี ขายบุหรี่ และห้ามอายุต่ำกว่า 20 ปีซื้อ รวมห้ามขายทางอินเทอร์เน็ต ฟุ้งเพิ่มบทลงโทษรุนแรงขึ้น เพิ่มค่าปรับสูบในที่ห้ามจาก 2,000 บาท เป็น 5,000 บาท เล็งฟันซีเอสอาร์บุหรี่มีโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 5 แสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ คาดประกาศใช้ปีหน้า
วันนี้ (16 ส.ค.) ที่โรงแรมมิราเคิล แกรนด์ กรุงเทพฯ นพ.สุรวิทย์ คนสมบูรณ์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวระหว่างงานแถลงข่าวเปิดประชุมวิชาการ “บุหรี่กับสุขภาพแห่งชาติ” ครั้งที่ 11 เรื่อง “การแทรกแซงของอุตสาหกรรมยาสูบ” จัดโดยศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมการยาสูบ (ศจย.) มหาวิทยาลัยมหิดล ระหว่างวันที่ 16-17 สิงหาคม 2555 โดยมี สธ.สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และเครือข่ายทั้งภาครัฐและเอกชนร่วมสนับสนุน ว่า สธ.ได้ปรับปรุงยกร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ว่าด้วยการควบคุมการบริโภคยาสูบฉบับใหม่ เพื่อใช้แทนกฎหมายเดิม 2 ฉบับ ซึ่งใช้มานาน 20 ปี ตั้งแต่ พ.ศ.2535 คือ พ.ร.บ.ควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ จำนวน 26 มาตรา และ พ.ร.บ.คุ้มครองสุขภาพผู้ไม่สูบบุหรี่ จำนวน 15 มาตรา โดยผนวกให้เป็นฉบับเดียวและปรับปรุงบทบัญญัติให้มีความทันสมัย ทันสถานการณ์ที่มีการเปลี่ยนแปลง อาทิ กลยุทธ์การตลาดของบริษัทบุหรี่ ผลิตภัณฑ์ยาสูบรูปแบบใหม่ๆ ที่ออกสู่ท้องตลาด เพื่อปกป้องสุขภาพคนไทยที่ไม่สูบบุหรี่ 51 ล้านคน ให้ปลอดภัยจากการสูดควันบุหรี่หรือบุหรี่มือสอง ซึ่งเป็นนโยบายสำคัญของรัฐบาล เนื่องจากบุหรี่เป็น 1 ใน 4 สาเหตุสำคัญที่ทำให้คนไทยป่วยและเสียชีวิตจากโรคเรื้อรัง เสียค่ารักษาแพงและไม่หายขาด อาทิ โรคถุงลมปอดโป่งพอง มะเร็ง โรคหัวใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่มเยาวชนไทย ซึ่งจากผลการสำรวจการบริโภคยาสูบในผู้ใหญ่ระดับโลกรอบล่าสุดในปี 2554 พบว่า มีแนวโน้มสูบบุหรี่เพิ่มขึ้น และอายุที่เริ่มสูบเร็วขึ้นเป็น 17.4 ปี จากในปี 2552 ที่เริ่มสูบเมื่ออายุ 18.5 ปี
นพ.สุรวิทย์ กล่าวอีกว่า ตามร่างกฎหมายควบคุมการบริโภคยาสูบฉบับใหม่นี้ มีทั้งหมด 9 หมวด 80 มาตรา ให้ความหมายของผลิตภัณฑ์ยาสูบใหม่ ว่า เป็นผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบของใบยาสูบหรือพืชนิโคเทียนานทาแบกคุม (Nicotianatabcum) รวมถึงผลิตภัณฑ์อื่นที่มีสารนิโคตินเป็นส่วนประกอบ บริโภคโดยวิธีสูบ ดูด อม เคี้ยว กิน เป่า หรือพ่นเข้าไปในปากหรือจมูก ทา หรือโดยวิธีอื่นเพื่อให้ได้ผลเช่นเดียวกัน และจะห้ามการขายหลายรูปแบบ ได้แก่ 1.