สุโขทัย - สังคมโลกออนไลน์วิจารณ์กันกระหึ่ม หลังพบเตรียมจัดขบวน “รำสมาธิอิติปิโส” ในงานตักบาตรเทโวโรหณะ ออกพรรษาวัดดังสุโขทัย ถามตรึม ใช้หญิงแต่งชุดขาวคล้ายแม่ชีฟ้อนรำเหมาะสมหรือไม่
วันนี้ (10 ต.ค.) ผู้สื่อข่าวรายงานว่า หลังจากมีการเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ข่าวการจัดงานตักบาตรเทโวโรหณะ นบพระอัฏฐารศ ยอยศพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ณ วัดสะพานหิน อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ต.เมืองเก่า อ.เมืองสุโขทัย ในวันที่ 17 ตุลาคมที่จะถึงนี้
โดยพบว่าหนึ่งในกิจกรรมที่จะจัดขึ้นมีการรำสมาธิอิติปิโสให้ชมด้วยนั้น ปรากฏว่าในสังคมโซเชียลฯ มีการแสดงความคิดเห็น และวิพากษ์วิจารณ์กันอย่างกว้างขวางถึงความเหมาะสมในการจัดแสดงรำดังกล่าว ซึ่งผู้รำมีการแต่งกายด้วยชุดขาวคล้ายแม่ชี หรือคล้ายผู้ปฏิบัติธรรมถือศีล 8 ที่ต้องเว้นจากการฟ้อนรำ ขับร้อง ประโคมดนตรีฯ
ขณะผู้ที่ไม่เห็นด้วยนั้น มีทั้งนายแพทย์ นักประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ปราชญ์ชาวบ้าน และบุคคลทั่วไป โดยบางความเห็นระบุว่า “ชุดที่สวมนั้น ชุดขาวใช้ในการบวชเนกขัมมะรักษาศีล 8 หากเรามิสงวนไว้บ้างในงานระดับนี้ เจตนาอันใดก็ดูไม่ดีทั้งนั้นนะคะ”
ส่วนอีกความเห็นหนึ่งระบุว่า “ประเด็นเรื่องนี้ผมคิดว่าไม่ใช่เป็นเพราะว่าเป็นชุดปฏิบัติธรรมครับ เพราะผู้ใส่ชุดปฏิบัติธรรมอาจจะเป็นใครก็ได้ที่เลื่อมใสในพุทธศาสนา จะถือศีลด้วยหรือไม่ไม่มีปัญหา แต่ชุดนี้มีความก้ำกึ่งกับชุดของแม่ชี ซึ่งชัดเจนว่าต้องถือศีล 8 ซึ่ง 1 ใน 8 คือการห้ามฟ้อนรำ ต่างประเทศอาจมีการผสมผสานศาสนากับดนตรี แต่เมืองไทยยังไม่มีแนวแบบนี้อย่างแพร่หลาย ขนาดผมไม่ได้ใกล้ชิดศาสนาอะไรมากยังรู้สึกทะแม่งๆเลย”
และยังมีผู้แสดงความเห็นอีกว่า “บทเพลงที่ใช้ประกอบการรำเป็นบทสวดสรรเสริญพระพุทธคุณ ถึงแม้จะอาจกล่าวได้ว่ามีการผลิตเป็นบทสวดออกมาผสานกับการบรรเลงดนตรีแล้วก็ตาม แต่การแสดงออกโดยการร่ายรำตามบทสรรเสริญพระพุทธคุณที่กล่าวถึงคุณของพระพุทธเจ้า ก็น่าจะมีวิธีการในการแสดงออกเช่นกัน
นอกจากนี้ ในโลกโซเชียลฯ ยังมีการเผยแพร่คลิปวิดีโอการรำสมาธิอิติปิโสด้วย ซึ่งผู้สื่อข่าวได้สอบถามไปยังเจ้าของคลิปดังกล่าว และทราบว่าเป็นภาพการรำในงานวันมาฆบูชา เมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2557 บริเวณวัดมหาธาตุ อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ซึ่งจะถูกนำมาแสดงอีกครั้งในงานตักบาตรเทโวโรหณะ นบพระอัฏฐารศ ยอยศพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ที่วัดสะพานหิน ในวันที่ 17 ตุลาคมนี้ด้วย
อย่างไรก็ตาม หลังเกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนัก ล่าสุดเจ้าหน้าที่หน่วยงานที่เกี่ยวข้องก็ได้มีการโพสต์ข้อความชี้แจง โดยอ้างที่มาข้อมูลจากนายสุพรต บุญจันทร์ ประธานสภาวัฒนธรรมจังหวัดสุโขทัย ว่า “รำสมาธิอิติปิโส” หรือ “รำบูชาพระรัตนตรัย” หนึ่งในกิจกรรมที่จัดขึ้นภายในงานประเพณีออกพรรษา ตักบาตรเทโวโรหณะฯ ณ วัดสะพานหิน อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย การแสดงดังกล่าวหลายคนอาจสงสัยว่าคืออะไร จึงได้สอบถามผู้ที่สามารถให้คำตอบได้มาบอกกล่าว ตามนี้นะคะ
“การแสดงข้างต้นไม่มีหลักฐานประวัติศาสตร์ปรากฏในศิลาจารึก ไม่ใช่ประเพณี แต่เป็นการประยุกต์การบูชาพระพุทธเจ้า ที่เสด็จลงมาจากสรวงสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ หลังจากขึ้นไปเทศน์โปรดพระพุทธมารดาในช่วงเข้าพรรษาตามพุทธประวัติ เป็นการนำกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับศาสนามาเสริมขึ้นเพื่อให้เกิดความเลื่อมใสศรัทธาในพระพุทธศาสนาเพิ่มขึ้นอีกเพียงกิจกรรมหนึ่งเท่านั้น ซึ่งถือว่าไม่ซ้ำกับที่ใด วัตถุประสงค์อีกประการหนึ่ง ก็เพื่อให้พุทธศาสนิกชน โดยเฉพาะชาวบ้านตำบลเมืองเก่า ซึ่งเป็นเจ้าของสถานที่ ได้มีส่วนร่วมในกิจกรรมด้านพุทธศาสนาเพิ่มขึ้น และทำให้งานเทโวฯ แห่งนี้มีกิจกรรมหลากหลาย เพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยวอีกประการหนึ่งด้วย”