สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา เตรียมออกประกาศยกเลิกให้ “เจลล้างมือ” ผสมแอลกอฮอล์เป็นเครื่องมือแพทย์ ที่จะมีผลบังคับใช้ 11 มี.ค.นี้ เปิดทางผู้ผลิตเครื่องสำอางผลิตต่อไปได้ หลังต้องยุติการผลิต แถมเกิดโรคโควิด-19 ระบาด ทำสินค้าขาดตลาด-ราคาสูงขึ้น
วันนี้ (5 มี.ค.) จากกรณีกระทรวงสาธารณสุข ได้ออกประกาศ เรื่อง ผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบเพื่อฆ่าเชื้อสำหรับมนุษย์ สัตว์ และเครื่องมือแพทย์ พ.ศ. 2562 สาระสำคัญคือ ให้ผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบเพื่อฆ่าเชื้อสำหรับมนุษย์ สัตว์ และเครื่องมือแพทย์ เป็นเครื่องมือแพทย์ที่ต้องแจ้งรายการละเอียด และกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการควบคุมเครื่องมือแพทย์ ลงนามโดยนายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี และ รมว.สาธารณสุข ตีพิมพ์ในราชกิจจานุเบกษา ฉบับวันที่ 13 ก.ย. 2562 มีผลบังคับใช้ภายใน 180 วัน หรือวันที่ 11 มี.ค. 2563 เป็นต้นไป
ส่งผลทำให้เจลล้างมือที่จำหน่ายในท้องตลาดทุกชนิด เปลี่ยนจากสถานะ “เครื่องสำอาง” เป็น “เครื่องมือแพทย์” กลุ่มโรงงานเครื่องสำอาง ที่ไม่มีใบอนุญาตสำหรับผลิตเครื่องมือแพทย์ ไม่สามารถขอเลขที่จดแจ้งสินค้าได้ ต้องหยุดผลิต โดยพบว่าโรงงานเครื่องสำอางที่เคยผลิตแอลกอฮอล์ล้างมือกว่าครึ่งหนึ่ง ได้หยุดการผลิตไปตั้งแต่วันที่ 2 มี.ค. ที่ผ่านมา ประกอบกับสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคปอดอักเสบจากเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 หรือ โควิด-19 ที่เกิดขึ้นทั่วโลก เกิดความต้องการแอลกอฮอล์และเจลล้างมือจำนวนมาก ส่งผลทำให้สินค้ามีไม่เพียงพอ ขาดตลาดในทันที และสินค้าที่มีอยู่ปรับราคาสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว เพราะอยู่ในช่วงที่มีความต้องการสูง
อ่านประกอบ : เตรียมขาดตลาด “แอลกอฮอล์ 99.9%” วันเดียวราคาพุ่ง 3 เท่า หลังถูกจัดให้เป็น “เครื่องมือแพทย์”
ล่าสุด สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ได้ออกประกาศชี้แจง “จากเครื่องสำอางเป็นเครื่องมือแพทย์” ระบุว่า อย. ได้ออกประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบเพื่อสุขอนามัยสำหรับมือ พ.ศ. 2562 ซึ่งมีประเด็นสำคัญ คือ การเปลี่ยนสถานะผลิตภัณฑ์จากเครื่องสำอางเป็นเครื่องมือแพทย์ และกระบวนการในการเปลี่ยนผ่านจากเครื่องสำอางเป็นเครื่องมือแพทย์มีขั้นตอนและระยะเวลาในการพิจารณาจดทะเบียนสถานที่ และการขึ้นทะเบีบนผลิตภัณฑ์ ประกอบกับสถานการณ์การระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) อาจทำให้เกิดภาวะขาดแคลน เนื่องจากเป็นที่ต้องการของประชาชน
สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข ได้ตระหนักถึงสถานการณ์การระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) และไม่ต้องการให้ประชาชนเกิดความตระหนกกรณีขาดแคลนผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบเพื่อสุขอนามัยสำหรับมือ หรือ แอลกอฮอล์เจล ในท้องตลาด จึงดำเนินการออกประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ยกเลิกประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบเพื่อสุขอนามัยสำหรับมือ พ.ศ. 2562 เพื่อให้แอลกอฮอล์เจลยังคงสถานะเป็นเครื่องสำอางเหมือนเดิมต่อไป โดยไม่ต้องมาดำเนินการปรับเปลี่ยนสถานะเป็นเครื่องมือแพทย์ ตั้งแต่วันที่ 11 มีนาคม 2563 เป็นต้นไป
