“ศูนย์ศิลป์ร่วมสมัย” ลานรวมใจชุมชนที่ “ร.ร.วัดลำเหย”

บนพื้นที่กว่า 15 ไร่ 2 งาน 63 ตารางวา ของโรงเรียนวัดลำเหย จ.นครปฐม ได้กลายเป็นศูนย์การเรียนรู้ศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย และพื้นที่กิจกรรมวัฒนธรรมชุมชนต้นแบบจัดกิจกรรม เพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วมในชุมชนแห่งแรกของประเทศไทย เพื่อสร้างฐานชุมชนให้เข้มแข็ง โดยประยุกต์ศิลปะแบบดั้งเดิม เข้ากับศิลปะร่วมสมัย สร้างสรรค์ผลงานตามวิถีภูมิปัญญาชนบท ต่อยอดให้เกิดการสร้างงาน สร้างรายได้อย่างเป็นรูปธรรมในอนาคต

โครงการอบรมการบริหารจัดการศูนย์ศิลป์/ดนตรี และพื้นที่จัดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมศิลปะของชุมชน ได้รับความร่วมมือจากสำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย กระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) โดยเริ่มจากการอบรมให้กับผู้บริหารศูนย์ศิลป์ และบุคลากรวงการอุตสาหกรรมศิลปะ เป็นเวลา 3 เดือน จนกระทั่งมีมติร่วมกันจัดตั้งศูนย์การเรียนรู้ศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย ขึ้นที่โรงเรียนวัดลำเหย จ.นครปฐม เป็นโรงเรียนนำร่องแห่งแรก เพื่อส่งเสริมให้มีการเรียนการสอนศิลปะหลากหลายแขนง เช่น ศิลปะการแสดง ดนตรี แลกเปลี่ยนเรียนรู้กลายเป็นชุมชนมีชีวิตมีสมบูรณ์อย่างยั่งยืน

สามารถ จันทร์สูรย์ หัวหน้าโครงการอบรมการบริหารจัดการศูนย์ศิลป์/ดนตรี และพื้นที่จัดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมศิลปะของชุมชน เล่าว่า โครงการนี้เป็นการพัฒนาบุคลากรร่วมสมัย เริ่มจากผู้บริหารจัดการแสดงจากหน่วยราชการที่ทำงานอยู่ในท้องถิ่น หรือชุมชน ซึ่งวงการศิลปะร่วมสมัยยังขาดแคลนอยู่มาก จึงจำเป็นต้องอบรม และพัฒนา เพื่อสร้างสรรค์การแสดงในชุมชน โดยไม่ต้องพึ่งบริษัทจัดการแสดงจากภาคเอกชน เพราะสามารถจัดการ และจัดแสดงกันเองได้ ช่วยให้ชาวบ้านในชุมชนเกิดการมีส่วนร่วม มีความรัก-สามัคคี สร้างงาน สร้างรายได้ เชื่อมโยงบูรณาการสู่การเรียนการสอน โดยใช้ศิลปะเป็นตัวขัดเกลา หล่อหลอมความเป็นมนุษย์ที่มีคุณค่าในสังคม

สอดรับกับ “ครูเล็ก” หรือ ภัทราวดี มีชูธน ผู้อำนวยการสร้างสรรค์ภัทราวดีเธียเตอร์ ที่ปรึกษาโครงการ และวิทยากรอบรม บอกว่า การจัดอบรม และจัดตั้งศูนย์ศิลป์ร่วมสมัยขึ้นในชุมชน ไม่ได้หวังผลทางธุรกิจ เพียงแต่อยากช่วยเด็ก และชุมชนให้เกิดรากฐานทางวัฒนธรรมที่แข็งแรง สร้างสรรค์ผลงาน และจัดแสดงงานได้อย่างใกล้เคียงมืออาชีพ รวมถึงสร้างการมีบทบาทของคนในชุมชนให้เกิดการมีส่วนร่วม ถึงจะยากลำบากแค่ไหน ครูเล็กก็จะทำต่อไป เพราะเชื่อว่า ความตั้งใจ และความหวังเล็กน้อย จะเกิดผลอย่างมหาศาล และมีประโยชน์ต่อประเทศชาติ

