“สมเจตน์” ถอยให้พรรคคุมไพรมารีโหวต กกต.ไม่มีสิทธิแจกเหลือง-แดง มีปัญหาให้ผู้สมัครร้องศาลแทน กำหนดโทษขั้นติดคุก พ้นสภาพทันที ยอมให้ หน.พรรคลงแบบเขตได้ พร้อมออกบทเฉพาะกาลผ่อนปรนพรรคเล็ก ยันไม่มีเกาเหลากับ กรธ.ถึงต้องคว่ำร่าง กม.พรรคการเมือง
วันนี้ (11 ก.ค.) พล.อ.สมเจตน์ บุญถนอม อดีตประธานกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง กล่าวถึงข้อเสนอของ กรธ.ในการปรับปรุงร่าง พ.ร.บ.พรรคการเมืองเรื่องไพรมารีโหวตว่า ขณะนี้ยังไม่มีการประชุมร่วมกับกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ (กรธ.) และกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) เพียงแต่ได้รับหนังสือจาก กรธ.ที่ระบุว่าร่าง พ.ร.บ.ดังกล่าวไม่ตรงเจตนารมณ์รัฐธรรมนูญ 4-5 ข้อ แต่ กรธ.ไม่ได้คัดค้าน การให้สมาชิกพรรคมีส่วนร่วมคัดเลือกตัวผู้สมัครโดยเห็นว่ากระบวนการให้สาขาพรรคคัดเลือกผู้สมัครอาจทำให้เกิดขั้นตอนคัดเลือกที่ไม่สุจริตได้นั้น กมธ.ไม่ขัดข้องที่จะแก้ไขกระบวนการต่างๆ ให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น จึงพร้อมปรับปรุงขั้นตอนการคัดเลือกผู้สมัครให้ชัดเจนยิ่งขึ้น โดยให้ขั้นตอนการคัดเลือกผู้สมัครเป็นกิจการภายในพรรคการเมือง ที่หัวหน้าพรรคต้องดูแลรับผิดชอบกระบวนการคัดเลือกให้ถูกต้องตามกฎหมาย แต่ กกต.ไม่มีอำนาจแจกใบเหลืองและใบแดงขั้นตอนไพรมารีโหวตได้ หากมีความไม่ถูกต้องเกิดขึ้นในการคัดเลือกผู้สมัคร ให้ผู้ไม่ได้รับความเป็นธรรมใช้ช่องทางฟ้องร้องดำเนินคดีทางกฎหมายได้ โดยหัวหน้าพรรคและกรรมการบริหารพรรคต้องเป็นผู้ร่วมรับผิดชอบด้วย รวมทั้งจะโยงไปถึงกรณีผู้ที่ได้เป็น ส.ส. หากภายหลังพบว่าได้เป็นผู้สมัครระบบไพรมารีโหวตโดยไม่ถูกต้อง และถูกลงโทษจำคุก จะมีผลให้ต้องพ้นสภาพจาก ส.ส.ในทันที
พล.อ.สมเจตน์กล่าวว่า ขณะเดียวกันจะทบทวนประเด็นการแก้ไขให้หัวหน้าพรรคไม่จำเป็นต้องเป็นผู้สมัคร ส.ส.บัญชีรายชื่อ ลำดับ 1 ตามร่างที่ กมธ.แก้ไข เพราะอาจเป็นการจำกัดสิทธิหัวหน้าพรรคที่อยากไปลง ส.ส.เขต จึงพร้อมแก้ไขเปิดช่องให้หัวหน้าพรรคสามารถไปลง ส.ส.เขตได้ เพียงแต่หัวหน้าพรรคต้องผ่านขั้นตอนการคัดเลือกจากสมาชิกพรรคในระบบไพรมารีโหวตเช่นกัน นอกจากนี้จะออกบทเฉพาะกาลในการเลือกตั้งสมัยหน้าผ่อนปรนให้พรรคการเมืองที่มีตัวแทนพรรคประจำจังหวัด 100 คน เพียงเขตเดียว สามารถส่งผู้สมัครเลือกตั้งได้ทั่วทุกเขตในจังหวัด จากเดิมที่กำหนดให้มีตัวแทนพรรคประจำเขตเลือกตั้งเขตละ 100 คน ครบทุกเขตเลือกตั้งในแต่ละจังหวัด จึงจะมีสิทธิส่งผู้สมัครรับเลือกตั้งได้ ซึ่งข้อบัญญัติเช่นนี้ทำให้กรณีที่ระบุว่าพรรคใหญ่ได้เปรียบพรรคเล็กไม่เป็นความจริง อย่างไรก็ตาม ในอนาคตมีความเป็นไปได้ที่จะให้ กกต.เข้ามาดูแลการคัดเลือกผู้สมัครในระบบไพรมารีโหวต เพราะมีเครื่องมือนับคะแนนระบบอิเล็กทรอนิกส์ อาจนำมาใช้ช่วยจัดการเลือกตั้งในระบบไพรมารีโหวตและการเลือกตั้งทั่วไปได้ เพียงแต่ในครั้งแรก กกต.อาจยังไม่มีความพร้อม จึงเกรงว่าอาจเกิดปัญหาขึ้น
เมื่อถามว่า มีกระแสข่าวเรื่องการคว่ำร่าง พ.ร.บ.พรรคการเมือง ภายหลังจากที่ กมธ.ร่วมได้ปรับปรุงร่าง
พ.ร.บ.ฉบับนี้แล้ว พล.อ.สมเจตน์ตอบว่า ยืนยันว่าไม่มีความขัดแย้งกับ กรธ. จึงไม่มีเหตุผลที่จะทำให้การทบทวนร่าง พ.ร.บ.พรรคการเมืองนำไปสู่การคว่ำร่าง เพราะไม่มีประเด็นใดที่ กมธ.จะรับไม่ได้ที่จะแก้ไขตามที่ กรธ.ให้คำแนะนำมา เพราะมีเจตนารมณ์ตรงกันคือ อยากให้พรรคการเมืองเข้มแข็ง แต่วิธีคิดการทำให้พรรคการเมืองเข้มแข็งย่อมมีความคิดแตกต่างกัน ถือเป็นความงดงามในระบอบประชาธิปไตย
