มหาสารคาม - เกษตรจังหวัดมหาสารคาม แนะเกษตรกรหลังเก็บเกี่ยวตากข้าวให้แห้ง ลดความเสียหายระหว่างเก็บในยุ้งฉาง พร้อมแนะวิธีการเก็บเมล็ดพันธุ์ข้าวไว้ทำพันธุ์เอง เพื่อลดต้นทุนการผลิต
นายวิบูลย์ วงศ์มาศา เกษตรจังหวัดมหาสารคาม กล่าวว่า การปลูกข้าวนาปีของจังหวัดมหาสารคามในปีการผลิต 2552 มีพื้นที่ปลูกรวมทั้งข้าวเจ้า ข้าวเหนียวกว่า 2 ล้านไร่ ซึ่งผลผลิตต่อไร่จะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่างเป็นตัวกำหนด จึงขอแนะนำเกษตรกร หากจะให้ได้ข้าวเปลือกมีคุณภาพดีลดการสูญเสีย ระยะก่อนการเก็บเกี่ยวถ้าน้ำขังในนาหากเกษตรกรสามารถระบายน้ำออกได้ ควรระบายน้ำออกจากแปลงนาก่อนถึงกำหนดเก็บเกี่ยว ประมาณ 15 วัน หรือสังเกตดูเมื่อเมล็ดปลายรวงอยู่ในระยะแป้งแข็ง และเปลี่ยนเป็นสีเหลือง มีเมล็ดสุก 3 ใน 4 ของรวง ถือเป็นระยะเก็บเกี่ยวที่เหมาะสม เรียกว่า ระยะพลับพลึง เนื่องจากการเก็บเกี่ยวข้าวเร็วหรือช้าเกินไป จะทำให้ข้าวมีคุณภาพในการสีต่ำเมล็ดแตกหักง่าย และที่สำคัญควรตากข้าวให้แห้ง 1-3 แดด ตามความชื้นของสภาพอากาศโดยเฉพาะช่วงนี้อากาศเริ่มเย็นมีหมอกจัดในช่วงเช้า เพื่อลดความชื้นของข้าวเปลือกให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม
เมื่อนำไปสีจะทำให้คุณภาพเมล็ดข้าวดีและเก็บรักษาไว้ได้นานไม่ขึ้นราในขณะเก็บในยุ้งฉาง ส่วนการนวดข้าว หากใช้เครื่องนวดปรับความเร็วพอเหมาะเพื่อป้องกันการแตกหักร้าวของเมล็ดข้าว
สำหรับเกษตรกรที่ต้องการเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้ทำพันธุ์เอง ในแปลงพันธุ์ควรเก็บเกี่ยวและนวดด้วยมือ และแยกเก็บไว้ต่างหาก เพื่อป้องกันพันธุ์ปน เนื่องจากราคาพันธุ์ข้าวมีแนวโน้มสูงขึ้น หากเกษตรกรเก็บเมล็ดพันธุ์เองจะช่วยลดต้นทุนการผลิตลงได้
นายวิบูลย์ วงศ์มาศา เกษตรจังหวัดมหาสารคาม กล่าวว่า การปลูกข้าวนาปีของจังหวัดมหาสารคามในปีการผลิต 2552 มีพื้นที่ปลูกรวมทั้งข้าวเจ้า ข้าวเหนียวกว่า 2 ล้านไร่ ซึ่งผลผลิตต่อไร่จะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่างเป็นตัวกำหนด จึงขอแนะนำเกษตรกร หากจะให้ได้ข้าวเปลือกมีคุณภาพดีลดการสูญเสีย ระยะก่อนการเก็บเกี่ยวถ้าน้ำขังในนาหากเกษตรกรสามารถระบายน้ำออกได้ ควรระบายน้ำออกจากแปลงนาก่อนถึงกำหนดเก็บเกี่ยว ประมาณ 15 วัน หรือสังเกตดูเมื่อเมล็ดปลายรวงอยู่ในระยะแป้งแข็ง และเปลี่ยนเป็นสีเหลือง มีเมล็ดสุก 3 ใน 4 ของรวง ถือเป็นระยะเก็บเกี่ยวที่เหมาะสม เรียกว่า ระยะพลับพลึง เนื่องจากการเก็บเกี่ยวข้าวเร็วหรือช้าเกินไป จะทำให้ข้าวมีคุณภาพในการสีต่ำเมล็ดแตกหักง่าย และที่สำคัญควรตากข้าวให้แห้ง 1-3 แดด ตามความชื้นของสภาพอากาศโดยเฉพาะช่วงนี้อากาศเริ่มเย็นมีหมอกจัดในช่วงเช้า เพื่อลดความชื้นของข้าวเปลือกให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม
เมื่อนำไปสีจะทำให้คุณภาพเมล็ดข้าวดีและเก็บรักษาไว้ได้นานไม่ขึ้นราในขณะเก็บในยุ้งฉาง ส่วนการนวดข้าว หากใช้เครื่องนวดปรับความเร็วพอเหมาะเพื่อป้องกันการแตกหักร้าวของเมล็ดข้าว
สำหรับเกษตรกรที่ต้องการเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้ทำพันธุ์เอง ในแปลงพันธุ์ควรเก็บเกี่ยวและนวดด้วยมือ และแยกเก็บไว้ต่างหาก เพื่อป้องกันพันธุ์ปน เนื่องจากราคาพันธุ์ข้าวมีแนวโน้มสูงขึ้น หากเกษตรกรเก็บเมล็ดพันธุ์เองจะช่วยลดต้นทุนการผลิตลงได้
