ครอบครัวไทยเข้าสู่ขั้นวิกฤต ความสัมพันธ์เปราะบาง ผลจากการบริโภควัตถุนิยม อินเทอร์เน็ต เกม ด้าน พม.ระดมหน่วยงานเร่งกู้วิกฤต เผยผลวิจัยโครงสร้างประชากรและครอบครัวพบประชากรไทยวัยเด็ก วัยรุ่น และวัยแรงงานลดลงต่อเนื่อง ขณะที่วัยสูงอายุอัตราเพิ่มมากขึ้น พบคนไทยสูญเสียเงินกับสุรา การพนัน และหวยใต้ดินสูงถึง 550,000 ล้านบาทต่อปี
นายอิสสระ สมชัย รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) กล่าวในการเปิดงานประชุมวิชาการครอบครัวศึกษา ปี 2553 ในหัวข้อ “ร่วมคิด ร่วมเรียนรู้สู้วิกฤติครอบครัวไทย” ว่า กระแสโลกาภิวัตน์ บริโภควัตถุนิยมมาเปลี่ยนแปลงสภาพสังคมไทย ส่งผลให้ครอบครัวเกิดความวิกฤต เช่นมีครอบครัวเดี่ยวมากขึ้น ความสัมพันธ์ในครอบครัวเปลี่ยนไป ปู ย่า ตา ยาย รับหน้าที่แทนพ่อแม่ พ่อแม่ให้ความสำคัญกับงานมากกว่าครอบครัว ก่อให้เกิดความสัมพันธ์ที่เปราะบางและเกิดปัญหาหย่าร้าง เด็กในครอบครัวมีความว้าเหว่ หันพึ่งสื่ออินเทอร์เน็ต เกม มีเพศสัมพันธ์ก่อนวัยอันควร เป็นต้น รัฐบาลจะขับเคลื่อน 3 รูปแบบเพื่อกู้สถานการณ์วิกฤต คือ 1.ขับเคลื่อนทางสังคม ทั้งท้องถิ่น และสื่อสารมวลชน 2. ขับเคลื่อนในระดับนโยบาย และ 3.ขับเคลื่อนองค์ความรู้ งานวิจัย ข้อมูลที่เชื่อถือได้
สำหรับการประชุมวิชาการครั้งนี้ กำหนดจัดขึ้นระหว่างวันที่ 11-12 กุมภาพันธ์ ณ อาคารเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา 5 ธันวาคม 2550 มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช (มสธ.) กิจกรรมวันนี้จัดเวทีเสวนาเชิงวิชาการ สถานการณ์ครอบครัวไทย 3 หัวข้อหลัก คือ โครงสร้างประชาการและครอบครัว สถานการณ์สุขภาวะครอบครัวไทย และภาวะวิกฤติของครอบครัวไทย ส่วนพรุ่งนี้มีเสวนาหนทางสู้วิกฤตครอบครัวไทย ต้นทุนชีวิตเด็กและเยาวชน ศาสนากับการเสริมสร้างพลังครอบครัว เป็นต้น
รศ.ดร.ชาย โพธิสิตา อาจารย์สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล เสนองานวิจัยเรื่อง “โครงสร้างประชากรและครอบครัว” โดยระบุว่าประชากรไทยวัยเด็ก วัยรุ่น และวัยแรงงานลดลงอย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ในปี 2543 มีจำนวน 14.8 ล้านคน และจะเหลือเพียง 8.4 ล้านคน ในปี 2583 ส่วนวัยสูงอายุ หรืออายุ 60 ปีขึ้นไป จะเพิ่มขึ้นในอัตราที่เร่งเร็ว คือในปี 2543 มีจำนวน 5.7 ล้านคน อีก 10 ปีข้างหน้า จะเพิ่มถึง 16.6 ล้านคน ความเปลี่ยนแปลงครอบครัวไทยพบว่า คนไทยชะลอเวลาสร้างครอบครัว อยู่เป็นโสดมากขึ้น ผู้ชายที่ไม่มีการศึกษาโอกาสครองโสดมากขึ้น ตรงข้ามกับผู้หญิงมีการศึกษาสูงครองโสดมากขึ้น อายุ 40-44 ปี ใน กทม.มีอัตราครองโสดสูง รูปแบบการแต่งงานถูกท้าทาย มีการหย่าร้างเพิ่มขึ้น
ด้าน น.ส.ศิวพร ปกป้อง รองผู้อำนวยการสถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวรายงานสถานการณ์สุขภาวะครอบครัวไทย ว่าแต่ละปีคนไทยสูญเสียเงินกับอบายมุข ประกอบด้วย สุรา การพนัน และหวยใต้ดิน สูงถึง 550,000 ล้านบาทต่อปี มีครอบครัวไทยร้อยละ 16.2 ที่เกี่ยวข้องกับอบายมุขทั้ง 3 อย่าง ร้อยละ 29.5 ที่ดื่มสุราและเล่นหวยใต้ดิน พร้อมสนับสนุนนโยบายของนายกรัฐมนตรีที่ไม่ส่งเสริมอบายมุขเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะหวยออนไลน์
น.ส.ศิวพร กล่าวอีกว่า นอกจากนี้พบว่าครอบครัวไทย ร้อยละ 67 แทบไม่เคยประกอบพิธีกรรมทางศาสนาร่วมกัน ร้อยละ 58 ไม่เคยออกกำลังกายร่วมกัน ร้อยละ 20 ไม่เคยกล่าวคำขอโทษและขอบคุณต่อกัน ซึ่งเหล่านี้อาจเหมือนเส้นผมบังภูเขา ทั้งที่เป็นเรื่องควรทำ โดยเฉพาะการประกอบพิธีทางศาสนาหรือออกกำลังกาย อย่างไรก็ตาม โชคดีที่ครอบครัวไทยร้อยละ 25 หรือ 4.5 ล้านครอบครัวที่ปลอดอบายมุข ไม่มีสมาชิกในครอบครัวดื่มสุรา เล่นการพนัน และหวยใต้ดิน
นายสุจิต ไตรพิทักษ์ นายกสมาคมครอบครัวศึกษาแห่งประเทศไทย กล่าวแนะนำตัวและเปิดตัวสมาคมฯ เป็นครั้งแรก พร้อมกล่าวว่าครอบครัวเป็นเรื่องใกล้ตัว แต่ไม่มีกลไกใดมาทำงานนี้ มีหลายหน่วยงานทำงานเรื่องครอบครัวแต่ต่างคนต่างทำ จากการทำงานด้านนี้พบว่าครอบครัวไทยมีวิกฤต หากไม่พัฒนาเลี้ยงดู ดำเนินการไม่ถูกต้อง จะเกิดปัญหา ควรมีองค์กรใดองค์กรหนึ่งเข้ามาจัดการ
