คอลัมน์ ถนนสู่การลงทุน
ดร.กิตติพันธ์ คงสวัสดิ์เกียรติผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาสาทรธานี
ผู้อำนวยการฝ่ายธุรกิจไซเบอร์ (RSU Cyber University)
และผู้จัดการโครงการหลักสูตร MBA มหาวิทยาลัยรังสิต
เทคนิคการลงทุนใน Stock Futures นั้นสามารถทำได้ทั้งสองทาง คือ ทั้งหุ้นอยู่ในสภาวะขาขึ้น และหุ้นอยู่ในสภาวะขาลง โดยหากราคาหุ้นมีแนวโน้มที่ดี ผู้ลงทุนจะต้องใช้วีการ “ซื้อก่อนขาย” คือ Long Stock Futures โดยซื้อหุ้นสามัญไว้ในอนาคตในราคาถูก แล้วขายเพื่อทำการปิดสถานะเมื่อหุ้นมีราคาแพงในอนาคต และในทางกลับกัน หากราคาหุ้นมีแนวโน้มที่ไม่ดี ผู้ลงทุนจะทำการ “ขายก่อนซื้อ” คือ Short Stock Futures โดยขายหุ้นสามัญไว้ในอนาคตที่ราคาแพง แล้วซื้อเพื่อปิดสถานะเมื่อหุ้นมีราคาถูกในอนาคต
ตลาดอนุพันธ์ (TFEX) ได้ทำการคัดเลือกหุ้นสามัญที่มีมูลค่าทางการตลาดสูง มีสภาพคล่องสูง และมีความผันผวนของราคา มาเป็นสินค้าอ้างอิง เพื่อทำให้เกิดการซื้อขายทั้งในหุ้นสามัญตามปกติจำนวนมาก และส่งผลให้การซื้อขายหุ้นสามัญล่วงหน้ามีการซื้อขายมากเช่นเดียวกัน
คำสั่งการในซื้อขาย จะเป็นสัญญลักษณ์ เช่น XYZM09X โดยมี XYZ เป็นชื่อหุ้นของบริษัท XYZ แล้วตามด้วยเดือนที่ครบอายุตามสัญญา โดยมีสัญญลักษณ์ดังนี้
H มีนาคม
M มิถุนายน
U กันยายน
Z ธันวาคม
แล้วตามด้วยหมายเลขสองหลัก ซึ่งแสดงถึงปีคริสตศักราช เช่น 09 เป็นปีที่ครบกำหนดตามสัญญา ในปี ค.ศ. 2009 แล้วจึงตามด้วยสัญญลักษณ์สุดท้าย โดยอาจเป็น X Y หรือ Z โดยมีความหมายว่า
X การปรับสัญญาครั้งที่ 1
Y การปรับสัญญาครั้งที่ 2
Z การปรับสัญญาครั้งที่ 3
ซึ่งสัญญลักษณ์ X Y หรือ Z เป็นการการปรับสัญญา เช่นหุ้นมีการเปลี่ยนแปลงสิทธิประโยชน์ เพื่อให้ผู้ลงทุนได้รับทราบถึงการเปลี่ยนแปลงสิทธิ์เมื่อมีการลงทุนไปแล้ว
ลักษณะของสัญญาซื้อขายล่วงหน้าหุ้นสามัญ (Stock Futures) จะมีลักษณะคล้ายคลึงกับสัญญาฟิวเจอร์สทั่วไป แต่แตกต่างกันที่สินค้าอ้างอิง โดย Stock Futures จะมีสินค้าอ้างอิง คือ หุ้นสามัญจดทะเบียนตามรายชื่อที่ TFEX ประกาศ โดยขนาดของสัญญา 1 สัญญาจะมีขนาดเท่ากับหุ้นสามัญ 1,000 หุ้น เดือนที่สัญญาสิ้นสุดอายุ เดือนมีนาคม มิถุนายน กันยายน และธันวาคมโดยนับไปไม่เกิน 1 ปี
การเสนอราคาซื้อขายสำหรับสัญญาซื้อขายหุ้นสามัญล่วงหน้า จะเสนอราคาซื้อขายเป็นราคาต่อหุ้น โดยมีการกำหนดช่วงราคาซื้อขายขั้นต่ำ 0.1 บาท คือ จะมีการเคลื่อนไหวครั้งละ 0.1 บาท และช่วงการเปลี่ยนแปลงของราคาสูงสุดแต่ละวัน + 30%ของราคาที่ใช้ชำระราคาในวันทำการก่อนหน้า เพื่อไม่ให้เกิดการผันผวนมากจนเกินไปและเป็นไปตามกลไกการทำงานของตลาดหลักทรัพย์
เวลาทำการซื้อขายจะแบ่งออกเป็น 4 ช่วงใหญ่ คือ
Pre-open: 9:15 - 9:45
Morning session: 9:45 - 12:30
Pre-open: 14:00 - 14:30
Afternoon session: 14:30 - 16:55
นอกจากนี้เพื่อเป็นการลดความเสี่ยงในการลงทุนในตลาดอนุพันธ์ ทางตาลดจึงมีการกำหนด การจำกัดฐานะ โดยในช่วงแรกของการซื้อขาย TFEX กำหนดห้ามไม่ให้ผู้ลงทุนมีฐานะสุทธิรวมใน Single Stock Futures ของหุ้นใดหุ้นหนึ่ง ในเดือนใดเดือนหนึ่งหรือทุกเดือนรวมกันเกินกว่า 20,000 สัญญา เพื่อไม่ให้ผู้ลงทุนเกิดความเสี่ยงในการลงทุนมากจนเกินความสามารถที่จะรับไว้ได้
วันซื้อขายวันสุดท้าย คือ วันทำการก่อนวันทำการสุดท้ายของเดือนที่สัญญาหมดอายุ โดยในวันนั้น สัญญาที่จะหมดอายุจะซื้อขายได้ถึงเวลา 16.30 น.
