ในรอบปีที่ผ่านมา กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ถือเป็นกระทรวงหนึ่งที่เปลี่ยนตัวรัฐมนตรีบ่อย โดยภายใน1ปีมีรัฐมนตีถึง 4 คน ไม่นับรวม “นพ.มงคล ณ สงขลา” ที่รัฐบาลขิงแก่ ส่งเข้าประกวดนั่งกุมบังเหียนกระทรวงหมอปีกว่าๆ ก็ต้องเริ่มที่ “นายไชยา สะสมทรัพย์” จากรัฐบาลนายสมัคร สุนทรเวช ที่เข้ารับตำแหน่งเมื่อเดือนกุมภาพันธ์
จากนั้นก็ส่งไม้ต่อให้ “นายชวรัตน์ ชาญวีรกูล” ที่เคยเป็น รมช.สาธารณสุข แต่กระโดดไปเป็นรัฐมนตรีกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) แล้วกลับมาเป็น รมว.สธ.ตามด้วยรัฐบาลนายสมชาย วงศ์สวัสดิ์ ที่ส่ง “ร.ต.อ.เฉลิม อยู่บำรุง” มาชุบตัวนั่งแท่นกระทรวงหมอ และปิดท้ายกันที่ “นายวิทยา แก้วภราดัย” รองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ และ ส.ส.นครศรีธรรมราช ที่เข้ามานั่งเก้าอี้รมว.สธ.ปิดท้ายปีในรัฐบาลนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ
ทั้งนี้ เมื่อพินิจพิเคราะห์บทบาทในช่วงการดำรงตำแหน่งของรัฐมนตรีแต่ละท่านนั้น นพ.มงคล แม้อยู่ในช่วงรัฐมนตรีรักษาการ ในช่วง 2 เดือนสุดท้าย แต่ไม่ได้หยุดหย่อนการทำงาน โดนมุ่งเน้นการแก้ปัญหาการฟ้องร้องแพทย์ ด้วยการพยายามจุดประกาย “จิตอาสา” ในโรงพยาบาล พร้อมกับทิ้งทวนประกาศซีแอลยามะเร็งถึง 4 รายการ เรียกได้ว่าทำงานจนหยดสุดท้าย
ขณะที่ นายไชยา ที่เข้ารับตำแหน่งเมื่อวันที่ 6 ก.พ.ได้ทำให้สธ.กิดความปั่นป่วนมากที่สุด เพราะประกาศให้มีการทบทวนนโยบายซีแอลยา โยกย้ายข้าราชการไม่เป็นธรรม ถูกเดินขบวนขับไล่ สั่งปลดบอร์ดองค์การเภสัชกรรม (อภ.) คดีละเมิดศาลปกครอง ก่อนที่จะถูกศาลรัฐธรรมนูญตัดสินให้พ้นจากสภาพการเป็นรัฐมนตรีเนื่องจากภรรยาถือหุ้นเกิน 5% ในวันที่ 9 ก.ค.รวมอยู่ในตำแหน่ง รมว.สารณสุข เกือบ 6 เดือน
ส่วนนายชวรัตน์ ในสมัยนายไชยาเป็น รมว.สาธารณสุข นายชวรัตน์ มาเป็น รมช.สาธารณสุข ในการปรับ ครม.สมัยรัฐบาลสมัคร 2 ใช้เวลาบริหารงานกระทรวงหมอได้เพียง 2 เดือน ด้วยระยะเวลาอันน้อยนิด จึงอาจทำให้ไม่ได้เห็นผลงานและความสามารถใดๆ มากนัก
ต่อมาหลังจากที่รัฐบาลนายสมชาย เข้ามาบริหารประเทศ ร.ต.อ.เฉลิม ก็กลับเข้ามารับตำแหน่ง รมว.สาธารณสุข หลังจากที่หลุดโผ ครม.ในรัฐบาลสมัคร 2 แต่การกลับมาครั้งนี้ของร.ต.อ.เฉลิม แม้ผลงานจะไม่ปรากฎให้เห็นเด่นชัด แต่ก็ถือว่าได้ใจ ได้คะแนนข้าราชการสาธารณสุขไปไม่น้อย
“นายวิชาญ มีนชัยนันท์”ที่ถึงแม้เป็น รมช.สาธารณสุข ก็เรียกว่าอยู่นาน อยู่ยาวสุด เพราะเป็น รมช.ตั้งแต่ สมัยนายไชยา-ร.ต.อ.เฉลิม เป็นรัฐมนตรี รวมเวลาประมาณ 7 เดือน เสียดายแต่ว่าถึงอยู่นานแต่ก็ยังไม่มีผลงานเป็นชิ้นเป็นอันเพราะเท่าที่เห็นก็มีแต่เป็นพรีเซ็นเตอร์ให้กับกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และตัดริบบิ้นเปิดงานเท่านั้น
นพ.เกรียงศักดิ์ วัชระนุกูลเกียรติ ประธานชมรมแพทย์ชนบท มองบทบาทการทำงานของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ในรอบ 1 ปีว่า สำหรับหมอมงคล คงไม่ต้องพูดถึง เพราะตลอดเวลาที่ผ่านมา 1 ปี มีผลงานที่โดดเด่นเรื่องการทำซีแอล มีการทำงานเชิงรุกแบบก้าวหน้า กฎหมายหลายฉบับที่สำคัญมีการผลักดันจนสำเร็จในสมัยของ นพ.มงคล จนสุดท้ายจับงานโรงพยาบาลจิตอาสา แก้ปัญหาความขัดแย้งแพทย์กับคนไข้ ดังนั้น จึงต้องให้ 10 คะแนนเต็ม
สำหรับนายไชยา คงต้องบอกว่าให้ สอบตก ให้ 3 คะแนนจาก 10 คะแนน เพราะแทบไม่ได้ทำประโยชน์อะไรให้คนสาธารณสุขเลย ไม่มีผลงาน สร้างแต่เรื่อง มีแต่ปัญหา โดยเฉพาะมาสั่งทบทวนการทำซีแอล ที่นพ.มงคลทำไว้ดีอยู่แล้ว รวมถึงโยกย้ายข้าราชการ จนต้องทำพิธีขับไล่
ขณะที่นายชวรัตน์ แทบนึกไม่ออกว่าได้ทำอะไรไปบ้าง เพราะเวลาน้อย วิเคราะห์ได้ยาก จึงให้คะแนนพอผ่าน 6 คะแนน จากเต็ม 10 คะแนน และด้วยบุคลิกที่มีความประนีประนอม การโยกย้ายข้าราชการอีกครั้ง ทำให้ตำแหน่งต่างเข้ารูปเข้ารอยมากขึ้น ถือว่าช่วยสร้างความสมานฉันท์ภายในกระทรวงได้
“รัฐมนตรีท่านที่ 3 ท่านเฉลิม ถือว่าผิดความคาดหมาย เดิมไม่รู้ว่าจะมาแนวไหน แต่พอได้ทำงานร่วมกัน ด้วยระยะเวลาอันสั้น ก็เหมือนกับที่ท่านกระทรวงอื่น คือไม่ได้สร้างความหนักใจให้ข้าราชการ หรือเอ็นจีโอ ถึงแม้จะติดภาพลักษณ์เก่าๆ ของรัฐมนตรี ดังนั้น ต้องชมเชยวิธีการ ลีลา การทำงานที่ไม่ใช้อำนาจบาตรใหญ่กับข้าราชการ แถมมีผลงานกล้าออกมาประกาศว่าจะทำซีแอลต่อไป ผลักดันการควบคุมแอลกอฮอล์และพยายามแก้ไขปัญหาขาดแคลนแพทย์โดยอนุมัติงบประมาณให้ค่าตอบแทนแพทย์ในชนบทเพิ่มมากขึ้น เพื่อสร้างแรงจูงใจในการทำงานในพื้นที่ห่างไกล ร.ต.อ.เฉลิมสามารถแยกเรื่องภาระงานในกระทรวงกับปัญหาทางการเมืองออกจากกันได้ทำให้การจัดการงานต่างๆ เป็นไปอย่างราบรื่น ในช่วงเวลาที่ไม่มากจึงถือว่าสอบผ่าน แต่หากอยู่นานกว่านี้ก็ไม่แน่ว่าจะเป็นอย่างไรเหมือนกัน จึงได้คะแนนมากพอสมควร 8 คะแนน”นพ.เกรียงศักดิ์สรุป