เพิ่มอายุขึ้นต่ำที่จะซื้อบุหรี่จากเดิมอายุ 18 ปี เป็น 20 ปี ซึ่งจะครอบคลุมกลุ่มเยาวชนเพิ่มจากเดิมได้อีกกว่า 2 ล้านคน และห้ามคนอายุต่ำกว่า 18 ปีขายบุหรี่ 2.ห้ามการขายที่ทำให้เด็กและเยาวชนเข้าถึงได้ง่าย เช่น ห้ามขายผลิตภัณฑ์ยาสูบโดยใช้เครื่องขายอัตโนมัติ ขายทางอินเทอร์เน็ต การเร่ข่าย การลดแลกแจกแถม การส่งเสริมการขาย 3.ห้ามขายผลิตภัณฑ์ยาสูบบุหรี่ซิกาแรตต่ำกว่าซองละยี่สิบมวน ห้ามแบ่งขายเป็นมวนๆ และ 4.ห้ามขายผลิตภัณฑ์ยาสูบในสถานที่ต้องห้าม 100 เปอร์เซ็นต์ 4 แห่ง ได้แก่ สถานศึกษา ศาสนสถาน สถานบริการสาธารณสุขของรัฐ และสถานที่ราชการ หรือรัฐวิสาหกิจ และ 5.ห้ามแสดงชื่อหรือเครื่องหมายผลิตภัณฑ์ยาสูบ ผู้ผลิต หรือผู้นำเข้าในทุกสื่อ รวมทั้งห้ามเผยแพร่กิจกรรม ซีเอสอาร์ เป็นต้น รวมทั้งได้เพิ่มบทลงโทษรุนแรงขึ้น เช่น หากสูบในพื้นที่ห้ามสูบบุหรี่เพิ่มค่าปรับจากเดิม 2,000 บาท เป็น 5,000 บาท หากฝ่าฝืนเผยแพร่กิจกรรมซีเอสอาร์บุหรี่ มีโทษสถานหนักจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 5 แสนบาทหรือทั้งจำทั้งปรับ และปรับเพิ่มรายวันๆละไม่เกิน 50,000 บาท หากยังมีการฝ่าฝืนต่อเนื่อง
“ขณะนี้ร่างกฎหมายดังกล่าวอยู่ระหว่างการทำประชาพิจารณ์ โดยเสร็จสิ้นไปแล้ว 2 ภาค คือ ภาคใต้ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ครั้งต่อไปจะจัดขึ้นในภาคเหนือในวันที่ 17 สิงหาคม 2555 ที่ จ.เชียงราย และภาคกลาง วันที่ 14 กันยายน 2555 ที่ จ.นนทบุรี พร้อมทั้งได้แจ้งเวียนหน่วยงานราชการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย สอบถามความคิดเห็นผ่านทางเว็บไซต์ http://www.tobaccohearing.com/ เฟซบุ๊ก http://apps.facebook.com/tobaccohearing และอีเมล tobaccohearing@gmail.com ส่วนใหญ่ทุกฝ่ายเห็นด้วย โดยจะปรับปรุงแก้ไขร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้ให้สมบูรณ์แบบที่สุด และนำเสนอต่อคณะกรรมการควบคุมการบริโภคยาสูบระดับชาติ (คบยช.) และ ครม.พิจารณาต่อไป คาดว่าจะเสร็จสิ้นกระบวนการ สามารถประกาศใช้ในปีหน้า ถือว่าเป็นกฎหมายควบคุมยาสูบชั้นนำระดับโลก” รมช.สาธารณสุข กล่าว
นพ.พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า ทุกวันนี้บริษัทบุหรี่จะทำทุกวิถีทางในการแข่งขันการค้ายาสูบเพื่อรักษาส่วนแบ่งการตลาดของบริษัท และพยายามทุกวิถีทางที่จะคัดค้าน หน่วงเหนี่ยวมาตรการควบคุมยาสูบที่รัฐบาลและกระทรวงสาธารณสุขจะทยอยผลักดันออกมา ตามพันธกรณีที่รัฐบาลไทยมีต่อองค์การอนามัยโลก ภายใต้อนุสัญญาควบคุมยาสูบ เช่น การเปิดเผยส่วนประกอบผลิตภัณฑ์ที่ไทยยังทำไม่สำเร็จ การแก้ปัญหาบุหรี่เถื่อน ซึ่งมีบริษัทบุหรี่ข้ามชาติสนับสนุนอยู่เบื้องหลัง การแก้ปัญหาการฝ่าฝืนกฎหมายห้ามโฆษณาทั้งทางตรงและทางอ้อม การห้ามสูบบุหรี่ในสถานบันเทิง ผับ บาร์ ซึ่งทั้งหมดนี้ ล้วนเป็นเรื่องที่บริษัทบุหรี่ไม่ต้องการให้ประเทศใดๆ รวมทั้งไทยประสบความสำเร็จ ดังนั้นนโยบายการป้องกันการแทรกแซงของอุตสาหกรรมยาสูบ จะต้องห้ามส่วนราชการทุกหน่วยรับการอุปถัมภ์จากธุรกิจยาสูบ โดยกระทรวงสาธารณสุขได้ออกระเบียบกำหนดให้บริษัทบุหรี่ต้องจัดส่งรายงานประจำปีให้คณะกรรมการควบคุมยาสูบ และออกระเบียบการติดต่อระหว่างเจ้าหน้าที่รัฐกับบริษัทบุหรี่ให้โปร่งใส มีผลบังคับใช้ตั้งแต่ปลายเดือนกุมภาพันธ์ 2555 เป็นต้นมา
นพ.หทัย ชิตานนท์ ประธานสถาบันส่งเสริมสุขภาพไทย กล่าวว่า บริษัทบุหรี่ข้ามชาติได้พยายามบั่นทอนมาตรการควบคุมยาสูบของไทยโดยตลอดมา ผมขอยกตัวอย่างที่ชัดเจน เช่น 1.เอกอัครราชทูตสหรัฐฯ นำกลุ่มบริษัทบุหรี่และสุราเข้าพบ รมว.สธ.เมื่อวันที่ 22 สิงหาคม 2549 ผู้แทนบริษัทฟิลลิป มอร์ริส ร้องว่า สธ.ปฏิบัติไม่เท่าเทียมกันโดยห้ามตั้งแสดงบุหรี่ แต่ไม่ห้ามแสดงซิการ์ เรื่องนี้ ผมได้พิจารณาว่า เอกอัครราชทูตทำผิดกฎของกระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ ที่ห้ามมิให้ทูตสนับสนุนบริษัทยาสูบอเมริกันในประเทศต่างๆ ผมจึงได้แจ้งไปยังมิตรสหายที่สหรัฐฯ ซึ่งได้ดำเนินการร้องขอให้วุฒิสมาชิกและสมาชิกสภาผู้แทนอเมริกันร่วมลงนามถึง รมว.ต่างประเทศสหรัฐฯ ให้พิจารณาความผิดของทูต เป็นผลให้ทูตผู้นั้นต้องถูกย้ายออกจากประเทศไทยไป และ 2.สภาหอการค้าไทย แต่งตั้ง นายจรณชัย ศัลยพงษ์ ผู้อำนวยการฝ่ายบริษัทสัมพันธ์บริษัท ฟิลลิป มอร์ริส เป็นประธานคณะอนุกรรมการภาษีสรรพสามิต นับว่า เป็นอันตรายอย่างยิ่งต่อการบริหารภาษีของประเทศ เพราะการเพิ่มภาษีและราคาเป็นยาขนานเอกของการควบคุมยาสูบ เมื่อวันที่ 28 เมษายน 2555 ‘ภาคีปกป้องไทยพ้นภัยบุหรี่’ ได้มีหนังสือถึงประธานหอการค้าแจ้งถึงภัยต่อการควบคุมยาสูบของประเทศและขอมิให้ นายจรณชัย ดำรงตำแหน่งที่สำคัญมากนี้
ด้าน ศ.นพ.ประกิต วาทีสาธกกิจ เลขาธิการมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ เปิดเผยการแทรกแซงนโยบายควบคุมยาสูบที่เป็นปัญหาที่สุดในขณะนี้ คือ การเคลื่อนไหวของสมาคมผู้บ่ม ผู้เพราะปลูกและผู้ค้าใบยาสูบไทยที่ออกมาคัดค้านการที่รัฐบาลไทยจะร่วมเห็นชอบกับมาตรา 9 และ 10 ที่เกี่ยวกับการเปิดเผยส่วนประกอบการผลิตบุหรี่ของกฎหมายควบคุมยาสูบโลก จนถึงการคัดค้านการขึ้นภาษียาสูบของกระทรวงการคลังเมื่อเร็วๆ นี้ โดยสมาคมดังกล่าวเพิ่งเข้าร่วมเป็นสมาชิกสมาคมผู้ปลูกยาสูบนานาชาติ ซึ่งสนับสนุนโดยบริษัทบุหรี่ข้ามชาติ และเป็นผู้ชักใยอยู่เบื้องหลัง ในขณะเดียวกัน โรงงานยาสูบไทยก็สร้างภาพด้วยการทำซีเอสอาร์ โดยอาศัยชาวไร่ยาสูบบังหน้าในการโฆษณาผ่านสื่อสิ่งพิมพ์และฉายสปอตในโรงภาพยนตร์ ซึ่งการทำซีเอสอาร์ และการประชาสัมพันธ์การทำซีเอสอาร์ของบริษัทบุหรี่เป้าหมายหลัก คือ การยับยั้งมาตรการควบคุมยาสูบ และคงไว้ซึ่งค่านิยมการสูบบุหรี่ กฎหมายควบคุมยาสูบฉบับใหม่จึงควรที่จะห้ามการทำซีเอสอาร์โดยบริษัทบุหรี่ และห้ามการประชาสัมพันธ์การทำซีเอสอาร์ในทุกสื่อรวมถึงในโรงภาพยนตร์
ศ.พญ.สมศรี เผ่าสวัสดิ์ ประธานเครือข่ายวิชาชีพสุขภาพเพื่อสังคมไทยปลอดบุหรี่ กล่าวถึงข้อเสนอต่อรัฐบาลและหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง ดังนี้ 1) ให้รัฐบาลและรัฐสภาร่วมกันเร่งผลักดันกระบวนการลงคะแนนเสียงรับรองพระราชบัญญัติควบคุมยาสูบฉบับใหม่โดยเร็วที่สุด เพื่ออุดช่องโหว่ต่างๆมากมายที่มีอยู่ในกฎหมายเดิม 2) ให้รัฐบาลและสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) เร่งดำเนินการให้ประชาชนทุกเพศทุกวัยสามารถเข้าถึงบริการเลิกบุหรี่และยาช่วยเลิกบุหรี่มาตรฐานได้อย่างเท่าเทียมกันทั่วประเทศ เพื่อช่วยเหลือให้เยาวชนและผู้ที่ติดบุหรี่จนไม่สามารถเลิกได้ด้วยตนเอง สามารถหลุดพ้นจากวงจรการเสพติดนี้ได้โดยเร็วที่สุด ทั้งนี้ เพื่อเป็นการส่งเสริมสุขภาวะของเยาวชนไทย และลดโอกาสการเกิดผลกระทบจากควันบุหรี่มือสองต่อเยาวชนไทยไปพร้อมกัน
วันนี้ (16 ส.ค.) ที่โรงแรมมิราเคิล แกรนด์ กรุงเทพฯ นพ.สุรวิทย์ คนสมบูรณ์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวระหว่างงานแถลงข่าวเปิดประชุมวิชาการ “บุหรี่กับสุขภาพแห่งชาติ” ครั้งที่ 11 เรื่อง “การแทรกแซงของอุตสาหกรรมยาสูบ” จัดโดยศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมการยาสูบ (ศจย.) มหาวิทยาลัยมหิดล ระหว่างวันที่ 16-17 สิงหาคม 2555 โดยมี สธ.สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และเครือข่ายทั้งภาครัฐและเอกชนร่วมสนับสนุน ว่า สธ.ได้ปรับปรุงยกร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ว่าด้วยการควบคุมการบริโภคยาสูบฉบับใหม่ เพื่อใช้แทนกฎหมายเดิม 2 ฉบับ ซึ่งใช้มานาน 20 ปี ตั้งแต่ พ.ศ.2535 คือ พ.ร.บ.ควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ จำนวน 26 มาตรา และ พ.ร.บ.