สปสช.เผยคนไทยเผชิญภาวะเสี่ยงโรคเบาหวาน เหตุอ้วนเกินมาตรฐาน ความดันสูงส่งผลคุกคามสุขภาพเสี่ยงป่วยโรคแทรกซ้อนตามมา เร่งแก้ปัญหาจัดโครงการดูแลรักษาครบวงจร เร่งค้นหาผู้ป่วยและผู้มีความเสี่ยงลงทะเบียนรับการรักษาและป้องกัน นำร่อง 3 จังหวัด 2 อำเภอ ตั้งเป้าคัดกรองประชากรอายุ 35 ปีขึ้นไป 1.2 ล้านคน เพื่อให้ได้กลุ่มเสี่ยงสูงลงทะเบียนป้องกันก่อนเป็นเบาหวาน คาดภายในปี 55 ขยายครอบคลุมทุกจังหวัด
นพ.วินัย สวัสดิวร เลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) กล่าวว่า ปัจจุบันคนไทยกำลังเผชิญกับภาวะความเสี่ยงต่อโรคเบาหวานที่คุกคามต่อสุขภาพประชาชนอย่างมาก ทั้งจากภาวะน้ำหนักเกินมาตรฐาน และความดันโลหิตสูง ข้อมูลจากกระทรวงสาธารณสุขระบุว่า จากการสำรวจประชาชนอายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไป พบคนเป็นโรคเบาหวานกว่า 3 ล้านคน ในจำนวนนี้รู้ตัวว่าป่วยเพียง 1.4 ล้านคน และมีผู้ที่มีความเสี่ยงที่ต้องเฝ้าระวังเบาหวานประมาณ 1.8 ล้านคนโรคเบาหวานเป็นโรคเรื้อรังที่เป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญระดับโลก เพราะทำให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ลดต่ำลงจากภาวะแทรกซ้อนต่างๆ เช่น ความผิดปกติของปลายประสาท จอประสาทตาเสื่อม โรคหลอดเลือดสมอง โรคหลอดเลือดหัวใจ และโรคไตวาย รวมถึงแผลบริเวณเท้าที่ยากต่อการรักษา และความพิการทางสายตาด้วยเหตุนี้ สปสช.จึงจัดโครงการดูแลรักษาผู้ป่วยเบาหวานและภาวะที่เกี่ยวข้องกับเบาหวานอย่างครบวงจรในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
นพ.วินัย กล่าวว่า ในปี 2551 สปสช.ร่วมกับกระทรวงสาธารณสุขดำเนินการนำร่องใน 3 จังหวัด คือ นครราชสีมา สุราษฎร์ธานี แพร่ และ 2 อำเภอ คือ อ.ภูกระดึง จ.เลย และ อ.อุทุมพรพิสัย จ.ศรีสะเกษ ซึ่งจะมีการลงทะเบียนผู้ป่วยและค้นหาผู้มีความเสี่ยง โดยตั้งเป้าหมายประชากรอายุ 35 ปีขึ้นไป ได้รับการคัดกรองความเสี่ยง 1.2 ล้านคน โดยมีกลุ่มเสี่ยงสูงที่จะป่วยเป็นเบาหวานกว่า 4 หมื่นคน ได้รับการลงทะเบียนเพื่อเฝ้าระวังและได้รับความรู้ในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และมีผู้ป่วยเบาหวาน 6.5 หมื่นราย ได้รับการลงทะเบียนเพื่อรับการรักษาตามแนวเวชปฏิบัติ โดยการคัดกรองจะดำเนินการร่วมกับหน่วยบริการ ชุมชน และอบต./เทศบาล และมีการพัฒนาศักยภาพเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในพื้นที่เพื่อการดูแลใกล้บ้านต่อเนื่องจัดให้มีระบบส่งต่อกรณีที่ตรวจพบภาวะแทรกซ้อน เพื่อการรักษาที่ทันท่วงทีไปยังหน่วยบริการระดับสูงขึ้นไป
