สธ.ประสานมหาดไทย ประกาศโรคไข้เลือดออกเป็นภัยพิบัติ เปิดช่องจังหวัดเบิกงบแก้ปัญหาฉุกเฉิน ไทยพบชิคุนกุนยาติดจากแม่สู่ลูก 2 รายแรกที่ จ.ตรัง ส่วนรายที่เสียชีวิตเหตุแม่ติดเชื้อจนครรภ์เป็นพิษ เฝ้าระวังเข้มหญิงตั้งครรภ์กลุ่มเสี่ยง ไม่ให้ยุงกัด ชี้ติดเชื้อระหว่างตั้งครรภ์จนถึงคลอดส่งผลลูกพัฒนาการช้า
วันที่ 1 มิถุนายน ที่จ.สตูล นายมานิต นพอมรบดี รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข(สธ.) และคณะผู้บริหาร สธ. เดินทางมาร่วมกันเปิดกิจกรรมรณรงค์ควบคุมโรคชิคุนกุนยา โดยปล่อยคาราวานเจ้าหน้าที่พ่นหมอกควันกำจัดยุงลาย แจกโลชั่นทากันยุง ทรายกำจัดลูกน้ำยุงลาย บริการชุบเสื้อและมุ้งด้วยน้ำยากันยุง ซึ่งอยู่ได้นาน 3 เดือน แต่ต้องไม่ผ่านการซัก เพื่อเป็นการป้องกันครั้งใหญ่ไม่ให้โรคแพร่กระจายไปยังภูมิภาคอื่นของประเทศ
นายมานิต กล่าวว่า ขณะนี้กระทรวงสาธารณสุขมีนโยบายเตรียมเสนอให้กระทรวงมหาดไทย ออกประกาศให้โรคไข้เลือดออกเป็นภัยพิบัติแห่งชาติ ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่างการจัดทำรายละเอียด โดยมอบหมายให้นพ.ไพจิตร์ วราชิต รองปลัด สธ. เป็นผู้ดำเนินการ ซึ่งหากสามารถออกประกาศได้จะมีผลทำให้ผู้ว่าราชการจังหวัดมีอำนาจในการเบิกจ่ายงบประมาณเพื่อป้องกันโรค ตามที่ประกาศไว้ ภัยพิบัติละ 50 ล้านบาท อย่างไรก็ตามมาตรการขณะนี้ ยังคงเน้นเรื่องการกำจัดลูกน้ำ ยุงลาย ไข่ยุงลาย โดยให้สำนักควบคุมโรคทุกเขตเร่งให้ความรู้ อสม. อันตรายของไข่ยุง โดยต้องสังเกตภาชนะต่างๆ หากมีคราบดำๆ ติดอยู่ให้เร่งทำลาย เพราะไข่ยุงสามารถอยู่ในสิ่งแวดล้อมได้นานเป็นปี เมื่อมีน้ำขังอีกเพียงไม่กี่ชั่วโมงก็จะเกิดเป็นลูกน้ำ ยุงลายได้ จึงจำเป็นต้องทำลายแหล่งเพาะพันธุ์ทุก 7 วัน
“สำหรับโรคชิคุนกุนยาที่กำลังระบาดอยู่ในขณะนี้ สธ.จะเร่งทำแนวป้องกันจังหวัดภาคใต้ตอนบนให้เข้มข้นขึ้น โดยเฉพาะที่จังหวัดพัทลุง สตูล นครศรีธรรมราช ตรัง เพราะขณะนี้มีข้อสันนิษฐานว่าการเร่งปราบในพื้นที่ตอนล่าง จ.ยะลา นราธิวาส ปัตตานี สงขลา อาจทำให้ยุงหนีและกระจายขึ้นมาเรื่อยๆ ทำให้พื้นที่การระบาดขยายมากขึ้น ซึ่งขณะนี้มีผู้ป่วยทั่วประเทศแล้ว โดยพบมากใน 4 จังหวัดภาคใต้ ที่เหลือกระจายอยู่ในภาคกลางและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ แต่เป็นการติดเชื้อมาจากภาคใต้ทั้งหมด”นายมานิต กล่าว
นพ.มล.สมชาย จักรพันธ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า กรณีเด็กทารกแรกเกิดที่ จ.ตรัง อายุ 6 วันเสียชีวิต ซึ่งมารดาป่วยเป็นโรคชิคุนกุนยา ก่อนคลอด 1-2 วัน โดยมีไข้สูง จึงมาพบแพทย์ โดยแพทย์วินิจฉัยพบว่าเด็กเกิดภาวะเสี่ยงครรภ์เป็นพิษ และไม่สามารถคลอดเองตามธรรมชาติ จึงผ่าคลอดเพื่อช่วยชีวิต ซึ่งเด็กเกิดภาวะแทรกซ้อนมีภาวะสำลักน้ำคร่ำเข้าปอด ต้องทำการช่วยเหลือในห้องไอซียู โดยจากการตรวจเชื้อไม่พบเชื้อชิคุนกุนยาในเด็ก ซึ่งสาเหตุการตายจึงไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อชิคุนกุนยา แต่เกิดจากภาวะแทรกซ้อน
“ขณะนี้พบทารกแรกคลอดอายุไม่เกิน 1 สัปดาห์ อีก 2 ราย ที่จ.ตรัง ติดเชื้อชิคุนกุนยา จากแม่เนื่องจากแม่ป่วยขณะตั้งครรภ์ โดยหลังคลอดเด็กยังไม่มีอาการ แต่ประมาณ 3 วัน เด็กมีอาการไข้สูง ผื่นแดงขึ้นเต็มตัว ญาติจึงพามาพบแพทย์ และตรวจพบว่ามีการติดเชื้อ แพทย์ได้เฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด จึงอยากเตือนให้หญิงตั้งครรภ์หากมีไข้ให้รีบพบแพทย์ทันทีเพื่อรักษาชีวิตเด็ก”นพ.มล.สมชาย กล่าว
นพ.มล.สมชาย กล่าวว่า ถือเป็นรายแรกของประเทศไทย ที่มีการติดเชื้อจากแม่สู่ลูก ทำให้ต้องเพิ่มมาตรการเฝ้าระวัง โดยได้สั่งการให้โรงพยาบาลใน 14 จังหวัดภาคใต้ เฝ้าระวังหญิงตั้งครรภ์ โดยเฉพาะช่วงเวลาใกล้คลอดเพราะจะทำให้เกิดภาวะเสี่ยงทั้งแม่และเด็ก ซึ่งในต่างประเทศพบรายงานการติดเชื้อจากแม่สู่ลูกติดเชื้อประมาณร้อยละ 50 และหากติดเชื้อช่วง 1-3 เดือนของการตั้งครรภ์ อาจทำให้เกิดผลกระทบต่อสมองของเด็กได้ เช่น พัฒนาการช้า ขณะนี้มีการแพร่ระบาดของโรคมากขึ้น เนื่องจากภาวการณ์เปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดล้อม สภาวะโลกร้อนทำให้เกิดการติดเชื้อมากขึ้น โดยเฉพาะโรคชิคุนกุนยา มีอัตราการแพร่เชื้อมากกว่าไข้เลือดออกทั่วไป พบว่า ชิคุนกุนยา มีฤทธิ์ในการติดเชื้อประมาณร้อยละ 40 ส่วนไข้เลือดออกจะมีฤทธิ์ในการติดเชื้อประมาณร้อยละ 20