คุ้มครองสุขภาพผู้ไม่สูบบุหรี่ จำนวน 15 มาตรา โดยผนวกให้เป็นฉบับเดียวและปรับปรุงบทบัญญัติให้มีความทันสมัย ทันสถานการณ์ที่มีการเปลี่ยนแปลง อาทิ กลยุทธ์การตลาดของบริษัทบุหรี่ ผลิตภัณฑ์ยาสูบรูปแบบใหม่ๆ ที่ออกสู่ท้องตลาด เพื่อปกป้องสุขภาพคนไทยที่ไม่สูบบุหรี่ 51 ล้านคน ให้ปลอดภัยจากการสูดควันบุหรี่หรือบุหรี่มือสอง ซึ่งเป็นนโยบายสำคัญของรัฐบาล เนื่องจากบุหรี่เป็น 1 ใน 4 สาเหตุสำคัญที่ทำให้คนไทยป่วยและเสียชีวิตจากโรคเรื้อรัง เสียค่ารักษาแพงและไม่หายขาด อาทิ โรคถุงลมปอดโป่งพอง มะเร็ง โรคหัวใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่มเยาวชนไทย ซึ่งจากผลการสำรวจการบริโภคยาสูบในผู้ใหญ่ระดับโลกรอบล่าสุดในปี 2554 พบว่า มีแนวโน้มสูบบุหรี่เพิ่มขึ้น และอายุที่เริ่มสูบเร็วขึ้นเป็น 17.4 ปี จากในปี 2552 ที่เริ่มสูบเมื่ออายุ 18.5 ปี
นพ.สุรวิทย์ กล่าวอีกว่า ตามร่างกฎหมายควบคุมการบริโภคยาสูบฉบับใหม่นี้ มีทั้งหมด 9 หมวด 80 มาตรา ให้ความหมายของผลิตภัณฑ์ยาสูบใหม่ ว่า เป็นผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบของใบยาสูบหรือพืชนิโคเทียนานทาแบกคุม (Nicotianatabcum) รวมถึงผลิตภัณฑ์อื่นที่มีสารนิโคตินเป็นส่วนประกอบ บริโภคโดยวิธีสูบ ดูด อม เคี้ยว กิน เป่า หรือพ่นเข้าไปในปากหรือจมูก ทา หรือโดยวิธีอื่นเพื่อให้ได้ผลเช่นเดียวกัน และจะห้ามการขายหลายรูปแบบ ได้แก่ 1.เพิ่มอายุขึ้นต่ำที่จะซื้อบุหรี่จากเดิมอายุ 18 ปี เป็น 20 ปี ซึ่งจะครอบคลุมกลุ่มเยาวชนเพิ่มจากเดิมได้อีกกว่า 2 ล้านคน และห้ามคนอายุต่ำกว่า 18 ปีขายบุหรี่ 2.ห้ามการขายที่ทำให้เด็กและเยาวชนเข้าถึงได้ง่าย เช่น ห้ามขายผลิตภัณฑ์ยาสูบโดยใช้เครื่องขายอัตโนมัติ ขายทางอินเทอร์เน็ต การเร่ข่าย การลดแลกแจกแถม การส่งเสริมการขาย 3.ห้ามขายผลิตภัณฑ์ยาสูบบุหรี่ซิกาแรตต่ำกว่าซองละยี่สิบมวน ห้ามแบ่งขายเป็นมวนๆ และ 4.ห้ามขายผลิตภัณฑ์ยาสูบในสถานที่ต้องห้าม 100 เปอร์เซ็นต์ 4 แห่ง ได้แก่ สถานศึกษา ศาสนสถาน สถานบริการสาธารณสุขของรัฐ และสถานที่ราชการ หรือรัฐวิสาหกิจ และ 5.ห้ามแสดงชื่อหรือเครื่องหมายผลิตภัณฑ์ยาสูบ ผู้ผลิต หรือผู้นำเข้าในทุกสื่อ รวมทั้งห้ามเผยแพร่กิจกรรม ซีเอสอาร์ เป็นต้น รวมทั้งได้เพิ่มบทลงโทษรุนแรงขึ้น เช่น หากสูบในพื้นที่ห้ามสูบบุหรี่เพิ่มค่าปรับจากเดิม 2,000 บาท เป็น 5,000 บาท หากฝ่าฝืนเผยแพร่กิจกรรมซีเอสอาร์บุหรี่ มีโทษสถานหนักจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 5 แสนบาทหรือทั้งจำทั้งปรับ และปรับเพิ่มรายวันๆละไม่เกิน 50,000 บาท หากยังมีการฝ่าฝืนต่อเนื่อง
