ตำราโบราณ นอกจากจะมีตำราดูโชคชะตาราศี ที่เรียกว่า “โหราศาสตร์” แล้ว ยังมีตำราดูลักษณะ รูปร่าง หน้าตา ท่าทางของคน ให้รู้ว่ามีนิสัยใจคอว่าเป็นอย่างไร น่าคบหาสมาคมหรือเอามาเป็นคู่ชีวิตหรือไม่ เรียกว่า “นรลักษณ์ศาสตร์”
ตำรานี้ดูทั้งผู้หญิงผู้ชาย แต่หนุ่มๆ สมัยก่อนนิยมที่จะใช้ดูผู้หญิงที่จะเลือกเป็นคู่ครอง ซึ่งดูรูปร่างหน้าตาท่าทางแล้ว ยังดูซอกแซกเข้าไปถึงในร่มผ้า
ตำราบอกว่าผู้หญิงที่ผู้ชายควรเลือกมาเป็นเมีย และไม่ควรเลือกมาเป็นเมีย ให้พิจารณาถึงลักษณะดังนี้
๑.หญิงใดมีหนวดเคราและมีขนหน้าแข้งเหมือนผู้ชาย เป็นหญิงที่ชอบทำลายทรัพย์สินของผัว
๒.หญิงใดมีสะโพกเอียง หรือเวลาเดินเอียงไปข้างหนึ่งข้างใด เป็นหญิงอัปลักษณ์ หาผัวยาก
๓.หญิงใดมีลักยิ้มที่แก้มทั้งสองข้าง เป็นหญิงหลายใจ รักง่ายหน่ายเร็ว
๔.หญิงใดชอบนอนคว่ำนอนหงายเป็นประจำ เป็นหญิงที่ชอบนอกใจผัว ไม่น่าไว้วางใจ
๕.หญิงใดมีหลังมือหลังเท้านูนเป็นหลังเต่า มีนิ้วมือชิดสนิทกัน เป็นหญิงเจ้าทรัพย์ ใครได้เป็นเมียจะมีแต่ความสุขความเจริญ
๖.หญิงใดมีปานดำที่ฝ่ามือ หน้าอก หรือในที่ลับ หรือมีปานแดง ไฝแดงที่ฝ่ามือฝ่าเท้า เป็นหญิงที่มั่งมีด้วยทรัพย์สมบัติ
๗.หญิงใดมีไฝที่ของลับ หรือในที่ลับ เป็นหญิงที่มีชื่อเสียง มียศถาบรรดาศักดิ์
๘.หญิงใดมีไฝที่ใต้นม เป็นหญิงมีเสน่ห์ มีคนรักใคร่ มีโชคลาภเป็นประจำ
๙.หญิงใดมีไฝที่หูข้างขวา เป็นหญิงใจอารี เป็นที่เคารพนับถือของคนทั่วไป
๑๐.หญิงใดมีไฝที่ขมับซ้ายขวา เป็นหญิงมีใจรวนเร มักนอกใจผัว
๑๑.หญิงใดมีไฝที่ลูกกระเดือก เป็นหญิงที่ใจอำมหิตโหดร้าย โมโหร้าย
๑๒.หญิงใดมีใฝที่ริมฝีปากล่าง เป็นหญิงอาภัพ พึ่งพาอาศัยใครไม่ได้ ต้องช่วยตัวของตัวเอง
๑๓. หญิงใดมีไฝที่ริมฝีปากบน เป็นหญิงที่ชอบเล่นชู้ มีผัวบ่อย
๑๔. หญิงใดมีไฝที่ดั้งจมูก เป็นหญิงที่หงุดหงิดง่าย โกรธง่าย เอาแต่ใจตัวเอง
๑๕. หญิงใดมีไฝที่หน้าผาก หรือระหว่างคิ้ว เป็นหญิงอาภัพ ลูกและผัวมักจตายจากกัน
