เอแบคโพลล์สำรวจพบประชาชนความสุขมวลรวมลดลงเหลือ 6.80 สาเหตุมาจากสถานการณ์การเมือง การแย่งชิงเก้าอี้ รมต. และปัญหาเศรษฐกิจ โดย อีสานมีความสุขมากสุด 7.11 ขณะที่คนกรุงเทพฯ มีความสุขต่ำสุด 6.11 เผยความสุขที่ได้เห็นความจงรักภักดีของคนในชาติยังสูงสุดอยู่ที่ 8.42
นายนพดล กรรณิกา ผู้อำนวยการศูนย์เครือข่ายวิชาการเพื่อสังเกตการณ์และวิจัยความสุขชุมชน หรือศูนย์วิจัยความสุขชุมชนมหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ เปิดเผยผลวิจัยเรื่อง แนวโน้มความสุขมวลรวม (Gross Domestic Happiness หรือ GDH) ของคนไทยภายในประเทศประจำเดือนกรกฎาคม 2554 กรณีศึกษาตัวอย่างประชาชนผู้ที่พักอาศัยอยู่ใน 17 จังหวัดของประเทศ ได้แก่ กรุงเทพฯ ลพบุรี สมุทรปราการ กาญจนบุรี ชลบุรีแพร่ สุโขทัย เชียงใหม่ สุรินทร์ อุบลราชธานี นครราชสีมา หนองคาย ร้อยเอ็ด ขอนแก่น สุราษฎร์ธานี ปัตตานี และสงขลา จำนวนทั้งสิ้น 3,028 ตัวอย่าง ดำเนินโครงการระหว่างวันที่ 20 กรกฎาคม - 4 สิงหาคม 2554 ที่ผ่านมา โดยใช้การเลือกตัวอย่างแบบแบ่งกลุ่มเชิงชั้นภูมิหลายชั้น ที่สุ่มเลือกจังหวัด อำเภอ ตำบล ชุมชน ครัวเรือน และประชาชนที่ตอบแบบสอบถามระดับครัวเรือน โดยมีช่วงความคลาดเคลื่อนบวกลบร้อยละ 7 พบว่า เมื่อคะแนนเต็ม 10 คะแนน แนวโน้มความสุขมวลรวมของประชาชนภายในประเทศลดต่ำลงจาก 7.55 คะแนนในช่วงต้นเดือนกรกฎาคมหลังการเลือกตั้ง มาอยู่ที่ 6.80 คะแนนในการสำรวจครั้งล่าสุด
โดยมีสาเหตุสำคัญที่ค้นพบ ได้แก่ สถานการณ์ทางการเมือง การแย่งชิงตำแหน่งรัฐมนตรี ความวุ่นวายทางการเมือง ปัญหาสภาวะเศรษฐกิจของประเทศ ราคาสินค้า และปัญหาภัยพิบัติทางธรรมชาติ ปัญหาน้ำท่วม สภาพแวดล้อมที่พักอาศัย เช่น ถนนหนทาง ไฟฟ้า เป็นต้น
อย่างไรก็ตาม ปัจจัยบวกที่ทำให้คนไทยมีความสุข พบว่า อันดับแรก ความสุขที่ได้เห็นความจงรักภักดีของคนในชาติสูงสุดอยู่ที่ 8.42 คะแนน รองลงมาคือ บรรยากาศความสัมพันธ์ของคนในครอบครัวอยู่ที่ 8.21 คะแนน ในขณะที่ความสุขต่อสุขภาพใจอยู่ที่ 8.01 และความสุขต่อสุขภาพกายอยู่ที่ 8.00 รองๆ ลงไปคือ ความสุขต่อวัฒนธรรมประเพณีระดับท้องถิ่นและระดับชาติ ความสุขต่อบรรยากาศความสัมพันธ์ของคนในชุมชน เช่น การช่วยเหลือกัน
นอกจากนี้ยังมีความสุขต่อการเข้าถึงการบริการทางการแพทย์ที่ดี หน้าที่การงาน อาชีพที่ทำอยู่ในปัจจุบัน ระบบการศึกษาของประเทศ สภาวะเศรษฐกิจระดับครัวเรือน ภาพลักษณ์ของประเทศในสายตาต่างชาติ และความเป็นธรรมทางสังคมและกระบวนการยุติธรรม สภาพแวดล้อมที่พักอาศัย เช่น ถนนหนทาง ไฟฟ้า น้ำประปา โทรศัพท์ สภาวะเศรษฐกิจของประเทศ ราคาสินค้า และสถานการณ์การเมือง ตามลำดับ
นายนพดลกล่าวว่า ที่น่าพิจารณาคือ เมื่อจำแนกกลุ่มประชาชนออกตามภูมิภาคต่างๆ พบว่า ประชาชนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีระดับความสุขมวลรวมสูงที่สุด คือ 7.11 แต่คนกรุงเทพฯ กลับมีความสุขมวลรวมต่ำที่สุด คือ 6.11 และเมื่อจำแนกตามกลุ่มปัจจัยของความสุขมวลรวมของประชาชนในแต่ละภูมิภาค พบว่า คนกรุงเทพฯ มีค่าความสุขมวลรวมต่ำสุดในทุกตัวชี้วัด โดยเฉพาะอย่างยิ่งความสุขของคน กทม.ต่อสถานการณ์ทางการเมืองอยู่ที่ 4.57 โดยมีสาเหตุจากการแย่งชิงตำแหน่งรัฐมนตรี ความวุ่นวายทางการเมือง ความขัดแย้งของกลุ่ม ส.ส.ในพรรคการเมืองใหญ่ทั้งสองพรรค คือ พรรคประชาธิปัตย์และพรรคเพื่อไทย
นายนพดลกล่าวว่า ความสุขมวลรวม (Gross Domestic Happiness) คือ ความรู้สึกของสาธารณชนที่มากกว่าความพึงพอใจทั้งในด้านความถี่ที่สม่ำเสมอ ความปลื้มปีติ ความสมหวังในชีวิต และคุณภาพชีวิตทั้งที่จับต้องได้และจับต้องไม่ได้ โดยมีกลุ่มปัจจัยสำคัญต่อความสุขมวลรวมของคนไทยจำนวนมากที่ค้นพบในการวิจัยครั้งนี้ ที่รัฐบาล หน่วยงานของรัฐและภาคประชาสังคมอาจนำไปพิจารณาเชิงนโยบายสาธารณะ หรือบริหารจัดการเพื่อหล่อเลี้ยงอารมณ์ความรู้สึกของสาธารณชนเพื่อขับเคลื่อนสังคม โดยไม่ฝืนความรู้สึกของประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศ แต่ให้เร่งหนุนเสริมจุดศูนย์รวมทางจิตใจของคนในชาติ ข้อเสนอแนะคือ “การทำโรดแมปเพิ่มความสุข” ผ่านกลุ่มปัจจัยต่างๆ ที่เปรียบเสมือนหลักกิโลเมตรแห่งวิถีชีวิตของประชาชนทั้งประเทศ ทั้งในเรื่องความจงรักภักดีของคนในชาติ ความเข้มแข็งของครอบครัวและชุมชน หลักปรัชญาชีวิตเศรษฐกิจพอเพียง จนถึงแนวทางปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมและการเมืองอย่างจริงจังต่อเนื่อง