ส่วนคนสุดท้ายนายวิชาญนั้น นพ.เกรียงศักดิ์กล่าวว่า เต็ม 10 คะแนน ขอให้ 2 คะแนน เท่านั้น ถือว่าสอบตกเนื่องจากงานที่ทำอยู่เป็นไปตามกลไกของกระทรวง ไม่มีอะไรที่เป็นเรื่องใหม่ แต่กลับทำเรื่องแปลกประหลาด คือ การตั้งคณะทำงานด้านสาธารณสุขกว่า 10 คณะ ซึ่งแทบไม่มีประโยชน์อะไรเลย การทำงานก็เป็นการสร้างภาพหาเสียงมากกว่าทำงานจริงๆ จังๆ ที่สำคัญทราบมาว่า นายวิชาญอยู่เบื้องหลังหลายๆ เรื่อง ทั้งการจัดตั้งอาสาสมัครประจำหมู่หมู่บ้าน (อสม.) ในการออกมาเคลื่อนไหวร่วมกันกับกลุ่ม นปช. ดังนั้น จากการสัมผัสนายวิชาญจะเน้นมาเดินเกมทางการเมืองมากกว่าพัฒนางาน สธ.
“ข่าวที่ปรากฎทางสื่อส่วนใหญ่เป็นผลของการขับเคลื่อนกระทรวงที่มีอยู่แล้ว ท่านรัฐมนตรีชอบเอาผลงานที่ราชการทำมาเป็นผลงาน เมื่อลงพื้นที่แต่ละครั้ง เท่าที่ทราบนายวิชาญสร้างปัญหาให้พื้นที่มากกว่า เพราะต้องจัดหางบประมาณมารองรับ ทั้งๆ ที่มีงบน้อยนิดอยู่แล้ว ดังนั้น การตั้งรัฐมนตรีใหม่จึงเป็นเรื่องที่ต้องดูให้ดี เพราะอาจเข้ามาเพื่อสร้างราคา แต่ไม่จริงใจ ก็เป็นได้” นพ.เกรียงศักดิ์ ทิ้งท้าย
จากนั้นก็ส่งไม้ต่อให้ “นายชวรัตน์ ชาญวีรกูล” ที่เคยเป็น รมช.สาธารณสุข แต่กระโดดไปเป็นรัฐมนตรีกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) แล้วกลับมาเป็น รมว.สธ.ตามด้วยรัฐบาลนายสมชาย วงศ์สวัสดิ์ ที่ส่ง “ร.ต.อ.เฉลิม อยู่บำรุง” มาชุบตัวนั่งแท่นกระทรวงหมอ และปิดท้ายกันที่ “นายวิทยา แก้วภราดัย” รองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ และ ส.ส.นครศรีธรรมราช ที่เข้ามานั่งเก้าอี้รมว.สธ.ปิดท้ายปีในรัฐบาลนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ
ทั้งนี้ เมื่อพินิจพิเคราะห์บทบาทในช่วงการดำรงตำแหน่งของรัฐมนตรีแต่ละท่านนั้น นพ.มงคล แม้อยู่ในช่วงรัฐมนตรีรักษาการ ในช่วง 2 เดือนสุดท้าย แต่ไม่ได้หยุดหย่อนการทำงาน โดนมุ่งเน้นการแก้ปัญหาการฟ้องร้องแพทย์ ด้วยการพยายามจุดประกาย “จิตอาสา” ในโรงพยาบาล พร้อมกับทิ้งทวนประกาศซีแอลยามะเร็งถึง 4 รายการ เรียกได้ว่าทำงานจนหยดสุดท้าย