“ขณะนี้ร่างกฎหมายดังกล่าวอยู่ระหว่างการทำประชาพิจารณ์ โดยเสร็จสิ้นไปแล้ว 2 ภาค คือ ภาคใต้ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ครั้งต่อไปจะจัดขึ้นในภาคเหนือในวันที่ 17 สิงหาคม 2555 ที่ จ.เชียงราย และภาคกลาง วันที่ 14 กันยายน 2555 ที่ จ.นนทบุรี พร้อมทั้งได้แจ้งเวียนหน่วยงานราชการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย สอบถามความคิดเห็นผ่านทางเว็บไซต์ http://www.tobaccohearing.com/ เฟซบุ๊ก http://apps.facebook.com/tobaccohearing และอีเมล tobaccohearing@gmail.com ส่วนใหญ่ทุกฝ่ายเห็นด้วย โดยจะปรับปรุงแก้ไขร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้ให้สมบูรณ์แบบที่สุด และนำเสนอต่อคณะกรรมการควบคุมการบริโภคยาสูบระดับชาติ (คบยช.) และ ครม.พิจารณาต่อไป คาดว่าจะเสร็จสิ้นกระบวนการ สามารถประกาศใช้ในปีหน้า ถือว่าเป็นกฎหมายควบคุมยาสูบชั้นนำระดับโลก” รมช.สาธารณสุข กล่าว
นพ.พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า ทุกวันนี้บริษัทบุหรี่จะทำทุกวิถีทางในการแข่งขันการค้ายาสูบเพื่อรักษาส่วนแบ่งการตลาดของบริษัท และพยายามทุกวิถีทางที่จะคัดค้าน หน่วงเหนี่ยวมาตรการควบคุมยาสูบที่รัฐบาลและกระทรวงสาธารณสุขจะทยอยผลักดันออกมา ตามพันธกรณีที่รัฐบาลไทยมีต่อองค์การอนามัยโลก ภายใต้อนุสัญญาควบคุมยาสูบ เช่น การเปิดเผยส่วนประกอบผลิตภัณฑ์ที่ไทยยังทำไม่สำเร็จ การแก้ปัญหาบุหรี่เถื่อน ซึ่งมีบริษัทบุหรี่ข้ามชาติสนับสนุนอยู่เบื้องหลัง การแก้ปัญหาการฝ่าฝืนกฎหมายห้ามโฆษณาทั้งทางตรงและทางอ้อม การห้ามสูบบุหรี่ในสถานบันเทิง ผับ บาร์ ซึ่งทั้งหมดนี้ ล้วนเป็นเรื่องที่บริษัทบุหรี่ไม่ต้องการให้ประเทศใดๆ รวมทั้งไทยประสบความสำเร็จ ดังนั้นนโยบายการป้องกันการแทรกแซงของอุตสาหกรรมยาสูบ จะต้องห้ามส่วนราชการทุกหน่วยรับการอุปถัมภ์จากธุรกิจยาสูบ โดยกระทรวงสาธารณสุขได้ออกระเบียบกำหนดให้บริษัทบุหรี่ต้องจัดส่งรายงานประจำปีให้คณะกรรมการควบคุมยาสูบ และออกระเบียบการติดต่อระหว่างเจ้าหน้าที่รัฐกับบริษัทบุหรี่ให้โปร่งใส มีผลบังคับใช้ตั้งแต่ปลายเดือนกุมภาพันธ์ 2555 เป็นต้นมา
นพ.หทัย ชิตานนท์ ประธานสถาบันส่งเสริมสุขภาพไทย กล่าวว่า บริษัทบุหรี่ข้ามชาติได้พยายามบั่นทอนมาตรการควบคุมยาสูบของไทยโดยตลอดมา ผมขอยกตัวอย่างที่ชัดเจน เช่น 1.เอกอัครราชทูตสหรัฐฯ นำกลุ่มบริษัทบุหรี่และสุราเข้าพบ รมว.สธ.เมื่อวันที่ 22 สิงหาคม 2549 ผู้แทนบริษัทฟิลลิป มอร์ริส ร้องว่า สธ.ปฏิบัติไม่เท่าเทียมกันโดยห้ามตั้งแสดงบุหรี่ แต่ไม่ห้ามแสดงซิการ์ เรื่องนี้ ผมได้พิจารณาว่า เอกอัครราชทูตทำผิดกฎของกระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ ที่ห้ามมิให้ทูตสนับสนุนบริษัทยาสูบอเมริกันในประเทศต่างๆ ผมจึงได้แจ้งไปยังมิตรสหายที่สหรัฐฯ ซึ่งได้ดำเนินการร้องขอให้วุฒิสมาชิกและสมาชิกสภาผู้แทนอเมริกันร่วมลงนามถึง รมว.