ศูนย์ข่าวศรีราชา - สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จทรงเปิดโครงการอ่างเก็บน้ำคลองหลวง รัชโลทร อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ชาวบ้านปลาบปลื้ม หลังจากรอคอยโครงการดังกล่าวมาเกือบ 50 ปี
เมื่อเร็วๆ นี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ไปทรงเปิดโครงการอ่างเก็บน้ำคลองหลวง รัชชโลทร อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดชลบุรี สร้างความปลื้มปีติอย่างหาที่สุดมิได้แก่พสกนิกรชาวชลบุรี
นายสุเทพ น้อยไพโรจน์ อธิบดีกรมชลประทาน เผยว่า โครงการอ่างเก็บน้ำคลองหลวง รัชชโลทร อันเนื่องมาจากพระราชดำริ อำเภอเกาะจันทร์ จังหวัดชลบุรี เป็นโครงการพัฒนาแหล่งน้ำขนาดใหญ่ที่เกิดขึ้นจากพระวิสัยทัศน์ที่ยาวไกล และพระอัจฉริยภาพของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ซึ่งเคยมีพระราชดำรัสเมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม 2525 ณ ตำหนักจิตรลดารโหฐาน ความตอนหนึ่งว่า
“...ควรพิจารณาก่อสร้างอ่างเก็บน้ำคลองหลวงแห่งนี้ให้เล็กลงประมาณเท่ากับพื้นที่อ่างเก็บน้ำที่จัดซื้อไว้แล้ว หรืออาจจะต้องซื้อเพิ่มเติมอีกเล็กน้อย ซึ่งจะทำให้ราคาก่อสร้างลดลง และดำเนินการก่อสร้างโดยรวดเร็วขึ้น สำหรับระบบส่งน้ำควรก่อสร้างไว้ตามเดิม และควรพิจารณาวางโครงการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำคลองหลวงสำหรับกักเก็บน้ำอย่างเต็มที่ขึ้นใหม่ทางบริเวณต้นน้ำคลองหลวง เหนืออ่างเก็บน้ำเดิมขึ้นไปประมาณ 20 กิโลเมตร…”
สำหรับโครงการอ่างเก็บน้ำคลองหลวง รัชชโลทร อันเนื่องมาจากพระราชดำริ เป็นส่วนหนึ่งในโครงการพัฒนาแหล่งน้ำในพื้นที่ลุ่มน้ำบางปะกงตอนบน และสาขา เพื่อให้มีแหล่งน้ำเพียงพอสำหรับการเพาะปลูก การอุปโภคบริโภค รวมทั้งช่วยป้องกันและบรรเทาอุทกภัยในพื้นที่บริเวณลุ่มแม่น้ำ ตลอดจนรองรับการพัฒนาด้านอุตสาหกรรม และพาณิชยกรรมในบริเวณพื้นที่ชายฝั่งทะเลตะวันออก
กรมชลประทาน ได้ศึกษา และเตรียมความพร้อมที่จะก่อสร้างอ่างเก็บน้ำคลองหลวง ขึ้นที่ตำบลเกาะจันทร์ อำเภอเกาะจันทร์ จังหวัดชลบุรี มาตั้งแต่ปี 2508-2509 แต่ในปี 2515 ต้องชะลอโครงการไว้ก่อนเนื่องจากต้องศึกษาด้านวิศวกรรม และความเหมาะสมของโครงการเพิ่มเติม
จนกระทั่งเมื่อวันที่ 28 เมษายน 2552 คณะรัฐมนตรี มีมติอนุมัติให้ดำเนินการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำคลองหลวง ซึ่งกรมชลประทานได้เริ่มดำเนินการก่อสร้างเมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2552 และแล้วเสร็จในปี 2558 ที่ผ่านมา โดยงบประมาณค่าก่อสร้างทั้งโครงการ 9,341.36 ล้านบาท และถือเป็นโครงการพัฒนาแหล่งน้ำอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ที่มีขนาดใหญ่ล่าสุดที่เปิดดำเนินการ
