อุดรธานี - นักวิชาการโวยถูกทหารคุกคามระหว่างพาเจ้าหน้าที่และนักศึกษาลงเก็บข้อมูลวิจัยในพื้นที่โปแตชอุดรฯ เผยเป็นการทำงานในโครงการวิจัยหาองค์ความรู้ใหม่ด้านสุขภาวะของ มรภ.อุดรฯ ร่วมกับสถาบันวิจัยสังคม ม.จุฬาฯ และ สสส. แต่ทหารกลับส่งกองกำลังตามประกบ อ้างกระทบความมั่นคง
ผู้สื่อข่าวได้รับรายงานว่า เมื่อวานนี้ (16 ก.ย.) เจ้าหน้าที่และนักศึกษาประมาณ 40 คนในโครงการวิจัยความเป็นธรรมทางสังคมด้านสุขภาวะ พ.ศ. 2557-2558 โดยสาขาวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี ซึ่งเป็นโครงการที่ทำร่วมกับสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สนับสนุนโดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ได้ลงพื้นที่ ณ บ้านโนนสมบูรณ์ ต.ห้วยสามพาด อ.ประจักษ์ศิลปาคม จ.อุดรธานี เพื่อสำรวจข้อมูลพื้นฐานเศรษฐกิจชุมชนและการมีส่วนร่วมภายในชุมชน
ระหว่างการลงชุมชนเก็บข้อมูลที่มีการแบ่งการเก็บข้อมูลออกเป็น 2 หมู่ คือ บ้านโนนสมบูรณ์ หมู่ที่ 3 และบ้านโนนสมบูรณ์ หมู่ที่ 12 ได้มีทหารโดยอ้างว่ามาจากมณฑลทหารบกที่ 24 (มทบ.24) จำนวน 3 นาย ติดตามประกบกลุ่มนักศึกษาและทีมอาจารย์ลงมายังพื้นที่ โดยการถ่ายภาพช่วงระหว่างการเก็บข้อมูลของนักศึกษากับชาวบ้าน เข้าไปพูดคุยสอบถาม พร้อมกับมีการขอถ่ายภาพบัตรประจำตัวประชาชนของนักศึกษาและอาจารย์อีกด้วย
รายงานแจ้งเพิ่มเติมว่า หลังจากเก็บข้อมูลเสร็จในช่วงเช้า ทหารทั้ง 3 นายยังได้ติดตามไปเพื่อสอบถามข้อมูลและเนื้อหาในแบบสอบถามที่ใช้สำหรับสัมภาษณ์ชาวบ้าน กับอาจารย์จากมหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานีที่นำนักศึกษาลงมายังพื้นที่ พร้อมบอกว่าหากไม่ให้ข้อมูลที่ชัดเจนจะรายงานเรื่องการลงพื้นที่ครั้งนี้ให้ผู้บังคับบัญชาของอาจารย์ที่พานักศึกษาลงพื้นที่ทราบ
ภายหลังเกิดเหตุการณ์ดังกล่าว นายสันติภาพ ศิริวัฒนไพบูลย์ อาจารย์ประจำสาขาวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี อาจารย์ที่พานักศึกษาลงพื้นที่ในครั้งนี้เปิดเผยว่า การลงมาพื้นที่ของทหารในครั้งนี้ไม่ใช่หน้าที่ของทหาร ไม่ใช่การคืนความสุข แต่เป็นการคุกคามชาวบ้านประชาชนให้รู้สึกอึดอัดกับการปฏิบัติหน้าที่เพราะถูกจับตามองต่อการใช้ชีวิตอยู่ตลอดเวลา
โดยเฉพาะชาวบ้านในพื้นที่คำขอประทานบัตรโครงการเหมืองแร่โปแตช จ.อุดรธานี ที่ต่อสู้ในพื้นที่มากว่า 15 ปี ที่ไม่สามารถเคลื่อนไหวแสดงออกต่อปัญหาความเดือดร้อนของตนเองได้ เพราะทหารอ้างว่าจะกระทบต่อความมั่นคง
“มันไม่ใช่หน้าที่ของทหาร แต่คือการคุกคามเสรีภาพชาวบ้านขั้นร้ายแรง ทหารซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่รัฐทำตัวเป็นกองกำลังปกป้องผลประโยชน์ของนายทุน พยายามมีส่วนในการผลักดันโครงการเหมืองแร่โปแตชอย่างเร่งรีบ มองคนที่อยู่ตรงข้ามกับนายทุน คือ ชาวบ้าน นักศึกษา นักวิชาการ ที่เข้ามาหนุนเสริมชุมชนเป็นศัตรู ถือเป็นการคุกคามเสรีภาพขั้นร้ายแรง” นายสันติภาพกล่าว
