น่าน - ผู้ว่าราชการจังหวัดน่านเตรียมเสนอใช้มาตรา 44 ประกาศห้ามใช้ยาฆ่าหญ้าในพื้นที่ต้นน้ำ หากตรวจพบสารเคมีตกค้างในน้ำประปาจะเสนอให้พิจารณาประกาศให้จังหวัดน่านเป็นพื้นที่ประสบภัยพิบัติทางสารเคมี
วันนี้ 13 ก.ค. 59 นายสุวัฒน์ พรมสุวรรณ ผู้ว่าราชการจังหวัดน่าน พร้อมด้วย พล.ต.ชัยณรงค์ แกล้วกล้า ผู้บัญชาการมณฑลทหารบกที่ 38 เรียกประชุมด่วนเพื่อจัดตั้งคณะทำงานพิเศษเพื่อแก้ปัญหาการใช้สารเคมีภาคการเกษตรในพื้นที่จังหวัดน่าน หลังทาง รศ.ดร.พวงรัตน์ ขจิตวิชยานุกูล อาจารย์คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร เปิดเผยถึงผลวิจัยออกสู่สาธารณะ ว่าจังหวัดน่านมีการใช้สารเคมีด้านการเกษตรในปริมาณสูงถึงปีละ 2,400,000 กิโลกรัมต่อปี
จากการสุ่มตรวจปลาในแม่น้ำ พบสารเคมีไกรโฟเซต สารฆ่าหญ้าชนิดดูดซึม พบมีปริมาณสูงกว่า 10,000 ไมโครกรัมต่อกิโลกรัม ซึ่งเป็นปริมาณความเข้มข้นที่เกินค่ามาตรฐานของสำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ และมาตรฐานสากลของ Codex ที่ต้องไม่เกิน 50 ไมโครกรัมต่อกิโลกรัม นอกจากนี้ยังพบสารเคมีที่ใช้ในการเกษตร 4 ชนิด ได้แก่ ไกรโฟเซต, อาทราซีน, พาราควอต และคลอร์ไพริฟอส ปนเปื้อนในน้ำประปาหมู่บ้าน และโรงผลิตน้ำดื่มทั่วทั้งจังหวัดน่าน ที่อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพ
รศ.ดร.พวงรัตน์ ขจิตวิชยานุกูล อ.คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร เปิดเผยว่า จากผลวิจัยพบว่า ปัญหาสารเคมีที่ใช้ปลูกข้าวโพดกระจายเกือบทั่วทั้งจังหวัดน่าน ไม่ใช่แค่เพียงดินเท่านั้น ยังกระจายไปถึงแหล่งน้ำสำคัญที่หล่อเลี้ยงคนน่านและคนลุ่มน้ำเจ้าพระยา ผลสำรวจพบว่าเกษตรกรใช้สารเคมี 2,400,000 กิโลกรัมต่อปี และพบว่ามีสารเคมีทางการเกษตร หรือยาฆ่าหญ้าชนิดต่างๆ ปนเปื้อนในเนื้อปลา และน้ำประปา น้ำดื่ม ซึ่งจากการสุ่มตรวจน้ำ 9 ตัวอย่างจาก 8 อำเภอในจังหวัดน่าน พบมีสารอาทราซีน หรือยากำจัดวัชพืชปนเปื้อนในน้ำประปาเข้มข้น ค่าเฉลี่ย 18.78 ไมโครกรัมต่อลิตร ขณะที่ค่าสูงสุดที่ยอมรับได้ในประเทศออสเตรเลีย คือ 0.5 ไมโครกรัมต่อลิตร แต่ประเทศไทยยังไม่มีการกำหนดค่ามาตรฐานสารเคมีชนิดนี้ในน้ำดื่ม
ด้านนายสุวัฒน์ พรมสุวรรณ ผู้ว่าราชการจังหวัดน่าน กล่าวว่า ได้สั่งการให้สาธารณสุขจังหวัดน่าน เร่งตรวจสอบคุณภาพน้ำประปาในพื้นที่จังหวัดน่าน หลังมีข้อมูลงานวิจัยจากมหาวิทยาลัยนเรศวร ว่าพบสารเคมีปนเปื้อนในระบบน้ำประปาของหมู่บ้าน โดยจะขอเปรียบเทียบผลงานวิจัยจากมหาวิทยาลัยอื่นๆ ซึ่งเคยทำงานวิจัยไว้ก่อนหน้านี้อีก 4 ฉบับ และทำการทดสอบผลการตรวจคุณภาพน้ำอย่างละเอียดซ้ำอีกครั้ง หากพบว่ามีการปนเปื้อนจนถึงขั้นวิกฤตจะให้ทางสำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดน่าน ประกาศเป็นพื้นที่ภัยพิบัติสารเคมีตามระเบียบราชการ และจะประสานไปยังผู้ว่าการประปาส่วนภูมิภาคเพื่อหาแนวทางการแก้ไขปัญหา ที่ผ่านมามีการตั้งคณะทำงานบริหารจัดการปัญหาการใช้เคมีในภาคการเกษตรและเคยเสนอให้กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมใช้มาตรา 44 ประกาศห้ามใช้ยาฆ่าหญ้าในพื้นที่ป่าต้นน้ำ แต่มีข้อจำกัดเพราะนโยบายรัฐยังเปิดเสรีทางการค้าระหว่างประเทศ จึงยังมีการนำเข้ายาฆ่าหญ้าต่อเนื่อง
อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ได้ขอความร่วมมือให้ทางคณะวิจัยมหาวิทยาลัยนเรศวร และอีก 8 มหาวิทยาลัยที่พร้อมให้ความร่วมมือในการตรวจค่าระดับความรุนแรงของสารเคมีที่พบในปลา เนื้อสัตว์ น้ำประปา และน้ำดื่มอย่างเร่งด่วน เพื่อนำมาสู่ความร่วมมือในการแก้ปัญหา พร้อมกับขอให้ประชาชนอย่าได้ตื่นตระหนก และรอฟังผลการวิจัยอย่างชัดเจนก่อน
