ม.เทคโนโลยีสุรนารี เผยผลสำรวจและวิจัยปลาร้า ปลาส้มดิบ 73 ตลาดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ พบการติดเชื้อพยาธิทั้งพยาธิใบไม้ตับและพยาธิใบไม้ลำไส้ แนะวิธีกำจัดพยาธิควรใช้ความร้อนหรือปรุงสุกและแช่แข็งก่อน ระบุสามารถฆ่าระยะติดต่อพยาธิได้
วันนี้ (24 พ.ค.) เพจ “PDRC ศูนย์วิจัยปรสิต สำนักวิชาแพทย์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี” ได้เผยผลวิจัย ระบุเนื้อหาว่า “สำหรับคอปลาร้า ปลาส้ม ท่านที่ชื่นชอบทานปลาร้า ปลาส้มดิบ มาดูกันว่า มีพยาธิมากน้อยขนาดไหนในจังหวัดของท่าน แล้วดิบๆ นี่ควรจะทำอย่างไรให้ไร้พยาธิ โดยมีการสำรวจตรวจพยาธิใบไม้ตับและใบไม้ลำไส้ขนาดเล็กในปลาร้าและปลาส้มจาก 73 ตลาดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ พบการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับและพยาธิใบไม้ลำไส้ขนาดเล็ก 9.58% ส่วนใหญ่พบในปลาร้า และเป็นตัวอย่างที่เก็บมาจากศรีสะเกษ สกลนคร ขอนแก่น มุกดาหาร และ อุดรธานี และการสำรวจปลาส้มจาก 20 จังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มาตรวจหาระยะติดต่อพยาธิใบไม้ตับ พบ 20.2%
ซึ่งระบุด้วยว่า เวลาและอุณหภูมิต่ำจะมีผลต่อพยาธิใบไม้ตับในปลาส้ม ทำปลาส้มในห้องปฏิบัติการและปลาส้มที่เก็บมาจากตลาด เก็บไว้ที่อุณหภูมิห้อง ปลาส้มยังคงตรวจพบพยาธิระหว่างวันที่ 1-4 เมื่อนำระยะติดต่อพยาธิใบไม้ตับที่ตรวจเจอนี้ ไปป้อนให้หนูแฮมสเตอร์และเลี้ยง 1-2 เดือน นำมาฆ่าเพื่อตรวจดูพยาธิ พบการติดเชื้อ 52%, 44.7%, 11.3% และ 1% สำหรับระยะติดต่อพยาธิที่เก็บจากปลาส้มวันที่ 1, 2, 3 และ 4
โดย ปลาเก็บไว้ที่ 4 °C นำมาทำปลาส้ม 3 วัน พบว่า ปลาส้มวันที่ 1 และ 2 พบระยะติดต่อของพยาธิใบไม้ตับ และสามารถติดเชื้อหนูแฮมสเตอร์ได้ 3.3% และ 12.7% ขณะที่ปลาส้ม 3-5 วัน พยาธิไม่สามารถติดเชื้อในหนูแฮมสเตอร์
ทั้งนี้ ได้แนะวิธีกำจัดพยาธิใบไม้ตับอย่างง่ายๆ ในปลาเกล็ดขาวกลุ่มวงศ์ปลาตะเพียน อาทิ ปลาขาวนา ปลาขาวสร้อย ปลาตะเพียน ปลากระสูบ
1. ความร้อนด้วย microwaving (400 หรือ 800 W) หรือต้มที่ 90 องศาเซลเซียส ที่ 5 นาที สามารถฆ่าระยะติดต่อพยาธิได้
2. แช่แข็งที่ -20 องศาเซลเซียส 48 ชั่วโมง สามารถฆ่าระยะติดต่อพยาธิได้
3. ปลาส้ม แช่แข็งที่ -20 องศาเซลเซียส 24 ชั่วโมง สามารถฆ่าระยะติดต่อพยาธิได้
อย่างไรก็ตาม ยังเผยข้อมูลว่า หากนำปลาส้ม ไปแช่แข็งที่ 4 องศาเซลเซียส 24-48 ชั่วโมง จะไม่สามารถฆ่าระยะติดต่อพยาธิได้ เมื่อนำไปป้อนในแฮมสเตอร์เลี้ยง 1 เดือน ตรวจพบตัวเต็มวัยถึง 40%
