นายกสมาคมเภสัชฯ เตือน เฟนิลฯ ก่อผลข้างเคียงสารพัด ด้าน อย.แจง ยาทั้งซูโดฯ-เฟนิลฯ ล้วนมีผลข้างเคียง แนะอ่านข้อบ่งใช้ให้ชัด
ภญ.ช้องมาศ นิติศฤงคาริน นายกสมาคมเภสัชกรรมชุมชน (ประเทศไทย) กล่าวถึงผลกระทบของการยกระดับยาสูตรผสมซูโดอีเฟดรีน เป็นวัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท ประเภท 2 ซึ่งรวมถึงยาสูตรพาราเซตามอล โดยห้ามขายในร้านขายยา ยกเว้นโรงพยาบาลของรัฐและเอกชน ที่ได้รับอนุญาต ว่า ปัญหาที่เกิดขึ้นแน่ๆ คือ การดูแลจะยุ่งยากขึ้น เนื่องจากต้องยอมรับว่า ยาสูตรผสมซูโดอีเฟดรีน มีประสิทธิภาพในการลดการคัดจมูกได้ดี แม้ยาสูตรผสมเฟนิลเอฟรีน จะมีประสิทธิภาพ แต่ไม่เทียบเท่า ทำให้บางคนอาจต้องรับประทานซ้ำ ซึ่งตรงนี้จะเป็นปัญหามาก เพราะเฟนิลเอฟรีนมีผลข้างเคียงในเรื่องหัวใจสั่น มีผลต่อความดันโลหิต ซึ่งผลข้างเคียงแม้จะไม่แตกต่างจากยาสูตรผสมซูโดอีเฟดรีน แต่ด้วยความที่บางรายอาจต้องทานซ้ำ จึงอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงได้มากกว่า ยิ่งในส่วนของยาซูโดอีเฟดรีนสูตรพาราเซตามอล ยิ่งทานมากก็ยิ่งไปสะสมที่ตับ โดยกลุ่มเสี่ยงที่ต้องระวังมากที่สุด คือ กลุ่มที่เป็นความดันโลหิตสูง และพวกที่ดื่มเหล้าบ่อยๆ ก็ยิ่งเสี่ยงได้รับผลข้างเคียงจากยาตัวนี้ด้วย
ภญ.ช้องมาศ กล่าวว่า ตอนนี้หากต้องให้ยาผู้ป่วยที่เป็นหวัด เภสัชกรส่วนใหญ่จะเข้าใจปัญหา โดยจะให้เป็นยาสูตรเดี่ยวๆ อย่างเป็นหวัดมีน้ำมูก ก็จะให้คลอเฟนิรามีนอย่างเดียว แต่หากมีอาการคัดจมูก อาจต้องให้ยาพ่น แต่ปัญหายาพ่นใช้ได้ในระยะเวลาสั้นๆ เพียง 3-7 วัน ไม่งั้นจะเกิดภาวะจมูกบวมได้ ปัญหาเหล่านี้อยากให้สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) เข้าใจ และต้องสื่อสารกับประชาชนให้เข้าใจในเรื่องการใช้ยาสูตรผสมเฟนิลเอฟรีนด้วย ว่า ไม่สามารถใช้ำพร่ำเพรื่อได้ และ อย.ควรเตือนว่า ในกลุ่มความดันโลหิตสูง ผู้ดื่มเหล้าต้องระวังในการทานยานี้ด้วย
ด้านนพ.พิพัฒน์ ยิ่งเสรี เลขาธิการสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กล่าวว่า ทั้งยาสูตรผสมซูโดอีเฟดรีน และ เฟนิลเอฟรีน ล้วนมีผลข้างเคียง เพียงแต่ความไวแต่ละคนไม่เท่ากัน การรับประทานยาใดๆ จึงต้องมีฉลากระบุถึงปริมาณที่ควรได้รับ ซึ่งการรับประทานยาก็ควรดูฉลากก่อน และอ่านข้อบ่งใช้ให้ชัดส่วนประสิทธิภาพนั้นไม่แตกต่าง ที่กังวลว่าจะต้องทานเฟนิลเอฟรีนมากกว่าซูโดอีเฟดรีนนั้น ก็ไม่ใช่ทุกคน แต่ละคนไม่เหมือนกัน