ดูภายนอกไปแล้ว ตำรายังให้ดูเข้าไปในร่มผ้า ลักษณะของอวัยวะเพศก็บอกนิสัยใจคอและโชควาสนาได้เหมือนกัน บัญญัติไว้ ๑๐ ประการ คือ
๑.หญิงใดมีอวัยวะเพศเหมือนใบพลู เป็นเจ้าทรัพย์ ช่างเจรจา มีกามราคะอยู่ที่เนินสวรรค์ เวลาร่วมสังวาสให้คลึงที่เนินสวรรค์จะถูกอกถูกใจ
๒.หญิงใดมีอวัยวะเพศเรียวยาวและมีใบหน้ารูปไข่ เป็นหญิงชอบสังวาสกับชายทั่วไป และชอบแย่งผัวผู้อื่น
๓.หญิงใดมีอวัยวะเพศแบนแฟบ เป็นหญิงอาภัพอับโชค ชายสังวาสแล้วไม่ติดใจ มักจะอยู่กับผัวไม่ยืด
๔.หญิงใดมีอวัยวะเพศเหมือนกะลาซอ และมีเรือนผมหยิกงอ เป็นหญิงปากกล้า ถ้าชายใดเอาไปเลี้ยงเป็นเมียจะอัปรีย์
๕.หญิงใดมีอวัยวะเพศเหมือนกระดองเต่า มีหน้าผากโหนก สะโพกงอน นัยน์ตาโต หน้าอกใหญ่ เป็นหญิงที่ชอบสังวาสผิดธรรมดา ชอบความรุนแรงและพลิกแพลง
๖.หญิงใดมีอวัยวะเพศเหมือนละมุดสีดา คือเล็กนิดเดียว เป็นหญิงที่ทุกข์โศกอยู่เป็นนิตย์ ใครได้เป็นเมียจะไม่มีความสุขเลย
๗.หญิงใดมีอวัยวะเพศคว่ำ มีกลิ่นเหม็น เป็นหญิงไม่ดี ถ้าชายใดได้เป็นเมียจะมีแต่ความทุกข์
๘.หญิงใดมีอวัยวะเพศลีบเหมือนกีบเนื้อทราย เป็นหญิงสำส่อน ไม่รักใครจริงจัง ชายพึงงดเว้นเอาเป็นเมีย
๙.หญิงใดมีอวัยวะเพศบาน มีเนินสวรรค์โคก เวลาสังวาสมีกลิ่นหอม ใครได้เป็นเมียจะมีแต่ความสมบูรณ์พูนสุขทุกเวลา
๑๐.หญิงใดมีอวัยวะเพศเหมือนกีบกวาง มีเนินสวรรค์โคกเหมือนกะลาซอคว่ำ และมีใบหน้าเรียวเล็ก เป็นหญิงเจ้าทรัพย์ ชายใดได้เป็นเมียจะมีแต่ความสุขความเจริญทุกทิวาราตรีกาล
ตำราโบราณแบบนี้ ก็คงมาจากการสังเกตและวิเคราะห์ตามหลักวิชาสถิติ ซึ่งก็ไม่ ๑๐๐ เปอร์เซ็นต์ โดยเฉพาะเมื่อยุคสมัยและสังคมเปลี่ยนไป ลักษณะท่าทางของร่างกายคนสมัยนี้ บางอย่างก็ไม่อาจเอาตำราโบราณมาวิเคราะห์ได้ โดยเฉพาะถ้าดูลักษณะท่าทางภายนอก แล้วเอามาพิจารณาว่าถูกใจหรือเปล่าก็พอไหว แต่ถ้าไปเปิดดูข้างในเขาล่อนจ้อนแบบนั้นแล้วไม่มีความรับผิดชอบ ก็จะถูกดูลักษณะว่าเป็นลูกผู้ชายตัวจริงหรือเปล่า ฉะนั้นเรื่องนี้ก็ควรเป็นเรื่อแค่อ่านสนุก หรือเรื่องเก่าเล่าสนุก เท่านั้นเอง