ทั้งนี้ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข มุ่งมั่นให้ประชาชนได้ใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีประสิทธิภาพและความปลอดภัยสูงสุด จึงจะดำเนินการออกมาตรการโดยเร่งด่วนในการห้ามผลิต นำเข้า หรือขายแอลกอฮอล์เจลที่มีความเข้มข้นของแอลกอฮอล์น้อยกว่า 70% โดยปริมาตร ในท้องตลาด
รายงานข่าวเพิ่มเติมระบุว่า ย้อนกลับไปเมื่อเดือนมกราคม 2562 ก่อนการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 กองควบคุมเครื่องมือแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ได้ร่างประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมือที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบเพื่อสุขอนามัย พ.ศ. ... หลังพบว่ามีการจดแจ้งผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมือชนิดล้างไม่ออกที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์เป็นจำนวนมาก ซึ่งต่อมาพบว่าผลิตภัณฑ์ดังกล่าวทำให้เกิดปัญหาเชื้อดื้อต่อแอกอฮอล์ อันเนื่องมาจากปริมาณแอลกอฮอล์ที่ใช้เป็นส่วนผสมมีปริมาณต่ำกว่า 70% โดยปริมาตร ทำให้ไม่สามารถฆ่าเชื้อได้ และยังทำให้เชื้อทนต่อแอลกอฮอล์ จึงทำให้เกิดเชื้อดื้อยา เป็นปัญหาทางด้านสาธารณสุขในวงกว้าง
อีกทั้งผู้บริโภคที่นำไปใช้มีความเข้าใจผิดว่าผลิตภัณฑ์เหล่านี้สามารถฆ่าเชื้อโรคได้ จึงมีการนำไปใช้ตามห้างสรรพสินค้า โรงเรียน หรือโรงพยาบาลเพื่อป้องกันโรคติดต่อต่างๆ เช่น โรคหวัด โรคมือเท้าปาก เป็นต้น โดยที่ผลิตภัณฑ์เหล่านี้ไม่สามารถฆ่าเชื้อโรคได้ ก่อให้เกิดปัญหาทางด้านสาธารณสุขมากขึ้น
สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา จึงได้กำหนดให้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมือชนิดไม่ล้างออกที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์จัดเป็นเครื่องมือแพทย์ โดยได้ร่างประกาศกระทรวง และเชิญชวนผู้ประกอบการด้านเครื่องสำอางร่วมประชาพิจารณ์ร่างกฎหมาย เรื่อง ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบเพื่อสุขอนามัย (Alcohol Gel) ซึ่งเมื่อประกาศฉบับนี้มีผลบังคับใช้ ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมือชนิดไม่ล้างออกที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ที่จดแจ้งเป็นเครื่องสำอางจะถูกยกเลิก และให้ผู้ประกอบการยื่นขออนุญาตลิตภัณฑ์ดังกล่าวที่กองควบคุมเครื่องมือแพทย์ โดยอนุญาตเฉพาะผลิตภัณฑ์ที่มีปริมาณแอลกอฮอล์ตั้งแต่ 70% โดยปริมาตรขึ้นไปเท่านั้น
อย่างไรก็ตาม ในช่วงที่ประกาศฉบับดังกล่าวยังอยู่ในระหว่างรอมีผลบังคับใช้ใน 180 วัน ปรากฏว่า เกิดการระบาดของโรคโควิด-19 ทั่วโลก และมีความต้องการเจลล้างมือสูงมาก จึงได้ออกประกาศยกเลิกประกาศฉบับดังกล่าว เพื่อเปิดทางให้กลุ่มผู้ผลิตเครื่องสำอางสามารถผลิตเจลล้างมือต่อไปได้