“ข่าวลึกปมลับ” ออกอากาศทาง NEWS1 ล้วงปมลึก คลายปมลับ ตีแผ่ประเด็นร้อน กับ นพรัฐ พรวนสุข บก.ข่าวการเมือง และกระบวนการยุติธรรม วันพุธที่ 8 กันยายน 2564 ตอน 4 หนุน 3 ต้าน แก้ รธน.บัตร 2 ใบ
เส้นทางการแก้ไขรัฐธรรมนูญ อนาคตของบัตรเลือกตั้งส.ส.สองใบ ตอนนี้มาถึง จุดสิ้นสุดทางเดิน บนทางแยก ได้ไปต่อจนสุดทาง หรือพลิกคว่ำที่โค้งสุดท้าย
ในวันศุกร์ที่ 10 ก.ย.นี้ รัฐสภา จะประชุมส.ส.และสว. เพื่อลงมติ วาระสาม ที่เป็นวาระสุดท้าย คือ เห็นชอบหรือไม่เห็นชอบ การแก้ไขรัฐธรรมนูญ ฟื้นบัตรเลือกตั้งสองใบ จากที่รูปแบบนี้เคยใช้ในการเลือกตั้งส ส ตามรัฐธรรมนูญ พศ 2540
ไม่ว่า ผลลัพธ์จะออกมาแบบไหน ตัวแปรสำคัญมีเพียงหนึ่งเดียวคือ เสียงเห็นชอบจากสมาชิกวุฒิสภาหรือสว. ต้องลงมติเห็นชอบด้วย ไม่น้อยกว่าหนึ่งในสามของสว.250 คนหรือ 84 เสียง ร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญ บัตรสองใบ ถึงจะผ่านฉลุย
เพราะเสียงหนุนจากส.ส.ไม่มีปัญหา หลังที่พรรคพลังประชารัฐ เพื่อไทย ประชาธิปัตย์ ชาติไทยพัฒนา ผนึกแน่น ดันบัตรสองใบ เต็มที่
แต่ในวุฒิสภา อาจมีเงื่อนไขใหม่ แทรกเข้ามา ทำให้เกมพลิกก็เป็นได้
ถึงตอนนี้ จับความเคลื่อนไหวในวุฒิสภา พบว่า สว.มีความเห็น และท่าทีต่อการลงมติออกเป็นสามกลุ่ม
กลุ่มแรก จะลงมติเห็นชอบ เป็นกลุ่มหลักที่เคยลงมติ ในวาระแรกและวาระสอง ซึ่งหากกลุ่มนี้ ยืนยันท่าทีเดิม เสียงสว.ก็เกิน 84 เสียง เพราะตอนโหวตวาระแรกพบว่า มีส.ว.ลงมติรับหลักการถึง 210 เสียง ส่วนวาระสอง ที่พิจารณรายมาตรา ก็มีสว. ลงมติ เห็นชอบ อยู่ที่หลัก 160 -180 เสียง
ดังนั้น ลำพังแค่สว.ที่ลงมติในแนวนี้ ยังยืนยันท่าทีเดิม หรือต่อให้เสียงแกว่ง หายไปบ้าง สัก 50-60คน แต่ก็เกิน 84 เสียงอยู่ดี
กลุ่มที่สอง คือลงมติไม่เห็นชอบด้วย ก็จะเป็นสว.กลุ่มเดิม ที่ไม่เห็นด้วยกับการแก้ไขรธน.ครั้งนี้ ที่ยังเป็นเสียงข้างน้อยอยู่
กลุ่มที่สาม คือ จะงดออกเสียง กลุ่มนี้เป็นสว.กลุ่มเดิมที่ใช้วิธีงดออกเสียง มาตลอดตั้งแต่วาระแรกจนถึงวาระสอง
แต่ล่าสุด อาจจะมีสว.บางส่วน ที่เคยลงมติเห็นชอบวาระแรก วาระสอง กำลังเริ่มชั่งใจ อาจเปลี่ยนมาเป็นงดออกเสียงวาระสาม โดยอ้างว่าเพราะร่างที่มาถึงวาระสาม เนื้อหาไม่ตรงกับที่ต้องการ เหมือนตอนโหวตวาระแรก เลยงดออกเสียง
เป็นไปได้ว่า ขณะนี้ กลุ่มสว.ที่ยังตัดสินใจไม่ได้ จะไปซ้ายหรือไปขวา หรือจะงดออกเสียง ส่วนใหญ่บอกว่ายังลังเล จะขอรอประเมินจนถึงช่วงโค้งสุดท้าย
ขณะเดียวกัน การเคลื่อนไหวจาก นักการเมืองบางกลุ่มในสังกัดพรรคร่วมรัฐบาล ที่ไม่เอาด้วยกับ บัตรสอง เดินใต้ดินล็อบบี้สว. งดออกเสียง จนเสียงสว.ไม่ถึง 84 เสียง
