ส.ว.ดิเรกฤทธิ์ แจงข้อเสียบัตรเลือกตั้ง 2 ใบ เคยทำให้เกิดพรรคใหญ่ครองเสียงข้างมากไม่ฟังเสียงข้างน้อย ชี้มีทางออกไม่จำเป็นต้องกลับไปใช้แบบเก่าซึ่งสร้างปัญหา เชียร์ข้อเสนอ ส.ส.ระบบ “สัดส่วนผสม”
วันที่ 8 ก.ย. 2564 ดร.ดิเรกฤทธิ์ เจนครองธรรม สมาชิกวุฒิสภา ร่วมสนทนาในรายการ “คนเคาะข่าว” ออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์ผ่านดาวเทียม ช่อง “นิวส์วัน” ในหัวข้อ “จับกระแส ลงมติแก้ รธน.วาระ 3 ผ่านฉลุย หรือสะดุด”
ดร.ดิเรกฤทธิ์ กล่าวว่า หลักใหญ่ร่างแก้รัฐธรรมนูญฉบับนี้ ให้แก้มาตรา 83 และ 91 มาตรา 83 ว่าด้วยจำนวน ส.ส. ให้มี ส.ส. เขต 400 คน การมีเขตเล็กลงทำให้ ส.ส.หน้าที่ได้ดีขึ้น มาตรา 91 เปลี่ยนการได้มาของ ส.ส. จากเดิมบัตรใบเดียว ก็ให้ใช้ 2 ใบ ใบหนึ่งเลือก ส.ส.เขต อีกใบใช้เลือก ส.ส.บัญชีรายชื่อที่แต่ละพรรคเสนอมา สาระใหญ่เหมือนรัฐธรรมนูญ 2540
เขาบอกว่า เลือกตั้งบัตรใบเดียวไม่สะท้อนการเลือกตั้งที่แท้จริง ทำให้เกิดความสับสน การเลือก ส.ส. ไม่ตรงตามเจตนารมณ์ของประชาชน เช่น เลือกที่เขาเป็นคนดี หรือเพราะอยู่พรรคที่นโยบายน่าสนใจ หรืออยากให้หัวหน้าพรรคนั้นมาเป็นนายกฯ เพื่อให้เกิดความชัดเจน เลือกคนเอาไปหนึ่งใบ เลือกพรรคอีกหนึ่งใบ ก็จะได้ ส.ส. สองกลุ่มมาทำหน้าที่ร่วมกัน
ดร.ดิเรกฤทธิ์ กล่าวอีกว่า บัตรสองใบมีข้อเสียอยู่เหมือนกัน อย่างตอนใช้รัฐธรรมนูญ 40 มันมีพรคการเมืองขนาดใหญ่เกินไป พรรคขนาดเล็กไม่สามารถเกิดขึ้นได้ คนที่เป็นตัวแทนเฉพาะกลุ่มเกิดไม่ได้ รัฐบาลและรัฐสภา แนวโน้มเป็นพวกเดียวกัน และไม่ฟังเสียงข้างน้อย
ดร.ดิเรกฤทธิ์ กล่าวต่ออีกว่า มีแนวคิดว่าไม่ใช่อะไรไม่ดียกเลิกแล้วไปใช้อันเก่า มันมีทางออก ไม่จำเป็นต้องเลือก 2 ทางนี้ ก็มีหลายคนที่เสนอ อย่าง อ.บวรศักดิ์ อุวรรณโณ เคยเสนอให้ใช้ระบบแบบเยอรมนี แยก 2 บัญชี แต่ใช้แบบสัดส่วนผสม อาจมี ส.ส.เขต 300 คน บัญชีรายชื่อ 150 คน ไม่เกิน 170 คน ไม่กำหนดตายตัวเพราะบางกรณีคำนวณบัญญัติไตรยางศ์แบบง่ายไม่ได้
ดร.ดิเรกฤทธิ์ กล่าวว่า การแก้รัฐธรรมนูญครั้งนี้ หลายคนบอก ส.ว.ไม่ควรยุ่ง ตนไม่เห็นด้วย นี่คือการแก้รัฐธรรมนูญ ซึ่งเป็นกฎหมายสูงสุดของประชาชน กระทบต่อระบบการเมืองของไทยทั้งระบบ สองวิธีคิดนี้ให้ผลต่อการพัฒนาทางการเมืองที่ต่างกัน
ตนอยู่ในคณะกรรมาธิการการพัฒนาการเมืองและการมีส่วนร่วมของประชาชน เห็นปัญหาสำคัญ 2 ปัญหา คือ พรรคการเมืองไม่เป็นพรรคของประชาชนอย่างแท้จริง สมาชิกพรรคมีส่วนร่วมในพรรคน้อย อีกเรื่องประชาธิปไตยประเทศไทยจะยั่งยืน พัฒนาตามบริบทของเรา ประชาชนต้องเรียนรู้ทางการเมืองตั้งแต่ต้น การมีบัตรเลือกตั้ง วิธีเลือกตั้ง มีผลต่อเรื่องนี้อย่างมาก