เชียงราย - ส่องเสาวิหารวัดเจดีย์หลวงเชียงแสน หลังกรมศิลป์เทงบบูรณะไม่ถึง 3 ปี เสาไม้มะม่วงป่าผุพังทุกต้น คาน-ขื่อทรุดตาม เสี่ยงหลังคาถล่มทับพระสิงห์ 1-พระพุทธรูปโบราณคู่บ้านคู่เมืองอายุ 676 ปี
ความคืบหน้ากรณีกรมศิลปากรใช้งบประมาณ 45 ล้านบาท รวมกับเงินบริจาคอีกจำนวนหนึ่ง บูรณะวัดเจดีย์หลวง ต.เวียงเชียงแสน อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ที่ประดิษฐานพระพุทธรูปเก่าแก่ศิลปะเชียงแสนสิงห์ 1 ซึ่งได้รับผลกระทบจากแผ่นดินไหวใหญ่ 2 รอบ ทั้งปี 54 และปี 57 แต่ผ่านไปเพียง 3 ปี เสาที่ใช้ไม้มะม่วงป่ามาทำจำนวน 52 ต้น ชำรุดเสียหายอย่างหนัก มีทั้งปริแตกเล็กน้อย บางต้นโดนมอดเจาะจนแตกทรุด จนทำให้คานและขื่อ-หลังคายุบตัวลงมา จนต้องปิดห้ามคนเข้านั้น
ล่าสุดผู้รับเหมาก่อสร้างที่เข้าไปบูรณะและพัฒนาโบราณสถานหลายแห่งของกรมศิลปากร ได้นำนั่งร้านโลหะเข้าไปประกอบค้ำยันภายในวิหารของวัดเจดีย์หลวงดังกล่าว โดยเฉพาะเสาทางด้านซ้ายของพระประธาน ซึ่งเป็นพระพุทธรูปศิลปะเชียงแสนสิงห์ 1 ที่เก่าแก่คู่กับวิหาร-เจดีย์หลวง มาตั้งแต่ยุคก่อสร้าง เพราะมีเสาเสียหายหนักหลายต้นโดยเฉพาะแถวที่ 4 จากทางเข้าด้านหน้า โคนเสาแตกจนเนื้อไม้ชั้นในกะเทาะออกมาเป็นโพรงใหญ่ และยังได้ค้ำยันไปยังจุดอื่นๆ ที่มีความเสี่ยงเพื่อรอกรมศิลปากรบูรณะรอบใหม่ต่อไป
พระครูวิจารณ์ธรรมสุนทร เจ้าอาวาสวัดเจดีย์หลวง เมืองประวัติศาสตร์เชียงแสน กล่าวว่า หลังพบความเสียหายดังกล่าวก็ได้แจ้งต่อกรมศิลปากรตั้งแต่เดือน พ.ค. 2562 หรือ 1 ปีกว่าแล้ว ซึ่งทางเจ้าหน้าที่ก็มาตรวจสอบเป็นระยะๆ แต่ก็ไม่ได้ดำเนินการใดๆ
กระทั่ง 13 พ.ค.ที่ผ่านมาต้องตัดสินใจขึงเชือก-ติดป้าย และขอไม่ให้คนเข้าไปในวิหาร รวมทั้งมีการประสานกับทางผู้รับเหมาก่อสร้างที่เคยบูรณะให้ช่วยติดตั้งนั่งร้านเหล็กค้ำยันดังกล่าวเพื่อความปลอดภัย เพราะยังต้องมีคนเข้าไปทำความสะอาด และป้องกันไม่ให้วัตถุข้าวของต่างๆ เสียหาย เนื่องจากช่วงนี้เป็นฤดูฝนที่มีลมพายุพัดแรง เดือน ธ.ค. 2562 ที่ผ่านมาก็มีพายุพัดกระหน่ำด้วย จากนั้นก็คงจะรอจนกว่าจะมีการบูรณะใหม่
ด้านพระฐาปนพงศ์ พรมสวัสดิ์ พระนักพัฒนา-กลุ่มข่าวเชียงแสน ซึ่งเป็นองค์กรเครือข่ายภาคประชาชน ได้ยื่นหนังสือถึงนายปกรณ์ สุริวรรณ นายอำเภอเชียงแสน ขอให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าไปค้ำยันและรื้อกระเบื้องหลังคาวิหารวัดเจดีย์หลวง เพื่อถ่ายเทน้ำหนักลดลงเพื่อความปลอดภัย และให้มีการแจ้งขั้นตอนการดำเนินการต่างๆ ให้ประชาชนได้รับทราบด้วย
เพราะภายในวิหารดังกล่าวเป็นที่ประดิษฐานพระประธาน คือ หลวงพ่อเชียงแสนสิงห์ 1 ที่มีศรัทธาญาติโยมเข้าไปสักการบูชามาช้านาน และมีการใช้งบประมาณของรัฐจำนวนมากเข้าไปบูรณะแล้ว แต่กลับมีความเสียหายอย่างหนัก ซึ่งทาง อ.เชียงแสนได้รับเรื่องเพื่อนำเสนอหน่วยงานที่เกี่ยวข้องต่อไปแล้ว
“ต้องขอให้ผู้เกี่ยวข้องได้เร่งรัดดำเนินการด้วย ดูแล้วน่าเป็นห่วงมาก เพราะเข้าฤดูฝนแล้ว ถ้าหลังคาถล่มลงมาอาจจะสร้างความเสียหายต่อพระสิงห์ 1 พระพุทธรูปเก่าแก่คู่บ้านคู่เมืองขึ้นได้”
ทั้งนี้ วัดเจดีย์หลวงเป็นวัดที่สร้างขึ้นสมัยพระเจ้าแสนภู พระราชนัดดาของพ่อขุนเม็งรายมหาราช ปฐมกษัตริย์ของอาณาจักรล้านนา เมื่อ พ.ศ. 1887 มีอายุกว่า 676 ปี ได้รับผลกระทบจากแผ่นดินไหวใหญ่ที่มีศูนย์กลางในรัฐฉาน ประเทศพม่า เมื่อวันที่ 24 มี.ค. 2554 วัดความแรงตามมาตราวัดริกเตอร์ได้ 6.7 ริกเตอร์ และ 5 พ.ค. 2557 ที่มีศูนย์กลางอยู่ที่ จ.เชียงราย มีความรุนแรงถึง 6.3 ริกเตอร์
ซึ่งทำให้องค์พระธาตุเจดีย์หลวง ที่เป็นเจดีย์ทรงระฆังล้านนา สูง 88 เมตร ฐานกว้าง 24 เมตร เสียหายหนัก กรมศิลปากรจึงได้ใช้งบประมาณ 45 ล้านบาทเข้าบูรณะเจดีย์ทั้งองค์ อุโบสถ วิหาร และปรับภูมิทัศน์ระหว่างปี 2557-2559 ปีละประมาณ 15 ล้านบาทจนแล้วเสร็จ และเป็นสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญของเมืองประวัติศาสตร์เชียงแสน