ขณะที่ นายไชยา ที่เข้ารับตำแหน่งเมื่อวันที่ 6 ก.พ.ได้ทำให้สธ.กิดความปั่นป่วนมากที่สุด เพราะประกาศให้มีการทบทวนนโยบายซีแอลยา โยกย้ายข้าราชการไม่เป็นธรรม ถูกเดินขบวนขับไล่ สั่งปลดบอร์ดองค์การเภสัชกรรม (อภ.) คดีละเมิดศาลปกครอง ก่อนที่จะถูกศาลรัฐธรรมนูญตัดสินให้พ้นจากสภาพการเป็นรัฐมนตรีเนื่องจากภรรยาถือหุ้นเกิน 5% ในวันที่ 9 ก.ค.รวมอยู่ในตำแหน่ง รมว.สารณสุข เกือบ 6 เดือน
ส่วนนายชวรัตน์ ในสมัยนายไชยาเป็น รมว.สาธารณสุข นายชวรัตน์ มาเป็น รมช.สาธารณสุข ในการปรับ ครม.สมัยรัฐบาลสมัคร 2 ใช้เวลาบริหารงานกระทรวงหมอได้เพียง 2 เดือน ด้วยระยะเวลาอันน้อยนิด จึงอาจทำให้ไม่ได้เห็นผลงานและความสามารถใดๆ มากนัก
ต่อมาหลังจากที่รัฐบาลนายสมชาย เข้ามาบริหารประเทศ ร.ต.อ.เฉลิม ก็กลับเข้ามารับตำแหน่ง รมว.สาธารณสุข หลังจากที่หลุดโผ ครม.ในรัฐบาลสมัคร 2 แต่การกลับมาครั้งนี้ของร.ต.อ.เฉลิม แม้ผลงานจะไม่ปรากฎให้เห็นเด่นชัด แต่ก็ถือว่าได้ใจ ได้คะแนนข้าราชการสาธารณสุขไปไม่น้อย
“นายวิชาญ มีนชัยนันท์”ที่ถึงแม้เป็น รมช.สาธารณสุข ก็เรียกว่าอยู่นาน อยู่ยาวสุด เพราะเป็น รมช.ตั้งแต่ สมัยนายไชยา-ร.ต.อ.เฉลิม เป็นรัฐมนตรี รวมเวลาประมาณ 7 เดือน เสียดายแต่ว่าถึงอยู่นานแต่ก็ยังไม่มีผลงานเป็นชิ้นเป็นอันเพราะเท่าที่เห็นก็มีแต่เป็นพรีเซ็นเตอร์ให้กับกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และตัดริบบิ้นเปิดงานเท่านั้น
นพ.เกรียงศักดิ์ วัชระนุกูลเกียรติ ประธานชมรมแพทย์ชนบท มองบทบาทการทำงานของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ในรอบ 1 ปีว่า สำหรับหมอมงคล คงไม่ต้องพูดถึง เพราะตลอดเวลาที่ผ่านมา 1 ปี มีผลงานที่โดดเด่นเรื่องการทำซีแอล มีการทำงานเชิงรุกแบบก้าวหน้า กฎหมายหลายฉบับที่สำคัญมีการผลักดันจนสำเร็จในสมัยของ นพ.มงคล จนสุดท้ายจับงานโรงพยาบาลจิตอาสา แก้ปัญหาความขัดแย้งแพทย์กับคนไข้ ดังนั้น จึงต้องให้ 10 คะแนนเต็ม
สำหรับนายไชยา คงต้องบอกว่าให้ สอบตก ให้ 3 คะแนนจาก 10 คะแนน เพราะแทบไม่ได้ทำประโยชน์อะไรให้คนสาธารณสุขเลย ไม่มีผลงาน สร้างแต่เรื่อง มีแต่ปัญหา โดยเฉพาะมาสั่งทบทวนการทำซีแอล ที่นพ.มงคลทำไว้ดีอยู่แล้ว รวมถึงโยกย้ายข้าราชการ จนต้องทำพิธีขับไล่
