แผนส่งสินค้าไทยผ่าน R3b ชะงักจีนเปิดด่าน-พม่าปิดรบชนกลุ่มน้อย

เชียงราย - จีนเปิดด่านต้าลั๊วเชื่อม R3b แล้ว แต่พม่ากลับเจอปัญหาชนกลุ่มน้อย จนต้องสั่งปิดพรมแดนซ้ำอีก ทำให้เส้นทางเชื่อมไทย-จีนผ่านพม่า ต้องเงียบเหงาต่อ นายด่านศุลกากรแม่สาย ยืนยันหากจีน-พม่าเปิดด่าน ทำยอดส่งออกสินค้าผ่านชายแดนเชียงรายพุ่งอีกไม่น้อยกว่า 50-60%แน่

รายงานข่าวจาก จ.เชียงราย แจ้งว่า หลังจากด่านต้าลั้ว ซึ่งเชื่อมระหว่างเมืองลา ประเทศพม่า กับมณฑลหยุนหนัน สาธารณรัฐประชาชนจีน ได้ถูกรัฐบาลจีนปิดติดต่อกันมาเป็นเวลาหลายปี เนื่องจากรัฐบาลจีนต้องการแก้ไขปัญหาและจัดระเบียบเกี่ยวกับการเข้าออกชายแดน จนทำให้ถนน R3b เชื่อมไทย-พม่า-จีนตอนใต้ โดยเข้าสู่ประเทศไทยด้าน อ.แม่สาย ไม่สามารถใช้เพื่อการคมนาคมได้อย่างเต็มที่นั้น ล่าสุดมีรายงานว่ารัฐบาลจีนได้ตัดสินใจเปิดด่านต้าลั้วในฝั่งมณฑลหยุนหนันแล้ว

อย่างไรก็ตาม ช่วงการเปิดด่านใหม่อีกรอบของทางการจีน กลับมีเหตุการณ์ความไม่สงบภายในประเทศพม่า โดยเฉพาะการที่รัฐบาลทหารพม่าส่งทหารเข้าไปปราบปรามชนกลุ่มน้อยโกกั้งทางตอนเหนือ จึงทำให้รัฐบาลพม่าสั่งปิดด่านเมืองลา (ตรงข้ามกับด่านต้าลั้ว) เพื่อรักษาความสงบเรียบร้อยภายในเสียเอง ทั้งๆ ที่ก่อนหน้านี้มีการเปิดเพื่อรอคอยการเปิดของจีนมาแล้วหลายปี

นายชูชัย อุดมโภชน์ นายด่านศุลกากรแม่สาย กล่าวว่า เมื่อคราวนางเตา หลินอิน ผู้ว่าการเขตปกครองตนเองสิบสองปันนา มณฑลหยุนหนัน เดินทางมาเยือนเชียงราย เมื่อปลายเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา ได้มีการแจ้งข้อมูลให้กับทางเชียงราย ว่ารัฐบาลกลางของจีนที่กรุงปักกิ่งได้อนุญาตให้เปิดด่านต้าลั๊ว เพื่อใช้ในการเข้าออกพรมแดนได้เหมือนเดิมแล้ว โดยเป็นผลมาจากการประชุมหารือกันระหว่างคณะผู้บริหารของ จ.เชียงราย และเขตปกครองตนเองสิบสองปันนา รวมทั้งมณฑลหยุนหนันหลายครั้ง

แม้ทางการจีนจะเปิดด่านต้าลั๊วไปแล้ว แต่ปรากฏว่าเป็นช่วงจังหวะที่เกิดปัญหาภายในพม่าพอดี จึงทำให้มีการปิดด่านด้านเมืองลาของพม่า ส่งผลให้ไม่สามารถใช้ถนน R3b เชื่อมไทย-พม่า-จีนตอนใต้ได้อย่างเต็มที่ เพราะต้องรอให้ทางการพม่าเปิดด่านเมืองลาก่อน ซึ่งคาดว่าคงจะใช้เวลาไม่นาน

ทั้งนี้ หากว่ามีการเปิดใช้ด่านต้าลั้วได้อย่างสมบูรณ์แบบ ก็จะทำให้มูลค่าการค้าไทย-พม่า ด้าน อ.แม่สาย เชื่อมกับ จ.ท่าขี้เหล็ก ประเทศพม่า เพิ่มมากขึ้นอย่างน้อย 50-60% เป็นอย่างต่ำ เพราะปัจจุบันการค้าผ่านด่านศุลกากรแม่สาย เป็นการค้าเฉพาะไทยและพม่าเท่านั้น ยังไม่มีการค้าขายกับประเทศจีนโดยตรง แต่หากมีการค้ากับจีน ซึ่งทั้งสองฝ่ายมีศักยภาพและมีความต้องการค้ากันอยู่แล้ว ก็จะยิ่งทำให้มูลค่าการค้าเพิ่มสูงขึ้นอย่างแน่นอน