“เราจะจัดครูมาสอนเด็กทุกวันเสาร์ โดยสัปดาห์ที่ 1-2 จะสอนดนตรี และการแสดง ส่วนสัปดาห์ที่ 3-4 เป็นการนำทฤษฎีมาสร้างสรรค์ผลงาน สิ่งเหล่านี้ เด็กจะรู้จักการเชื่อมโยง และสร้างงานได้อย่างสวยงาม เพราะศิลปะสามารถเติมชีวิตในตัวมนุษย์ให้เป็นมนุษย์ที่เต็มคนมากขึ้น สิ่งที่เราหวัง คือ เด็ก และผู้ใหญ่ในชุมชนเกิดความรับผิดชอบ มีระเบียบในการวางแผน เป็นผู้นำ และผู้ตามที่ดี โดยใช้ความพอเพียง ประยุกต์ของเก่าให้เป็นของใหม่ จากการสอนเพียงแค่ 2 วัน พบว่า พวกเขาเปลี่ยนไป มีความกระตือรือร้น กล้าคิด กล้าถามมากขึ้น” ครูเล็กเล่า

ครูเล็ก ยังได้สรุปทิ้งท้ายว่า บางคนคิดว่าศิลปะร่วมสมัยจะเป็นตัวทำลายศิลปะแบบดั้งเดิม แต่แท้ที่จริงแล้ว เราไม่ได้ทิ้งความเป็นไทย เพียงแต่ประยุกต์ วิเคราะห์เอาภูมิปัญญาเก่ามาสร้างสรรค์ ผลิตภัณฑ์ใหม่ เช่น ท่ารำ สามารถใช้ศิลปะร่วมสมัยคิดท่ารำออกมาได้เกือบ 10 ท่า แต่ทั้งนี้ต้องเข้าใจภูมิปัญญาเก่าให้ลึกซึ้งเสียก่อน จึงจะสร้างสรรค์ผลงานได้อย่างมีคุณค่า

ด้าน “น้องแพท” หรือ พนิดา เข็มน้อย อายุ 15 ปี นักเรียนชั้น ม.3 โรงเรียนวัดลำเหย บอกถึงความรู้สึกว่า ดีใจ และประทับใจที่มีศูนย์ศิลป์ร่วมสมัยเกิดขึ้นในโรงเรียน และชุมชนของเธอ เพราะเสมือนเป็นพื้นที่ และเวทีในการมีส่วนร่วมของนักเรียนไว้ใช้ในการจัดแสดง และจัดกิจรรมของโรงเรียน และชุมชน เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ กลายเป็นชุมชนที่มีชีวิต

“หนูชอบเรียนการแสดง ครูเล็กมีหัวใจความเป็นครูสูง รัก และเข้าใจเด็ก ไม่แบ่งแยกเด็กเก่ง กับเด็กไม่เก่ง ครูจะให้อย่างเท่าเทียมกัน สิ่งที่ได้จากครูเล็ก คือ ความมุ่งมั่นตั้งใจ ครูสอนให้หนูมั่นใจ และศรัทธาในตัวเองก่อน ทำให้เกิดความกล้า และทำงานได้อย่างเต็มที่ ศิลปะการแสดงไม่ใช่เรียนเพื่อแสดงละครอย่างเดียว แต่เรียนเพื่อฝึกทักษะชีวิต เช่น ฟัง พูด อ่าน และเขียน หนูสัญญาว่าจะใช้ศูนย์ศิลป์แห่งนี้ให้เกิดประโยชน์อย่างสูงสุดค่ะ” น้องเล่าด้วยรอยยิ้ม

อย่างไรก็ตาม ศูนย์การเรียนรู้ศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย และพื้นที่กิจกรรมวัฒนธรรมชุมชน จะจัดกิจกรรมเป็นประจำทุกเดือน ณ ลานธรรม โรงเรียนวัดลำเหย อ.ดอนตูม จ.นครปฐม โดยเริ่มตั้งแต่เดือนมกราคม 2552 เป็นต้นไป สำหรับกิจกรรมในเดือนมกราคม 2552 จะเปิดอบรม การแสดง และดนตรีให้กับเด็ก เยาวชน และชาวบ้าน ทุกวันเสาร์ สัปดาห์ที่ 1 และ 2 ของเดือน ตั้งแต่เวลา 14.00-17.00 น.

ส่วนกิจกรรมศิลปะ-ปะทะ-ชุมชน จะมีการแสดงจากเยาวชนบ้านลำเหย นิทรรศการศิลปะ การสาธิตงานศิลปหัตกรรมท้องถิ่น ชิมอาหารพื้นเมือง และผลไม้นานาพันธ์ รวมถึงศิลปะทำมือ โดยจะจัดทุกวันเสาร์ สัปดาห์ที่ 3 ของเดือน เวลา 17.00-20.00 น.

หากสนใจเข้าชมงาน สอบถามข้อมูลได้ที่ ศูนย์การเรียนรู้ศิลปะร่วมสมัย และพื้นที่กิจกรรมวัฒนธรรมของชุมชน โรงเรียนวัดลำเหย จ.นครปฐม โทร.034-238-347, 034-238-468 หรือติดต่อโดยตรงได้ที่ อ.อุบล นกดารา โทร.089-919-4360