การเลือกใช้พระเดช หรือพระคุณ ในการสั่งการลูกน้องให้อยู่หมัด โดย อ.อภิวุฒิ พิมลแสงสุริยา

Q : ทำงานกับลูกน้องที่ผมไม่มีอำนาจสั่งการโดยตรง แต่ต้องร่วมงานกัน ซึ่งบางครั้งเขาก็บ่ายเบี่ยงไม่ยอมทำตามคำสั่งของผม เพราะผมไม่มีอำนาจให้คุณหรือโทษกับเขา ควรทำอย่างไรให้เขาให้ความร่วมมือดีขึ้น

A : อำนาจ (Power) มี 2 อย่าง อย่างแรกติดมากับตำแหน่ง เรียกว่า Position Power หมายความว่า เมื่อมีตำแหน่งก็จะมีอำนาจ หมดตำแหน่งก็หมดอำนาจ อำนาจนี้ส่วนใหญ่ฟ้าประทานให้ เมื่อได้ตำแหน่งก็มีอำนาจ เมื่อถูกปลดออกจากตำแหน่งก็หมดอำนาจ ส่วนอย่างที่ 2 ติดตัวคนเรียกว่า Personal Power จะเห็นได้ว่า สำหรับบางคนแม้ไม่มีตำแหน่ง แต่ก็มีอำนาจ อำนาจนี้ต้องสร้างเองไม่มีใครหยิบยื่นให้ได้

ฝรั่ง เรียก Position กับ Personal Power คนไทยรู้จักดีในนามของ "พระเดช" และ "พระคุณ" พระเดช ใกล้เคียงกับ Position Power ในขณะที่พระคุณ ใกล้เคียงกับ Personal Power

คนส่วนใหญ่มักคิดว่า ตนเองมีอำนาจน้อยกว่าที่ตัวเองมีจริง เพราะเอา "อำนาจ" ไปผูกติดกับ "ตำแหน่ง" พอไม่มีตำแหน่งก็คิดว่าไม่มีอำนาจ ซึ่งไม่จริง ลองคิดดูซิครับ เรามีหัวหน้าเก่าที่เขาไม่ได้เป็นหัวหน้าเราแล้ว แต่เรายังเชื่อฟังและ ยินดีทำให้ตามที่ร้องขอไหม ถ้ามีทำไมเราจึงทำ ทั้งๆ ที่เขาไม่ได้มีตำแหน่งหน้าที่ในการให้คุณให้โทษอะไรกับเราแล้ว ไม่ใช่เพราะตำแหน่งครับ แต่เป็นเพราะตัวเขา

ดังนั้นในกรณีนี้ คุณอาจไม่มีอำนาจตามตำแหน่ง ที่จะสั่งการลูกน้องโดยตรง แต่คุณสามารถสร้างอำนาจส่วนตัว (Personal Power) ให้มากขึ้นได้ วิธีการสร้างไม่ยากครับ เพียงแต่ต้องค่อยๆ สร้างและ ใช้เวลา คล้ายการหยอดกระปุก ค่อยๆ หยอดแต่หยอดบ่อยๆ อย่างสม่ำเสมอ

อำนาจส่วนตัว (Personal Power) เกิดขึ้นได้จาก 3-4 อย่างคือ

1. การเป็นคนเก่ง มีความรู้ ความชำนาญ ความเชี่ยวชาญในเรื่องบางเรื่อง (Expert Power) วิธีการสร้างอำนาจนี้ให้มากขึ้น ทำได้โดยหาโอกาสช่วยเหลือลูกทีม ในการแก้ปัญหา โดยเฉพาะปัญหาที่พวกเขาแก้ไม่ได้ แต่คุณสามารถช่วยแก้ได้ สอนหรือพัฒนาลูกทีมบ้างในจังหวะและโอกาสที่เหมาะสม แลกเปลี่ยนความรู้ที่คุณมี กับพวกเขาอย่างสม่ำเสมอ เป็นต้น

2. การมีข้อมูลที่เป็นปัจจุบัน ทันสมัย ใหม่เสมอ (Information Power) วิธีการสร้างอำนาจนี้ ต้องหมั่นศึกษาหาความรู้ใหม่ๆ เป็นประจำ เปิดรับข้อมูลข่าวสาร ที่เกี่ยวข้องกับการทำงานและ กับชีวิตประจำวัน แต่แค่รู้ไม่พอ ต้องพร้อมที่จะแชร์ให้ลูกทีมได้รู้และ รับทราบด้วย ที่สำคัญต้องทำอย่างสม่ำเสมอ จนพวกเขาเห็นว่าคุณเป็นคน " มีและแม่นในข้อมูล " " เป็นคนรู้กว้าง รู้ลึกและรู้จริง "

3. วางตัวดี มีบารมี มีบุญคุณ (Referent Power) วิธีการสร้างอำนาจนี้ ต้องหมั่นสร้างความสัมพันธ์ ทำความรู้จักกับลูกน้อง ทุกคนทีละคน รู้จักพวกเขาในมุมที่เป็นเรื่องส่วนตัวบ้าง นอกจากนั้นจงแสวงหาโอกาส ในการให้ความช่วยเหลือเรื่องอื่นๆ นอกเหนือจากงานโดยตรง หากสามารถช่วยเหลือ ในเรื่องของพ่อแม่ หรือลูกของพนักงานได้ด้วย ก็จะเป็นโอกาสอันงามในการสร้างบุญคุณให้เกิดขึ้น นอกจากนั้น จงเป็นคนเสมอต้นเสมอปลาย ต่อหน้าพูดอย่างไร ลับหลังต้องพูดอย่างนั้น ไม่วางตัวเหินห่างกับลูกทีมมากจนเกินไป แต่ก็ไม่ถึงกับต้องคลุกคลีตีโมงกันจนไม่มีช่องว่าง

4. มีความอาวุโส อยู่นาน เก๋าเกมส์ (Legitimate Power) หากคุณอยู่ที่ใดที่หนึ่งนานๆ คุณจะกลายเป็น " ผู้อาวุโส " ของที่นั่นไปโดยปริยาย วัยวุฒิเป็นอำนาจส่วนตัวอย่างหนึ่ง ที่คุณสามารถค่อยๆ สั่งสมได้ แต่ต้องอาศัยเวลาช่วยด้วย

ค่อยๆ ทำทีละน้อย เริ่มต้นวันนี้ พรุ่งนี้หรือมะรื่นนี้ อาจจะยังใช้ไม่ได้ แต่ไม่นานนัก ได้ใช้แน่ ลองทำดูครับ ให้ครบทั้ง 4 ข้ออย่างสม่ำเสมอ แล้วคุณจะค่อยๆ มีอำนาจมากขึ้นเชื่อผม

อภิวุฒิ พิมลแสงสุริยา
apiwut@riverorchid.com