“ต่อพงษ์” แนะประชาชนในพื้นที่น้ำท่วมกำจัดลูกน้ำและยุงลายด้วยน้ำยาล้างจาน ผงซักฟอก หรือแชมพู ซึ่งมีสารลดแรงตึงผิวที่สามารถทำลายระบบการหายใจและทำให้ยุงตายในที่สุด ชี้ที่ผ่านมายุงเริ่มดื้อสารเคมีฉีดพ่น ถ้ากำจัดได้ในบ้านช่วยลดการระบาดได้
นายต่อพงษ์ ไชยสาส์น รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า ขณะนี้หลายพื้นที่ประสบอุทกภัยและมีน้ำท่วมขัง ปัญหาหนึ่งที่สามารถเกิดขึ้นได้โดยมีผลลโดยตรงกับสุขภาพประชาชน คือ ปัญหาด้านแมลงและสัตว์มีพิษชนิดต่างๆ ที่มากับน้ำท่วม โดยเฉพาะอย่างยิ่งยุงลายพาหะนำโรคไข้เลือดออก ซึ่งการระบาดของโรคมีแนวโน้มจะรุนแรงเพิ่มขึ้นๆ ทุกปี การควบคุมลดความชุกของยุงลายที่เกิดอยู่ตามบริเวณบ้าน เพื่อยับยั้งการระบาดของโรคไข้เลือดออก กระทรวงสาธารณสุขได้กำชับหน่วยงานในพื้นที่ให้ควบคุมป้องกันโรค โดยใช้สารเคมีกำจัดลูกน้ำและยุงลายเป็นประจำ แต่ก็อาจประสบปัญหาไม่สามารถยับยั้งการระบาดของโรคได้ทันการณ์ โดยหลายปีที่ผ่านมาพบว่า ยุงลายมีแนวโน้มดื้อต่อสารกำจัดแมลงเพิ่มขึ้นในหลายเขตพื้นที่ ซึ่งเป็นที่วิตกกันว่าการควบคุมยุงลาย โดยเจ้าหน้าที่ดำเนินการเพียงลำพังอาจไม่ทันการณ์ ครัวเรือนสามารถนำวัสดุ ของใช้ใกล้ตัวประจำบ้านมาใช้ฉีดกำจัดลดความชุกชุมของยุงและแมลงนำโรคได้ทันทีก่อนที่โรคระบาดลุกลาม รุนแรง เกินกว่าจะยับยั้งได้ทันการต่อไป
รมช.สาธารณสุขกล่าวต่อว่า กระทรวงสาธารณสุข โดยกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ได้คิดวิธีกำจัดลูกน้ำยุงลายแบบง่ายๆ โดยการใช้สารลดแรง ตึงผิว กลุ่มสารซักล้างที่ชาวบ้านมีใช้ประจำทุกครัวเรือน นำมาใช้กำจัดลูกน้ำ และยุงลาย ได้แก่ ผงซักฟอก แชมพู สบู่เหลว และน้ำยางล้างจาน มาใช้กำจัดในครัวเรือนของตนเองได้ทันทีที่ถูกรบกวน โดยสารลดแรงตึงผิวนี้มีคุณสมบัติจับเปียกกระจายตัวปกคลุม และปิดกั้นทำลายระบบการหายใจของตัวแมลง ทำให้เยื่อบุรูหายใจของแมลงสูญเสียสภาพการควบคุมความสมดุลของน้ำภายในตัวยุง และทำให้ยุงตายในที่สุด อย่างไรก็ตาม วิธีที่ดีที่สุดคือ ประชาชนต้องเฝ้าระวังและป้องกันตนเองไม่ให้ยุงกัด โดยการสวมใส่เสื้อผ้าที่หนาพอสมควร หรือจะใส่เสื้อแขนยาว และกางเกงขายาว นอนในมุ้งลวด หรือมุ้ง ใช้กลิ่นกันยุง เช่น ตะไคร้ หรือสารเคมีอื่นๆ และกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายในบริเวณบ้าน หากพบว่า คนในครอบครัวมีไข้สูงผิดปกติ ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที
นพ.บุญชัย สมบูรณ์สุข อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวเพิ่มเติมว่า การใช้สารลดแรงตึงผิวในสารซักล้างเพื่อกำจัดลูกน้ำและยุงลาย สามารถทำได้ง่ายๆ ดังนี้ ใช้ผงซักฟอก 1 ช้อนโต๊ะต่อความจุภาชนะที่ขังน้ำขนาดเล็กประมาณ 2 ลิตร โดยโรยลงในจานรองกระถางต้นไม้ที่รองขาตู้กับข้าว ยางรถยนต์ กะลา หรือถ้วยพลาสติก ซึ่งผงซักฟอกจะแพร่กระจายปกคลุมทั่วผิวน้ำ เมื่อลูกน้ำและตัวโม่งของยุงลาย ซึ่งจำเป็นต้องขึ้นมาหายใจจะดูดซับเอาสารเข้าสู่ระบบหายใจทำให้ระคายเคืองต่อระบบและค่อยๆ ตายในที่สุด อีกวิธีใช้ผงซักฟอก แชมพู น้ำยาล้างจาน หรือสบู่เหลว 1 ช้อนโต๊ะผสมน้ำ 1 ลิตร ค่อยๆ คนอย่าให้เป็นฟอง จากนั้นนำไปใส่กระบอกฉีดพรมผ้า ฉีดตามมุมอับบริเวณที่เห็นกลุ่มยุง แมลงสาบเกาะอยู่ ก็จะฆ่ายุงได้เช่นกัน ทั้งนี้เป็นเพราะส่วนล่างลำตัวของยุง หรือแมลงที่เป็นปล้องๆ จะมีรูหายใจปล้องละ 1 คู่ สารลดแรงตึงผิวจะไปอุดกั้นรูหายใจบริเวณท้อง ทำให้ขาดใจตายโดยถ้าเป็นยุงหรือแมลงตัวเล็กจะตายใน 10-20 วินาที
นอกจาก 2 วิธีดังกล่าวแล้วยังมีอีกวิธีคือ การใช้น้ำยาล้างจานมาโฉบจับยุงหรือ แมลงบินขนาดเล็กอื่นๆ โดยการบีบน้ำยาล้างจานเล็กน้อยทาให้ทั่วพื้นจานพลาสติก ขนาดพอเหมาะสำหรับใช้โฉบจับยุงที่บินมารบกวนใกล้ๆ ตัว ซึ่งเป็นเทคนิคเดียวกับการใช้ไม้แบตช็อตยุง วิธีนี้ยุงจะถูกจับตายอยู่บนจาน ทั้งนี้ ผู้ที่สนใจวิธีการกำจัดยุงลายด้วยการใช้สารลดแรงตึงผิวกลุ่มสารซักล้างสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สาธารณสุข กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข จ.นนทบุรี โทรศัพท์ 0-2951-0000 ต่อ 99236