ภญ.ช้องมาศ นิติศฤงคาริน นายกสมาคมเภสัชกรรมชุมชน (ประเทศไทย) กล่าวถึงผลกระทบของการยกระดับยาสูตรผสมซูโดอีเฟดรีน เป็นวัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท ประเภท 2 ซึ่งรวมถึงยาสูตรพาราเซตามอล โดยห้ามขายในร้านขายยา ยกเว้นโรงพยาบาลของรัฐและเอกชน ที่ได้รับอนุญาต ว่า ปัญหาที่เกิดขึ้นแน่ๆ คือ การดูแลจะยุ่งยากขึ้น เนื่องจากต้องยอมรับว่า ยาสูตรผสมซูโดอีเฟดรีน มีประสิทธิภาพในการลดการคัดจมูกได้ดี แม้ยาสูตรผสมเฟนิลเอฟรีน จะมีประสิทธิภาพ แต่ไม่เทียบเท่า ทำให้บางคนอาจต้องรับประทานซ้ำ ซึ่งตรงนี้จะเป็นปัญหามาก เพราะเฟนิลเอฟรีนมีผลข้างเคียงในเรื่องหัวใจสั่น มีผลต่อความดันโลหิต ซึ่งผลข้างเคียงแม้จะไม่แตกต่างจากยาสูตรผสมซูโดอีเฟดรีน แต่ด้วยความที่บางรายอาจต้องทานซ้ำ จึงอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงได้มากกว่า ยิ่งในส่วนของยาซูโดอีเฟดรีนสูตรพาราเซตามอล ยิ่งทานมากก็ยิ่งไปสะสมที่ตับ โดยกลุ่มเสี่ยงที่ต้องระวังมากที่สุด คือ กลุ่มที่เป็นความดันโลหิตสูง และพวกที่ดื่มเหล้าบ่อยๆ ก็ยิ่งเสี่ยงได้รับผลข้างเคียงจากยาตัวนี้ด้วย
ภญ.ช้องมาศ กล่าวว่า ตอนนี้หากต้องให้ยาผู้ป่วยที่เป็นหวัด เภสัชกรส่วนใหญ่จะเข้าใจปัญหา โดยจะให้เป็นยาสูตรเดี่ยวๆ อย่างเป็นหวัดมีน้ำมูก ก็จะให้คลอเฟนิรามีนอย่างเดียว แต่หากมีอาการคัดจมูก อาจต้องให้ยาพ่น แต่ปัญหายาพ่นใช้ได้ในระยะเวลาสั้นๆ เพียง 3-7 วัน ไม่งั้นจะเกิดภาวะจมูกบวมได้ ปัญหาเหล่านี้อยากให้สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) เข้าใจ และต้องสื่อสารกับประชาชนให้เข้าใจในเรื่องการใช้ยาสูตรผสมเฟนิลเอฟรีนด้วย ว่า ไม่สามารถใช้ำพร่ำเพรื่อได้ และ อย.ควรเตือนว่า ในกลุ่มความดันโลหิตสูง ผู้ดื่มเหล้าต้องระวังในการทานยานี้ด้วย
ด้านนพ.พิพัฒน์ ยิ่งเสรี เลขาธิการสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กล่าวว่า ทั้งยาสูตรผสมซูโดอีเฟดรีน และ เฟนิลเอฟรีน ล้วนมีผลข้างเคียง เพียงแต่ความไวแต่ละคนไม่เท่ากัน การรับประทานยาใดๆ จึงต้องมีฉลากระบุถึงปริมาณที่ควรได้รับ ซึ่งการรับประทานยาก็ควรดูฉลากก่อน และอ่านข้อบ่งใช้ให้ชัดส่วนประสิทธิภาพนั้นไม่แตกต่าง ที่กังวลว่าจะต้องทานเฟนิลเอฟรีนมากกว่าซูโดอีเฟดรีนนั้น ก็ไม่ใช่ทุกคน แต่ละคนไม่เหมือนกัน
