เกษตรกรเหนือรุมต้านประกาศพืชสมุนไพร/ชี้กีดกันภูมิปัญญาพื้นบ้าน-เอื้อทุนใหญ่

ศูนย์ข่าวเชียงใหม่ - เครือข่ายภาคประชาชนและเกษตรกรรมทางเลือกภาคเหนือตอนบนผนึกกำลังเรียกร้องกระทรวงอุตสาหกรรมยกเลิกประกาศพืชสมุนไพร 13 ชนิดเป็นวัตถุอันตราย พร้อมจี้รัฐตรวจสอบความโปร่งใสหวั่นมีผลกระโยชน์แอบแฝงหรือไม่ ขณะที่เกษตรกรชี้ประกาศดังกล่าวเป็นการกีดกันการนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาใช้ แต่เอื้อประโยชน์กลุ่มทุนใหญ่ ยืนยันเคลื่อนไหวคัดค้านถึงที่สุด

วันนี้(14 ก.พ.52) เครือข่ายภาคประชาชนและองค์กรสาธารณะประโยชน์ นำโดยเครือข่ายเกษตรกรทางเลือกจังหวัดเชียงใหม่ สถาบันชุมชนเกษตรกรรมยั่งยืนมูลนิธิพัฒนาศักยภาพชุมชน และคณะกรรมการประสานงานองค์กรพัฒนาเอกชนภาคเหนือ พร้อมด้วยองค์กรเครือข่ายทั่วภาคเหนือประมาณ 30 องค์กร ร่วมกันออกแถลงการณ์เรียกร้องให้มีการยกเลิกคำประกาศให้พืชสมุนไพร 13 ชนิด ได้แก่ สะเดา ตะไคร้หอม ขมิ้นชัน ขิง ข่า ดาวเรือง สาบเสือ กากเมล็ดชา พริก คื่นช่าย ชุมเห็ดเทศ ดองดึงและหนอนตายหยาก เป็นวัตถุอันตราย ของกระทรวงอุตสาหกรรมและกรมวิชาการเกษตร

ทั้งนี้แถลงการณ์ฉบับนี้มีข้อเรียกร้องให้กระทรวงอุตสาหกรรมดำเนินการยกเลิกประกาศควบคุมให้พืชสมุนไพรทั้ง 13 ชนิด เป็นวัตถุอันตรายในทันที และกรมวิชาการเกษตรต้องระงับการประกาศใดๆ ไว้ก่อน จนกว่าจะได้ข้อยุติที่เห็นพ้องด้วยกันทุกฝ่าย และเรียกร้องให้กระทรวงอุตสาหกรรมและกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ต้องพึงตระหนักถึงการออกกฎระเบียบใดๆ ก็ตามต้องอยู่ภายใต้เจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2550

โดยเฉพาะอย่างยิ่งมาตร 67 ที่ได้รับรองสิทธิของบุคคลที่จะมีส่วนร่วมกับรัฐและชุมชนในการอนุรักษ์บำรุงรักษาและการได้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติและความหลากหลายทางชีวภาพ ซึ่งพืชสมุนไพรทั้ง 13 ชนิดนี้คือส่วนหนึ่งของความหลากหลายทางชีวภาพ และมาตรา 57 ได้กำหนดให้การออกกฎที่อาจมีผลกระทบต่อส่วนได้เสียสำคัญของประชาชนให้รัฐจัดให้มีกระบวนการรับฟังความคิดเห็นของประชาชนอย่างทั่วถึงก่อนดำเนินการ

นอกจากนี้เรียกร้องให้รัฐบาลควรพิจารณาตั้งคณะกรรมการสอบสวนอิสระ โดยมีองค์ประกอบจากภาคประชาชนเพื่อตรวจสอบกระบวนการประกาศของกระทรวงอุตสาหกรรมว่ามีความโปร่งใสและมีส่วนร่วมของกลุ่มผู้มีส่วนได้เสียมากน้อยเพียงใด และประกาศดังกล่าวนี้มีผลประโยชน์อื่นใดแอบแฝงหรือไม่อย่างไร

นายดวงทิพย์ ต๊ะวนา เครือข่ายเกษตรกรอินทรีย์จังหวัดเชียงใหม่ กล่าวว่า การประกาศให้พืชสมุนไพร 13 ชนิดเป็นวัตถุอันตราย ถือเป็นการริดลอนสิทธิเสรีภาพในการดำรงชีพของประชาชนอย่างร้ายแรง เพราะพืชสมุนไพรดังกล่าวเป็นอาหารและยา ตามภูมิปัญญาของบรรพบุรุษที่ได้เรียนรู้นำมาใช้และสืบทอดกันมานาน จึงอยากเรียกร้องให้มีการยกเลิกประกาศดังกล่าวโดยเร็วที่สุด ขณะเดียวกันเห็นว่าแทนที่จะควบคุมการใช้พืชสมุนไพรดังกล่าว ในทางตรงข้ามน่าจะมีการส่งเสริมฟื้นฟูภูมิปัญญาในการนำพืชสมุนไพรมาใช้ประโยชน์เพื่อลดการพึ่งพิงหรือนำเข้าสารเคมีจากต่างประเทศมากกว่า ทั้งนี้โดยส่วนตัวเชื่อว่าการออกประกาศดังกล่าวอาจจะมีเรื่องผลประโยชน์ของกลุ่มคนบางกลุ่มเข้ามาแอบแฝง มากกว่าที่จะมุ่งให้เกิดประโยชน์ต่อสาธารณะ

ขณะที่นายสำรวย ผัดผล คณะกรรมการประสานงานองค์กรพัฒนาเอกชนภาคเหนือ กล่าวว่า เครือข่ายเกษตรกรทางเลือกในพื้นที่ภาคเหนือตอนบนทั้งหมดสนับสนุนให้กระทรวงอุตสาหกรรมมีการยกเลิกประกาศดังกล่าว เพราะไม่เป็นการส่งเสริมนโยบายทั้งของรัฐและสาธารณะในการส่งเสริมเกษตรอินทรีย์เพื่อลดการใช้สารเคมี และยังจะส่งผลกระทบต่อการแพทย์แผนไทย และธุรกิจสปา ที่มีการใช้พืชสมุนไพรด้วย ทั้งนี้เห็นว่าการบังคับใช้ประกาศดังกล่าวจะเป็นการควบคุมกีดกันเกษตรกรรายย่อยของไทยในการพัฒนาคิดค้นใช้ประโยชน์พืชสมุนไพรในด้านต่างๆ มากกว่าที่จะก่อให้เกิดประโยชน์ เพราะจะเท่ากับเป็นการปล่อยให้กลุ่มทุนขนาดใหญ่ฉวยโอกาสเข้ามาใช้ประโยชน์จากพืชสมุนไพรเหล่านี้แทน และปิดช่องทางการพึ่งพาตัวเองของชุมชน ซึ่งเครือข่ายในพื้นที่ภาคเหนือตอนบนยืนยันที่จะเคลื่อนไหวคัดค้านประกาศดังกล่าวให้ถึงที่สุดจนกว่าจะมีการยกเลิก