ราคาที่ใช้ชำระราคาในวันซื้อขายวันสุดท้าย จะคำนวณจากค่าเฉลี่ยของราคาซื้อขายของหุ้นอ้างอิงของ Stock Futures ในช่วง 15 นาทีสุดท้าย และราคาปิดของหุ้นในวันซื้อขายวันสุดท้าย โดยใช้ค่าทศนิยม 2 ตำแหน่ง
วิธีการส่งมอบ / ชำระราคา การลงทุนในตลาดอนุพันธ์ จะไม่มีการส่งมอบหุ้นสามัญจริง แต่จะชำระราคาเป็นเงินสด (Cash Settlement) เพื่อให้เกิดความคล่องตัวในการซื้อขายสัญญาล่วงหน้า
ค่าธรรมเนียมการซื้อขายและชำระราคา 7 บาทต่อสัญญา (จนถึง 31 ธันวาคม 2552)
ค่าคอมมิชชั่น เป็นไปตามที่ผู้ลงทุนตกลงกับโบรกเกอร์ โดยตลาดอนุพันธ์ไม่ได้เป็นผู้กำหนดค่าคอมมิชชั่น
ดร.กิตติพันธ์ คงสวัสดิ์เกียรติผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาสาทรธานี
ผู้อำนวยการฝ่ายธุรกิจไซเบอร์ (RSU Cyber University)
และผู้จัดการโครงการหลักสูตร MBA มหาวิทยาลัยรังสิต
เทคนิคการลงทุนใน Stock Futures นั้นสามารถทำได้ทั้งสองทาง คือ ทั้งหุ้นอยู่ในสภาวะขาขึ้น และหุ้นอยู่ในสภาวะขาลง โดยหากราคาหุ้นมีแนวโน้มที่ดี ผู้ลงทุนจะต้องใช้วีการ “ซื้อก่อนขาย” คือ Long Stock Futures โดยซื้อหุ้นสามัญไว้ในอนาคตในราคาถูก แล้วขายเพื่อทำการปิดสถานะเมื่อหุ้นมีราคาแพงในอนาคต และในทางกลับกัน หากราคาหุ้นมีแนวโน้มที่ไม่ดี ผู้ลงทุนจะทำการ “ขายก่อนซื้อ” คือ Short Stock Futures โดยขายหุ้นสามัญไว้ในอนาคตที่ราคาแพง แล้วซื้อเพื่อปิดสถานะเมื่อหุ้นมีราคาถูกในอนาคต
ตลาดอนุพันธ์ (TFEX) ได้ทำการคัดเลือกหุ้นสามัญที่มีมูลค่าทางการตลาดสูง มีสภาพคล่องสูง และมีความผันผวนของราคา มาเป็นสินค้าอ้างอิง เพื่อทำให้เกิดการซื้อขายทั้งในหุ้นสามัญตามปกติจำนวนมาก และส่งผลให้การซื้อขายหุ้นสามัญล่วงหน้ามีการซื้อขายมากเช่นเดียวกัน
คำสั่งการในซื้อขาย จะเป็นสัญญลักษณ์ เช่น XYZM09X โดยมี XYZ เป็นชื่อหุ้นของบริษัท XYZ แล้วตามด้วยเดือนที่ครบอายุตามสัญญา โดยมีสัญญลักษณ์ดังนี้
H มีนาคม
M มิถุนายน
U กันยายน
Z ธันวาคม
แล้วตามด้วยหมายเลขสองหลัก ซึ่งแสดงถึงปีคริสตศักราช เช่น 09 เป็นปีที่ครบกำหนดตามสัญญา ในปี ค.ศ. 2009 แล้วจึงตามด้วยสัญญลักษณ์สุดท้าย โดยอาจเป็น X Y หรือ Z โดยมีความหมายว่า
X การปรับสัญญาครั้งที่ 1
Y การปรับสัญญาครั้งที่ 2
Z การปรับสัญญาครั้งที่ 3