ขณะที่นายชวรัตน์ แทบนึกไม่ออกว่าได้ทำอะไรไปบ้าง เพราะเวลาน้อย วิเคราะห์ได้ยาก จึงให้คะแนนพอผ่าน 6 คะแนน จากเต็ม 10 คะแนน และด้วยบุคลิกที่มีความประนีประนอม การโยกย้ายข้าราชการอีกครั้ง ทำให้ตำแหน่งต่างเข้ารูปเข้ารอยมากขึ้น ถือว่าช่วยสร้างความสมานฉันท์ภายในกระทรวงได้
“รัฐมนตรีท่านที่ 3 ท่านเฉลิม ถือว่าผิดความคาดหมาย เดิมไม่รู้ว่าจะมาแนวไหน แต่พอได้ทำงานร่วมกัน ด้วยระยะเวลาอันสั้น ก็เหมือนกับที่ท่านกระทรวงอื่น คือไม่ได้สร้างความหนักใจให้ข้าราชการ หรือเอ็นจีโอ ถึงแม้จะติดภาพลักษณ์เก่าๆ ของรัฐมนตรี ดังนั้น ต้องชมเชยวิธีการ ลีลา การทำงานที่ไม่ใช้อำนาจบาตรใหญ่กับข้าราชการ แถมมีผลงานกล้าออกมาประกาศว่าจะทำซีแอลต่อไป ผลักดันการควบคุมแอลกอฮอล์และพยายามแก้ไขปัญหาขาดแคลนแพทย์โดยอนุมัติงบประมาณให้ค่าตอบแทนแพทย์ในชนบทเพิ่มมากขึ้น เพื่อสร้างแรงจูงใจในการทำงานในพื้นที่ห่างไกล ร.ต.อ.เฉลิมสามารถแยกเรื่องภาระงานในกระทรวงกับปัญหาทางการเมืองออกจากกันได้ทำให้การจัดการงานต่างๆ เป็นไปอย่างราบรื่น ในช่วงเวลาที่ไม่มากจึงถือว่าสอบผ่าน แต่หากอยู่นานกว่านี้ก็ไม่แน่ว่าจะเป็นอย่างไรเหมือนกัน จึงได้คะแนนมากพอสมควร 8 คะแนน”นพ.เกรียงศักดิ์สรุป
ส่วนคนสุดท้ายนายวิชาญนั้น นพ.เกรียงศักดิ์กล่าวว่า เต็ม 10 คะแนน ขอให้ 2 คะแนน เท่านั้น ถือว่าสอบตกเนื่องจากงานที่ทำอยู่เป็นไปตามกลไกของกระทรวง ไม่มีอะไรที่เป็นเรื่องใหม่ แต่กลับทำเรื่องแปลกประหลาด คือ การตั้งคณะทำงานด้านสาธารณสุขกว่า 10 คณะ ซึ่งแทบไม่มีประโยชน์อะไรเลย การทำงานก็เป็นการสร้างภาพหาเสียงมากกว่าทำงานจริงๆ จังๆ ที่สำคัญทราบมาว่า นายวิชาญอยู่เบื้องหลังหลายๆ เรื่อง ทั้งการจัดตั้งอาสาสมัครประจำหมู่หมู่บ้าน (อสม.) ในการออกมาเคลื่อนไหวร่วมกันกับกลุ่ม นปช. ดังนั้น จากการสัมผัสนายวิชาญจะเน้นมาเดินเกมทางการเมืองมากกว่าพัฒนางาน สธ.
“ข่าวที่ปรากฎทางสื่อส่วนใหญ่เป็นผลของการขับเคลื่อนกระทรวงที่มีอยู่แล้ว ท่านรัฐมนตรีชอบเอาผลงานที่ราชการทำมาเป็นผลงาน เมื่อลงพื้นที่แต่ละครั้ง เท่าที่ทราบนายวิชาญสร้างปัญหาให้พื้นที่มากกว่า เพราะต้องจัดหางบประมาณมารองรับ ทั้งๆ ที่มีงบน้อยนิดอยู่แล้ว ดังนั้น การตั้งรัฐมนตรีใหม่จึงเป็นเรื่องที่ต้องดูให้ดี เพราะอาจเข้ามาเพื่อสร้างราคา แต่ไม่จริงใจ ก็เป็นได้” นพ.เกรียงศักดิ์ ทิ้งท้าย