นายสันติภาพระบุอีกว่า การที่มีทหารติดตามจับตาอยู่ตลอดเวลาถือว่าเป็นการคุกคามเสรีภาพทางวิชาการอย่างมาก เนื้อหาข้อมูลในวันนี้เป็นเรื่องเศรษฐกิจชุมชน ปัญหาปากท้องชาวบ้าน และการมีส่วนร่วมตัดสินใจต่อการพัฒนาของคนในชุมชน เพื่อต้องการสะท้อนให้เห็นข้อเท็จจริงทางสังคมในแง่มุมงานวิชาการ และให้นักศึกษาได้ลงพื้นที่รู้จักชุมชนและปัญหาชาวบ้าน ไม่ใช่เรื่องที่เกี่ยวข้องกับความมั่นคงแต่อย่างใด
“ข้อมูลต่างๆ ที่สำรวจและสัมภาษณ์จากชาวบ้านวันนี้จะถูกโยนกลับมาให้ชุมชนได้ตรวจสอบอีกรอบเพื่อนำสู่การพัฒนาคุณภาพชีวิตตนเอง ไม่ได้ไปกระทบต่อความมั่นคงหรือบริษัทเหมืองแร่เลย แล้วมันมีความผิดหรือเสียหายตรงไหน ทำไมต้องมาคุกคาม คุกคามแม้กระทั่งนักศึกษาที่ต้องการมาเรียนรู้นอกห้องเรียนเพื่อทำความเข้าใจปัญหาชุมชน”
ด้าน นายฐากูร สรวงศ์สิริ นักวิจัยโครงการวิจัยความเป็นธรรมทางสังคมด้านสุขภาวะ จ.อุดรธานี กล่าวว่า การทำงานของโครงการวิจัยความเป็นธรรมทางสังคมด้านสุขภาวะมีการขับเคลื่อนกันทั่วประเทศ โดยสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีหลากหลายประเด็นและหลากหลายพื้นที่ที่ทำงานกับกลุ่มประชาชนผู้ด้อยโอกาสและเสียเปรียบในสังคมมานานกว่า 5 ปี ในระยะแรกข้อมูลจากชุมชนสามารถนำไปสู่การสร้างเสริมคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น มาในระยะที่ 2 มีแผนการยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชนให้สะดวกสบายขึ้นมากกว่าเดิม
ในกรณีพื้นที่ของ จ.อุดรธานี ความเป็นธรรมที่จะเกิดขึ้นได้ต้องมองชาวบ้านไม่เป็นอื่นจากความคิดของเรา ฟังเสียงพวกเขาอย่างเป็นมิตร
“ในการทำความเข้าใจปัญหาของชาวบ้านนั้น ต้องใส่ใจในมิติทางประวัติศาสตร์การต่อสู้ของชาวบ้านด้วย เพราะนั่นจะทำให้พวกท่าน (ทหาร) เข้าใจเงื่อนไขของการลุกขึ้นปกป้องแผ่นดินเกิดของพวกเขาเหล่านั้นอย่างกระจ่างชัดยิ่งขึ้น” นายฐากูรกล่าว
ผู้สื่อข่าวได้รับรายงานว่า เมื่อวานนี้ (16 ก.ย.) เจ้าหน้าที่และนักศึกษาประมาณ 40 คนในโครงการวิจัยความเป็นธรรมทางสังคมด้านสุขภาวะ พ.ศ. 2557-2558 โดยสาขาวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี ซึ่งเป็นโครงการที่ทำร่วมกับสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สนับสนุนโดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ได้ลงพื้นที่ ณ บ้านโนนสมบูรณ์ ต.ห้วยสามพาด อ.ประจักษ์ศิลปาคม จ.อุดรธานี เพื่อสำรวจข้อมูลพื้นฐานเศรษฐกิจชุมชนและการมีส่วนร่วมภายในชุมชน
ระหว่างการลงชุมชนเก็บข้อมูลที่มีการแบ่งการเก็บข้อมูลออกเป็น 2 หมู่ คือ บ้านโนนสมบูรณ์ หมู่ที่ 3 และบ้านโนนสมบูรณ์ หมู่ที่ 12 ได้มีทหารโดยอ้างว่ามาจากมณฑลทหารบกที่ 24 (มทบ.24) จำนวน 3 นาย ติดตามประกบกลุ่มนักศึกษาและทีมอาจารย์ลงมายังพื้นที่ โดยการถ่ายภาพช่วงระหว่างการเก็บข้อมูลของนักศึกษากับชาวบ้าน เข้าไปพูดคุยสอบถาม พร้อมกับมีการขอถ่ายภาพบัตรประจำตัวประชาชนของนักศึกษาและอาจารย์อีกด้วย
รายงานแจ้งเพิ่มเติมว่า หลังจากเก็บข้อมูลเสร็จในช่วงเช้า ทหารทั้ง 3 นายยังได้ติดตามไปเพื่อสอบถามข้อมูลและเนื้อหาในแบบสอบถามที่ใช้สำหรับสัมภาษณ์ชาวบ้าน กับอาจารย์จากมหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานีที่นำนักศึกษาลงมายังพื้นที่ พร้อมบอกว่าหากไม่ให้ข้อมูลที่ชัดเจนจะรายงานเรื่องการลงพื้นที่ครั้งนี้ให้ผู้บังคับบัญชาของอาจารย์ที่พานักศึกษาลงพื้นที่ทราบ