ซึ่งสัญญลักษณ์ X Y หรือ Z เป็นการการปรับสัญญา เช่นหุ้นมีการเปลี่ยนแปลงสิทธิประโยชน์ เพื่อให้ผู้ลงทุนได้รับทราบถึงการเปลี่ยนแปลงสิทธิ์เมื่อมีการลงทุนไปแล้ว
ลักษณะของสัญญาซื้อขายล่วงหน้าหุ้นสามัญ (Stock Futures) จะมีลักษณะคล้ายคลึงกับสัญญาฟิวเจอร์สทั่วไป แต่แตกต่างกันที่สินค้าอ้างอิง โดย Stock Futures จะมีสินค้าอ้างอิง คือ หุ้นสามัญจดทะเบียนตามรายชื่อที่ TFEX ประกาศ โดยขนาดของสัญญา 1 สัญญาจะมีขนาดเท่ากับหุ้นสามัญ 1,000 หุ้น เดือนที่สัญญาสิ้นสุดอายุ เดือนมีนาคม มิถุนายน กันยายน และธันวาคมโดยนับไปไม่เกิน 1 ปี
การเสนอราคาซื้อขายสำหรับสัญญาซื้อขายหุ้นสามัญล่วงหน้า จะเสนอราคาซื้อขายเป็นราคาต่อหุ้น โดยมีการกำหนดช่วงราคาซื้อขายขั้นต่ำ 0.1 บาท คือ จะมีการเคลื่อนไหวครั้งละ 0.1 บาท และช่วงการเปลี่ยนแปลงของราคาสูงสุดแต่ละวัน + 30%ของราคาที่ใช้ชำระราคาในวันทำการก่อนหน้า เพื่อไม่ให้เกิดการผันผวนมากจนเกินไปและเป็นไปตามกลไกการทำงานของตลาดหลักทรัพย์
เวลาทำการซื้อขายจะแบ่งออกเป็น 4 ช่วงใหญ่ คือ
Pre-open: 9:15 - 9:45
Morning session: 9:45 - 12:30
Pre-open: 14:00 - 14:30
Afternoon session: 14:30 - 16:55
นอกจากนี้เพื่อเป็นการลดความเสี่ยงในการลงทุนในตลาดอนุพันธ์ ทางตาลดจึงมีการกำหนด การจำกัดฐานะ โดยในช่วงแรกของการซื้อขาย TFEX กำหนดห้ามไม่ให้ผู้ลงทุนมีฐานะสุทธิรวมใน Single Stock Futures ของหุ้นใดหุ้นหนึ่ง ในเดือนใดเดือนหนึ่งหรือทุกเดือนรวมกันเกินกว่า 20,000 สัญญา เพื่อไม่ให้ผู้ลงทุนเกิดความเสี่ยงในการลงทุนมากจนเกินความสามารถที่จะรับไว้ได้
วันซื้อขายวันสุดท้าย คือ วันทำการก่อนวันทำการสุดท้ายของเดือนที่สัญญาหมดอายุ โดยในวันนั้น สัญญาที่จะหมดอายุจะซื้อขายได้ถึงเวลา 16.30 น.
ราคาที่ใช้ชำระราคาในวันซื้อขายวันสุดท้าย จะคำนวณจากค่าเฉลี่ยของราคาซื้อขายของหุ้นอ้างอิงของ Stock Futures ในช่วง 15 นาทีสุดท้าย และราคาปิดของหุ้นในวันซื้อขายวันสุดท้าย โดยใช้ค่าทศนิยม 2 ตำแหน่ง
วิธีการส่งมอบ / ชำระราคา การลงทุนในตลาดอนุพันธ์ จะไม่มีการส่งมอบหุ้นสามัญจริง แต่จะชำระราคาเป็นเงินสด (Cash Settlement) เพื่อให้เกิดความคล่องตัวในการซื้อขายสัญญาล่วงหน้า
ค่าธรรมเนียมการซื้อขายและชำระราคา 7 บาทต่อสัญญา (จนถึง 31 ธันวาคม 2552)
ค่าคอมมิชชั่น เป็นไปตามที่ผู้ลงทุนตกลงกับโบรกเกอร์ โดยตลาดอนุพันธ์ไม่ได้เป็นผู้กำหนดค่าคอมมิชชั่น