อ่างเก็บน้ำคลองหลวง รัชชโลทร ลักษณะเป็นเขื่อนดินมีความยาวเขื่อน 3.829 กิโลเมตร ความสูงประมาณ 21.85 เมตร ความจุอ่างเก็บน้ำ 98 ล้านลูกบาศก์เมตร สามารถส่งน้ำให้พื้นที่การเกษตรในเขตชลประทานฤดูฝนได้ 44,000 ไร่ ครอบคลุมพื้นที่ 11 ตำบล ในอำเภอเกาะจันทร์ และอำเภอพนัสนิคม จังหวัดชลบุรี เป็นแหล่งน้ำต้นทุนสำหรับการอุปโภคบริโภค อุตสาหกรรม ปศุสัตว์ และรักษาสมดุลของระบบนิเวศ ช่วยบรรเทาอุทกภัยในพื้นที่อำเภอเกาะจันทร์ อำเภอพนัสนิคม อำเภอพานทอง และอำเภอเมือง จังหวัดชลบุรี รวมทั้งยังเป็นแหล่งท่องเที่ยว แหล่งน้ำเพื่อการประมง และขยายพันธุ์สัตว์น้ำอีกด้วย
“อ่างเก็บน้ำคลองหลวง รัชชโลทร นอกจากจะสามารถบรรเทาอุทกภัยได้อย่างมีประสิทธิภาพแล้ว ยังสร้างความมั่นคงทางด้านเกษตร สามารถเพิ่มผลผลิตให้แก่พืชผลทางการเกษตร โดยเฉพาะข้าว จากที่เคยทำนาได้ปีละครั้งแล้วก็ต้องทิ้งที่ให้ร้างไป แต่ขณะนี้สามารถทำนาปรังได้ และยังได้ผลผลิตสูงขึ้นเฉลี่ยประมาณ 800 กิโลกรัมต่อไร่ เกษตรกรบางรายสามารถเพิ่มผลผลิตข้าวได้ถึง 1,300 กิโลกรัมต่อไร่ รวมทั้งไม่เสี่ยงต่อความเสียหายที่เกิดจากภัยน้ำท่วม หรือฝนแล้งอีกด้วย” อธิบดีกรมชลประทาน กล่าว
นอกจากนี้ กรมชลประทานยังได้ร่วมบูรณาการกับหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้อง สร้างอาชีพให้แก่ผู้ที่ได้รับผลกระทบจากการสร้างอ่างเก็บน้ำคลองหลวง รัชชโลทร โดยได้มีการจัดตั้งหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบรอบอ่างเก็บน้ำ 9 หมู่บ้าน ทำการส่งเสริมอาชีพให้เป็นไปตามความต้องการของชาวบ้าน เช่น ปลูกมะนาว แปรรูปเพาะเห็ด การประมง เป็นต้น และมีการจัดตั้งคณะกรรมการขึ้นมาบริหารกันเอง ทำให้ทั้งผู้ที่ได้รับประโยชน์ และผู้ที่ได้รับผลกระทบจากการสร้างอ่างฯ มีรายได้ที่เพิ่มขึ้น มีอาชีพที่มั่นคง มีความสุขที่ยั่งยืน และที่สำคัญยังสร้างความเข้มแข็งทางเศรษฐกิจชุมชนอีกด้วย
โครงการอ่างเก็บน้ำคลองหลวง รัชโลทร จังหวัดชลบุรี ถือว่า เป็นโครงการอภิมหาโปรเจกต์ที่คณะรัฐมนตรี ในยุครัฐบาล นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ นายกรัฐมนตรี อนุมัติงบประมาณ จำนวน 6.7 พันล้านบาท ให้ดำเนินการก่อสร้างไปเมื่อวันที่ 28 เมษายน 2552 เพื่อให้โครงการนี้เกิดขึ้น หลังมีการผลักดันยืดเยื้อมานานเกือบ 50 ปี แต่ในวันนี้ก็ประสบสำเร็จ สร้างความปลาบปลื้มใจอย่างมากให้แก่ชาวชลบุรี ที่ความฝันเป็นจริง