ตอนที่ 1
รายงานพิเศษ….ผ่าขบวนการผลประโยชน์ เลือกตั้ง อ.ก.ค.ศ.เขตพื้นที่ : โดย คีตฌาณ์ ลอยเลิศ
วันที่ 29 มิ.ย.ที่จะถึงนี้ นับเป็นวันสำคัญอย่างยิ่งยวดสำหรับวงการศึกษาไทย ไม่เพียงแต่คนในแวดวงการศึกษาจะต้องจับตาอย่างใกล้ชิด แม้แต่พ่อแม่ผู้ปกครองทุกคนก็ไม่ควรละเลยเช่นกัน...แต่เชื่อว่าคนไทยกว่าครึ่งค่อนประเทศไม่รู้ว่าวันที่ 29 มิ.ย.นี้ มีเรื่องสำคัญอะไร
วันที่ 29 มิ.ย.นี้ จะมีการเลือกตั้งอนุกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา หรือ อ.ก.ค.ศ. เขตพื้นที่ทั่วประเทศ แทนชุดเดิมที่จะหมดวาระลงในวันที่ 20 มิ.ย.นี้
ถามว่า...แล้ว อ.ก.ค.ศ.เขตพื้นที่ที่ว่านี้สำคัญอย่างไร กล่าวคือ อ.ก.ค.ศ.ที่จะมีการเลือกตั้งขึ้นมาใหม่นั้น จะมีอำนาจหน้าที่เกี่ยวข้องกับการบริหารงานข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ทั้งเรื่องการพิจารณาความดีความชอบ รวมไปถึงการแต่งตั้งโยกย้าย ให้กับผู้ทำหน้าที่สอนหนังสือให้กับเด็กไทยทุกคน...อย่างนี้แล้วจะไม่เรียกว่าสำคัญได้อย่างไร
ย้อนถึงที่มาที่ไปของ อ.ก.ค.ศ.เขตพื้นที่ชุดนี้ เริ่มต้นจาก พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 ที่ต้องการกระจายอำนาจการบริหารงานบุคคลจากส่วนกลางไปยังเขตพื้นที่การศึกษาโดยตรง เพราะที่ผ่านมาการพิจารณาแต่งตั้ง โยกย้าย ให้ความดีความชอบล้วนเป็นอำนาจของผู้บริหารจากส่วนกลางแทบทั้งสิ้น ซึ่งก็หนีไม่พ้นข้อครหาเรื่อง “เด็กเส้น- เด็กฝาก-เด็กใคร” ยิ่งถึงช่วงฤดูกาลแต่งตั้งโยกย้ายบรรดาพ่อพิมพ์ แม่พิมพ์ต่างไม่เป็นอันสอนหนังสือ ต้องวิ่งเต้นกันขาขวิดเข้าหาผู้ใหญ่ในกระทรวงศึกษาฯ และนักการเมืองที่มีอำนาจอยู่ในขณะนั้น
เมื่อมี พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติเพื่อปฏิรูปการศึกษา จึงได้ปรับเปลี่ยนวิธีการแต่งตั้งโยกย้ายเสียใหม่ ตาม พ.ร.บ.ระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา โดยให้กระทำในรูปของคณะบุคคล“ไตรภาคี” อันประกอบด้วย คณะกรรมการทางการศึกษาและองค์กรวิชาชีพ,กรรมการจากการเลือกตั้ง และผู้ทรงคุณวุฒิ ซึ่ง อ.ก.ค.ศ.เขตพื้นที่ ถือเป็นกรรมการจากการเลือกตั้ง โดย อ.ก.ค.ศ.เขตพื้นที่ชุดปัจจุบันที่จะหมดวาระลงนั้น เป็น อ.ก.ค.ศ.ชุดแรกที่มีขึ้น และจะทำงานครบวาระ 4 ปีตามที่กฎหมายกำหนด ในวันที่ 20 มิ.ย.นี้
ดร.สมศักดิ์ ดลประสิทธิ์ นักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา(สกศ.) อดีตรองเลขาธิการคุรุสภา กล่าวถึงความสำคัญของ อ.ก.ค.ศ.เขตพื้นที่ว่า อำนาจหน้าที่หลักจะเป็นเรื่องเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคลข้าราชการครู และบุคลากรทางการศึกษาทั้งหมด ตั้งแต่การกำหนดตำแหน่ง การเลื่อนวิทยฐานะ การกำหนดอัตราเงินเดือน การพิจารณาผลงานทางวิชาการ รวมถึงการพิจารณาแต่งตั้งโยกย้ายตำแหน่งต่างๆ ในแต่ละเขตพื้นที่การศึกษา ตลอดจนพิจารณาเกี่ยวกับการดำเนินการทางวินัยด้วย