ต่างประเทศสหรัฐฯ ให้พิจารณาความผิดของทูต เป็นผลให้ทูตผู้นั้นต้องถูกย้ายออกจากประเทศไทยไป และ 2.สภาหอการค้าไทย แต่งตั้ง นายจรณชัย ศัลยพงษ์ ผู้อำนวยการฝ่ายบริษัทสัมพันธ์บริษัท ฟิลลิป มอร์ริส เป็นประธานคณะอนุกรรมการภาษีสรรพสามิต นับว่า เป็นอันตรายอย่างยิ่งต่อการบริหารภาษีของประเทศ เพราะการเพิ่มภาษีและราคาเป็นยาขนานเอกของการควบคุมยาสูบ เมื่อวันที่ 28 เมษายน 2555 ‘ภาคีปกป้องไทยพ้นภัยบุหรี่’ ได้มีหนังสือถึงประธานหอการค้าแจ้งถึงภัยต่อการควบคุมยาสูบของประเทศและขอมิให้ นายจรณชัย ดำรงตำแหน่งที่สำคัญมากนี้
ด้าน ศ.นพ.ประกิต วาทีสาธกกิจ เลขาธิการมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ เปิดเผยการแทรกแซงนโยบายควบคุมยาสูบที่เป็นปัญหาที่สุดในขณะนี้ คือ การเคลื่อนไหวของสมาคมผู้บ่ม ผู้เพราะปลูกและผู้ค้าใบยาสูบไทยที่ออกมาคัดค้านการที่รัฐบาลไทยจะร่วมเห็นชอบกับมาตรา 9 และ 10 ที่เกี่ยวกับการเปิดเผยส่วนประกอบการผลิตบุหรี่ของกฎหมายควบคุมยาสูบโลก จนถึงการคัดค้านการขึ้นภาษียาสูบของกระทรวงการคลังเมื่อเร็วๆ นี้ โดยสมาคมดังกล่าวเพิ่งเข้าร่วมเป็นสมาชิกสมาคมผู้ปลูกยาสูบนานาชาติ ซึ่งสนับสนุนโดยบริษัทบุหรี่ข้ามชาติ และเป็นผู้ชักใยอยู่เบื้องหลัง ในขณะเดียวกัน โรงงานยาสูบไทยก็สร้างภาพด้วยการทำซีเอสอาร์ โดยอาศัยชาวไร่ยาสูบบังหน้าในการโฆษณาผ่านสื่อสิ่งพิมพ์และฉายสปอตในโรงภาพยนตร์ ซึ่งการทำซีเอสอาร์ และการประชาสัมพันธ์การทำซีเอสอาร์ของบริษัทบุหรี่เป้าหมายหลัก คือ การยับยั้งมาตรการควบคุมยาสูบ และคงไว้ซึ่งค่านิยมการสูบบุหรี่ กฎหมายควบคุมยาสูบฉบับใหม่จึงควรที่จะห้ามการทำซีเอสอาร์โดยบริษัทบุหรี่ และห้ามการประชาสัมพันธ์การทำซีเอสอาร์ในทุกสื่อรวมถึงในโรงภาพยนตร์
ศ.พญ.สมศรี เผ่าสวัสดิ์ ประธานเครือข่ายวิชาชีพสุขภาพเพื่อสังคมไทยปลอดบุหรี่ กล่าวถึงข้อเสนอต่อรัฐบาลและหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง ดังนี้ 1) ให้รัฐบาลและรัฐสภาร่วมกันเร่งผลักดันกระบวนการลงคะแนนเสียงรับรองพระราชบัญญัติควบคุมยาสูบฉบับใหม่โดยเร็วที่สุด เพื่ออุดช่องโหว่ต่างๆมากมายที่มีอยู่ในกฎหมายเดิม 2) ให้รัฐบาลและสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) เร่งดำเนินการให้ประชาชนทุกเพศทุกวัยสามารถเข้าถึงบริการเลิกบุหรี่และยาช่วยเลิกบุหรี่มาตรฐานได้อย่างเท่าเทียมกันทั่วประเทศ เพื่อช่วยเหลือให้เยาวชนและผู้ที่ติดบุหรี่จนไม่สามารถเลิกได้ด้วยตนเอง สามารถหลุดพ้นจากวงจรการเสพติดนี้ได้โดยเร็วที่สุด ทั้งนี้ เพื่อเป็นการส่งเสริมสุขภาวะของเยาวชนไทย และลดโอกาสการเกิดผลกระทบจากควันบุหรี่มือสองต่อเยาวชนไทยไปพร้อมกัน
