แพร่ - ชาวบ้านลุ่มน้ำยม เจอปัญหาภัยแล้งกลางฤดูฝน เสนอ 4 แนวทางให้รัฐเร่งแก้ด่วน ก่อนทำนาปีไม่ทัน ด้านชลประทานฯ รับปีนี้ฝนน้อย น้ำต้นทุนในแม่ยมที่ห้วยสักเหลือแค่ 9 คิว จากปกติควรมี 100 คิว ขณะที่ ส.ส.เพื่อไทย อ้างเหตุแผนจัดการน้ำ 3.5 แสนล้านสะดุด ทำ “เขื่อนยมบน-ยมล่าง” ชะงัก
ตัวแทนชาวนา และกลุ่มผู้ใช้น้ำโครงการชลประทานแม่ยมฝั่งขวา คือ ทางทิศตะวันตกของแม่น้ำยม ใน อ.สอง อ.หนองม่วงไข่ และ อ.เมือง จำนวน 50 คน ได้ประชุมร่วมกันที่ศาลาวัดวังหลวง หมู่ 1 ต.วังหลวง อ.หนองม่วงไข่ จ.แพร่ เพื่อหารือกันถึงปัญหาฝนทิ้งช่วง แม่น้ำยมแห้งขอดทั้งที่ย่างเข้าหน้าฝน โดยมีนายชูชาติ คำมา ปลัดอาวุโส อำเภอหนองม่วงไข่ นายอานันท์ สุภาพ ตัวแทนจากชลประทานจังหวัดแพร่ นายแพทย์นิยม วิวรรณธนดิษฐกุล ส.ส.จังหวัดแพร่ เขต 3 พรรคเพื่อไทย ร่วมชี้แจงแนวทางการช่วยเหลือดังกล่าว
กลุ่มชาวบ้านระบุว่า ปีนนี้ฝนตกน้อยกว่าทุกปีจนไม่สามารถทำการเกษตรได้ โดยเฉพาะพื้นที่นาดอน แม้แต่เขตชลประทานฝั่งขวาของแม่น้ำยมก็ยังไม่มีน้ำทำนา จึงขอเรียกร้องให้ทางการเร่งแก้ปัญหาอย่างเร่งด่วน ก่อนที่จะปลูกข้าวนาปีไม่ทัน ใน 4 ข้อดังนี้
1.ให้กรมชลประทานขุดลอกแม่น้ำยมบริเวณหน้าฝายแม่ยมเป็นที่กักเก็บน้ำต้นทุน หรือแก้มลิง เมื่อเกิดภัยแล้งสามารถใช้น้ำได้ 2.จังหวัดต้องเร่งติดตั้งเครื่องสูบน้ำพลังไฟฟ้า เพื่อผันน้ำช่วยชาวนาโดยเร่งด่วน 3.ให้องค์การบริหารส่วนจังหวัดแพร่ ส่งเครื่องจักรเข้าเปิดช่องน้ำไหลในแม่น้ำยมให้น้ำไหลลงที่สูบน้ำอย่างเพียงพอ และ 4.เร่งทำฝนเทียมให้มีน้ำเพื่อแก้วิกฤตโดยด่วน
นายอานันท์ สุภาพ ตัวแทนจากชลประทานจังหวัดแพร่ กล่าวว่า จากการสำรวจของกรมชลประทานพบว่า ในปีนี้ถือว่าวิกฤตกว่าทุกปีที่ผ่านมา ช่วงเข้าสู่ฤดูทำนา น้ำฝนไม่เพียงพอ จากสถิติในวันที่ 16 มิถุนายน มีน้ำไหลเข้าสู่ลำเหมืองฝั่งขวาเพียง 13 คิว ที่ปากเหมืองมีระดับน้ำ 2.40 เมตร ปล่อยน้ำเพียง 1 คืน ปริมาณน้ำไหลผ่านเหลือเพียง 2 คิว ปัจจุบันมีน้ำไหลเข้าคลองเพียง 1.25 คิว มีความสูงที่ปากเหมือง 63 ซม.เท่านั้น เมื่อดูปริมาณน้ำต้นทุนในแม่น้ำยมที่ห้วยสัก ที่จริงต้องมีไม่ต่ำกว่า 100 คิว แต่ปัจจุบันเหลือเพียง 9 คิวเท่านั้น
นายอานันท์ บอกว่า ส่วนการการจัดสรรน้ำในเขตชลประทานแม่น้ำยมที่ผ่านมา จะจัดสรรให้ฝั่งซ้ายที่เป็นที่ลุ่ม มีผู้ใช้น้ำมากกว่า 150,000 ไร่ ฝั่งขวาเป็นที่ดอน คนใช้น้ำน้อย 107,000 ไร่ แต่เพื่อแก้ปัญหาความเดือดร้อน กรรมการผู้ใช้น้ำชลประทานแม่ยมมีมติแล้วว่า ตั้งแต่สุดสัปดาห์นี้ จะเฉลี่ยจัดสรรน้ำทั้ง 2 ฝั่งให้เท่าๆ กัน แก้ปัญหาเฉพาะหน้าก่อน
อย่างไรก็ตาม กลุ่มผู้ใช้น้ำมองว่ารัฐไม่มีการพัฒนาระบบชลประทานในภาคหนือให้เหมาะสม ทำให้เกษตรกรต้องประสบความไม่แน่นอนในการทำการเกษตร ไม่ต่างอะไรกับการซื้อหวย
ด้านนายแพทย์นิยม วิวรรธนดิษฐกุล ส.ส.จังหวัดแพร่ พรรคเพื่อไทย กล่าวว่า ปัญหาดังกล่าวรัฐบาลไม่ได้นิ่งนอนใจ แต่มีอุปสรรคโดยเฉพาะโครงการกู้เงินจัดการน้ำ 3.5 แสนล้าน ถูกชะลอไปแล้วโดยศาลปกครองมีคำสั่งให้ทำ EIA และสำรวจความคิดเห็นประชาชนก่อน ทำให้โครงการที่จะสร้างเขื่อนยมบน และยมล่าง ต้องถูกชะลอไปด้วย
ส่วนการสูบน้ำที่ดอยผี เครื่องสูบน้ำชำรุดแต่อยู่ในความรับผิดชอบของเทศบาลตำบลห้วยหม้าย ซึ่งไม่มีเงินงบประมาณซ่อมแซมอย่างเพียงพอ ด้านการขุดลอกหน้าฝายแม่ยม ก็ได้นำข้อเสนอของชาวบ้านไปผลักดันอย่างต่อเนื่อง กลับพบว่าการขุดลอกหน้าฝายผิดวัตถุประสงค์ของกรมชล คือ ฝายดังกล่าวทำหน้าที่ยกระดับน้ำเข้าสู่ระบบชลประทาน ไม่ใช่ที่เก็บน้ำ ชลประทานจึงไม่ดำเนินการ การทำฝนหลวงทางกระทรวงเกษตรได้ดำเนินการอย่างต่อเนื่องในขณะนี้ จะเน้นให้ดำเนินการเหนือลำน้ำยมโดยเร่งด่วนต่อไป
นายแพทย์นิยม บอกว่า อย่างไรก็ตาม จะนำปัญหาดังกล่าวเข้าหารือกับนายอภิชาติ โตดิลกเวชช์ ผู้ว่าราชการจังหวัดแพร่ในวันนี้ (6 ก.ค.)