ส่วนองค์ประกอบของ อ.ก.ค.ศ.เขตพื้นที่ ดร.สมศักดิ์ ชี้แจงว่า ประกอบด้วย อนุกรรมการโดยตำแหน่ง ได้แก่ ผู้แทนคณะกรรมการข้าราชการครูหรือบุคลากรทางการศึกษา(ก.ค.ศ.) 1 คน,ผู้แทนคุรุสภา 1 คน อนุกรรมการอีกส่วนเป็นอนุกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ ซึ่งต้องไม่เป็นข้าราชการครู และบุคลากรทางการศึกษา จำนวน 4 คน โดยอนุกรรมการ 2 กลุ่มนี้รวมเป็น 6 คน จะคัดเลือกจากผู้มีความรู้ความสามารถ มีประสบการณ์ด้านการศึกษา การบริหารงานบุคคล และต้องไม่ดำรงตำแหน่งทางการเมือง หรือเป็นกรรมการบริหารพรรคการเมือง
“อนุกรรมการอีกส่วนที่สำคัญคือ อนุกรรมการผู้แทนข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาในเขตพื้นที่การศึกษา จำนวน 5 คน ซึ่งมาจากการเลือกตั้งที่จัดเลือกตั้งในแต่ละเขตพื้นที่ จำแนกเป็นผู้แทนข้าราชการครูสายผู้สอนประถมศึกษา 1 คน และมัธยมศึกษา 1 คน ผู้แทนผู้บริหารสถานศึกษาสายประถมศึกษาและมัธยมศึกษาอย่างละ 1 คนเช่นกัน และผู้แทนบุคลากรทางการศึกษาอื่นอีก 1 คน รวมเป็น 5 คน ที่มาจากการเลือกตั้ง”
ดร.สมศักดิ์ ให้ความเห็นถึงการทำงานของ อ.ก.ค.ศ.เขตพื้นที่ชุดแรกในช่วง 4 ปีที่ผ่านมาว่า ในภาพรวมถือว่าน่าพึงพอใจ แม้จะมีข่าวเรื่องการเรียกรับผลประโยชน์ออกมาให้ได้ยิน ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่ควรเกิดขึ้นเลยอยู่บ้าง แต่การเปลี่ยนแปลงใดๆ ย่อมเกิดปัญหา ซึ่งการกระจายอำนาจการแต่งตั้งโยกย้ายลงไปสู่เขตพื้นที่การศึกษานั้น ถือว่าดีกว่าการไม่กระจายอำนาจอย่างมาก เพราะอย่างน้อยก็ได้รับรู้ปัญหา ขณะที่การแต่งตั้งโยกย้ายแบบเดิมที่อำนาจเป็นของส่วนกลางนั้น จะไม่รู้เลยว่าใครทำอะไร
แม้ว่าจะมีการปรับเปลี่ยนรูปแบบการพิจารณาให้คุณให้โทษแก่ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาเสียใหม่ แต่ก็ต้องยอมรับว่า ตลอดเวลาที่ อ.ค.ก.ศ.เขตพื้นที่ชุดแรกทำงานอยู่ ข่าวคราวเรื่องการวิ่งเต้นโยกย้าย การเรียกรับเงินเพื่อแลกกับการเลื่อนตำแหน่งยังมีให้ได้ยินอยู่ตลอดเวลา ทั้งข้อมูลที่ถูกเปิดเผยผ่านวงเสวนาต่างๆ และกระแสข่าวที่ร่ำลืออยู่ในวงการครู โดยพฤติกรรมดังกล่าวถูกชี้เป้าไปที่ อ.ค.ก.ศ.เขตพื้นที่ ที่มาจากการเลือกตั้งโดยเฉพาะ ซึ่งข่าวที่เกิดขึ้นนั้น หนักหนาถึงขั้นมีการเปิดเผยกันว่า มีการจ่ายเงินซื้อเสียงเข้ามาเป็น อ.ค.ก.ศ.เขตพื้นที่เสียด้วยซ้ำ
(ติดตามอ่าน กลเม็ดเด็ดสะระตี่‘จ่ายเงิน แจกวัว’ แลกเก้าอี้ อ.ก.ค.ศ.ก่อนถอนทุนคืน ฉบับวันพรุ่งนี้)