เลขาธิการ สปสช.กล่าวว่า ผลการดำเนินการจนถึงขณะนี้สามารถคัดกรองกลุ่มเสี่ยงกว่า 6 แสนราย มีผู้ป่วยและผู้ที่มีความเสี่ยงสูงลงทะเบียน 3.7 หมื่นราย นับว่าประสบผลสำเร็จอย่างยิ่ง คาดว่าในปี 2552 จะมีการขยายพื้นที่อีก 13 จังหวัด และภายในปี 2555 อาจจะมีการขยายทุกจังหวัด เพื่อเพิ่มการเข้าถึงบริการ สร้างความตระหนักด้านการป้องกัน และการส่งเสริมคุณภาพการรักษา
นพ.วินัย สวัสดิวร เลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) กล่าวว่า ปัจจุบันคนไทยกำลังเผชิญกับภาวะความเสี่ยงต่อโรคเบาหวานที่คุกคามต่อสุขภาพประชาชนอย่างมาก ทั้งจากภาวะน้ำหนักเกินมาตรฐาน และความดันโลหิตสูง ข้อมูลจากกระทรวงสาธารณสุขระบุว่า จากการสำรวจประชาชนอายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไป พบคนเป็นโรคเบาหวานกว่า 3 ล้านคน ในจำนวนนี้รู้ตัวว่าป่วยเพียง 1.4 ล้านคน และมีผู้ที่มีความเสี่ยงที่ต้องเฝ้าระวังเบาหวานประมาณ 1.8 ล้านคนโรคเบาหวานเป็นโรคเรื้อรังที่เป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญระดับโลก เพราะทำให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ลดต่ำลงจากภาวะแทรกซ้อนต่างๆ เช่น ความผิดปกติของปลายประสาท จอประสาทตาเสื่อม โรคหลอดเลือดสมอง โรคหลอดเลือดหัวใจ และโรคไตวาย รวมถึงแผลบริเวณเท้าที่ยากต่อการรักษา และความพิการทางสายตาด้วยเหตุนี้ สปสช.จึงจัดโครงการดูแลรักษาผู้ป่วยเบาหวานและภาวะที่เกี่ยวข้องกับเบาหวานอย่างครบวงจรในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
นพ.วินัย กล่าวว่า ในปี 2551 สปสช.ร่วมกับกระทรวงสาธารณสุขดำเนินการนำร่องใน 3 จังหวัด คือ นครราชสีมา สุราษฎร์ธานี แพร่ และ 2 อำเภอ คือ อ.ภูกระดึง จ.เลย และ อ.อุทุมพรพิสัย จ.ศรีสะเกษ ซึ่งจะมีการลงทะเบียนผู้ป่วยและค้นหาผู้มีความเสี่ยง โดยตั้งเป้าหมายประชากรอายุ 35 ปีขึ้นไป ได้รับการคัดกรองความเสี่ยง 1.2 ล้านคน โดยมีกลุ่มเสี่ยงสูงที่จะป่วยเป็นเบาหวานกว่า 4 หมื่นคน ได้รับการลงทะเบียนเพื่อเฝ้าระวังและได้รับความรู้ในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และมีผู้ป่วยเบาหวาน 6.5 หมื่นราย ได้รับการลงทะเบียนเพื่อรับการรักษาตามแนวเวชปฏิบัติ โดยการคัดกรองจะดำเนินการร่วมกับหน่วยบริการ ชุมชน และอบต./เทศบาล และมีการพัฒนาศักยภาพเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในพื้นที่เพื่อการดูแลใกล้บ้านต่อเนื่องจัดให้มีระบบส่งต่อกรณีที่ตรวจพบภาวะแทรกซ้อน เพื่อการรักษาที่ทันท่วงทีไปยังหน่วยบริการระดับสูงขึ้นไป
เลขาธิการ สปสช.กล่าวว่า ผลการดำเนินการจนถึงขณะนี้สามารถคัดกรองกลุ่มเสี่ยงกว่า 6 แสนราย มีผู้ป่วยและผู้ที่มีความเสี่ยงสูงลงทะเบียน 3.7 หมื่นราย นับว่าประสบผลสำเร็จอย่างยิ่ง คาดว่าในปี 2552 จะมีการขยายพื้นที่อีก 13 จังหวัด และภายในปี 2555 อาจจะมีการขยายทุกจังหวัด เพื่อเพิ่มการเข้าถึงบริการ สร้างความตระหนักด้านการป้องกัน และการส่งเสริมคุณภาพการรักษา