ภายหลังเกิดเหตุการณ์ดังกล่าว นายสันติภาพ ศิริวัฒนไพบูลย์ อาจารย์ประจำสาขาวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี อาจารย์ที่พานักศึกษาลงพื้นที่ในครั้งนี้เปิดเผยว่า การลงมาพื้นที่ของทหารในครั้งนี้ไม่ใช่หน้าที่ของทหาร ไม่ใช่การคืนความสุข แต่เป็นการคุกคามชาวบ้านประชาชนให้รู้สึกอึดอัดกับการปฏิบัติหน้าที่เพราะถูกจับตามองต่อการใช้ชีวิตอยู่ตลอดเวลา
โดยเฉพาะชาวบ้านในพื้นที่คำขอประทานบัตรโครงการเหมืองแร่โปแตช จ.อุดรธานี ที่ต่อสู้ในพื้นที่มากว่า 15 ปี ที่ไม่สามารถเคลื่อนไหวแสดงออกต่อปัญหาความเดือดร้อนของตนเองได้ เพราะทหารอ้างว่าจะกระทบต่อความมั่นคง
“มันไม่ใช่หน้าที่ของทหาร แต่คือการคุกคามเสรีภาพชาวบ้านขั้นร้ายแรง ทหารซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่รัฐทำตัวเป็นกองกำลังปกป้องผลประโยชน์ของนายทุน พยายามมีส่วนในการผลักดันโครงการเหมืองแร่โปแตชอย่างเร่งรีบ มองคนที่อยู่ตรงข้ามกับนายทุน คือ ชาวบ้าน นักศึกษา นักวิชาการ ที่เข้ามาหนุนเสริมชุมชนเป็นศัตรู ถือเป็นการคุกคามเสรีภาพขั้นร้ายแรง” นายสันติภาพกล่าว
นายสันติภาพระบุอีกว่า การที่มีทหารติดตามจับตาอยู่ตลอดเวลาถือว่าเป็นการคุกคามเสรีภาพทางวิชาการอย่างมาก เนื้อหาข้อมูลในวันนี้เป็นเรื่องเศรษฐกิจชุมชน ปัญหาปากท้องชาวบ้าน และการมีส่วนร่วมตัดสินใจต่อการพัฒนาของคนในชุมชน เพื่อต้องการสะท้อนให้เห็นข้อเท็จจริงทางสังคมในแง่มุมงานวิชาการ และให้นักศึกษาได้ลงพื้นที่รู้จักชุมชนและปัญหาชาวบ้าน ไม่ใช่เรื่องที่เกี่ยวข้องกับความมั่นคงแต่อย่างใด
“ข้อมูลต่างๆ ที่สำรวจและสัมภาษณ์จากชาวบ้านวันนี้จะถูกโยนกลับมาให้ชุมชนได้ตรวจสอบอีกรอบเพื่อนำสู่การพัฒนาคุณภาพชีวิตตนเอง ไม่ได้ไปกระทบต่อความมั่นคงหรือบริษัทเหมืองแร่เลย แล้วมันมีความผิดหรือเสียหายตรงไหน ทำไมต้องมาคุกคาม คุกคามแม้กระทั่งนักศึกษาที่ต้องการมาเรียนรู้นอกห้องเรียนเพื่อทำความเข้าใจปัญหาชุมชน”
ด้าน นายฐากูร สรวงศ์สิริ นักวิจัยโครงการวิจัยความเป็นธรรมทางสังคมด้านสุขภาวะ จ.อุดรธานี กล่าวว่า การทำงานของโครงการวิจัยความเป็นธรรมทางสังคมด้านสุขภาวะมีการขับเคลื่อนกันทั่วประเทศ โดยสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีหลากหลายประเด็นและหลากหลายพื้นที่ที่ทำงานกับกลุ่มประชาชนผู้ด้อยโอกาสและเสียเปรียบในสังคมมานานกว่า 5 ปี ในระยะแรกข้อมูลจากชุมชนสามารถนำไปสู่การสร้างเสริมคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น มาในระยะที่ 2 มีแผนการยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชนให้สะดวกสบายขึ้นมากกว่าเดิม
ในกรณีพื้นที่ของ จ.อุดรธานี ความเป็นธรรมที่จะเกิดขึ้นได้ต้องมองชาวบ้านไม่เป็นอื่นจากความคิดของเรา ฟังเสียงพวกเขาอย่างเป็นมิตร
“ในการทำความเข้าใจปัญหาของชาวบ้านนั้น ต้องใส่ใจในมิติทางประวัติศาสตร์การต่อสู้ของชาวบ้านด้วย เพราะนั่นจะทำให้พวกท่าน (ทหาร) เข้าใจเงื่อนไขของการลุกขึ้นปกป้องแผ่นดินเกิดของพวกเขาเหล่านั้นอย่างกระจ่างชัดยิ่งขึ้น” นายฐากูรกล่าว