รายงานข่าวแจ้งอีกว่า สำหรับกรณีด้านต้าลั้ว เป็นจุดเชื่อมระหว่างจีนตอนใต้กับเมืองลาในเขตปกครองพิเศษที่ 4 ของประเทศพม่า ซึ่งปกครองโดยชนกลุ่มน้อยในพม่า แต่มีอำนาจเฉพาะการบริหารงานด้านเศรษฐกิจในด้านนโยบายต้องปฏิบัติตามนโยบายของรัฐบาลกลางของพม่า และไม่สามารถติดต่อกับต่างประเทศได้เอง โดยหากดำเนินการต้องผ่านความเห็นชอบจากรัฐบาลกลางก่อน

ที่ผ่านมาเมืองลาซึ่งเป็นศูนย์กลางของเขตปกครองพิเศษที่ 4 ดังกล่าว มีการพัฒนาด้านเศรษฐกิจอย่างขนานใหญ่โดยได้รับอิทธิพลจากประเทศจีน โดยมีคนจีนเข้าไปลงทุนค้าขายเป็นจำนวนมาก มีการใช้เงินหยวนของจีนเพื่อการค้าขาย รวมทั้งเป็นเมืองแห่งบ่อนกาสิโนจึงทำให้หลายปีก่อนมีคนจีนเดินทางผ่านด่านต้าลั๊วเข้าไปเล่นการพนันในเมืองลาเป็นจำนวนมาก แต่ท้ายที่สุดก็ถูกจีนปิดด่าน จนทำให้เมืองซบเซาลงถนัดตามานานหลายปีติดต่อกัน เป็นผลทำให้การขนส่งสินค้าระหว่างไทย-พม่า-จีนตอนใต้ ที่เคยมีกลุ่มทุนเริ่มทดลองนำสินค้าขนส่งไปมาด้วยระยะทางระหว่าง อ.แม่สาย ไปยังชายแดนพม่า-จีน เพียงประมาณ 258 กิโลเมตรไม่สามารถขนส่งได้เหมือนเดิม

อย่างไรก็ตาม ที่ผ่านมาเส้นทางสายนี้ก็ถูกใช้เพื่อการขนส่งสินค้าในระยะสั้นๆ โดยเฉพาะแม่สาย-ท่าขี้เหล็ก-เชียงตุง รวมทั้งถูกใช้เป็นเส้นทางเพื่อการท่องเที่ยวในการเปิดรัฐฉานออกสู่โลกภายนอกด้วย

ข้อมูลจากด่านศุลกากรแม่สาย ระบุว่าในปีงบประมาณ 2551 การค้าผ่านศุลกากรแม่สายมีมูลค่ารวม 3,951.15 ล้านบาท แยกเป็นการส่งออกจำนวน 3,705.78 ล้านบาท นำเข้าจำนวน 245.37 ล้านบาท โดยสินค้าส่งออกส่วนใหญ่คือน้ำมันเชื้อเพลิง สุราต่างประเทศ กาแฟสำเร็จรูป ยางรถยนต์ ฯลฯ ส่วนสินค้านำเข้าส่วนใหญ่เป็นไม้ซุงสัก สุราต่างประเทศ ผลส้มสด เครื่องแต่งกาย หินก่อสร้าง ฯลฯ

ในรายงานระบุด้วยว่า แม้ในปัจจุบันถนน R3b ในพม่าจะก่อสร้างแล้วเสร็จหมดแล้ว แต่ยังคงมีอุปสรรคต่อการค้าหลายอย่าง นอกจากปัญหาเรื่องด่านต้าลั้วดังกล่าวแล้วยังมีการเก็บค่าผ่านทางจากรถบรรทุกสินค้าเที่ยวละ 40,000-60,000 บาท ถนนสายนี้ยังไม่อนุญาตให้ใช้รถบรรทุกสินค้าคอนเทนเนอร์ผ่านโดยตรงทำให้ต้องขนถ่ายลงรถบรรทุกเล็กและใช้ผ้าใบคลุม เป็นต้น