ความเคลื่อนไหวที่สำคัญ จากฝ่ายรัฐบาลของกลุ่มไม่รับแก้รัฐธรรมนูญใช้บัตรเลือกตั้งสองใบ เกิดขึ้นเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา โดยกลุ่มคนที่เคลื่อนไหวอยู่ตอนนี้ ได้เคยคุยเรื่องบัตรสองใบ กับพลเอกประยุทธ์แล้ว
โดยมีการวิเคราะห์การเมืองให้บิ๊กตู่ฟังว่า บัตรสองใบ จะทำให้ เพื่อไทยชนะแลนด์สไลด์ ระบอบทักษิณ จะกลับมามีอำนาจอีกครั้ง พลเอกประยุทธ์ มีท่าทีรับฟัง โดยก็ไม่ได้แสดงออกว่า เอาด้วยกับบัตรสองใบ อย่างที่หลายคน เข้าใจ
หลังจากพบปะพลเอก ประยุทธ์ในวันนั้น นักการเมืองได้นำไปสื่อสารกับสว.หลายคนในเวลานี้ โดยเฉพาะสว.ที่สนับสนุนพลเอกประยุทธ์ เพื่อหวังให้สว.ล้มบัตรสองใบ
จากการประมวลเหตุผลของ ฝ่ายหนุนและฝ่ายต้าน บัตรสองใบ ในสภาสูง หลักๆจะมีดังนี้ กลุ่มที่จะลงมติเห็นชอบหรือเอาด้วยกับให้ใช้บัตรสองใบ มีเหตุผลคือ
1.ได้โหวตรับหลักการและลงมติเอาด้วยตั้งแต่วาระแรกและวาระสองมาแล้ว หากไปเปลี่ยนเป็นลงมติไม่เห็นด้วยหรืองดออกเสียง จะกลายเป็นว่า เป็นคนไม่มีจุดยืน อาจถูกหาว่าโดนล็อบบี้ได้
2.เห็นว่าการแก้ไขรัฐธรรมนูญครั้งนี้ เป็นเรื่องของการแก้กติกาการเลือกตั้ง ของ ส.ส. ไม่เกี่ยวอะไรกับสว. โดยเฉพาะสว.ชุดนี้ที่ไม่ได้มาจากการเลือกตั้ง ถ้าสว.ไปล้มสิ่งที่ส.ส.ส่วนใหญ่ต้องการ จะทำให้กระสุนตกที่สว.ได้
3.บัตรใบเดียว สร้างปัญหาการเมืองมาก ทำให้เกิด พรรคเล็กได้คะแนนแบบปัดเศษ มีพรรคการเมืองมากไปในสภา และในรัฐบาล การตั้งรัฐบาลมีปัญหา มีการแจกกล้วย การเมืองไม่มีเสถียรภาพ
4บัตรสองใบ คือการเพิ่มอำนาจให้ประชาชนมากขึ้น เพราะได้เลือกสองใบ จากรอบที่แล้วได้ใบเดียว ประชาชน มีอำนาจในมือมากขึ้น
สำหรับ กลุ่มสว.ที่คัดค้าน ไม่หนุนบัตรสองใบ มีเหตุผลโดยสรุปสามประเด็นหลัก
1.บัตรสองใบ จะทำให้เกิดเผด็จการรัฐสภา พรรคใหญ่ ทุนหนา ได้เปรียบตอนเลือกตั้ง จนอาจกินรวบที่นั่งส.ส.ในสภาฯ ส่งผลให้ การตรวจสอบถ่วงดุลในสภาทำยาก เป็นกติกาที่ทำให้ พรรคขนาดกลาง-เล็ก พรรคทางเลือก เสียเปรียบ สู้ได้ลำบาก
2. บัตรใบเดียว ทำให้ทุกคะแนนเสียงที่ประชาชนเลือกไม่ตกน้ำ เพราะทุกคะแนน ถูกนำไปคิดรวมหมด เพื่อหาจำนวนที่นั่งส.ส.ให้ทุกพรรค ไม่เหมือนบัตรสองใบ ที่คะแนนระบบเขตแพ้แล้วแพ้เลย คะแนนตกน้ำหมด
3.หากใช้บัตรสองใบ แล้วไปเพิ่มส.ส.เขตจาก 350 เขต เป็น 400 เขต ตามร่างที่แก้ไข ทำให้เขตเลือกตั้งเล็กลง การแข่งขันจะรุนแรง เกิดการซื้อเสียงมากขึ้นกว่าบัตรใบเดียว
สรุปได้ว่า มี 4 เหตุผลหนุน บัตรสองใบ 3 เหตุผลต้าน สองใบ เพื่อ ให้คงไว้บัตรใบเดียว ส่วนบัตรแบบไหน จะชนะ ศุกร์นี้ 10 กันยายน มีคำตอบ